ပိုးမီးစုန္း
======
တန္းေဆာင္ဘုန္းလျပည့္နိ
အာကာထက္မွာ ၾကယ္ေခ်လက္လက္
၀င္းၿခံေဒါင့္မွာ
ပိုးမီးစုန္းလည္းအေရာင္ထြက္
မီးပုံးေခ်ပိုင္ ပ်ံလို႔တက္
တျဖက္ျဖက္ တျဖက္ျဖက္ --။
(သာလွဦး)
Wednesday, November 26, 2008
Wednesday, November 12, 2008
အဆိပ္ခြက္
အဆိပ္ခြက္
======
အေခ်ခါ ၾကားနီက်စကား
ေမ်ာက္လက္ထဲမွာ သျပာရေယွာင္ --။
အခု
ေမ်ာက္လက္ထဲမွာ
ေမာက္စ့္ရလားခဗ်ာ --။
(သာလွဦး)
======
အေခ်ခါ ၾကားနီက်စကား
ေမ်ာက္လက္ထဲမွာ သျပာရေယွာင္ --။
အခု
ေမ်ာက္လက္ထဲမွာ
ေမာက္စ့္ရလားခဗ်ာ --။
(သာလွဦး)
Sunday, November 9, 2008
Jungle Age
အခါတပါး ေတာနက္ႀကီးတခုတြင္ ျခေသၤ့မင္းတေကာင္သည္ မင္းမူက်က္စားလွ်က္ဟိ၏။ ထိုအခါ ေတာတြင္းရွိ က်ားသစ္၊ ၀က္၀ံ။ ေမ်ာက္၊ ခြီး၊ ခဲ၀ါ အားလံုးေသာတိရိစၦာန္မ်ားက နိစဥ္နိတိုင္း ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း ျခေသၤ့မင္းအား အခြန္ဆက္သၾကရသည္။ သို႔ေၾကာင့္ တခ်ိဳ႔ေသာတိရိစၦာန္မ်ားသည္ ျခေသၤ့မင္းအား မလိုမုန္းတီးျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ တခ်ိဳ႔ေသာတရိစၦာန္မ်ားသည္ကား ခ်စ္ခင္ေလးျမတ္သည္။ ျခေသၤ့မင္းအားမုန္းတီးသူမ်ားမွာ က်ား၊ က်ားသစ္၊ က်ားသစ္နက္။ ေတာေၾကာင္၊ ခြီး၊ ခဲ၀ါအစဟိေသာ သားစားသတၱ၀ါမ်ားျဖစ္၍ ျခေသၤ့မင္းအားခ်စ္ခင္သူအေပါင္းမွာ သမင္၊ ဂ်ီ၊ ဒရယ္၊ ဆတ္၊ ႏြား၊ ကၽြဲ၊ ၀က္။ ျမင္း၊ ဆင္အစဟိေသာ ျမက္စားသတၱ၀ါမ်ားျဖစ္သည္။
သားစားသတၱ၀ါမ်ားမုန္းတီးရေသာအေၾကာင္းမွာ သူရို႔ဖမ္းမိေသာ အမဲသတၱ၀ါမ်ားအား ျခေသၤ့မင္းအားဦးဦးဖ်ားဖ်ားဆက္သရျခင္း၊ ျခေသၤ့မင္း၏စားႄကြင္းအရိုးအက်န္မ်ားကိုသာလွ်င္ သံုးေဆာင္ရျခင္း အစဟိေသာအေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ သူရို႔သည္လည္း ျခေသၤ့မင္းကဲ့သို႔ သန္မာျဖတ္လတ္သည္။ အမဲမ်ားကို လွ်င္ျမန္စြာ ခုန္အုပ္ဖမ္းအုပ္ႏိုင္သည္။ က်ားသစ္ဆိုလွ်င္ ျခေသၤ့မင္း၏သံုးဆလွ်င္ေသာအျမန္ႏံႈးျဖင့္ သားေကာင္မ်ားကို ဖမ္းအုပ္ႏိုင္သည္။ ျခေသၤ့မင္းမတက္ႏိုင္ေသာ သစ္ပင္ျမင့္ဖ်ားသို႔တိုင္ တက္ေရာက္ႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္ ျခေသၤ့မင္းသည္ ခြန္အားတည္းဟူေသာ အင္အားကိုအသံုးျပဳလွ်က္ သူရို႔အားမတရားမင္းမူထားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သားစားသတၱ၀ါမ်ားက အခြင့္အခါသာတိုင္း ျခေသၤ့မင္းအားပုန္ကန္ရန္ လုပ္ႀကံႀကိဳးစားလွ်က္ဟိသည္။
ျမက္စားသတၱ၀ါမ်ားက ျခေသၤ့မင္းအားခ်စ္ခင္ရျခင္းအေၾကာင္းရင္းမွာ ျခေသၤ့မင္းအုပ္စိုးထားသျဖင့္သာလွ်င္ ငါရို႔ျမက္စားသတၱ၀ါမ်ား ယခုတိုင္ အသက္ရွင္က်န္ဟိနီျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔မဟုတ္ပါက က်ား၊ ခြီး၊ ခဲ၀ါ၊ ေတာေၾကာင္စေသာ ကသားငါးရာအုပ္စိုးသည္ဟိေသာ္ ငါရို႔ျမက္စားသတၱ၀ါမ်ား အမ်ိဳးျပဳန္းတီးလားႏိုင္သည္။ ျခေသၤ့မင္းအား တနိတေကာင္ဆက္သပူေဇာ္ရျခင္းသည္ကား အေၾကာင္းမဟုတ္။ က်ား၊ ခြီး၊ ခဲ၀ါ၊ ေတာေၾကာင္ ကသားငါးရာမ်ားကိုဆက္သရသည္ဟိေသာ္ ျမက္စားသတၱ၀ါမ်ားအနာဂါတ္ ရင္လီးစရာျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျခေသၤ့မင္း၏အကာအကြယ္ယူလွ်က္ ျမက္စားသတၱ၀ါမ်ားမွာ ရွင္သန္က်က္စားၾကရသည္။ ျခေသၤ့မင္းဟိရာအရပ္သို႔ က်ား၊ ခြီး၊ ခဲ၀ါ၊ ေတာေၾကာင္မ်ားအနားမသန္းရဲ လံုၿခံဳအီးခ်မ္းသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျခေသၤ့မင္းအား ျမက္စားသတၱ၀ါမ်ားက ခ်စ္ခင္ေလးျမတ္သည္။ ကိုးစားယံုၾကည္သည္။
တရက္နိေသာအခါ သားစားသတၱ၀ါအေပါင္းသည္ ျခေသၤမင္းအားလုပ္ႀကံရန္ အေရးေပၚအစည္းအေ၀းတရပ္ေခၚယူက်င့္ပသည္။ တက္ေရာက္သူေပါင္းတြင္ က်ား၊ က်ားသစ္၊ က်ားသစ္နက္၊ ေတာေၾကာင္၊ ခြီး၊ ခဲ၀ါ၊ ခြီးတူ၀က္တူ စေသားစားသတၱ၀ါႏွင့္ ေမ်ာက္၊ ၀က္၀ံစေသာ သားစားျမက္စား အစံုစားသတၱ၀ါအေပါင္းစံုလင္စြာတက္ေရာက္သည္။ အစည္းအေ၀းတြင္ က်ားႏွင့္က်ားသစ္၊ က်ားသစ္နက္ရို႔က ျခေသၤ့မင္းအားလုပ္ႀကံရန္အဆိုျပဳသည္။
က်ားႏွင့္က်ားသစ္၊ က်ားသစ္နက္ရို႔က (အိုအေဆြသားရဲတိရိစၦာန္အေပါင္း ဤနိဤရက္သည္ အလြန္က်က္သေရမဂၤလာအေပါင္းႏွင့္ျပည့္စံုေသာ အခါသမယျဖစ္သည္။ ဤအခါသမယတြင္ အကၽြႏ္ုရို႔၏ဘ၀တူသားစားသတၱ၀ါအေပါင္း၏ ရသင့္ရထိုက္ေသာ အခြင့္အေရး၊ တန္းတူညီမွ်ေရး၊ ဘ၀တိုးတက္ျဖစ္ေပၚေရးအစဟိေသာ တရားမွ်တေသာအခြင့္အေရးမ်ားအတြက္ အကၽြႏ္ုပ္ရို႔အား မတရားအျမတ္ထုတ္ ျခယ္လည္သြီးစုတ္ ႏိုင္ထက္မင္းမူ ဆူပူေသာင္းက်န္း ယုတ္ၾကမ္းေသာ ျခေသၤ့မင္းအား ေဂါင္းငံု႔မခံ ခုခံေတာ္လွန္မွျဖစ္မည္။ သို႔မဟုတ္ပါက အကၽြႏ္ုပ္ရို႔ ဘ၀တူသားစားတၱ၀ါအေပါင္းသည္ မည္သည့္အခါမွ် တန္းတူအခြင့္အေရးမရႏိုင္ဘဲ အဖိႏွိပ္ခံကၽြန္ဘ၀ႏွင့္ တသက္လံုးလူလံုးမလွ ဘ၀နိဂုဏ္းခ်ဳပ္ရလိမ့္မည္။ ယခုေခတ္ကာလသည္း မတရားမႈအေပါင္းအား ေဂါင္းငံုခံ ၿငိမ္ခံနီရမည့္ကာလမဟုတ္။ အမွန္တရားဖက္၊ ဥပေဒဖက္က မားမားရပ္လွ်က္ သားစားျပည္သူအေပါင္း (၁) အဖိႏွိပ္ခံကၽြန္ဘ၀မွလြတ္ေျမာက္ေရး၊ (၂) တိရိစၦာန္ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး၏အခ်ဳပ္အခ်ာအာဏာ အဓြန္႔ရွည္တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရး၊ (၃) အမ်ိဳးဘာသာသာသနာႏွင့္ ၀ံသာႏုရကၡိတတည္းဟူေသာ ေလာကပါလျဗဟၼစိုရ္တရားမ်ားရွင္သန္ျပန္႔ပြားေရး ႀကီးေလးေသာ တို႔တာ၀န္အေရးသံုးပါးအား အျမဲဂုရု အေလးအျမတ္ျပဳ ဦးထိပ္ရြက္ပန္လွ်က္ လြတ္လတ္ေရးတည္းဟူေသာ ျမင့္ျမတ္ေသာဦးတည္ခ်က္ပန္းတိုင္သို႔ မမွိတ္မသုဥ္ အေရာက္ခ်ီတက္ ေလွ်ာက္လွမ္းၾကရမည္။ သို႔ပါေသာ္လည္း နီမ၀င္အင္ပါယာႀကီးသခင္ အသွ်င္ျခေသၤ့မင္းအား လုပ္ႀကံတိုက္ထုတ္ရန္မွာ အမွန္အလြယ္ကူေသာအလုပ္မဟုတ္။ အကၽြႏ္ုပ္ရို႔သည္ အခ်ိန္အခါႏွင့္အခြင့္အေရးကို မ်က္ျခည္ျပတ္မခံ ေကာင္းမြန္စြာအသံုးခ်တတ္ရမည္။ ျခေသၤ့မ်ားသည္လည္း တခါတရီတြင္ မသင့္မျမတ္ျဖစ္တတ္သည္။ ထိုအခြင့္အခါအား လံုး၀လက္လႊတ္ဆံုးယံႈးမခံဘဲ အက်ိဳးဟိဟိ ကြက္တိအသံုးခ်တတ္ရန္လိုအပ္သည္။ သူရို႔အခ်င္းခ်င္း ခိုက္ရန္ျဖစ္ပြားေသာအခါ အကၽြႏ္ုပ္ရို႔ကၾကား၀င္၍ သူရို႔အား အလိုက္ေခ်ာင္းအငိုက္ဖမ္း တိုက္ခိုက္သတ္ျဖတ္ၾကရမည္။ စသည္ျဖင့္) ေလးနက္ေသာ ဗဟုသံ ဂဟုသံျဖင့္ အဆိုတင္သြင္းသည္။
ထိုအခါ ခြီးႏွင့္ခဲ၀ါက (အိုအသွ်င္ က်ားႏွင့္ က်ားသစ္၊ က်ားသစ္နက္မင္းမ်ားခင္ဗ်ား၊ အသင္ရို႔တိုက္ခိုက္ေသာအခါ အကၽြႏ္ုပ္ရို႔သည္လည္း မနားမနီ ၿခေသၤ့မင္း၏ကန္ေကာက္ႏွင့္ ၀မ္းဗိုက္ကို ကိုက္ေဖာက္ပါမည္။ လိုင္ဖင္းႏွင့္ လိုင္ဂုတ္ကိုဖမ္းအုပ္ပါမည္။ နံရိုးႏွင့္ေၾကာကုန္းကို ေထာင္းထုပါမည္။) ကတိက၀တ္ျပဳၾကသည္။ ျခေသၤ့မင္းအားလုပ္ႀကံရန္အဆိုကို ေတာေၾကာင္၊ ခြီး၊ ခဲ၀ါႏွင့္ ခြီးတူ၀က္တူမ်ားက ေထာက္ခံမဲပီးသည္။ သားစားျမက္စားအစံုစားသတၱ၀ါမ်ားက ၾကားနီမဲျဖင့္ ကန္႔ကြက္မည့္သူမဟိ အစည္းအေ၀းတက္ေရာက္သူေပါင္း (၉၉) ရာခိုင္ႏႈန္းျဖင့္ ျခေသၤမင္းအားလုပ္ႀကံမည့္အစည္းအေ၀း ထေျမာက္ေအာင္ျမင္စြာၿပီးစီးသည္။
အခါတပါးတြင္ ျခေသၤ့မင္းအခ်င္းခ်င္း နယ္ၿမီလုရာမွ အခ်င္းခ်င္းမေျပမလည္ မသင့္မျမတ္ျဖစ္ကာ ခိုက္ရန္ျဖစ္ပြား၏။ ျခေသၤ့မင္းအခ်င္းခ်င္းအႀကိတ္အႏွယ္ ဘတျပန္က်ားတျပန္ သူႏိုင္ငါႏိုင္ ယွဥ္ၿပိဳင္ထိုးသတ္ၾက၏။ ျခေသၤ့မင္းမ်ား၏မာန္ဖီဟိန္းေဟာက္သံမ်ားသည္ ေတာ္ငလွ်င္ၿပိဳကဲြသံ၊ မိုးႀကိဳးပစ္သံ၊ မုန္တိုင္းသံအလား ဟိမ၀ႏၲာေတာသံုးေထာင္အား ထစ္ခ်ဳံဳးျမည္ဟီး တုန္လႈပ္လားစီသည္။ က်ီးငွက္သတၱ၀ါအေပါင္းသည္လည္း ေၾကာက္ႀကီးသံဖက္၀င္၍ ၿငိမ္ကုတ္နီၾကရသည္။ သစ္ပင္၀ါးပင္ႀကီးမ်ားသည္လည္း တအံုးအံုးတဘုန္းဘုန္း လဲက်ၿပိဳက်ကုန္သည္။ ကမၻာၿမီျပင္တခုလံုး သိမ့္သိမ့္တုန္လွ်က္ ဖံုအေဆာင္းေဆာင္း၊ ၿမံဳအေဆာင္းေဆာင္းျဖင့္ ကြင္းျပင္တခုလံုး ၿမီဇာမ်က္ေပါင္းသည္လည္း ေထာင္းေထာင္းညက္ႀကီ ျပားျပားလဲေမွာက္ျဖစ္ကုန္သည္။ ျခေသၤ့မင္းမ်ား၏ကၽြီးေအာ္သံ၊ မာန္ဖီဟိန္းေဟာက္သံမ်ားကိုၾကားရေသာအခါ က်ား၊ က်ားသစ္၊ က်ားသစ္နက္၊ ေတာေၾကာင္၊ ခြီး၊ ခဲ၀ါ၊ ခြီးတူ၀က္တူ၊ ေမ်ာက္၊ ၀ံအစဟိေသာ သားစား၊ သားျမက္စား၊ အစံုစားသတၱ၀ါမ်ားသည္ အိုးစည္ဗံုေမာင္းတီးခတ္လွ်က္ လက္သီးလက္ေမာင္းတန္းလွ်က္ ျခေသၤ့မင္းအားစစ္ထိုးရန္ ခ်ီတက္လာၾကသည္။
ရွိဦးအယင္ က်ားသစ္နက္သည္ ျခေသၤ့မင္း၏လိုင္ဖင္းကိုခုန္အုပ္လိုက္သည္။ က်ားသစ္မင္းက ျခေသၤ့မင္း၏ရန္သူအား သူ၏ခၽြန္ထက္ေသာ လက္သဲၿခီသဲျဖင့္ ကုတ္ျခစ္လိုက္သည္။ ထိုအခါ ခြီး၊ ခဲ၀ါမ်ားက ျခေသၤ့မင္းမ်ား၏၀မ္းဗိုက္အအူမ်ားကို ဆဲြႏႈတ္ၾကသည္။ ေတာေၾကာင္မ်ားက မ်က္လံုးအစံုကို ထိုးေဖာက္သည္။ ေမ်ာက္၀ံမ်ားက ေမ်ာက္ေျခာက္ေျခာက္လွ်က္ ဟန္ေရးျပလွ်က္ဟိသည္။ ခြီးတူ၀က္တူမ်ားက ျငာသံပီးလွ်က္၊ ၿဗိန္းေစာင္းသံမျပတ္တီးခတ္လွ်က္ စိတ္ဓါတ္စစ္ဆင္ေရးျပဳလုပ္သည္။ လင္းဋငွက္မ်ားက ကင္းေထာက္လွမ္းေရးျပဳသည္။ ေတာ၀က္မ်ားက ေနာက္ကနီၿပီး ျခေသၤ့မင္းမ်ားအား အစြယ္ျဖင့္ ထိုးပင့္သည္။ ျခေသၤ့မင္းမ်ားမွာ အငိုက္မိခံလိုက္ရသည္ကတေၾကာင္း၊ စစ္ပန္းနီသည္ကတေၾကာင္း၊ စစ္ကူေရာက္မလာသည္ကတေၾကာင္း၊ ရိကၡာျပတ္လပ္သည္ကတေၾကာင္း အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ သြီးထြက္သံယို အနာဒါဏ္ခ်က္မ်ားစြာျဖင့္ လက္ခက်ည္းထြက္ၿပီးၾကရသည္၊
၄င္းစစ္ၿမီျပင္၌ပင္လွ်င္ က်ား၊ က်ားသစ္၊ က်ားသစ္နက္ရို႔ဦးစီးလွ်က္ အသင့္ယူေဆာင္လာေသာ ေရႊကြပ္ထားေသာ တိရိစၦာန္ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး၏လြတ္လပ္ေရးေၾကျငာစာတန္းကို ဆိုင္းငံ့မၾကာဖတ္ၾကားျခင္းျပဳသည္။
(အို အခ်ဳပ္အခ်ာအဏာ လြတ္လပ္ေသာတိရိစၦာန္ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး၏ တိရိစၦာန္ျပည္သူျပည္သားအေပါင္းရို႔ ယခုအခါ အကၽြႏ္ုပ္ရို႔ တိရိစၦာန္ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးသည္ တက္သစ္စနီ၀န္းပမာ က်က္သေရမဂၤလာ ထြန္းလင္းေရာင္ျခည္ျဖာလွ်က္ အေမွာင္တည္းဟူေသာ မေကာင္းဆိုးရြားေသာ တိရိစၦာန္အခ်င္းခ်င္း မတရားစိုးမိုးဗိုလ္က် ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္ အႏိုင္က်င့္ကၽြန္ျပဳအုပ္ခ်ဳပ္မႈတည္းဟူေသာ အနိဌာရံုကၽြန္စနစ္ဆိုးႀကီးေအာက္မွ လံုး၀လြတ္ေျမာက္ႏိုင္ၿပီးျဖစ္သည္။ ယခုအခါ အကၽြႏ္ုပ္ရို႔တိရိစၦာန္မ်ားသည္ မိမိရို႕၏ႏွလံုးအိမ္ထဲ၌ အႏွစ္ႏွစ္အလလ ေမွ်ာ္လင့္ေစာင့္စားခရေသာ လြတ္လပ္ေသာတိရိစၦာန္ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး၏အခ်ဳပ္အခ်ာအာဏာကို မိမိရို႔လက္၀ယ္ ဒိဌလက္ျငင္းရယူပိုင္ဆိုင္ႏိုင္ၿပီးျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္ပါသျဖင့္ အကၽြႏ္ုပ္ရို႕သည္ လြတ္လပ္ေသာတိရိစၦာန္ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး၏ လြတ္လပ္ေသာ တိရိစၦာန္ျပည္သူမ်ားအျဖစ္ လြတ္လပ္စြာ ဥဒါန္းက်ဴးရင့္ႏိုင္ၿပီးျဖစ္သည္။ ဤနိဤရက္မွစ၍ လြတ္လပ္ေသာ အခ်ဳပ္အခ်ာအဏာပိုင္ဆိုင္ေသာ တိရိစၦာန္ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး၌ တိရိစၦာန္အခ်င္းခ်င္း မတရားစိုးမိုးအုပ္ခ်ဳပ္ကၽြန္ျပဳျခင္း၊ ဂုတ္သြီးစုတ္အျမတ္ထုတ္ျခင္း၊ ႏိုင္ထက္မင္းမူျပဳက်င့္ျခင္း အလွ်င္းလံုး၀မဟိစီရ။ တိရိစၦာန္အခ်င္းခ်င္းခ်င္း တဦးကိုတဦး တမိတည္းဖြား ညီကိုေမာင္ႏွမရင္းခ်ာမ်ားပမာ ခ်စ္ခ်စ္ခင္လွ်က္ အနာဂါတ္တိရိစၦာန္ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး တည္ေဆာက္ေရးကို မနားမနီလံုးပန္းႀကိဳးကုတ္ တည္ေဆာက္ၾကရမည္။ တိရိစၦာန္ျပည္သားျပည္သူမ်ားသည္ ခြီးလည္းခြီးအေလွ်ာက္၊ ခဲ၀ါလည္းခဲ၀ါအေလွ်ာက္၊ ေၾကာင္လည္းေၾကာင္အေလွ်ာက္ က်ားတက်ပ္၊ ခြီးတက်ပ္၊ ခဲ၀ါတက်ပ္၊ ခြီးတူ၀က္တူတက်ပ္၊ ၀က္တက်ပ္၊ ၀ံတက်ပ္၊ ေမ်ာက္တက်ပ္ တေယာက္တက်ပ္က်စီ ဒုကၡသုခအေပါင္းကို ညီတူညီမွ် မွ်၀ီခံစားႏိုင္ၿပီးျဖစ္သည္။ ဤနိဤရက္မွစ၍ အကၽြႏ္ုပ္ရို႔တိရိစၦာန္ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးကို လြတ္လပ္ေသာ အခ်ဳပ္အခ်ာအဏာပိုင္ဆိုင္ေသာ စည္းလံုးေသာ တန္းတူေသာ တိရိစၦာန္ျပည္ေထာင္စုသမတႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးအျဖစ္ေၾကညာလိုက္သည္။)
လက္ခုပ္ၾသဘာသံမ်ား ကမၻာၿမီျပင္တခြင္လံုးသို႔ ထိမ့္ႀကိဳးရိုက္ခတ္ တုန္လႈပ္ျမည္ဟီးလားစီသည္။ တိရိစၦာန္အခ်င္းခ်င္းလက္ဆဲြႏႈတ္ဆက္ ေပြ႔ဖက္အူျမဴးၾကသည္။ မိုးထက္ေကာင္းခင္ စႄကၠာ၀ဌာခြင္သို႔ အေျမာက္ႀကီး (၁၂) ခ်က္ မီးရႈးမီးပန္းမ်ားပစ္ေဖာက္လွ်က္ တိရိစၦာန္ျပည္ေထာင္စုသမတႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး၏လြတ္လပ္ေရးကို ၀မ္းသာ၀မ္းေျမာက္ႀကိဳဆိုၾကသည္။
သို႔ေသာ္ ရက္မ်ားမၾကာ တိရိစၦာန္ဇာတိနာေပၚလာသည္။
သားစားသတၱ၀ါမ်ားမုန္းတီးရေသာအေၾကာင္းမွာ သူရို႔ဖမ္းမိေသာ အမဲသတၱ၀ါမ်ားအား ျခေသၤ့မင္းအားဦးဦးဖ်ားဖ်ားဆက္သရျခင္း၊ ျခေသၤ့မင္း၏စားႄကြင္းအရိုးအက်န္မ်ားကိုသာလွ်င္ သံုးေဆာင္ရျခင္း အစဟိေသာအေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ သူရို႔သည္လည္း ျခေသၤ့မင္းကဲ့သို႔ သန္မာျဖတ္လတ္သည္။ အမဲမ်ားကို လွ်င္ျမန္စြာ ခုန္အုပ္ဖမ္းအုပ္ႏိုင္သည္။ က်ားသစ္ဆိုလွ်င္ ျခေသၤ့မင္း၏သံုးဆလွ်င္ေသာအျမန္ႏံႈးျဖင့္ သားေကာင္မ်ားကို ဖမ္းအုပ္ႏိုင္သည္။ ျခေသၤ့မင္းမတက္ႏိုင္ေသာ သစ္ပင္ျမင့္ဖ်ားသို႔တိုင္ တက္ေရာက္ႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္ ျခေသၤ့မင္းသည္ ခြန္အားတည္းဟူေသာ အင္အားကိုအသံုးျပဳလွ်က္ သူရို႔အားမတရားမင္းမူထားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သားစားသတၱ၀ါမ်ားက အခြင့္အခါသာတိုင္း ျခေသၤ့မင္းအားပုန္ကန္ရန္ လုပ္ႀကံႀကိဳးစားလွ်က္ဟိသည္။
ျမက္စားသတၱ၀ါမ်ားက ျခေသၤ့မင္းအားခ်စ္ခင္ရျခင္းအေၾကာင္းရင္းမွာ ျခေသၤ့မင္းအုပ္စိုးထားသျဖင့္သာလွ်င္ ငါရို႔ျမက္စားသတၱ၀ါမ်ား ယခုတိုင္ အသက္ရွင္က်န္ဟိနီျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔မဟုတ္ပါက က်ား၊ ခြီး၊ ခဲ၀ါ၊ ေတာေၾကာင္စေသာ ကသားငါးရာအုပ္စိုးသည္ဟိေသာ္ ငါရို႔ျမက္စားသတၱ၀ါမ်ား အမ်ိဳးျပဳန္းတီးလားႏိုင္သည္။ ျခေသၤ့မင္းအား တနိတေကာင္ဆက္သပူေဇာ္ရျခင္းသည္ကား အေၾကာင္းမဟုတ္။ က်ား၊ ခြီး၊ ခဲ၀ါ၊ ေတာေၾကာင္ ကသားငါးရာမ်ားကိုဆက္သရသည္ဟိေသာ္ ျမက္စားသတၱ၀ါမ်ားအနာဂါတ္ ရင္လီးစရာျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျခေသၤ့မင္း၏အကာအကြယ္ယူလွ်က္ ျမက္စားသတၱ၀ါမ်ားမွာ ရွင္သန္က်က္စားၾကရသည္။ ျခေသၤ့မင္းဟိရာအရပ္သို႔ က်ား၊ ခြီး၊ ခဲ၀ါ၊ ေတာေၾကာင္မ်ားအနားမသန္းရဲ လံုၿခံဳအီးခ်မ္းသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျခေသၤ့မင္းအား ျမက္စားသတၱ၀ါမ်ားက ခ်စ္ခင္ေလးျမတ္သည္။ ကိုးစားယံုၾကည္သည္။
တရက္နိေသာအခါ သားစားသတၱ၀ါအေပါင္းသည္ ျခေသၤမင္းအားလုပ္ႀကံရန္ အေရးေပၚအစည္းအေ၀းတရပ္ေခၚယူက်င့္ပသည္။ တက္ေရာက္သူေပါင္းတြင္ က်ား၊ က်ားသစ္၊ က်ားသစ္နက္၊ ေတာေၾကာင္၊ ခြီး၊ ခဲ၀ါ၊ ခြီးတူ၀က္တူ စေသားစားသတၱ၀ါႏွင့္ ေမ်ာက္၊ ၀က္၀ံစေသာ သားစားျမက္စား အစံုစားသတၱ၀ါအေပါင္းစံုလင္စြာတက္ေရာက္သည္။ အစည္းအေ၀းတြင္ က်ားႏွင့္က်ားသစ္၊ က်ားသစ္နက္ရို႔က ျခေသၤ့မင္းအားလုပ္ႀကံရန္အဆိုျပဳသည္။
က်ားႏွင့္က်ားသစ္၊ က်ားသစ္နက္ရို႔က (အိုအေဆြသားရဲတိရိစၦာန္အေပါင္း ဤနိဤရက္သည္ အလြန္က်က္သေရမဂၤလာအေပါင္းႏွင့္ျပည့္စံုေသာ အခါသမယျဖစ္သည္။ ဤအခါသမယတြင္ အကၽြႏ္ုရို႔၏ဘ၀တူသားစားသတၱ၀ါအေပါင္း၏ ရသင့္ရထိုက္ေသာ အခြင့္အေရး၊ တန္းတူညီမွ်ေရး၊ ဘ၀တိုးတက္ျဖစ္ေပၚေရးအစဟိေသာ တရားမွ်တေသာအခြင့္အေရးမ်ားအတြက္ အကၽြႏ္ုပ္ရို႔အား မတရားအျမတ္ထုတ္ ျခယ္လည္သြီးစုတ္ ႏိုင္ထက္မင္းမူ ဆူပူေသာင္းက်န္း ယုတ္ၾကမ္းေသာ ျခေသၤ့မင္းအား ေဂါင္းငံု႔မခံ ခုခံေတာ္လွန္မွျဖစ္မည္။ သို႔မဟုတ္ပါက အကၽြႏ္ုပ္ရို႔ ဘ၀တူသားစားတၱ၀ါအေပါင္းသည္ မည္သည့္အခါမွ် တန္းတူအခြင့္အေရးမရႏိုင္ဘဲ အဖိႏွိပ္ခံကၽြန္ဘ၀ႏွင့္ တသက္လံုးလူလံုးမလွ ဘ၀နိဂုဏ္းခ်ဳပ္ရလိမ့္မည္။ ယခုေခတ္ကာလသည္း မတရားမႈအေပါင္းအား ေဂါင္းငံုခံ ၿငိမ္ခံနီရမည့္ကာလမဟုတ္။ အမွန္တရားဖက္၊ ဥပေဒဖက္က မားမားရပ္လွ်က္ သားစားျပည္သူအေပါင္း (၁) အဖိႏွိပ္ခံကၽြန္ဘ၀မွလြတ္ေျမာက္ေရး၊ (၂) တိရိစၦာန္ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး၏အခ်ဳပ္အခ်ာအာဏာ အဓြန္႔ရွည္တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရး၊ (၃) အမ်ိဳးဘာသာသာသနာႏွင့္ ၀ံသာႏုရကၡိတတည္းဟူေသာ ေလာကပါလျဗဟၼစိုရ္တရားမ်ားရွင္သန္ျပန္႔ပြားေရး ႀကီးေလးေသာ တို႔တာ၀န္အေရးသံုးပါးအား အျမဲဂုရု အေလးအျမတ္ျပဳ ဦးထိပ္ရြက္ပန္လွ်က္ လြတ္လတ္ေရးတည္းဟူေသာ ျမင့္ျမတ္ေသာဦးတည္ခ်က္ပန္းတိုင္သို႔ မမွိတ္မသုဥ္ အေရာက္ခ်ီတက္ ေလွ်ာက္လွမ္းၾကရမည္။ သို႔ပါေသာ္လည္း နီမ၀င္အင္ပါယာႀကီးသခင္ အသွ်င္ျခေသၤ့မင္းအား လုပ္ႀကံတိုက္ထုတ္ရန္မွာ အမွန္အလြယ္ကူေသာအလုပ္မဟုတ္။ အကၽြႏ္ုပ္ရို႔သည္ အခ်ိန္အခါႏွင့္အခြင့္အေရးကို မ်က္ျခည္ျပတ္မခံ ေကာင္းမြန္စြာအသံုးခ်တတ္ရမည္။ ျခေသၤ့မ်ားသည္လည္း တခါတရီတြင္ မသင့္မျမတ္ျဖစ္တတ္သည္။ ထိုအခြင့္အခါအား လံုး၀လက္လႊတ္ဆံုးယံႈးမခံဘဲ အက်ိဳးဟိဟိ ကြက္တိအသံုးခ်တတ္ရန္လိုအပ္သည္။ သူရို႔အခ်င္းခ်င္း ခိုက္ရန္ျဖစ္ပြားေသာအခါ အကၽြႏ္ုပ္ရို႔ကၾကား၀င္၍ သူရို႔အား အလိုက္ေခ်ာင္းအငိုက္ဖမ္း တိုက္ခိုက္သတ္ျဖတ္ၾကရမည္။ စသည္ျဖင့္) ေလးနက္ေသာ ဗဟုသံ ဂဟုသံျဖင့္ အဆိုတင္သြင္းသည္။
ထိုအခါ ခြီးႏွင့္ခဲ၀ါက (အိုအသွ်င္ က်ားႏွင့္ က်ားသစ္၊ က်ားသစ္နက္မင္းမ်ားခင္ဗ်ား၊ အသင္ရို႔တိုက္ခိုက္ေသာအခါ အကၽြႏ္ုပ္ရို႔သည္လည္း မနားမနီ ၿခေသၤ့မင္း၏ကန္ေကာက္ႏွင့္ ၀မ္းဗိုက္ကို ကိုက္ေဖာက္ပါမည္။ လိုင္ဖင္းႏွင့္ လိုင္ဂုတ္ကိုဖမ္းအုပ္ပါမည္။ နံရိုးႏွင့္ေၾကာကုန္းကို ေထာင္းထုပါမည္။) ကတိက၀တ္ျပဳၾကသည္။ ျခေသၤ့မင္းအားလုပ္ႀကံရန္အဆိုကို ေတာေၾကာင္၊ ခြီး၊ ခဲ၀ါႏွင့္ ခြီးတူ၀က္တူမ်ားက ေထာက္ခံမဲပီးသည္။ သားစားျမက္စားအစံုစားသတၱ၀ါမ်ားက ၾကားနီမဲျဖင့္ ကန္႔ကြက္မည့္သူမဟိ အစည္းအေ၀းတက္ေရာက္သူေပါင္း (၉၉) ရာခိုင္ႏႈန္းျဖင့္ ျခေသၤမင္းအားလုပ္ႀကံမည့္အစည္းအေ၀း ထေျမာက္ေအာင္ျမင္စြာၿပီးစီးသည္။
အခါတပါးတြင္ ျခေသၤ့မင္းအခ်င္းခ်င္း နယ္ၿမီလုရာမွ အခ်င္းခ်င္းမေျပမလည္ မသင့္မျမတ္ျဖစ္ကာ ခိုက္ရန္ျဖစ္ပြား၏။ ျခေသၤ့မင္းအခ်င္းခ်င္းအႀကိတ္အႏွယ္ ဘတျပန္က်ားတျပန္ သူႏိုင္ငါႏိုင္ ယွဥ္ၿပိဳင္ထိုးသတ္ၾက၏။ ျခေသၤ့မင္းမ်ား၏မာန္ဖီဟိန္းေဟာက္သံမ်ားသည္ ေတာ္ငလွ်င္ၿပိဳကဲြသံ၊ မိုးႀကိဳးပစ္သံ၊ မုန္တိုင္းသံအလား ဟိမ၀ႏၲာေတာသံုးေထာင္အား ထစ္ခ်ဳံဳးျမည္ဟီး တုန္လႈပ္လားစီသည္။ က်ီးငွက္သတၱ၀ါအေပါင္းသည္လည္း ေၾကာက္ႀကီးသံဖက္၀င္၍ ၿငိမ္ကုတ္နီၾကရသည္။ သစ္ပင္၀ါးပင္ႀကီးမ်ားသည္လည္း တအံုးအံုးတဘုန္းဘုန္း လဲက်ၿပိဳက်ကုန္သည္။ ကမၻာၿမီျပင္တခုလံုး သိမ့္သိမ့္တုန္လွ်က္ ဖံုအေဆာင္းေဆာင္း၊ ၿမံဳအေဆာင္းေဆာင္းျဖင့္ ကြင္းျပင္တခုလံုး ၿမီဇာမ်က္ေပါင္းသည္လည္း ေထာင္းေထာင္းညက္ႀကီ ျပားျပားလဲေမွာက္ျဖစ္ကုန္သည္။ ျခေသၤ့မင္းမ်ား၏ကၽြီးေအာ္သံ၊ မာန္ဖီဟိန္းေဟာက္သံမ်ားကိုၾကားရေသာအခါ က်ား၊ က်ားသစ္၊ က်ားသစ္နက္၊ ေတာေၾကာင္၊ ခြီး၊ ခဲ၀ါ၊ ခြီးတူ၀က္တူ၊ ေမ်ာက္၊ ၀ံအစဟိေသာ သားစား၊ သားျမက္စား၊ အစံုစားသတၱ၀ါမ်ားသည္ အိုးစည္ဗံုေမာင္းတီးခတ္လွ်က္ လက္သီးလက္ေမာင္းတန္းလွ်က္ ျခေသၤ့မင္းအားစစ္ထိုးရန္ ခ်ီတက္လာၾကသည္။
ရွိဦးအယင္ က်ားသစ္နက္သည္ ျခေသၤ့မင္း၏လိုင္ဖင္းကိုခုန္အုပ္လိုက္သည္။ က်ားသစ္မင္းက ျခေသၤ့မင္း၏ရန္သူအား သူ၏ခၽြန္ထက္ေသာ လက္သဲၿခီသဲျဖင့္ ကုတ္ျခစ္လိုက္သည္။ ထိုအခါ ခြီး၊ ခဲ၀ါမ်ားက ျခေသၤ့မင္းမ်ား၏၀မ္းဗိုက္အအူမ်ားကို ဆဲြႏႈတ္ၾကသည္။ ေတာေၾကာင္မ်ားက မ်က္လံုးအစံုကို ထိုးေဖာက္သည္။ ေမ်ာက္၀ံမ်ားက ေမ်ာက္ေျခာက္ေျခာက္လွ်က္ ဟန္ေရးျပလွ်က္ဟိသည္။ ခြီးတူ၀က္တူမ်ားက ျငာသံပီးလွ်က္၊ ၿဗိန္းေစာင္းသံမျပတ္တီးခတ္လွ်က္ စိတ္ဓါတ္စစ္ဆင္ေရးျပဳလုပ္သည္။ လင္းဋငွက္မ်ားက ကင္းေထာက္လွမ္းေရးျပဳသည္။ ေတာ၀က္မ်ားက ေနာက္ကနီၿပီး ျခေသၤ့မင္းမ်ားအား အစြယ္ျဖင့္ ထိုးပင့္သည္။ ျခေသၤ့မင္းမ်ားမွာ အငိုက္မိခံလိုက္ရသည္ကတေၾကာင္း၊ စစ္ပန္းနီသည္ကတေၾကာင္း၊ စစ္ကူေရာက္မလာသည္ကတေၾကာင္း၊ ရိကၡာျပတ္လပ္သည္ကတေၾကာင္း အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ သြီးထြက္သံယို အနာဒါဏ္ခ်က္မ်ားစြာျဖင့္ လက္ခက်ည္းထြက္ၿပီးၾကရသည္၊
၄င္းစစ္ၿမီျပင္၌ပင္လွ်င္ က်ား၊ က်ားသစ္၊ က်ားသစ္နက္ရို႔ဦးစီးလွ်က္ အသင့္ယူေဆာင္လာေသာ ေရႊကြပ္ထားေသာ တိရိစၦာန္ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး၏လြတ္လပ္ေရးေၾကျငာစာတန္းကို ဆိုင္းငံ့မၾကာဖတ္ၾကားျခင္းျပဳသည္။
(အို အခ်ဳပ္အခ်ာအဏာ လြတ္လပ္ေသာတိရိစၦာန္ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး၏ တိရိစၦာန္ျပည္သူျပည္သားအေပါင္းရို႔ ယခုအခါ အကၽြႏ္ုပ္ရို႔ တိရိစၦာန္ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးသည္ တက္သစ္စနီ၀န္းပမာ က်က္သေရမဂၤလာ ထြန္းလင္းေရာင္ျခည္ျဖာလွ်က္ အေမွာင္တည္းဟူေသာ မေကာင္းဆိုးရြားေသာ တိရိစၦာန္အခ်င္းခ်င္း မတရားစိုးမိုးဗိုလ္က် ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္ အႏိုင္က်င့္ကၽြန္ျပဳအုပ္ခ်ဳပ္မႈတည္းဟူေသာ အနိဌာရံုကၽြန္စနစ္ဆိုးႀကီးေအာက္မွ လံုး၀လြတ္ေျမာက္ႏိုင္ၿပီးျဖစ္သည္။ ယခုအခါ အကၽြႏ္ုပ္ရို႔တိရိစၦာန္မ်ားသည္ မိမိရို႕၏ႏွလံုးအိမ္ထဲ၌ အႏွစ္ႏွစ္အလလ ေမွ်ာ္လင့္ေစာင့္စားခရေသာ လြတ္လပ္ေသာတိရိစၦာန္ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး၏အခ်ဳပ္အခ်ာအာဏာကို မိမိရို႔လက္၀ယ္ ဒိဌလက္ျငင္းရယူပိုင္ဆိုင္ႏိုင္ၿပီးျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္ပါသျဖင့္ အကၽြႏ္ုပ္ရို႕သည္ လြတ္လပ္ေသာတိရိစၦာန္ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး၏ လြတ္လပ္ေသာ တိရိစၦာန္ျပည္သူမ်ားအျဖစ္ လြတ္လပ္စြာ ဥဒါန္းက်ဴးရင့္ႏိုင္ၿပီးျဖစ္သည္။ ဤနိဤရက္မွစ၍ လြတ္လပ္ေသာ အခ်ဳပ္အခ်ာအဏာပိုင္ဆိုင္ေသာ တိရိစၦာန္ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး၌ တိရိစၦာန္အခ်င္းခ်င္း မတရားစိုးမိုးအုပ္ခ်ဳပ္ကၽြန္ျပဳျခင္း၊ ဂုတ္သြီးစုတ္အျမတ္ထုတ္ျခင္း၊ ႏိုင္ထက္မင္းမူျပဳက်င့္ျခင္း အလွ်င္းလံုး၀မဟိစီရ။ တိရိစၦာန္အခ်င္းခ်င္းခ်င္း တဦးကိုတဦး တမိတည္းဖြား ညီကိုေမာင္ႏွမရင္းခ်ာမ်ားပမာ ခ်စ္ခ်စ္ခင္လွ်က္ အနာဂါတ္တိရိစၦာန္ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး တည္ေဆာက္ေရးကို မနားမနီလံုးပန္းႀကိဳးကုတ္ တည္ေဆာက္ၾကရမည္။ တိရိစၦာန္ျပည္သားျပည္သူမ်ားသည္ ခြီးလည္းခြီးအေလွ်ာက္၊ ခဲ၀ါလည္းခဲ၀ါအေလွ်ာက္၊ ေၾကာင္လည္းေၾကာင္အေလွ်ာက္ က်ားတက်ပ္၊ ခြီးတက်ပ္၊ ခဲ၀ါတက်ပ္၊ ခြီးတူ၀က္တူတက်ပ္၊ ၀က္တက်ပ္၊ ၀ံတက်ပ္၊ ေမ်ာက္တက်ပ္ တေယာက္တက်ပ္က်စီ ဒုကၡသုခအေပါင္းကို ညီတူညီမွ် မွ်၀ီခံစားႏိုင္ၿပီးျဖစ္သည္။ ဤနိဤရက္မွစ၍ အကၽြႏ္ုပ္ရို႔တိရိစၦာန္ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးကို လြတ္လပ္ေသာ အခ်ဳပ္အခ်ာအဏာပိုင္ဆိုင္ေသာ စည္းလံုးေသာ တန္းတူေသာ တိရိစၦာန္ျပည္ေထာင္စုသမတႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးအျဖစ္ေၾကညာလိုက္သည္။)
လက္ခုပ္ၾသဘာသံမ်ား ကမၻာၿမီျပင္တခြင္လံုးသို႔ ထိမ့္ႀကိဳးရိုက္ခတ္ တုန္လႈပ္ျမည္ဟီးလားစီသည္။ တိရိစၦာန္အခ်င္းခ်င္းလက္ဆဲြႏႈတ္ဆက္ ေပြ႔ဖက္အူျမဴးၾကသည္။ မိုးထက္ေကာင္းခင္ စႄကၠာ၀ဌာခြင္သို႔ အေျမာက္ႀကီး (၁၂) ခ်က္ မီးရႈးမီးပန္းမ်ားပစ္ေဖာက္လွ်က္ တိရိစၦာန္ျပည္ေထာင္စုသမတႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး၏လြတ္လပ္ေရးကို ၀မ္းသာ၀မ္းေျမာက္ႀကိဳဆိုၾကသည္။
သို႔ေသာ္ ရက္မ်ားမၾကာ တိရိစၦာန္ဇာတိနာေပၚလာသည္။
Sunday, October 19, 2008
ေတာ၀က္၊ ခဲ၀ါႏွင့္ ျခေသၤ့မင္း
အခါတပါးတြင္ ခဲ၀ါတေကာင္ႏွင့္ေတာ၀က္တေကာင္သည္ အေဆြခင္ပြန္းျဖစ္ၾက၏။ တရက္နိေသာအခါ ခဲ၀ါက ေတာ၀က္အား ေတာထဲတြင္ အတူတူအစာရွာလားရန္ဖိတ္ေခၚ၏။(အေဆြေတာ၀က္ သင္၏ခြန္အားသည္ကား အလြန္ႀကီးမားပါေပ၏။ ၿပီးလွ်င္ သင့္၌ထက္ေသာအစြယ္လည္းဟိ၏။ အကၽြႏ္ုပ္ကား သင့္ေလာက္အင္အားမဟိ။ သို႔ေသာ္ အကၽြႏ္ုပ္သည္ကား အလြန္အၿပီးသန္၏။ ၿပီးလွ်င္ ရပ္၀ီး၌ဟိေသာ သင္ႀကိဳက္ေသာအစားအစားမ်ားကို အကၽြႏ္ုပ္၏အနံ႔အာရံုျဖင့္ ရွာေဖြလမ္းညႊန္ပီးႏိုင္၏။ အကၽြႏ္ုပ္အမဲလိုက္ေသာအခါ အသင္က အကၽြႏ္ုပ္အားကူညီပီးပါ။ အမဲၿပီးရာလမ္းကေစာင့္လွ်က္ အသင္၏ခၽြန္ထက္ေသာအစြယ္ျဖင့္ ထြက္ၿပီးလာေသာ သားေကာင္မ်ားကိုထိုးပင့္၍ ဖမ္းဆီးကူညီပီးပါ။ ထိုေက်းဇူးအတြက္ အကၽြႏ္ုပ္သည္ကား သင့္အတြက္ ၀က္၀ဲဥ၊ ၀က္ရံဥ၊ ေတာနပ်ိဳးပင္မ်ားဟိရာအရပ္သို႔ လမ္းညႊန္ပီးပါမည္။) ဆို၏။ ၀က္ထီးလည္း ခဲ၀ါစကားကိုယံုၾကည္လွ်က္ ႏွစ္ေယာက္အတူတူ အစာရွာထြက္ရန္သေဘာတူလိုက္၏။
ေတာနက္ထဲသို႔ေရာက္ေသာအခါ ခဲ၀ါသည္ တစံုတခုအားအနံ႔ခံမိ၏။ လွမ္းေမွ်ာ္ၾကည့္လိုက္ေသာအခါ ေတာင္ကမူတခုထက္တြင္ ျမက္အုပ္တခုအားအကာအကြယ္ျပဳလွ်က္ အလိုက္ေခ်ာင္းနီေသာ ၿခေသၤ့တေကာင္အား လွမ္းျမင္၏။ ၿပီး၍မလြတ္မွန္းသိေသာအခါ ခဲ၀ါက အႀကံထုတ္လွ်က္ (အသင္ေတာ၀က္ သင္ဤနီရာက တခ်က္ေစာင့္ပါ။ အကၽြႏ္ုပ္သည္ ေတာင္ကုန္းထက္ ခဏတက္၍ ေက်ာက္ေဆာင္နားတြင္ အေပါ့စြန္႔လိုပါ၏) ဆိုၿပီးလွ်င္ ျခေသၤ့မင္းဟိရာ ခ်ဥ္းကပ္လားလီ၏။
ၿခေသၤ့မင္းနားသို႔ေရာက္ေသာအခါ ခဲ၀ါက (အသင္ျခေသၤ့မင္း အကၽြႏ္ုပ္၏အသက္ကို ခ်မ္းသာပီးပါ။ ထိုေက်းဇူးအတြက္ အသင္သည္ ဆူၿဖိဳးေသာေတာ၀က္သားကို မုခ်အကယ္ ေအကနိ သံုးေဆာင္ရပါလိမ့္မည္။) ဆို၏။ ထိုအခါ ၿခေသၤ့မင္းက (ေဟ ခဲ၀ါ ငါသည္ကား ဆူၿဖိဳးေသာေတာ၀က္သားကို မစားရသည္မွာ အလြန္ၾကာျမင့္ၿပီးျဖစ္သည္။ အကယ္၍ သင္သည္ ေတာ၀က္သားကို ငါ့အတြက္ ေအကနိ ရွာေဖြပီးႏိုင္အံ့သည္ျဖစ္ေသာ္ သင့္အသက္ကို ငါခ်မ္းသာပီးမည္) ကတိျပဳ၏။
ထိုအခါ ခဲ၀ါက (အသွ်င္ျခေသၤ့မင္း အကၽြႏ္ုသည္ အကၽြႏ္ုပ္၏မိတ္ေဆြေတာ၀က္အား ယာခင္းဟိရာ ေခၚေဆာင္လားပါမည္။ ယင္းတြင္ ယာႀကီးသခင္၏ေၾကာ့ကြင္းဟိပါ၏။ ေတာ၀က္သည္ ေၾကာ့ကြင္းကိုနင္းမိလွ်က္ ၿခီလက္အစံုပူးခ်ိဳင္မိသည္ျဖစ္ေသာ္ သင္သည္သူ႔လိုင္ပင္းကိုအုပ္လွ်က္ ေတာ၀က္သားကို ၿမိန္ယွက္စြာသံုးေဆာင္ႏိုင္ပါ၏) ဆို၏။ ထိုအခါ ျခေသၤ့မင္းက (ေကာင္း၏ ခဲ၀ါ။ သင္၏ကတိစကားတည္အံ့။ သို႔မဟုတ္မူ ေအကနိအဖို႔ ဟင္းလွ်ာအျဖစ္ သင့္အသားကိုပင္ ငါသံုးေဆာင္ရလိမ့္မည္) ဆို၏။ (စိတ္ခ်ပါ ျခေသၤ့မင္း အကၽြႏ္ုပ္၏အသက္ကိုသာလွ်င္ ခ်မ္းသာပီးပါ။ သင္သည္ ေတာ၀က္သားကို မုခ်အကယ္ သံုးေဆာင္ရပါလိမ့္မည္) ေျပာၿပီးလွ်င္ ခဲ၀ါသည္ ေတာ၀က္ဟိရာ ျပန္လာလတ္၏။ ေတာ၀က္နားသို႔ေရာက္ေသာအခါ ခဲ၀ါက (အိုအေဆြ ေတာ၀က္ အကၽြႏ္ုပ္သည္ ယခုပင္လွ်င္ ထိုေတာင္ဖက္အရပ္က မႊီးႀကိဳင္ေသာအနံ႔တခုရပါ၏။ ထိုရွိက ေတာင္ေစာင္းနား မလွမ္းမကမ္းေသာ ယာခင္းတြင္ ေရႊ၀ါစပါးမ်ား သီးမွည့္လွ်က္ဟိပါ၏။ ၄င္းယာခင္းထဲတြင္ သခြါး၊ ဖရံု၊ နႏၵရာ၊ နပ်ိဳး သီးမ်ိဳးစံုလည္း သီးမွည့္လွ်က္ဟိပါ၏။ အကၽြႏ္ုပ္သည္ သင့္အား လမ္းျပၿပီးပါမည္) ဆို၏။ ထိုအခါ ေတာ၀က္က ခဲ၀ါစကားကိုယံုလွ်က္ (ေကာင္းယင့္အေဆြ ခဲ၀ါ။ အသင္အကၽြႏ္ုပ္အား လမ္းၿပပီးပါ။ သင္အမဲဖမ္းေသာအခါ အကၽြႏ္ုပ္သည္ သင့္အမဲမ်ားထြက္ၿပီးရာလမ္းကေစာင့္လွ်က္ အကၽြႏ္ုပ္၏ခၽြန္ထက္ေသာအစြယ္ျဖင့္ ထိုးပင့္လွ်က္ ကူညီပီးပါမည္) ကတိစကားဆို၏။
သို႔ျဖင့္ ခဲ၀ါသည္ ေတာ၀က္အား မာယာဥပါယ္ျဖင့္ ယာႀကီးသခင္ေထာင္ထားေသာ ေၾကာ့ကြင္ဟိရာအရပ္သို႔ မွ်ားေခၚယူလား၏။ ၿပီးလွ်င္ (အေဆြ ေတာ၀က္ ထိုေနာက္တန္းခါးေပါက္၀သည္ကား ယာခင္းထဲသို႔ လွ်ိဳ႔၀ွက္၀င္ရာလမ္းျဖစ္၏။ ထိုအေပါက္မွ၀င္၍ သင္သံုးေဆာင္လိုေသာ အရသာဟိေသာ သီးမ်ိဳးစံုကို စိတ္ခ်လက္ခ်သံုးေဆာင္ႏိုင္ပါ၏၊ အကၽြႏ္ုပ္သည္ သင့္အား ဤနီရာမွနီ၍ ကင္းေစာင့္ပီးပါမည္။ ယာႀကီးသခင္လာသည္ဟိေသာ္ အကၽြႏ္ုပ္သည္ အူျမဴးလွ်က္ သင့္အားအသံျပဳပါမည္။ ထိုအခါ သင္သည္ ယာခင္းထဲက အလွ်င္အျမန္ထြက္လတ္ပါ) ဆို၏။ ေတာ၀က္လည္း ခဲ၀ါစကားကိုယံုလွ်က္ ေၾကာ့ကြင္းေထာင္ထားရာအရပ္သို႔ ၀င္မိသည္ဟိေသာ္ ေၾကာ့ကြင္းတြင္မိလွ်က္ ၿခီလက္အစံုပူးခ်ိဳင္မိလီ၏။ ထိုအခါ ေတာ၀က္က ၀က္ဘာသာျဖင့္ (ကူပါကယ္ပါေအာ္၏။)
ထိုအသံကို ၾကားေသာအခါ ျခေသၤ့မင္းသည္အၿပီးေရာက္လာ၏။ ျခေသၤ့မင္းသည္ ေတာ၀က္အားၿခီလက္အစံုပူးခ်ိဳင္မိနီသည္ကိုျမင္၍ စိတ္ခ်ရၿပီးျဖစ္ေသာအခါ ခဲ၀ါကို အယင္ခုန္အုပ္ဖမ္းဆီးလိုက္၏။ ခဲ၀ါသားကို သံုးေဆာင္ၿပီးေနာက္ ဆူၿဖိဳးေသာေတာ၀က္သားကို ၿမိန္ယွက္စြာသံုးေဆာင္၏။ ထိုကနိအဖို႔ ျခေသၤ့မင္းသည္ ခဲ၀ါသားႏွင့္ေတာ၀က္သားကို တထပ္တည္းႏွင့္ႏွစ္ေကာင္ သံုးေဆာင္ရသည္ျဖစ္၍ အလြန္ေက်နပ္အားရျခင္းျဖစ္၏။ ၀မ္းေခါင္းတြင္းက ေက်းဇူးသိတတ္ေသာ ခဲ၀ါငယ္အား သာထုသံုးႀကိမ္ေခၚဆိုလွ်က္ အမွ်၀ီျခင္းျပဳ၏။
ေတာနက္ထဲသို႔ေရာက္ေသာအခါ ခဲ၀ါသည္ တစံုတခုအားအနံ႔ခံမိ၏။ လွမ္းေမွ်ာ္ၾကည့္လိုက္ေသာအခါ ေတာင္ကမူတခုထက္တြင္ ျမက္အုပ္တခုအားအကာအကြယ္ျပဳလွ်က္ အလိုက္ေခ်ာင္းနီေသာ ၿခေသၤ့တေကာင္အား လွမ္းျမင္၏။ ၿပီး၍မလြတ္မွန္းသိေသာအခါ ခဲ၀ါက အႀကံထုတ္လွ်က္ (အသင္ေတာ၀က္ သင္ဤနီရာက တခ်က္ေစာင့္ပါ။ အကၽြႏ္ုပ္သည္ ေတာင္ကုန္းထက္ ခဏတက္၍ ေက်ာက္ေဆာင္နားတြင္ အေပါ့စြန္႔လိုပါ၏) ဆိုၿပီးလွ်င္ ျခေသၤ့မင္းဟိရာ ခ်ဥ္းကပ္လားလီ၏။
ၿခေသၤ့မင္းနားသို႔ေရာက္ေသာအခါ ခဲ၀ါက (အသင္ျခေသၤ့မင္း အကၽြႏ္ုပ္၏အသက္ကို ခ်မ္းသာပီးပါ။ ထိုေက်းဇူးအတြက္ အသင္သည္ ဆူၿဖိဳးေသာေတာ၀က္သားကို မုခ်အကယ္ ေအကနိ သံုးေဆာင္ရပါလိမ့္မည္။) ဆို၏။ ထိုအခါ ၿခေသၤ့မင္းက (ေဟ ခဲ၀ါ ငါသည္ကား ဆူၿဖိဳးေသာေတာ၀က္သားကို မစားရသည္မွာ အလြန္ၾကာျမင့္ၿပီးျဖစ္သည္။ အကယ္၍ သင္သည္ ေတာ၀က္သားကို ငါ့အတြက္ ေအကနိ ရွာေဖြပီးႏိုင္အံ့သည္ျဖစ္ေသာ္ သင့္အသက္ကို ငါခ်မ္းသာပီးမည္) ကတိျပဳ၏။
ထိုအခါ ခဲ၀ါက (အသွ်င္ျခေသၤ့မင္း အကၽြႏ္ုသည္ အကၽြႏ္ုပ္၏မိတ္ေဆြေတာ၀က္အား ယာခင္းဟိရာ ေခၚေဆာင္လားပါမည္။ ယင္းတြင္ ယာႀကီးသခင္၏ေၾကာ့ကြင္းဟိပါ၏။ ေတာ၀က္သည္ ေၾကာ့ကြင္းကိုနင္းမိလွ်က္ ၿခီလက္အစံုပူးခ်ိဳင္မိသည္ျဖစ္ေသာ္ သင္သည္သူ႔လိုင္ပင္းကိုအုပ္လွ်က္ ေတာ၀က္သားကို ၿမိန္ယွက္စြာသံုးေဆာင္ႏိုင္ပါ၏) ဆို၏။ ထိုအခါ ျခေသၤ့မင္းက (ေကာင္း၏ ခဲ၀ါ။ သင္၏ကတိစကားတည္အံ့။ သို႔မဟုတ္မူ ေအကနိအဖို႔ ဟင္းလွ်ာအျဖစ္ သင့္အသားကိုပင္ ငါသံုးေဆာင္ရလိမ့္မည္) ဆို၏။ (စိတ္ခ်ပါ ျခေသၤ့မင္း အကၽြႏ္ုပ္၏အသက္ကိုသာလွ်င္ ခ်မ္းသာပီးပါ။ သင္သည္ ေတာ၀က္သားကို မုခ်အကယ္ သံုးေဆာင္ရပါလိမ့္မည္) ေျပာၿပီးလွ်င္ ခဲ၀ါသည္ ေတာ၀က္ဟိရာ ျပန္လာလတ္၏။ ေတာ၀က္နားသို႔ေရာက္ေသာအခါ ခဲ၀ါက (အိုအေဆြ ေတာ၀က္ အကၽြႏ္ုပ္သည္ ယခုပင္လွ်င္ ထိုေတာင္ဖက္အရပ္က မႊီးႀကိဳင္ေသာအနံ႔တခုရပါ၏။ ထိုရွိက ေတာင္ေစာင္းနား မလွမ္းမကမ္းေသာ ယာခင္းတြင္ ေရႊ၀ါစပါးမ်ား သီးမွည့္လွ်က္ဟိပါ၏။ ၄င္းယာခင္းထဲတြင္ သခြါး၊ ဖရံု၊ နႏၵရာ၊ နပ်ိဳး သီးမ်ိဳးစံုလည္း သီးမွည့္လွ်က္ဟိပါ၏။ အကၽြႏ္ုပ္သည္ သင့္အား လမ္းျပၿပီးပါမည္) ဆို၏။ ထိုအခါ ေတာ၀က္က ခဲ၀ါစကားကိုယံုလွ်က္ (ေကာင္းယင့္အေဆြ ခဲ၀ါ။ အသင္အကၽြႏ္ုပ္အား လမ္းၿပပီးပါ။ သင္အမဲဖမ္းေသာအခါ အကၽြႏ္ုပ္သည္ သင့္အမဲမ်ားထြက္ၿပီးရာလမ္းကေစာင့္လွ်က္ အကၽြႏ္ုပ္၏ခၽြန္ထက္ေသာအစြယ္ျဖင့္ ထိုးပင့္လွ်က္ ကူညီပီးပါမည္) ကတိစကားဆို၏။
သို႔ျဖင့္ ခဲ၀ါသည္ ေတာ၀က္အား မာယာဥပါယ္ျဖင့္ ယာႀကီးသခင္ေထာင္ထားေသာ ေၾကာ့ကြင္ဟိရာအရပ္သို႔ မွ်ားေခၚယူလား၏။ ၿပီးလွ်င္ (အေဆြ ေတာ၀က္ ထိုေနာက္တန္းခါးေပါက္၀သည္ကား ယာခင္းထဲသို႔ လွ်ိဳ႔၀ွက္၀င္ရာလမ္းျဖစ္၏။ ထိုအေပါက္မွ၀င္၍ သင္သံုးေဆာင္လိုေသာ အရသာဟိေသာ သီးမ်ိဳးစံုကို စိတ္ခ်လက္ခ်သံုးေဆာင္ႏိုင္ပါ၏၊ အကၽြႏ္ုပ္သည္ သင့္အား ဤနီရာမွနီ၍ ကင္းေစာင့္ပီးပါမည္။ ယာႀကီးသခင္လာသည္ဟိေသာ္ အကၽြႏ္ုပ္သည္ အူျမဴးလွ်က္ သင့္အားအသံျပဳပါမည္။ ထိုအခါ သင္သည္ ယာခင္းထဲက အလွ်င္အျမန္ထြက္လတ္ပါ) ဆို၏။ ေတာ၀က္လည္း ခဲ၀ါစကားကိုယံုလွ်က္ ေၾကာ့ကြင္းေထာင္ထားရာအရပ္သို႔ ၀င္မိသည္ဟိေသာ္ ေၾကာ့ကြင္းတြင္မိလွ်က္ ၿခီလက္အစံုပူးခ်ိဳင္မိလီ၏။ ထိုအခါ ေတာ၀က္က ၀က္ဘာသာျဖင့္ (ကူပါကယ္ပါေအာ္၏။)
ထိုအသံကို ၾကားေသာအခါ ျခေသၤ့မင္းသည္အၿပီးေရာက္လာ၏။ ျခေသၤ့မင္းသည္ ေတာ၀က္အားၿခီလက္အစံုပူးခ်ိဳင္မိနီသည္ကိုျမင္၍ စိတ္ခ်ရၿပီးျဖစ္ေသာအခါ ခဲ၀ါကို အယင္ခုန္အုပ္ဖမ္းဆီးလိုက္၏။ ခဲ၀ါသားကို သံုးေဆာင္ၿပီးေနာက္ ဆူၿဖိဳးေသာေတာ၀က္သားကို ၿမိန္ယွက္စြာသံုးေဆာင္၏။ ထိုကနိအဖို႔ ျခေသၤ့မင္းသည္ ခဲ၀ါသားႏွင့္ေတာ၀က္သားကို တထပ္တည္းႏွင့္ႏွစ္ေကာင္ သံုးေဆာင္ရသည္ျဖစ္၍ အလြန္ေက်နပ္အားရျခင္းျဖစ္၏။ ၀မ္းေခါင္းတြင္းက ေက်းဇူးသိတတ္ေသာ ခဲ၀ါငယ္အား သာထုသံုးႀကိမ္ေခၚဆိုလွ်က္ အမွ်၀ီျခင္းျပဳ၏။
Sunday, October 12, 2008
ျပည္တြင္းက စာတေစာင္
ရခိုင္မ်ိဳးေဖ်ာက္စီမံကိန္း
=============
ဆရာခိုင္ျမတ္ေက်ာ္
ကၽြန္ေတာ္ ရခို္င္ပိုင္ရြီးစြာကို ခြင့္လႊတ္ပါ။ လူတိုင္းနားလည္စီခ်င္ေရ ေစတနာနန္႔ပါ။ စလံုးေယစ ျမန္မာျပည္ကိုအုပ္ခ်ဳပ္နီေရ ဖက္ခြက္အစိုးရက တႏိုင္ငံလံုးကို ဗမာျဖစ္ေအာင္ စီမံကိန္းခ်လုပ္ေဆာင္နီစြာကို စေျပာပါမည္။
ကၽြန္ေတာ္ရြီးေရနိဒါန္းကို လူမ်ိဳးေရးသြီးခြဲ ျပည္ေထာင္စုၿပိဳကြဲေအာင္လုပ္ေတလို႔ယူဆက ဆရာရို႕ နရဥၥရာျမန္မာသတင္းမွာ မေဖာ္ျပဘဲထားလို႔ရပါေရ။ ေယကေလဲ့ စာကိုေတာ့ ဆံုးေအာင္ဖတ္စီခ်င္ပါေရ။ ကၽြန္ေတာ္က ရခိုင္သားျဖစ္လို႔ ရခိုင္ျပည္အေၾကာင္းရာ သိပါေရ။ တျခားျပည္နယ္တိမွာလည္း ကၽြန္ေတာ္ရို႕ ရခိုင္ျပည္မွာအတိုင္း ဟိလီဖို႔လို႔ထင္ပါေရ။ ကၽြန္ေတာ္ အလယ္တန္းေက်ာင္းသားဘ၀မွာ ကၽြန္ေတာ္ရို႕နယ္ကို ဖက္ခြက္တပ္တိ ေရာက္လာပါေရ။ (ခ.မ.ရ၊ ခ.လ.ရ၊ C.O.D ၊ တ.ဗ.ဟ ၊ ပ.ည.ရ) ဖက္ခြက္တပ္တိမွာ လက္နက္နန္႔လူပဲပါေရ။ ၿမီမပါပါ။ ဖက္ခြက္တပ္ထိုင္ဖို႔ ရခိုင္သားပိုင္လယ္တိကို အားလံုးသိမ္းပါေရ၊ တခ်ိဳ႕ရြာတိဆို ဖက္ခြက္တပ္နန္႔ နီးေရဆိုဗ်ာ ေျပာင္းခိုင္းပါေရ။ ဖက္ခြက္တိမလာခင္ ကၽြန္ေတာ္ရို႕နယ္စြာ ေကာင္းေကာင္းအီးခ်မ္းပါေရ။ လုံၿခံဳေရးအတြက္ ရဲစခန္းတခုဆို လံုေလာက္ပါေရ။ ယင္းကို ဖက္ခြက္တပ္ (၅) ခု ခ်ထားပါေရ။ သူရို႕ ဖက္ခြက္တပ္က လယ္သိမ္းယူလားလို႔ ရခိုင္သားမွာ လုပ္စားစရာမဟိ မဲြပါေရ။ ေယဇု ၀မ္းေရးအဆင္ေျပဖို႔ နီရာသစ္သို႔ေျပာင္းကတ္ရပါေရ။ နီရာသစ္ေျပာင္းေရဆိုစြာ ရခိုင္ျပည္တြင္း ေျပာင္းစြာမဟုတ္ပါ။ ရခိုင္ျပည္က ဗမာျပည္ကို ေျပာင္းလားခရစြာကို ေျပာစြာပါ။ ေအခ်င့္လည္း လူမ်ိဳးေဖ်ာက္ေတနည္းတမ်ိဳးပါ။
(၂)ေျပာင္းလာေရ ဖက္ခြက္ဗိုလ္မယားတိက ေက်ာင္းဆရာမမ်ားပါေရ။ ေက်ာင္းဆရာမဆို အေခ်တိကို စာသင္ပါေရ။ ယင္းခ်င့္က ေကာင္းပါေရ။ ျပႆနာက ဘာသာစကားပါ။ စာသင္ေရခါ ဗမာစကားေျပာခိုင္းပါေရ။ ဗမာစကားေျပာလို႔မပီေက အသတ္ခံရပါေရ။ ဗမာဆရာမတေယာက္ နာမည္က (ခင္ႏြဲ႕မူ) ပါ။ သူ႔အတန္းပိုင္ဆရာမလုပ္ခါ ေက်ာင္းသားနာမည္ေခၚပါေရ။ ကၽြန္ေတာ္ရို႕ ရခိုင္သားထံုးစိုင္ (ေရာက္ပါေရ) လို႔ထူးပါေရ။ ယင္းကို ယင္းဆရာမက ေယာက္က်ားေခ်ဆို (ရွိပါတယ္ ခင့္ည) မိမၼေခ်ဆို (ရွိပါတယ္ ရွင့္) ထူးခိုင္းပါေရ။ တရက္နိ နာမည္ေခၚခါ ေက်ာင္းသားတေယာက္ (ရွိပါတယ္ ခင္ရွင့္) ထူးပါေရ။ ေယခါ တတန္းလံုး ၀ိုင္းရယ္ကတ္ပါေရ။ ဆရာမ ေကာင္းေကာင္းမာန္ပါပါေရ။ (ဗမာစကားကို ဘာထင္သလဲ) ဆိုဗ်ာ ႀကိမ္တုတ္နန္႔သတ္ပါေရ။ ၿပီးေက တတန္းလံုးကိုေျပာပါေရ။ (မင္းတို႔ (၁၀) တန္းေအာင္ဘြဲ႕ရ ပညာတတ္ရင္လည္း ဗမာစကားမတတ္ရင္ အလကားဘဲ) လို႔ေျပာပါေရ။ ဗမာစကားရာ အခရာဆိုေရသေဘာပါ။ ေအခ်င့္လည္း ရခိုင္အေခ်တိကို ဗမာစကားေျပာေအာင္လုပ္ပ်ာ လူမ်ိဳးေဖ်ာက္ေတနည္းတမ်ိဳးပါ။
(၃)ဖက္ခြက္တပ္တိေရာက္လာလို႔ လုပ္ႏိုင္ကိုင္ႏိုင္ရခိုင္သားတိ အလုပ္မဟိ ဗမာျပည္သို႔ထြက္လား၊ က်န္အေခ်တိက ဗမာစကားေျပာနီပါယာ။ မိမၼတရြီက်န္ပါေရ။ ဖက္ခြက္တပ္မွာ အိမ္ေထာင္က်ဟိေရပိုင္ လူပ်ိဳလူလြတ္ဖက္ခြက္တိလည္း အမ်ားႀကီးပါ။ ဇာလူမ်ိဳးပင္ျဖစ္ျဖစ္ ဖက္ခြက္တပ္ထဲ၀င္ေက ဗမာစကားေျပာရပါေရ။ တပ္ကဖက္ခြက္နန္႔ ရခိုင္သမရကတ္စြာ ရြီလို႔မက်ပါ။ ရခိုင္သမတိဗမာစကားေျပာလို႔ အားလံုးဗမာျဖစ္လားပါယာ။ တခ်ိဳ႕ရခိုင္သားတိ ဗမာကိုအထင္ႀကီးလာပါေရ။ အထင္ႀကီးေအာင္လည္း လုပ္ထားပါေရ၊ တခါက ကၽြန္ေတာ္ရို႔သူငယ္ခ်င္းတစု သႀကၤန္ခ်ဖို႔ ဗမာျပည္နန္႔နီးေရ နယ္စပ္ၿမိဳ႕တၿမိဳ႕ကို လားခီပါေရ။ ယင္းမွာ ရခိုင္ရိုးရာသႀကၤန္ပြဲ ကေကာင္းေပ်ာ္ဖို႕ေကာင္းပါေရ။ ကၽြန္ေတာ္ရို႕ တည္းနီေရအိမ္နန္႔ကပ္လွ်က္ အိမ္တေဆာင္က ကၽြန္ေတာ္ရို႕ကို မုန္႔လံုးရီေပၚေခၚေကၽြးပါေရ။ မုန္႔လံုးရီေပၚစားယင္း သူရို႕ကလည္း သူရို႕ၿမိဳ႕အေၾကာင္းေျပာ။ ကၽြန္ေတာ္ရို႕ ကလည္း ကၽြန္ေတာ္ရို႕ၿမိဳ႕အေၾကာင္းေျပာ စကားလက္ဆံုက်ပါေရ။ ယင္းစကား၀ိုင္းမွာ ၿမိဳ႕ခံတေယာက္က (ငါရို႕ၿမိဳ႕ ရခိုင္ျပည္ထဲမွာရွိစြာမေကာင္း၊ ဗမာျပည္ထဲပါလားေက ေကာင္းဖို႔) ေျပာပါေရ၊ ကၽြန္ေတာ္က သူ႔ကို (ဇာျဖစ္လို႔လဲ) မီးေရခါ သူက (ဗမာျပည္ထဲက ၿမိဳ႕တိဆိုေက လွ်ပ္စစ္မီးရေရ။ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးေကာင္းေရ။ စစ္တပ္က အႏိုင္မက်င့္။ စီးပြားေရး ရခိုင္ျပည္ထက္ အဆင္ေျပေရ) စသည္ျဖင့္ ေထာက္ျပပါေရ။ ဟုတ္လည္းဟုတ္ပါေရ။ အားက်ဖို႔ဆိုေက အားက်ေလာက္ပါေရ။ ေယေကလဲ့ ရခိုင္ျပည္ထဲကၿမိဳ႕ကို ဗမာျပည္ထဲပါေအာင္ထည့္ခ်င္ေရ “စိတ္ဓါတ္” ရခိုင္သားတိ ဇာေလာက္မ်ားနီဗ်ာလဲလို႔ေတြးယင္း သၾကၤန္မွာေပ်ာ္စြာ အားလံုးေပ်ာက္လားပါေရ။ လူဆိုစြာ အေကာင္းကို ႏွစ္သက္ပါေရ။ ယင္းပိုင္ ဗမာျပည္ကျမိဳ႕တိနန္႔ ရခိုင္ျပည္ကၿမိဳ႕တိ ျခားေအာင္လုပ္ထားစြာက ဗမာျပည္နန္႔ဗမာလူမ်ိဳးကို အထင္ႀကီးေအာင္လုပ္ဗ်ာ ရခိုင္လူမ်ိဳးေပ်ာက္ေအာင္ ျမဴဆြယ္ျဖားေယာင္းနည္းတမ်ိဳးပါ။
(၄)ဖက္ခြက္အစိုးရစြာ အခုလယ္သမားတိဘားက တင္းစပါးမ၀ယ္ပါယာ။ သာမန္ၾကည့္ေက ေကာင္းပါေရ။ လယ္သမားတိ အခြင့္အေရးရေရ။ ကိုယ္လယ္ေျမကထြက္ေတစပါးဆန္ကို ကာလေပါက္စ်ီးနန္႔ေရာင္းလို႔ရပါေရ။ စီးပြားေရးအဆင္ေျပေရ။ ေယေကလဲ့ ယင္းအခြင့္ကို ရခိုင္လယ္သမားတိ မခံစားရပါ။ ဇာေၾကာင့္လဲ။ အထက္မွာ ေျပာခေရပိုင္ ဖက္ခြက္တပ္လာေက လူနန္႔လက္နက္ရာပါေရ။ ၿမီကို ရခိုင္သားဘားက သိမ္းေရ။ နည္းနည္းေနာေနာမဟုတ္ပါ။ ဖက္ခြက္တပ္တတပ္သိမ္းထားေရလယ္စြာ တပ္ရင္းတရင္း တႏွစ္၀မ္းစာပိုပါေရ။ ရခိုင္ျပည္မွာ စစ္တပ္ေပါင္း ဇာေလာက္ဟိေရလဲ။ ရခိုင္သားပိုင္လယ္တိ ဇာေလာက္ဆံုးလားခဗ်ာလဲ။ ေကာင္းေကာင္းအမ်ားႀကီးပါ။ ဗမာျပည္ဘက္မွာ ဖက္ခြက္တပ္က လယ္သိမ္းေရလို႔ မၾကားဖူးပါ။ ဗမာျပည္က လယ္သမားတိ ႏြီစပါးစိုက္ႏိုင္ေအာင္ တာတမံရီေလွာင္ကန္ ဆည္တိေဆာက္ပီးထားစြာ အမ်ားႀကီးပါ။ ရခိုင္လယ္သမားတိကိုလည္း ဖက္ခြက္တပ္က အားဓမၼႏြီစပါးစိုက္ခိုင္းပါေရ။ ဗမာျပည္မွာပိုင္ တာတမံ ရီေလွာင္ကန္မဟိဘဲ ဇာပိုင္စုိက္ဖို႔လဲေျပာခါ (၁၀) ေပပတ္လည္ ကန္တိတူးခိုင္းပါေရ။ ကန္ရီနန္႔စိုက္ခိုင္းပါေရ။ စိုက္မေအာင္ေရအျပင္ မ်ိဳးစပါးတိအားလံုးဆံုးပါေရ။ ယင္းပိုင္ စီးပြားေရးက်ပ္ေတၾကား လုပ္အားပီးခိုင္း၊ ၾကက္ဆူပင္စိုက္ခိုင္း ၾကာလာေက ရခိုင္ျပည္မွာနီရစြာညီးဗ်ာ ဗမာျပည္ကိုေျပာင္းလားခေရ ရခိုင္သားတိ အလိႈင္းလိႈင္း အလိႈင္းလိႈင္းပါ။ ေအစြာလည္း သူရို႕နယ္ခ်ဲ႕၀ါဒေအာင္ျမင္ေရး ရခိုင္လူမ်ိဳးေဖ်ာက္ေရး နည္းတမ်ိဳးပါ။
(၅) ဆရာခိုင္ျမတ္ေက်ာ္ ရခိုင္ျပည္မွာတိုးစြာဆိုလို႔ ဖက္ခြက္ (နတလ) ရြာရာ ဟိပါေရ။ နတလ ရြာဆိုစြာ ဖက္ခြက္တပ္က ၿခီျပတ္ လက္ျပတ္ အက်ိဳးအကန္း၊ ဗမာျပည္ထဲက အိုးမဲ့အိမ္မဲ့တိကို စုတည္ထားေရ ဗမာရြာတိပါ။ ေအရြာတိစြာ ရခိုင္ျပည္ကို ဗမာျပည္ျဖစ္ေအာင္လုပ္ဖို႔ အႀကံနန္႔ပါ။ ယင္းပိုင္ ရခိုင္ျပည္က ရခိုင္သားကိုႏွင္ထုတ္၊ ရခိုင္သမကို ဖက္ခြက္နန္႔ရေအာင္လုပ္၊ ရခိုင္သားအေခ်တိကို ဖက္ခြက္စကားသင္ မၾကာခင္ ရခုိင္လူမ်ိဳး ပ်ဴပိုင္ေယွာင္ေပ်ာက္ဖို႔ ရင္လီးဖို႔ေကာင္းပါေရ။
ကၽြန္ေတာ္ စစ္ေတြနယ္ဖက္က ေက်ာင္းသားတေယာက္ပါ။
နိစဲြရက္မွတ္။ ။ စက္တဘၤာ (၂၂) ရက္၊ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္
Friday, October 10, 2008
ရခိုင္သူရဲေကာင္းေက်ာ္ေရႊေမာင္ ျမန္မာဖက္ခြက္စစ္တပ္အရွာဟိႏွစ္ဦးကိုပစ္သတ္
ရန္ကုန္တိုင္း တိုက္ႀကီးၿမိဳ႕ၿခီစုိက္တပ္ရင္းတခုမွ ျမန္မာဖက္ခြက္စစ္တပ္အရာဟိႏွစ္ဦးကို မေက်နပ္၍ သတ္ျဖတ္ထြက္ၿပီးသူ တပ္သားေက်ာ္ေရႊေမာင္မွာ ျမန္မာဖက္ခြက္စစ္သားမ်ားႏွင့္ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ က်ည္ဆံထိမွန္သီဆံုးလားသည္။
ေက်ာ္ေရႊေမာင္မွာ ရန္ကုန္တိုင္းတိုက္ၾကီးျမိဳ႕ ၿခီစုိက္ ျမန္မာဖက္ခြက္စစ္တပ္ ခမရ ၇၀၇ မွ တပ္သားတဦးျဖစ္သည္။သူသည္ ျမန္မာဖက္ခြက္စစ္တပ္အရာဟိႏွစ္ဦးအား သတ္ျဖတ္ျပီးေနာက္ ျပည္ျမိဳ႕ဘက္သို႕ ဆိုင္ကယ္ျဖင့္ထြက္အၿပီး လမ္းတေလွ်ာက္ အသင့္ေစာင့္နီေသာ ျမန္မာဖက္ခြက္စစ္သား၊ ရဲသားမ်ားႏွင့္ အုတ္ဖိုျမိဳ႕နယ္တြင္ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားသည္။
တိုက္ပြဲအတြင္း ျမန္မာဖက္ခြက္စစ္တပ္ ခမရ ၆ တပ္ရင္းမွ ဗိုလ္မွဴးတဦးႏွင့္ တျခားတပ္သားတဦး ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ဒဏ္ရာရၿပီး ေက်ာ္ေရႊေမာင္သည္လည္း က်ည္ဆံ ၇ ခ်က္ထိမွန္ျပီး အဆိုပါနီရာ၌ပင္ သူရဲေကာင္းပီပီ က်ဆံုးလားသည္။ အဆိုပါ ပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္မႈမွာ လြန္ခသည့္ စနီနိ (ေအာက္တိုဘာလ ၄ ရက္) နိက ျဖစ္ပြားျခင္းျဖစ္သည္။
ေက်ာ္ေရႊေမာင္မွာ ရခိုင္သားတဦးျဖစ္ျပီး ေက်ာ္ေရႊေမာင္ထံမွ အမ္ေအ ၀မ္း ၁ လက္၊ ႏိုင္းမမ ပီစတိုတလက္၊ လက္ပစ္ဗံုးတလံုးႏွင့္ က်ဥ္ဆန္ ၁၉၀ ေတာင့္ သိမ္းဆည္းရေၾကာင္း သိရသည္။
ယခုကဲ့သို႔ ျမန္မာဖက္ခြက္စစ္တပ္အရာဟိမ်ားကို ပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္သည္မွာ မည္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ျဖစ္သည္ကို အတိအက်မသိရသိမ့္ေသာ္လည္း ရခိုင္သားမ်ားအေပၚ ျမန္မာဖက္ခြက္စစ္တပ္က လူမ်ိဳးေရးအရ ခ်ိဳးႏွိမ္ေစာ္ကားသျဖင့္ ယခုကဲ့သို႕ သတ္ျဖတ္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု မ်ားမၾကာမွီက စစ္တပ္မွနယ္စပ္သို႔ ထြက္ၿပီးလာသူ တဦးကေျပာသည္။
(နိရဥၥရာသတင္း) (10/8/2008)
ေက်ာ္ေရႊေမာင္ကဲ့သို႔ ရခိုင္သားသူရဲေကာင္းမ်ားကို ထာ၀ရမမိမေပ်ာက္ ဂုဏ္ျပဳႀကိဳဆိုရမည္ျဖစ္သည္။ ရခိုင္သားေလာကတြင္ ေက်ာ္ေရႊေမာင္ကဲ့သို႔ ရခိုင္သူရဲေကာင္း အေျမာက္အမ်ားစြာေပၚထြန္းရန္လိုအပ္သည္။ ဤထက္မကေသာ ေဂါင္ထိပ္သီးမ်ားကို တေယာက္စီတေယာက္စီ အမွည့္ႃခြီပစ္ကတ္ရမည္ျဖစ္သည္။ နီရဲေသာ ရခိုင္သြီးကို ရခိုင္သားသူရဲေကာင္းေက်ာ္ေရႊေမာင္က ဤနီရာတြင္ ရဲရင့္စြာျပသလိုက္ျခင္းသည္ ေနာင္လာေနာက္သား ရခိုင္သားမ်ားအတြက္ အလြန္၀မ္းေျမာက္ဂုဏ္ယူစရာျဖစ္သည္။
အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ျမန္မာဖက္ခြက္စစ္တပ္ထဲသို႔ေရာက္လားရေသာ္လည္း ရခိုင္သြီးပီသလွ်င္ ရန္သူ႔လက္နက္ကို ကိုယ့္လက္နက္အျဖစ္အသံုးခ်ႏိုင္သည္ကို ရခိုင္သူရဲေကာင္းေက်ာ္ေရႊေမာင္က သြီးျဖင့္သက္သီျပလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ ရခိုင္သူရဲေကာင္း ေက်ာ္ေရႊေမာင္အား အာဇာနီသူရဲေကာင္းအျဖစ္ အကၽြႏ္ုပ္ရို႔ ထိုက္ထိုက္တန္တန္ ဦးညြတ္ဂုဏ္ျပဳအပ္သည္။
ဤနီရာတြင္ ျမန္မာစကားျဖင့္ အမ်ိဳးခ်စ္ျပနီသည္မွာ ကေကာင္းရွက္ဖို႔ေကာင္းေသာအလုပ္ျဖစ္သည္။ ရခိုင္သားမ်က္ႏွာကို ဇာမွာထားရခန္႔လဲ။ အသြီးအသားထဲကျဖစ္လာေသာ္လည္း သြီးဆိုးသြီးယုတ္မ်ားကို ေဖာက္ထုတ္ပစ္ရမည္ဟု ျမတ္ဗုဒၶကမိန္႔ၾကားခသည္။ မ်ိဳးခ်စ္နာမည္ခံအမ်ိဳးသားသစၥာေဖာက္မ်ားကို ေယာက္က်ားမိမၼမဟူ အျမစ္ျဖဳတ္သုတ္သင္ၿခီမႈန္းရန္ အခ်ိန္တန္ဗ်ာယ္ျဖစ္ပါေၾကာင္း ရြာလည္ေမာင္းခတ္ ေၾကျငာအပ္ပါသည္။
ေက်ာ္ေရႊေမာင္မွာ ရန္ကုန္တိုင္းတိုက္ၾကီးျမိဳ႕ ၿခီစုိက္ ျမန္မာဖက္ခြက္စစ္တပ္ ခမရ ၇၀၇ မွ တပ္သားတဦးျဖစ္သည္။သူသည္ ျမန္မာဖက္ခြက္စစ္တပ္အရာဟိႏွစ္ဦးအား သတ္ျဖတ္ျပီးေနာက္ ျပည္ျမိဳ႕ဘက္သို႕ ဆိုင္ကယ္ျဖင့္ထြက္အၿပီး လမ္းတေလွ်ာက္ အသင့္ေစာင့္နီေသာ ျမန္မာဖက္ခြက္စစ္သား၊ ရဲသားမ်ားႏွင့္ အုတ္ဖိုျမိဳ႕နယ္တြင္ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားသည္။
တိုက္ပြဲအတြင္း ျမန္မာဖက္ခြက္စစ္တပ္ ခမရ ၆ တပ္ရင္းမွ ဗိုလ္မွဴးတဦးႏွင့္ တျခားတပ္သားတဦး ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ဒဏ္ရာရၿပီး ေက်ာ္ေရႊေမာင္သည္လည္း က်ည္ဆံ ၇ ခ်က္ထိမွန္ျပီး အဆိုပါနီရာ၌ပင္ သူရဲေကာင္းပီပီ က်ဆံုးလားသည္။ အဆိုပါ ပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္မႈမွာ လြန္ခသည့္ စနီနိ (ေအာက္တိုဘာလ ၄ ရက္) နိက ျဖစ္ပြားျခင္းျဖစ္သည္။
ေက်ာ္ေရႊေမာင္မွာ ရခိုင္သားတဦးျဖစ္ျပီး ေက်ာ္ေရႊေမာင္ထံမွ အမ္ေအ ၀မ္း ၁ လက္၊ ႏိုင္းမမ ပီစတိုတလက္၊ လက္ပစ္ဗံုးတလံုးႏွင့္ က်ဥ္ဆန္ ၁၉၀ ေတာင့္ သိမ္းဆည္းရေၾကာင္း သိရသည္။
ယခုကဲ့သို႔ ျမန္မာဖက္ခြက္စစ္တပ္အရာဟိမ်ားကို ပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္သည္မွာ မည္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ျဖစ္သည္ကို အတိအက်မသိရသိမ့္ေသာ္လည္း ရခိုင္သားမ်ားအေပၚ ျမန္မာဖက္ခြက္စစ္တပ္က လူမ်ိဳးေရးအရ ခ်ိဳးႏွိမ္ေစာ္ကားသျဖင့္ ယခုကဲ့သို႕ သတ္ျဖတ္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု မ်ားမၾကာမွီက စစ္တပ္မွနယ္စပ္သို႔ ထြက္ၿပီးလာသူ တဦးကေျပာသည္။
(နိရဥၥရာသတင္း) (10/8/2008)
ေက်ာ္ေရႊေမာင္ကဲ့သို႔ ရခိုင္သားသူရဲေကာင္းမ်ားကို ထာ၀ရမမိမေပ်ာက္ ဂုဏ္ျပဳႀကိဳဆိုရမည္ျဖစ္သည္။ ရခိုင္သားေလာကတြင္ ေက်ာ္ေရႊေမာင္ကဲ့သို႔ ရခိုင္သူရဲေကာင္း အေျမာက္အမ်ားစြာေပၚထြန္းရန္လိုအပ္သည္။ ဤထက္မကေသာ ေဂါင္ထိပ္သီးမ်ားကို တေယာက္စီတေယာက္စီ အမွည့္ႃခြီပစ္ကတ္ရမည္ျဖစ္သည္။ နီရဲေသာ ရခိုင္သြီးကို ရခိုင္သားသူရဲေကာင္းေက်ာ္ေရႊေမာင္က ဤနီရာတြင္ ရဲရင့္စြာျပသလိုက္ျခင္းသည္ ေနာင္လာေနာက္သား ရခိုင္သားမ်ားအတြက္ အလြန္၀မ္းေျမာက္ဂုဏ္ယူစရာျဖစ္သည္။
အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ျမန္မာဖက္ခြက္စစ္တပ္ထဲသို႔ေရာက္လားရေသာ္လည္း ရခိုင္သြီးပီသလွ်င္ ရန္သူ႔လက္နက္ကို ကိုယ့္လက္နက္အျဖစ္အသံုးခ်ႏိုင္သည္ကို ရခိုင္သူရဲေကာင္းေက်ာ္ေရႊေမာင္က သြီးျဖင့္သက္သီျပလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ ရခိုင္သူရဲေကာင္း ေက်ာ္ေရႊေမာင္အား အာဇာနီသူရဲေကာင္းအျဖစ္ အကၽြႏ္ုပ္ရို႔ ထိုက္ထိုက္တန္တန္ ဦးညြတ္ဂုဏ္ျပဳအပ္သည္။
ဤနီရာတြင္ ျမန္မာစကားျဖင့္ အမ်ိဳးခ်စ္ျပနီသည္မွာ ကေကာင္းရွက္ဖို႔ေကာင္းေသာအလုပ္ျဖစ္သည္။ ရခိုင္သားမ်က္ႏွာကို ဇာမွာထားရခန္႔လဲ။ အသြီးအသားထဲကျဖစ္လာေသာ္လည္း သြီးဆိုးသြီးယုတ္မ်ားကို ေဖာက္ထုတ္ပစ္ရမည္ဟု ျမတ္ဗုဒၶကမိန္႔ၾကားခသည္။ မ်ိဳးခ်စ္နာမည္ခံအမ်ိဳးသားသစၥာေဖာက္မ်ားကို ေယာက္က်ားမိမၼမဟူ အျမစ္ျဖဳတ္သုတ္သင္ၿခီမႈန္းရန္ အခ်ိန္တန္ဗ်ာယ္ျဖစ္ပါေၾကာင္း ရြာလည္ေမာင္းခတ္ ေၾကျငာအပ္ပါသည္။
Friday, September 12, 2008
ဓည၀တီနိဂံုးရြာမ်ားသမိုင္းသာျခင္းကို ေလ့လာဆန္းစစ္ျခင္း
ရခိုင္ျပည္က်ဆံုးၿပီးေနာက္ပိုင္း ရခိုင္စာပီအေပၚ ျမန္မာစာလႊမ္းမိုးလာမႈကို သိသာထင္ရွားစြာ တြိျမင္ႏိုင္ပါသည္။ တခ်ိဳ႕စာမ်ားမွာ ဗမာတ၀က္ ရခိုင္တ၀က္ ဥပမာ တန္းခိုးဆရာထြန္း၏သာျခင္းမ်ား၊ ေဒ၀န္းေအာင္ေက်ာ္ရႊီ၏ရတုမ်ား။ တခ်ိဳ႕ကဗ်ာလကၤာမ်ားမွာ လံုး၀ျမန္မာအတိုင္းျဖစ္ပါသည္။ ယွားယွားပါးပါး ျမန္မာစာလႊမ္းမိုးျခင္းမခံခရေသာ သာျခင္းတပုဒ္ကို အကၽြြႏ္ုပ္လားတြိခီပါသည္။
ကိုယ္ေတာ္ပညာသာရပါးကရေသာ သာျခင္းျဖစ္ပါသည္။ သာျခင္းတပုဒ္လံုးအျပည့္အစံုကို မရပါသိမ့္။ တတိယပိုင္းကိုရာ ရထားစြာျဖစ္ပါသည္။ သာျခင္း၏အဆံုးပိုဒ္မွာ (သကၠရာဇ္ ၁၁၁၆ ခု ျပာသိုလဆန္း (၁၀) ရက္ ၂လာ စနီ မြန္းလဲြခ်ိန္တြင္ ရြီးကူးၿပီးသည္။ ရႊီလံုးလက္ရြီး ပုဒိအာႏွင့္ ျပည့္စံုရပါလို၏) ဟု ပါပါသည္။ ၄င္းအထက္က သကၠရာဇ္ကို လကၤာျဖင့္မွတ္တမ္းတင္ရာတြင္ (ေကာဇာေရာက္လစ္၊ သကၠရာဇ္ေက၊ မွတ္ပိုက္သခၤ်ာ၊ တြက္စစ္ခါ၀ယ္၊ ဧကာဒြယ၊ ခန္႔႐ူပတြင္၊ မိႆရာသီ၊ ပုဏၰမီေက၊ တိထီရက္စိ) ဟု ပါပါသည္။
အကၽြြႏ္ုပ္ ပါဠိမကၽြြမ္းပါ။ ဆရာေတာ္ ဥဴးစကၠိႏၵ႐ို႕ႏွင့္ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ၾကည့္က အေျဖမွန္ကို ရႏိုင္ပါလိမ့္မည္။ ဂဏန္းသကၠရာဇ္အလိုအရဆိုလွ်င္ ရခိုင္ျပည္ ဗမာလက္ေအာက္မက်ခင္ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ တိတိအလို ၁၁၁၆ ခုႏွစ္ျဖစ္ပါသည္။ ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ ပဇာေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဤသာျခင္း၌ ဗမာစာလႊမ္းမိုးျခင္းကို လံုး၀မတြိရ၍ျဖစ္ပါသည္။ ေယဒါလဲ့ အေၾကာင္းအရာက ကေကာင္းအဆင့္ျမင့္သည့္အတြက္ ယင္းအခ်ိန္ကျဖစ္ႏိုင္ဖို႔လား၊ အဂၤလိပ္လက္ထက္က ရြီးစြာမျဖစ္ႏိုင္လားဆိုဗ်ာ ေစာဒကတက္စရာ အေၾကာင္းဟိပါသည္။
(ဧကာဒြယ) ကို (တစ္ႏွစ္လံုး) ဟုယူေသာ္ ၁၁၁၆ ခုျဖစ္ပါသည္။ ဒြယကို (ႏွစ္) ဟု ယူေသာ္ ၁၂၁၆ ခုရပါသည္။ ပါဠိကၽြြမ္းက်င္ေသာ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားကရာ တိက်ေသာအေျဖ ပီးႏိုင္ပါလိမ့္မည္။ အကၽြြႏ္ုပ္တင္ျပလိုသည္မွာ စာပီ႑၌စိတ္၀င္စားေသာ ပညာသွ်င္မ်ား စိုင္းစားေတြးေခၚဖို႔ရေအာင္ ေဆြးေႏြးတင္ျပရျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ၁၂၁၆ ခုႏွစ္ဟုယူေသာ္လည္း ဤသာျခင္းသည္ ေအဒီ ၁၈၅၄ ခုႏွစ္ အထက္ဗမာျပည္ အဂၤလိပ္လက္ေအာက္ကိုမက်ခင္ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ အလို (သို႔မဟုတ္) ရခိုင္ျပည္ အဂၤလိပ္လက္ေအာက္ကိုေရာက္ၿပီး အႏွစ္ ၂၀ အၾကာက ရြီးစပ္ခေသာ သာျခင္းတပုဒ္ျဖစ္ပါသည္။
ေယဒါလဲ့ ဤသာျခင္း၌ ဗမာစာလႊမ္းမိုးျခင္းကို လံုး၀မတြိရသည့္အတြက္ ပီေစာင္မွာပါသည့္အတိုင္း သကၠရာဇ္ ၁၁၁၆ ခုႏွစ္ အခ်ိန္ကလည္း အမ်ားႀကီးျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ သာျခင္းပထမပိုင္းမွာ ခရိယာန္ဘာသာကိုလည္း ေ၀ဖန္သံုးသပ္ထားပါသည္။ ဒုတိယပိုင္းမွာ ငွက္ဖ်ားသည္ ျခင္ေၾကာင့္ျဖစ္ရသည္ဟု တင္ျပထားပါသည္။ ဤအေၾကာင္းအရာႏွစ္ခ်က္သည္ အလြန္တရာ ေခတ္မွီနီသျဖင့္ အဂၤလိပ္လက္ထက္ ရြီးခစြာမ်ား မျဖစ္ႏိုင္လားဆိုဗ်ာ ေစာဒကတက္စရာဟိပါသည္။
ပထမအေၾကာင္းအရာျဖစ္ေသာ ခရိယာန္ဘာသာအယူ၀ါဒ သံုးသပ္ခ်က္ကိုၾကည့္ျခင္းျဖင့္ အဂၤလိပ္လက္ထက္ျဖစ္မည္ဟု တထစ္ခ်ေကာက္ခ်ခ်ဖို႔လည္း မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ သိရိသုဓမၼရာဇာ မင္းလက္ထက္ ခရိယာန္ဘုန္းေတာ္ႀကီးမန္နရိတ္ကိုယ္တိုင္ ေျမာက္ဦးေရႊနန္းေတာ္ကို ေရာက္ဖူးပါသည္။ ေျမာက္ဦးေခတ္တြင္ ေဒခ်္ေပၚတူဂီ ရခိုင္ျပည္ႏွင့္ ကုန္ကူးသန္းေရာင္၀ယ္မႈ ဟိပါသည္။ ေဒခ်္စက္႐ံုတ႐ံု ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕တြင္ တည္ဖူးပါသည္။
ေယဇုႏွင့္ ခရိယာန္အယူ၀ါဒႏွင့္ ရခိုင္ျပည္သူျပည္သားမ်ား ထိတြိဆက္ဆံမႈမွာ ရခိုင္ျပည္ဗမာလက္ေအာက္ မက်ခင္ကပင္ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ခရစ္ယာန္အေၾကာင္းအရာပါတိုင္း အဂၤလိပ္လက္ထက္ကျဖစ္ဖို႔ဆိုဗ်ာ တရားသီယူဆဖို႔လည္း မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ အထက္ကေျပာခေရပိုင္ ေျမာက္ဦးေခတ္ကပင္ ရခိုင္ျပည္သူ ျပည္သားမ်ားသည္ ခရိယာန္ဘာသာ၀င္မ်ားႏွင့္ ကူးလူးဆက္ဆံမႈဟိသည့္အတြက္ ပီေစာင္တြင္ပါသည့္အတိုင္း ေျမာက္ဦးေခတ္တြင္ ရြီးစပ္သည္မွာလည္း အမ်ားႀကီးျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။
ေနာက္အေၾကာင္းအရာတခုမွာ ငွက္ဖ်ားကိစၥျဖစ္ပါသည္။ သာျခင္းတြင္ပါသည့္အတိုင္း ရခိုင္သကၠရာဇ္ ၉၀၀ ခုႏွစ္မွာ ရခိုင္ျပည္၌ ငွက္ဖ်ားေရာဂါေၾကာင့္ သီဆံုးခရသူ လူေပါင္း ၁၂၄၀၂၄ (တသိန္းႏွစ္ေသာင္း ေလးေထာင္ႏွစ္ဆယ့္ေလး) ေယာက္ျဖစ္သည္ဟု အတိအက်ဆိုပါသည္။
ထပ္လို႔တဖန္ ျမဒိုးေ၀ရြီးေသာ ရွိေဟာင္းက်မ္းစာအုပ္မွာပါသည္ဟု ဆိုပါသည္။ ထိုအခါ ဘုရင္က သမားေတာ္ႀကီးေပၚထြန္းေအာင္ကို ပဇာေၾကာင့္ျဖစ္ရေရလဲလို႔ စီးစစ္ခိုင္းပါသည္။ အစပိုင္းမွာ ခ်မ္း၍ခႏၶာတုန္ၿပီး ဖ်ားေသာအနာကို ငွက္ဖ်ားေခၚေရဟု ဆိုထားပါသည္။ ငွက္ဖ်ားသည္ (Malaria) ကိုေခၚေသာ ရခိုင္ေ၀ါဟာရစစ္စစ္ျဖစ္ပါသည္။ ရခိုင္သားမ်ားသည္ ယင္းခါကပင္ ငွက္ဖ်ားကို တြိထားၿပီးသားျဖစ္လီစြာလား မိန္းခြန္းထုတ္စရာဟိပါသည္။
သာျခင္းတြင္ပါေသာ ျမဒိုးေ၀၏မွတ္တမ္းအရ သမားေတာ္ႀကီးသည္ ျခင္ေကာင္မ်ားကို စီးစစ္ေသာအခါ ျခင္ငါးမ်ိဳးကိုတြိရပါသည္။ ယင္းျခင္ငါးမ်ိဳးမွာ ျခင္၀ါ၊ ျခင္ေစာက္၊ ျခင္ေျပာက္၊ ျခင္က်ား၊ ျခင္ကုလား႐ို႔ျဖစ္ပါသည္။ ျခင္ေစာက္ေကာင္၏ေဂါင္းေအာက္၌ပါေသာ အဆိပ္ဓါတ္ေၾကာင့္ ငွက္ဖ်ားျဖစ္ရသည္ဟု ဆိုပါသည္။ က်န္ျခင္ေလးမ်ိဳးျဖစ္ေသာ ျခင္၀ါ၊ ျခင္ေျပာက္၊ ျခင္က်ား၊ ျခင္ကုလား႐ို႕ကိုက္ေသာအခါ ဖ်ားအနာမွာ မ်ားစြာမျဖစ္ေသာ္လည္း ငွက္ဖ်ားဟိေသာ လူတေယာက္ကို ကိုက္ေဖာက္ေသာအခါ ငွက္ဖ်ားနာကူးစက္ျပန္႔ပြားရသည္ဟု ဆိုပါသည္။
ဤအေၾကာင္းအရာသည္ အလြန္ေခတ္မွီနီသည့္အတြက္ ငွက္ဖ်ားသည္ ျခင္ကျဖစ္ေတဆိုစြာ ရခိုင္သားက အယင္သိထားစြာလား ေယမွမဟုတ္ အဂၤလိပ္ေရာက္ၿပီးမွ သိစြာလားဆိုသည္ကို သုေတသနျပဳလုပ္ဖို႔ လိုအပ္ပါမည္။ ဤအေၾကာင္းရာႏွစ္ခ်က္သည္ သာျခင္းရြီးစပ္ေသာ ခုႏွစ္သကၠရာဇ္ႏွင့္ဆက္စပ္နီသျဖင့္ စာဖတ္သူမ်ားစိုင္းစားဆင္ျခင္ႏိုင္ရန္ တင္ျပရျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ေနာက္ပိုင္းတြင္ သာျခင္းကာရံယူပံုစနစ္ကို အနည္းငယ္ေဆြးေႏြးပါမည္။
သာျခင္းစလံုးေယစခ်င္း (ေျပာျပမည္ေလ၊ ေထြေထြရပ္ရပ္၊ ေမာင္ကညႊန္၍၊ မွန္အမွားႏွင့္၊ စကားရပ္ကို၊ သိကတ္လီေယာင္၊ ေရာက္လာသူေလ၊ ပ်ိဳျဖဴမ်ားမွာ၊ ရႊီနားေထာင္ပါ) ဟု ဆိုထားပါသည္။ (ရပ္) ႏွင့္ (ကတ္) ကာရံယူထားသည္ကို တြိရပါသည္။ (ကတ္) ဆိုေသာေ၀ါဟာရသည္ ရခိုင္ေ၀ါဟာရစစ္စစ္ ျဖစ္ပါသည္။
ရွိေဟာင္းစာပီမ်ားတြင္ (ကတ္) အသံုးအႏႈံးအလြန္နည္းပါသည္။ အကၽြြႏု္ပ္ ဤသာျခင္း၌ရာ တြိဖူးပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဤသာျခင္းသည္ ရခိုင္စာပီက႑အတြက္ အလြန္အေရးႀကီးပါသည္။
ထိုသို႔ဆိုရျခင္းအတြက္ က်န္အခ်က္အလက္မ်ားကိုလည္း ညာဏ္မွီသေလာက္၊ လက္လွမ္းမွီသေလာက္ ေဆြးေႏြးပါမည္။
မွတ္သားရန္တခ်က္မွာ ရွိေဟာင္းပီစာမ်ား၌ (နန္႔) ကို (ႏွင့္) ဟု ရြီးပါသည္။ အသံထြက္ေသာအခါ ရမ္းျပည့္သံျဖင့္ (ႏွင့္) သို႔မဟုတ္ (နာင့္) သို႔မဟုတ္ (နန္႔) ဟု အသံထြက္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အကၽြြႏု္ပ္႐ို႕ (ႏွင့္) ကို ဖတ္ေသာအခါ (ႏွင့္) သို႔မဟုတ္ (နာင့္) သို႔မဟုတ္ (နန္႔) ဟု ဖတ္ႏိုင္ပါသည္။
ဤသာျခင္းတြင္ (ကတ္) တခုတည္းမဟုတ္ပါ၊ (ၾက) အသံုးအႏံႈးကိုလည္း တြိရပါသည္။ ေထာက္ျပပါမည္။ (ပူဇာ၀ႏၱ၊ ဆယ္ေခ်ာင္း႐ံု၍၊ လက္စံုမိုးေက၊ ရွိခိုးၾကလည္း) ဤအပိုဒ္တြင္ (၀ႏၱ) ႏွင့္ (ၾက) ကို ကာရံယူထားသည္ကို တြိရပါသည္။
ေနာက္တပိုဒ္မွာ (ေက်းဇုဟုန္ႏွင့္၊ ဂုဏ္ႀကီးျမတ္၍၊ အထြဋ္တင္ၾက၊ အနႏၱဟု) ဆိုရာတြင္လည္း (ၾက) ကို တြိရပါသည္။ (ၾက) ႏွင့္ (ကတ္) မွာ အဓိပၸါယ္အတူတူျဖစ္ပါသည္။ ရွိေဟာင္းပီစာမ်ား၌ (ၾက) ကို ပိုအသံုးမ်ားပါသည္။
ေနာက္တပိုဒ္တြင္ (တသီးမွတ္ၾက၊ စြန္႔ၾကဲလႈေက၊ ဟူသမွ်ကား၊ ကာမာ၀ါစရ၊ က်မ္းကျပဆို) ဟု (ၾက) ႏွင့္ (မွ်) ကာရံယူထားသည္ကို တြိရပါသည္။
ေနာက္တပိုဒ္တြင္ (အျဖာျဖာႏွင့္၊ ဘာသာကဲြၾက၊ စိတ္အယူမွာ၊ မတူၾကဘဲ၊ ဗုဒၶေဟာၾကား) ဆိုၿပီး (ၾက) ႏွင့္ (ဗုဒၶ) ကာရံယူထားသည္ကို တြိရပါသည္။
ေနာက္တပိုဒ္တြင္ (ဗုဒၶဘာသာ၊ စိုင္အလာမွာ၊ ခိုင္မာယူၾက၊ စရဏဟု) ၄င္း၊
(ေနာက္ထပ္)
(၁) ဥတုအဟာရ၊ အီးအပူလွ်င္၊ ညီတူမွ်၍၊ ေပါင္းၾကစပ္ခါ၊
(၂) ဓါတ္အစာကို၊ ခ်ိန္ခါနိည၊ မမုန္းေအာင္ပင္၊ သံုးေဆာင္ၾက၍၊ ပါစကပူဓါတ္၊
(၃) အတူတကြ၊ သန္႔ယွင္းေယာင္လွ်င္၊ လုပ္ေဆာင္ၾကေသာ္၊
(၄) ရွည္ၾကာသမွ်၊ ထဲဘ၀င္မွာ၊ စဲြ၀င္ၾကဖို႔၊
(၅) ရွိ၀ယ္ကာလ၊ ေပါရဏျဖင့္၊ ေျပာၾကတံုလစ္၊
(၆) ထဲဘ၀င္မွာ၊ မရႊင္မပ်၊ ပဒုမၼာေလ၊ ရႊီၾကာပန္းကို၊ နီလွမ္းၾကေယာင္၊
(၇) ျခင္ကုလား႐ို႕၊ ကိုက္ျငားၾကျပန္၊
(၈) ဖ်ားျပန္ကုန္ၾက၊ လကၡဏာကို၊ ခဲြကာျခား၍၊ ရြီးသားျပလည္း၊ ေရာက္ၾကနားခံ၊
(၉) ေပါင္းသဟာေလ၊ လာသမွ်႐ို႕၊ မွတ္ၾကေပ၍၊
(၁၀) ျမဲေထြနိစၥ၊ ျခင္ဆိုးရန္ကို၊ မက်န္ႄကြင္းေအာင္၊ ႏွိမ္နင္းၾကဖို႔
(၁၁) အမ်ားသူေလ၊ ျဖဴႏွမ႐ို႕၊ မွတ္ၾကေပေႏွာင္း၊
(၁၂) တတ္ပညာကို၊ ႀကီးစြာလုလ’၊ ဇဲြစိတ္ထူ၍၊ သင္ယူၾကဖို႔၊ ေမာင္ကေျပာမည္၊
(၁၃) ဖိုးတန္လွစြာ၊ သမိုင္းလာႏွင့္၊ ပညာသိပၸ၊ အဖံုဖံုေလ၊ ေပ်ာက္ကုန္ဆံုးေက၊ ပ်က္ျပဳန္းၾကလို႔၊ သိပၸမ်ားစြာ၊
(၁၄) ေပါႄကြယ္သုတ၊ အဖံုဖံုႏွင့္၊ ျပည့္စံုၾကေသာ္၊ ညာဏပ႑ိ၊
(၁၅) ရႊီရခိုင္ေလ၊ ယိုင္ႏွမ႐ို႕၊ သိၾကစီရန္၊
(၁၆) အရာတဖံု၊ သျပာဂုဏ္ႏွင့္၊ ျပည့္စံုၾကဖို႔၊ ညႊန္ျပအံ့ငွာ၊
(၁၇) ၀ိရိယညာဏ္၊ အရင္းခံ၍၊ လုပ္ၾကံၿပီးမွ၊ ဓနဟံုႏွင့္၊ ျပည့္စံုၾကေသာ္၊
(၁၈) တ၀မ္းမူေက၊ တအူဖြားသို႔၊ စကားႏႈတ္ခ်ိဳ၊ မမုန္းၾကဘဲ၊ ဆုမၼဆိုလို႔၊
(၁၉) မြီးဖဘုန္းမို၊ နန္းမညိဳက၊ အလိုစမ္းၾက၊ ပမာဆိုေက၊ ထိုအခဏ္းႏွင့္၊ တူလြန္းလွေရ စသည္ျဖင့္
(ၾက) ကာရံအရြီးအသားမ်ားကို တြိရပါသည္။
(ကတ္) ကို
(ျပည္နိဗၺဴကို၊ ဆုယူေညာင္းလို႔၊ ေတာင္းကတ္ရမည္)၊ (ယံုၾကည္လက္ခံ၊ သက္၀င္သူ႐ို႕၊ အယူမွတ္ေက၊ ဟိကတ္ျပန္ေရ) ဟု တြိရပါသည္။ ဤနီရာတြင္ (မွတ္) ႏွင့္ (ကတ္) ကာရံယူထားသည့္အတြက္ (ကတ္) အရြီးအသား လံုး၀အစစ္အမွန္ျဖစ္ပါသည္။
ၿပီးလွ်င္ ေနာက္ထပ္
(၁) (မခၽြြတ္ဧကန္၊ လူမ်ားစြာ၏၊ က်မၼာမႈကို၊ ျပဳကတ္ျပန္ဟု) ဟူ၍၄င္း၊
(၂) (အမ်ားခင္မွာ၊ နားဆင္လတ္ေက၊ မွတ္ကတ္ေပေႏွာင္း) ဟု၍၄င္း၊ ဤနီရာတြင္ (လတ္) ႏွင့္ (ကတ္) ကာရံယူထားပါသည္။
(၃) ဆီးမရေသာ္၊ အစာမ်ားႏွင့္၊ ကုစားကတ္ပါ၊
(၄) (မ်ိဳးရခိုင္႐ို႕၊ စိုင္မျပတ္လွ်င္၊ သင္ကတ္ေပ၍) ဤနီရာတြင္ (ျပတ္) ႏွင့္ (ကတ္) ကာရံယူထားပါသည္။
(၅) (ႀကီးေသာသူက၊ ငယ္သူမ်ားကို၊ သနားကတ္၍၊ အလတ္ရြယ္တူ၊ ခ်င္းခ်င္းမူေလ) ဤနီရာတြင္ (ကတ္) ႏွင့္ (လတ္) ကာရံယူထားပါသည္။
ထိုသို႔ (ကတ္) အသံုးႏံႈးမ်ားကိုလည္း တြိရပါသည္။
ဤနီရာတြင္ စာရြီးသူ တစိေခ်တင္ျပလိုသည္မွာ အခုေခတ္လူငယ္မ်ားသည္ (ကတ္) ကို အသံလိုက္ၿပီး (ဂတ္) ဟု ရြီးနီကတ္သည္ကို တြိရပါသည္။ ထိုသို႔ရြီးျခင္းသည္ မွားသည္ဟုဆိုခ်င္ပါသည္။
(ကတ္) ကို အသံထြက္ေသာအခါ ရွိကစကားလံုးကိုလိုက္၍ (ကတ္) (သို႔မဟုတ္) (ဂတ္) ဆိုဗ်ာ အသံထြက္ပါသည္။ ထိုသို႔ ႏွစ္သံထြက္စာလံုးမ်ားကို ရြီးေသာအခါ (က၊ ခ၊ ဂ၊ ဃ၊ င) အုပ္စုငါးလံုး၏ ပင္ရင္းကိုယူၿပီး ရြီးရပါသည္။ သို႔မဟုတ္ပါက တနီရာတြင္ (ကတ္) တနီရာတြင္ (ဂတ္) ဟု ရြီးမည္ဆိုလွ်င္ ကေကာင္း အ႐ုပ္ဆိုးပါသည္။ အမ်ိဳးမ်ိဳးအဖံုဖံုျဖစ္လားပါသည္။
၄င္းကို ေယွာင္ကြင္းႏိုင္ရန္ ရွိပညာဟိမ်ားက အေျမာ္အျမင္ျဖင့္ စိုင္းစားရြီးသားချခင္းျဖစ္ပါလိမ့္မည္။
ဥပမာျပရမည္ဆိုလွ်င္ (စားၿပီး ေသာက္ၿပီးပ်ာယ္လား) ဆိုေသာ မိမိ႐ို႕ေျပာနီက်စကားကို အေသအခ်ာ ေလ့လာၾကည့္စီခ်င္ပါသည္။
(စားၿဗီး၊ ေသာက္ၿပီး) ဟု အသံထြက္သည္ကို တြိရပါမည္။ (စား) ေနာက္က (ၿဗီး) သံထြက္ၿပီးလွ်င္ (ေသာက္) ေနာက္က (ၿပီး) မူရင္းအတိုင္းသံထြက္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ စာရြီးေသာအခါ အဓိပၸါယ္တူေသာစာလံုးမ်ားကို ကဲြျပားမႈမဟိေအာင္၊ ထိုတမ်ိဳးေဒတမ်ိဳးမျဖစ္ေအာင္ (ၿပီး) တခုကို မူတည္ထားၿပီး ရြီးကတ္ရပါသည္။
အခုေသက ေျပာခသည့္အတိုင္း (ပ၊ ဖ၊ ဗ၊ ဘ၊ မ) ဆိုေသာ အုပ္စုငါးလံုး၏ ပင္ရင္းကို ပံုသီထားရပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာစာမွာေသာ္၄င္း၊ ရခိုင္စာမွာေသာ္၄င္း ပင္ရင္း (ပ) ကို ပံုသီထားၿပီး (ၿဗီး) ကိုပါယ္ (ၿပီး) ကို သံုးရျခင္းျဖစ္ပါသည္။
သို႔ေသာ္ (ၿဗီး) (Run) ႀကိယာအတြက္မူကား (ၿဗီး) ဟု သံုးစဲြ၍ မွာမည္မထင္ပါ။ (ၿပီးေျမာက္ေတ) ဟုအဓိပါၸယ္ရေသာ (ၿပီး) မွာသာလွ်င္ (ၿဗီး) (ၿပီး) ဟု ႏွစ္သံကဲြလာသည့္အတြက္ ပင္ရင္း (ပ) ကိုအရင္းျပဳ၍ (ၿပီး) ဟု ပံုသီထား ရြီးရျခင္းျဖစ္ပါသည္။
၄င္းကို သခၤန္းစာယူၿပီးလွ်င္ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕၏ (ကတ္) ႏွင့္ (ဂတ္)၊ (ပ်ာယ္) ႏွင့္ (ဗ်ာယ္) ျပႆနာကို ေျပလည္ေအာင္ ေျဖယွင္း၍ရပါသည္။ ေယမွရာ ေခတ္သစ္ရခိုင္စာကို ေနာင္လာလတၱံေသာသူမ်ား အရွည္တည္တံ့လက္ခံပါလိမ့္မည္။
သို႔မဟုတ္ပါက ျမန္မာစာရာေကာင္းေရ စနစ္က်ေရဆိုဗ်ာ သူတပါးအထင္ႀကီး၀ါဒ၊ မိမိကိုယ္မိမိ မေလးမစား အထင္ေသး၀ါဒႏွင့္ သူမ်ားေနာက္ ေကာက္ေကာက္ပါလားပါလိမ့္မည္။ ရခိုင္သားမွာ တိုင္းလည္းေပ်ာက္၊ ျပည္လည္းေပ်ာက္၊ စာလည္းေပ်ာက္၊ လူမ်ိဳးပါေပ်ာက္ဖို႔ကိန္း ဆိုက္ပါလိမ့္မည္။
ဆက္၍ေဆြးေႏြးရမည္ဆိုပါေသာ္ အခုေသကေျပာခေသာ (ေသာက္ၿပီး စားၿပီးပ်ာယ္လား) ဆိုသည့္နီရာတြင္ ဇာျဖစ္လို႔ (ေသာက္) ေနာက္က (ၿပီး) ဟု အသံထြက္ၿပီး (စား) ေနာက္က (ၿဗီး)၊ (ၿပီး) ေနာက္က (ဗ်ာယ္) ဟု အသံထြက္ရပါသနည္း။
ဤနီရာတြင္ တစိေက ေဆြးေႏြးခ်င္ပါသည္။ ရခိုင္စာမွာ ဗ်ည္းသံုးဆယ့္သံုးလံုးကို စနစ္တက် ဖဲြ႔စည္းထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ျဗန္းစိကာရ ဖဲြ႕စည္းထားျခင္းမဟုတ္ပါ။
(ဥပမာ)
(၁) က၊ ခ၊ ဂ၊ ဃ၊ င
(၂) စ၊ ဆ၊ ဇ၊ စ်၊ ည
(၃) တ၊ ထ၊ ဒ၊ ဓ၊ န
(၄) ပ၊ ဖ၊ ဗ၊ ဘ၊ မ
(၅) ယ၊ ရ၊ လ၊ ၀၊ သ
ဆိုေသာဖဲြ႕စည္းမႈတြင္ ပထမအတန္း၌ အစအဆံုး (က) ႏွင့္ (င)၊ ဒုတိယအတန္း၌ အစအဆံုး (စ) ႏွင့္ (ည)၊ တတိယအတန္း အစအဆံုး (တ) ႏွင့္ (န) စတုတအတန္း အစအဆံုး (ပ) ႏွင့္ (မ) ပဥၥမအတန္း အစအဆံုး (ယ) ႏွင့္ (သ) စာလံုးမ်ားသည္ အသတ္စာလံုးမ်ားျဖစ္ပါသည္။
ဥပမာ- (ၾကက္၊ ေခ်ာင္း၊ ခ်စ္၊ ျပည္၊ တတ္၊ ကန္၊ ခ်ပ္၊ လမ္း) ဟု တြိရပါလိမ့္မည္။
ပိုယွင္းေအာင္ (က၊ စ၊ တ၊ ပ) ကို အကၽြႏု္ပ္ (ရွိတန္းအသတ္) ဟု သံုးၿပီး (င၊ ည၊ န၊ မ) ကို (ေနာက္တန္းအသတ္) ဟု သံုးပါမည္။
အထက္တြင္ေျပာခသည့္ (ေသာက္ၿပီး စားၿပီးပ်ာယ္လား) ဆိုသည့္နီရာတြင္ ဇာျဖစ္လို႔ (ေသာက္) ေနာက္က (ၿပီး) ဟု အသံထြက္ၿပီး (စား) ေနာက္က (ၿဗီး) ဟု အသံထြက္ရပါသနည္း။
(အေျဖက)
(က၊ စ၊ တ၊ ပ) (ရွိတန္းအသတ္) ေနာက္ကပါလာေသာ (ၿပီး) ကို မူရင္းအတိုင္း (ၿပီး) ဟု အသံထြက္ၿပီး (င၊ ည၊ န၊ မ) (ေနာက္တန္းအသတ္) ေနာက္ကပါလာေသာ္ (ၿပီး) ကို (ၿဗီး) ဟု အသံထြက္ပါသည္။
ဇာျဖစ္လို႔လဲဆိုေသာ္ (က၊ စ၊ တ၊ ပ) (ရွိတန္းအသတ္) မ်ားသည္ သံတိုသံျပတ္ျဖစ္ပါသည္။ (င၊ ည၊ န၊ မ) (ေနာက္တန္းအသတ္) မ်ားသည္ သံရွည္သံပြားပါသည္။
(က၊ စ၊ တ၊ ပ) သံတိုသံျပတ္အသတ္သည္ သံုးသံမပြားပါ။ (င၊ ည၊ န၊ မ) သံရွည္သံပြားအသတ္သည္ သံုးသံပြားပါသည္။
(ဥပမာ)
(ၾကက္၊ ၾကက့္၊ ၾကက္း) (ခ်စ္၊ ခ်စ့္၊ ခ်စ္း) (တတ္၊ တတ့္၊ တတ္း) (ခ်ပ္၊ ခ်ပ့္၊ ခ်ပ္း) ဟု သံုးသံပြား၍ မရပါ၊ သို႔ေသာ္ (င၊ ည၊ န၊ မ) (ေနာက္တန္းအသတ္) (ေခ်ာင္၊ ေခ်ာင့္၊ ေခ်ာင္း) (ျပည္၊ ျပည့္၊ ျပည့္) (ကန္၊ ကန္႔၊ ကန္း) (လမ္၊ လမ့္၊ လမ္း) မ်ားသည္ သံုးသံပြား၍ရပါသည္။
(သံုးသံပြား၍မရေသာ) သံတိုသံျပတ္ အသတ္မ်ားေနာက္ကပါလာေသာ (ၿပီး) သည္ မူရင္းအတိုင္း (ၿပီး) ဟု အသံထြက္ၿပီး (သံုးသံပြား၍ရေသာ) သံရွည္သံပြားအသတ္၊ (သို႔မဟုတ္) (အ၊ အိ၊ အု၊ ေအ၊ အဲ၊ ၾသ၊ အံ၊ အို) သရသွ်စ္လံုးႏွင့္ ယင္း၏မူပြားမ်ားေနာက္ကပါလာေသာ (ၿပီး) သည္ (ၿဗီး) ဟု အသံေျပာင္းထြက္ပါသည္။
ဥပမာ။ (သတ္ၿပီး ခြတ္ၿပီး သုတ္သင္ၿဗီးလို႔ စားၿဗီး) လားခဗ်ာယ္။
(သတ္) ႏွင့္ (ခြတ္) သည္ သံတိုသံျပတ္အသတ္ျဖစ္သည့္အတြက္ (ၿပီး) ဟု မူရင္းအတိုင္းအသံထြက္ၿပီး (သင္) သည္ သံရွည္သံပြား (စား) သည္သရျဖစ္သည့္အတြက္ (ၿဗီး) ဟု အသံေျပာင္းထြက္ပါသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ စာရြီးေသာအခါ အသံထြက္ကိုက်ည္းလိုက္၍ ရြီးလို႔မျဖစ္ပါ။ ပညာဟိ သတိျဖစ္ခဲ ႏွလံုးမူဖို႔လိုပါသည္။
(၅) (ယ၊ ရ၊ လ၊ ၀၊ သ) အတန္းရာ ခၽြင္းခ်က္ျဖစ္ပါသည္။ ပဇာေၾကာင့္ဆိုေသာ္ (ယ) သည္ သံရွည္သံပြားအသတ္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။
အထက္ကျပခသည့္ ဥပမာပိုင္ (ကတ္) ႏွင့္ (ဂတ္) (ပ်ာယ္) ႏွင့္ (ဗ်ာယ္) ျပႆနာကိုလည္း ထိုနည္းအတိုင္း ယွင္း၍ျဖစ္ပါသည္။
(က၊ စ၊ တ၊ ပ) သံတိုသံျပတ္ (ရွိတန္းအသတ္) မ်ားေနာက္ကပါလာေသာ (ကတ္) ကို (ကတ္)၊ (ပ်ာယ္) ကို (ပ်ာယ္) ဟု မူရင္းအတိုင္းအသံထြက္ၿပီး (င၊ ည၊ န၊ မ) သံရွည္သံပြား (ေနာက္တန္းအသတ္) ႏွင့္ (အ အိ အု ေအ အဲ ၾသ အံ အို) သရသွ်စ္လံုးႏွင့္ ယင္း၏မူပြားေနာက္ကပါလာေသာ (ကတ္) ကို (ဂတ္)၊ (ပ်ာယ္) ကို (ဗ်ာယ္) ဟု အသံေျပာင္းထြက္ပါသည္။
(ဥပမာ)
(စားဂတ္ ေသာက္ကတ္ပါ)
(စား) သည္ သရျဖစ္သည့္အတြက္ (ဂတ္) ဟု အသံထြက္ၿပီး (ေသာက္) သည္ သံတိုသံျပတ္ ျဖစ္သည့္အတြက္ (ေသာက္) ေနာက္ကပါလာေသာ (ကတ္) ကို မူရင္းအသံထြက္အတိုင္း (ကတ္) ဟု အမွန္အသံထြက္ပါသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ စာရြီးေသာအခါ ပင္ရင္း (က) အကၡရာကိုပံုသီထားၿပီး (စားကတ္ ေသာက္ကတ္ပါ) ဟု ရြီးရျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ထိုနည္း၄င္း (စားဗ်ာယ္ ေသာက္ပ်ာယ္ အိပ္နီဂတ္ပ်ာယ္) ဆိုေသာစကားတြင္လည္း
(စား) သည္ သရျဖစ္၍ (ဗ်ာယ္) ဟု အသံထြက္ၿပီး (ေသာက္) သည္ သံတိုသံျပတ္ျဖစ္သည့္အတြက္ (ပ်ာယ္) ဟု မူရင္းအတိုင္း အသံထြက္ရျခင္းျဖစ္ပါသည္။
(အိပ္နီကတ္ပ်ာယ္) ဟူေသာ စကားတြင္ (နီ) သည္ သရျဖစ္၍ နီေနာက္ကပါလာေသာ (ကတ္) ကို (ဂတ္) ဟု အသံေျပာင္းထြက္ပါသည္။
(ကတ္) သည္ သံတိုသံျပတ္ျဖစ္သည့္အတြက္ (ကတ္) ေနာက္က (ပ်ာယ္) သည္ မူရင္းအတိုင္း (ပ်ာယ္) ဟု အသံထြက္ရျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ စာရြီးေသာအခါ
(စားပ်ာယ္ ေသာက္ပ်ာယ္ အိပ္နီကတ္ပ်ာယ္) ဟု ပင္ရင္းအကၡရာမ်ားႏွင့္ ရြီးရျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ဖတ္ေသာအခါ (စားဗ်ာယ္ ေသာက္ပ်ာယ္ အိပ္နီဂတ္ပ်ာယ္) ဟု အသံထြက္လားပါလိမ့္မည္။ (အသံထြက္အတိုင္း လိုက္ရြီးနီစရာမလိုအပ္ပါ။)
(ကတ္) အရြီးအသားႏွင့္ပတ္သက္၍ ဓည၀တီနိဂံုးရြာမ်ားသာမိုင္းသာျခင္းမွ ဥပမာျပရပါေသာ္
(၁) (မခၽြြတ္ဧကန္၊ လူမ်ားစြာ၏၊ က်မၼာမႈကို၊ ျပဳကတ္ျပန္ဟု) ဆိုေသာ ၀ါက်၌ (ကတ္) သည္ (ဂတ္) ဟု အသံထြက္ပါသည္။ ပဇာေၾကာင့္ဆိုေသာ္ (ကတ္) ရွိက (ျပဳ) သည္ သရျဖစ္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။
(၂) (အမ်ားခင္မွာ၊ နားဆင္လတ္ေက၊ မွတ္ကတ္ေပေႏွာင္း) ဆိုေသာ၀ါက်၌ (ကတ္) သည္ (ကတ္) ဟု မူရင္းအတိုင္း အသံထြက္ပါသည္။ ပဇာေၾကာင့္ဆိုေသာ (ကတ္) ရွိက (မွတ္) သည္ သံတိုသံျပတ္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။
(၃) (ဆီးမရေသာ္၊ အစာမ်ားႏွင့္၊ ကုစားကတ္ပါ) ဆိုသည့္၀ါက်၌ (ကတ္) သည္ (ဂတ္) ဟု အသံထြက္ပါသည္။ (ကတ္) ရွိက (စား) သည္ သရျဖစ္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။
(၄) (မ်ိဳးရခိုင္႐ို႕၊ စိုင္မျပတ္လွ်င္၊ သင္ကတ္ေပ၍) ဆိုေသာနီရာတြင္လည္း (ကတ္) သည္ (ဂတ္) ဟု အသံထြက္ပါသည္။ (ကတ္) ရွိက (သင္) သည္ သံရွည္သံပြားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။
ယေလာက္ဆိုလွ်င္ (ဂတ္) ျပႆနာႏွင့္ပတ္သက္၍ လံုေလာက္မည္ဟုထင္ပါသည္။
စာရြီးေသာအခါ (ကတ္) ဟု ပင္ရင္းသံျဖင့္ ရြီးကတ္ရမည္ျဖစ္ပါသည္။ (ဂတ္) ဟု မရြီးအပ္ပါ။ ေကာင္းစြာမွတ္သင့္ပါသည္။
(ေနာက္တခု သိရန္တခ်က္မွာ)
ရခိုင္စကားတြင္ စကားေျပာေသာအခါ ႐ိုး႐ိုး၀ါက်မ်ား၌ (ေတ) သို႔မဟုတ္ (ေရ) ႏွင့္ အဆံုးသတ္သည္ကို သတိျပဳမိပါလိမ့္မည္။
ဥပေဒသက အထက္ကျပခသည့္အတိုင္း သံတိုသံျပတ္အသတ္ႏွင့္ဆံုးေသာ၀ါက်သည္ (ေတ) ႏွင့္ဆံုးၿပီးလွ်င္ သံရွည္သံပြားအသတ္ (သို႔မဟုတ္) သရသွ်စ္လံုး၊ ယင္း၏မူပြားမ်ားႏွင့္ ဆံုးေသာ၀ါက်မ်ားသည္ (ေရ) ႏွင့္ အဆံုးသတ္ပါသည္။
(ဥပမာ)
ဓည၀တီနိဂံုးရြာမ်ားသမိုင္းသာျခင္းမွ (ေရ) ႏွင့္ဆံုးေသာ ၀ါက်မ်ားကို တင္ျပပါမည္။
(၁) ကိုးပါးဂုဏ္ကို၊ အာ႐ံုမွတ္လို႔၊ ခိုးအပ္ပါေရ။
(၂) စိတ္ဘ၀င္မွာ၊ ထင္ေအာင္ပြားေက၊ ထားသင့္ေပေရ။
(၃) လက္ဆယ္ျဖာကို၊ ထိပ္မွာမိုးေက၊ ရွိခိုးေကာင္းေရ။
(၄) ဘ၀ကြယ္၍၊ သေခၤ်ျခားလည္း၊ ေဖာ္စားႏိုင္ေရ။
(၅) ႐ုပ္ႏွင့္နာမ္လွ်င္၊ ဖန္ဖန္ထပ္လို႔၊ ျဖစ္တတ္ပါေရ။
(၆) မလဲြရန္ေက၊ နည္းမွန္က်ဖို႔၊ ေျပာရေရေႏွာင္း။
(၇) ယံုၾကည္လက္ခံ၊ သက္၀င္သူ႐ို႕၊ အယူမွတ္ေက၊ ဟိကတ္ျပန္ေရ။
(၈) ႀကီးျမင့္ခ်မ္းသာ၊ အလီလီေက၊ စည္းစိမ္ျမတ္ကို၊ ရအပ္ပါေရ။
(၉) ေစာဗုဒၶာက၊ ႃမြက္ခါၾကားေက၊ ေဟာထားေရေလ။
(၁၀) အယူမွန္ကို၊ တဖန္လိုက္လို႔၊ လုပ္ထိုက္ေပေရ။
(၁၁) က်မၼာမႈသည္၊ မွန္မခၽြြတ္ေက၊ ျဖစ္တတ္ေပေရ။
(၁၂) ရွိေဟာင္းပီစာ၊ ျမဒိုးေ၀၏၊ ရြီးသည့္က်မ္းမွာ၊ ညႊန္းလို႔ပါေရ။
(၁၃) ရွည္၀ီးၾကာတင္၊ ရွိဆရာ႐ို႕၊ သညာထားေက၊ ငွက္ဖ်ားတြင္ေရ။
(၁၄) သိန္းေသာင္းခ်ီ၍၊ ျခင္ရြီမ်ားမွာ၊ ငါးမ်ိဳးတြိေရ။
(၁၅) က်မၼာသူေလ၊ လူတေယာက္ကို၊ ကိုက္ေဖာက္ေသာခါ၊ ငွက္ဖ်ားနာလွ်င္၊ ျဖစ္တတ္ပါေရ။
(၁၆) ရွိသူမြန္႐ို႕၊ က်မ္းဂန္မ်ားမွာ၊ ညႊန္းထားေရေလး။
(၁၇) ရွည္လွ်ားကာလ၊ မပ်က္ႏိုင္ဘဲ၊ စိုင္မျပတ္ေက၊ သိမွတ္ရေရ။
(၁၈) ေကာင္းမြန္စိတ္ေက၊ စာရိတၱႏွင့္၊ ျပည့္၀ညီစြာ၊ ႀကီးတသြယ္ေလ၊ ငယ္အလတ္႐ို႕၊ လုပ္အပ္ပါေရ။
(၁၉) မြီးဖဘုန္းမို၊ နန္းမညိဳက၊ အလိုစမ္းၾက၊ ပမာဆိုေက၊ ထိုအခဏ္းႏွင့္၊ တူလြန္းလွေရ။
(၂၀) ဆီးကြမ္းယာကို၊ လွမ္းကာစားေက၊ ရပ္နားေရေလး။
(၂၁) ေနာက္ေနာင္လာေက၊ ပညာဟိ႐ို႕၊ တြိေသာခါတြင္၊ ျပန္ကာဖာထီး၊ ျပဳပ်င္ရန္ကို၊ ကၽြြန္ခြင့္ပီးေရ။
စုစုေပါင္း (၂၁) ေၾကာင္းကို တြိရပါသည္။
(ေတ) ကို သံုးေသာ ၀ါက်မ်ားကို ထုတ္ျပရလွ်င္
(၁) ကမၻာျပင္ကို၊ အသွ်င္ျမတ္မွာ၊ စိုးလတ္ေတဟု၊
(၂) ယင္ေၾကာင့္သာလွ်င္၊ ေရာဂါညႇက္မွာ၊ ကူးစက္ေတေႏွာင္း။
(၃) လူသားအႏၱရာယ္၊ ျခင္ကိုက္မူလွ်င္၊ အပူမ်ား၍၊ ဖ်ားတတ္ေတဇု၊
(၄) က်ားထက္ပင္ေလ၊ ျခင္ရန္ဖီးမွာ၊ ႀကီးလတ္ေတဟု၊
(၅) အနည္းငယ္လွ်င္၊ သံေခပျဖင့္၊ ေျပာျပလိုက္ေတ။
(၆) အမိႈက္ပံုႏွင့္၊ ေတာျခံဳမ်ားလည္း၊ ျခင္ပြားတတ္ေတ။
(၇) တျခားျပည္ရြာ၊ လူမ်ားစြာ၏၊ ဘာသာစကား၊ အကၡရာႏွင့္၊ ပညာမ်ားပါ၊ သင္ႀကားအပ္ေတ။
စုစုေပါင္း (၇) ေၾကာင္းကို တြိရပါသည္။
သံုးသပ္ရမည္ဆိုပါေသာ္ (ေရ) ႏွင့္ဆံုးေသာ ၀ါက်မ်ားမွာ (ေရ) ရွိကပါလာေသာ (၁) ပါ (၂) ေပ (၃) ေကာင္း (၄) ႏိုင္ (၅) ပါ (၆) ရ (၇) ျပန္ (၈) ပါ (၉) ထား (၁၀) ေပ (၁၁) ေပ (၁၂) ပါ (၁၃) တြင္ (၁၄) တြိ (၁၅) ပါ (၁၆) ထား (၁၇) ရ (၁၈) ပါ (၁၉) လွ (၂၀) နား (၂၁) ပီး ဆိုေသာစကားလံုးမ်ားကို သတိထားမိပါလိမ့္မည္။
(ပါ၊ ေပ၊ ရ၊ ပါ၊ ထား၊ တြိ၊ လွ၊ နား၊ ပီး) ဆိုေသာစကားလံုးမ်ားသည္ သရျဖစ္ၿပီး (ေကာင္း၊ ႏိုင္၊ ျပန္၊ တြင္) ဆိုေသာစကားလံုးမ်ားသည္ သံရွည္သံပြားအသတ္မ်ားျဖစ္သည့္အတြက္ ၄င္း၀ါက်မ်ားသည္ (ေရ) ႏွင့္ အဆံုးသတ္ရျခင္းျဖစ္ပါသည္။
(ေတ) ႏွင့္ဆံုးေသာ ၀ါက်မ်ားတြင္ (ေတ) ရွိကပါလာေသာ
၀ါက် (၁) လတ္ (၂) စက္ (၃) တတ္ (၄) လတ္ (၅) လိုက္ (၆) တတ္ (၇) အပ္ ဆိုေသာ စကားလံုးမ်ားကို တြိရပါလိမ့္မည္။
(လတ္၊ စက္၊ တတ္၊ လိုက္၊ အပ္) ဆိုေသာစကားလံုးမ်ားသည္ သံတိုသံျပတ္ျဖစ္သည့္အတြက္ ၄င္း၀ါက်မ်ားသည္ (ေတ) ႏွင့္ အဆံုးသတ္ရျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ဇာျဖစ္လို႔ (ေတ) ႏွင့္ (ေရ) မွာ (ေတ) အသံုးနည္းေရလဲဆိုပါေသာ္ (ေတ) သည္ သံတိုသံျပတ္ေနာက္တြင္ သံုးသျဖင့္ ဦးေရတြက္စစ္ေသာ္ သံတိုသံျပတ္အသတ္သည္ သံရွည္သံပြားကဲ့သို႔ သံုးသံပြားမရသျဖင့္ ဦးေရသံုးဆနည္းရျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ေနာက္တခ်က္က (ေရ) ကို သရစာလံုးေနာက္က တဲြသံုးသည့္အတြက္ (ေရ) မွာ (ေတ) ထက္ ဦးေရပိုမ်ားျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ယင္းေလာက္ဆိုလွ်င္ ရခိုင္စာတြင္ (ၿပီး) (ကတ္) (ပ်ာယ္) (ေတ) (ေရ) ဆိုေသာအသံုးမ်ားကို ယွင္းၿပီးျဖစ္ပါလိမ့္မည္။
(ဂတ္၊ ဗ်ာယ္) လက္တြိၾကံဳနီရေသာျပႆနာ (ႏွစ္ပါး) ကိုလည္း ေျဖယွင္ၿပီးျဖစ္ပါလိမ့္မည္။
(ဆက္လက္ေဆြးေႏြးခ်က္)
ျမန္မာမႈျပဳ၍မရေသာ ရခိုင္ကာရံမ်ား။
(၁) (က်မၼာဖို႔ရီး၊ တတ္လိမၼာေက၊ ပညာရီးတည္း၊ တသီးထိုမွ)
ဤအပိုဒ္ကိုၾကည့္ျခင္းအားျဖင္ အခု အကၽြြႏု္ပ္႐ို႕သံုးစဲြနီေသာ (က်မၼာေရး၊ ပညာေရး) ကို အယင္က (က်မၼာရီး၊ ပညာရီး) ဟု သံုးစဲြသည္ကို သိျမင္ႏိုင္ပါသည္။ ပဇာေၾကာင့္ဆိုေသာ္ (ရီး) ႏွင့္ (သီး) ကာရံယူထား၍ျဖစ္ပါသည္။ (ေရး) ဆိုလွ်င္ (တေသးထိုမွ) ျဖစ္လားပါမည္။
(၂) (ထိုကုသိုလ္လွ်င္၊ မဂ္ကိုမဆိုက္၊ ကာမဟူေက၊ ဘံုဆယ့္တစ္မွာ)
ဤနီရာတြင္ (ဆိုက္) ႏွင့္ (တစ္) ကို ကာရံယူထားသျဖင့္ ရခိုင္သားမွာ (တစ္) ကို (တိုက္) ဟု အသံထြက္သည္ကို တြိရပါမည္။ ယင္းကို အတတ္ဆန္း၍ (တိုက္) ဟု ရြီး၍မျဖစ္ပါ။
(၃) (တိရိစၦာန္ေက၊ ပိုးႏွံကစ၊ ဤကမၻာမွာ၊ ျမင္ကာတြိေက၊ ဟိသမ်ကို)
ဤနီရာတြင္ (တြိ) ႏွင့္ (ဟိ) ကို ရခိုင္ကာရံစစ္စစ္ယူထားပါသည္။ ၄င္းကို အမ်ားနားလည္ေအာင္အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ ျမန္မာမႈျပဳ၍ ရလိမ့္မည္မဟုတ္ပါ။ ပဇာေၾကာင့္ဆိုေသာ္ (ျမင္ကာေတြ႕သည့္၊ ရွိသမ်ကို) ဟု ျဖစ္လားပါမည္။ (ေတြ႕) ႏွင့္ (ရွိ) ကာရံလြတ္လားပါလိမ့္မည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၄င္းကာရံမ်ားသည္ ျမန္မာမႈျပဳ၍မရေသာ ရခိုင္ကာရံစစ္စစ္မ်ားျဖစ္ပါသည္။ ဤနီရာတြင္ (တြိ) လား (ေတြ႕) လားဆိုသည္ကို ယွင္းယွင္းလင္းလင္း သိျမင္ႏိုင္ပါသည္။
(၄) (အျပစ္ဒါဏ္ကို၊ ကိုယ္ခံစျမဲ၊ ဘံုေလာကီေလ၊ ဌာနီထဲမွာ)
ဤနီရာတြင္ (ကီ) ႏွင့္ (နီ) ရခိုင္ကာရံယူထားပါသည္။ ၄င္းကို ျမန္မာမႈျပဳလွ်င္ (ဘံုေလာေကေလ၊ ဌာေနထဲမွာ) ဟု ျဖစ္လားပါသည္။ ရယ္ဖို႔မေကာင္းပါလား။
(၅) (သားတစ္႐ိုးရီ၊ အျခင္ဆီသို႔၊ တူညီသီးသီး၊ ေ၀ါေယာေမ်ာင္၍၊ ပို႔ေဆာင္ပီးက၊ ထြာႀကီးသန္မာ)
ဤနီရာတြင္ (သီး) (ပီး) (ႀကီး) ရခိုင္ကာရံစစ္စစ္ကို တြိရပါသည္။
တန္းခိုးဆရာထြန္းသာျခင္းမ်ားတြင္ (ေပး) ဟု ျမန္မာေ၀ါဟာရကို ခိုးယူသံုးစဲြထားသည္ကို တြိရပါသည္။
ဤနီရာတြင္ ျမန္မာမႈျပဳမည္ဆိုပါက (တူညီေသးေသး၊ ၀ါေယာေမ်ာင္၍၊ ပို႔ေဆာင္ေပးက၊ ထြားေၾကးသန္မာ) ဆိုၿပီးရပါလိမ့္မည္။ (ကေကာင္း ရယ္ဖို႔ေကာင္းပါဖို႔။ (ထြားေၾကး) ဟု ျမန္မာစာတြင္လည္း မဟိပါ။
(၁) (မုခ်အကယ္၊ က်မၼာျခင္းမွာ၊ အရင္းတည္လို႔)
ဤနီရာတြင္ (အကယ္) ဆိုေသာ ေ၀ါဟာရကို တြိရပါသည္။ ျမန္မာက (တကယ္) ရခိုင္က (အကယ္) ဟု သံုးပါသည္။ ဖားျပဳတ္ေက၀တၳဳတြင္ (အကယ္စင္စစ္၊ ဤသို႔ျဖစ္မူ) ဟု တြိရပါသည္။
(၂) (ရာဇ၀င္မွာ၊ စာတင္ဟိေက၊ မတြိဖူးဘဲ)
(ဟိ) ႏွင့္ (တြိ) ရခိုင္ကာရံယူထားသည္ကို တြိရပါမည္။ ၄င္းကိုေထာက္၍ (တြိ) လား (ေတြ႔) လား ခဲြျခားႏိုင္ပါသည္။ ၄င္းကို အတတ္ဆန္း၍ အမ်ားနားလည္ေအာင္ဆိုဗ်ာ (ရာဇ၀င္မွာ၊ စာတင္ရွိသည္၊ မေတြ႔ဖူးဘဲ) ဟု ျမန္မာမႈျပဳပါက ကာရံလံုး၀လြတ္ကင္းလားပါလိမ့္မည္။
(၃) (အရင္းခံေက၊ မွန္သနစ္ကို၊ စီးစစ္ရေယာင္၊ ေပၚထြန္းေအာင္ဟု)
ဤနီရာတြင္ ရခိုင္ေ၀ါဟာရစစ္စစ္ (ေယာင္) ကို သံုးႏႈံးထားပါသည္။
(၉) (ဓါတ္အာကာလွ်င္၊ ပတ္ကာဆီးေက၊ အအီးပတ္လို႔)
ဤနီရာတြင္ (ဆီး) ႏွင့္ (အီး) ရခိုင္ကာရံစစ္စစ္ယူထားပါသည္။ ၄င္းကို ျမန္မာမႈျပဳေသာ္ (ပတ္ကာေဆးေက၊ အေအးပတ္လို႔) ဟု ရပါလိမ့္မည္။ ရယ္ဖို႔ေကာင္းပါသည္။ ျမန္မာစာတြင္ (ကာေဆး) ဟူ၍ မဟိပါ။ (ကာဆီး) ဟုရာ ဟိပါသည္။
(၁၀) (ႏွလံုးအိမ္မွာ၊ ခံကာေထာင္းေက၊ ေဂါင္းလည္းညီးလို႔၊ ရွည္၀ီးၾကာတင္)
(ညီး) ႏွင့္ (၀ီး) ကို ရခိုင္ကာရံစစ္စစ္ယူထားပါသည္။ (ေဂါင္းညီးေရ) ဆိုသည္မွာ ရခိုင္ေ၀ါဟာရ စစ္စစ္ျဖစ္ပါသည္။ ဤနီရာတြင္ (၀ီး) ဟု ရခိုင္ေ၀ါဟာရစစ္စစ္ကို တြိရပါသည္။ (အေ၀းသို႔) (အေ၀းေရာက္) စသျဖင့္ ယခုအခါ ရခိုင္မ်ားက ျမန္မာေ၀ါဟာရမ်ားကို ငွားယူသံုးစဲြနီသည္မ်ားကို တြိရပါသည္။
(၁၁) (လကၡဏာကို၊ ရွာကာတြိေက၊ တိအက်ျဖင့္)
(တြိ) ႏွင့္ (တိ) ကို ကာရံယူထားပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ (တြိ) ရာအမွန္လား (ေတြ႔) ရာ အမွန္လား ခဲြျခားႏိုင္ပါသည္။ ၄င္းကို ျမန္မာမႈျပဳလွ်င္ (ရွာကာေတြ႕လွ်င္၊ ေတ့အက်ျဖင့္) ဟု ရပါသည္။
(၁၂) (သိန္းေသာင္းခ်ီ၍၊ ျခင္ရြီမ်ားမွာ၊ ငါးမ်ိဳးတြိေရ၊ မွတ္သိအပ္ရာ)
ဤနီရာတြင္ (တြိ) ႏွင့္ (သိ) ကို ကာရံယူထားပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ (တြိ) ရာ ရခိုင္စာျဖစ္ပါသည္။ (ေတြ႔) မွာ ျမန္မာစာျဖစ္ပါသည္။ ၄င္းကို ျမန္မာမႈျပဳလွ်င္ (ငါးမ်ိဳးေတြ႕သည္၊ မွတ္ေသ့အပ္ရာ) ဆိုၿပီးရပါသည္။
(၁၃) (က်ားထက္ပင္ေလ၊ ျခင္ရန္ဖီးမွာ၊ ႀကီးလတ္ေတဟု)
ဤနီရာတြင္ (ဖီး) ႏွင့္ (ႀကီး) ကို ကာရံယူထားပါသည္။ ျမန္မာမႈျပဳလွ်င္ (ျခင္ရန္ေဘးမွာ၊ ေၾကးလတ္သည္ဟု) ဆိုၿပီးရပါလိမ့္မည္။ (ေၾကးသည္) ဟု ျမန္မာစာတြင္လည္း မဟိပါ။
(၁၄) (ေမာင္ေမစံုညီ၊ ရွိခိုးခ်ီ၍။ စာပီပညာ၊ အကၡရာကို)
ဤနီရာတြင္ (ညီ) (ခ်ီ) (ပီ) ကာရံယူထားပါသည္။ (စာေပ) လား (စာပီ) လားဟူသည္ကို ဤကာရံကိုၾကည့္၍ ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ပါသည္။ ျမန္မာမႈျပဳလွ်င္ (ေမာင္ေမစံုညီ၊ ရွိခိုးခ်ီ၍၊ စာေပပညာ) ဟု ရပါသည္။ ကာရံမလြတ္လားပါသည္။
(၁၅) (စစ္ပညာေက၊ ဒိုင္းကာအတတ္၊ သိုင္းအတတ္ႏွင့္၊ ဒါးခြတ္လွံထိုး)
ဤနီရာတြင္ (တတ္) ႏွင့္ (ခြတ္) ကို ကာရံယူထားပါသည္။ ၄င္းကို ျမန္မာမႈျပဳက (သိုင္းအတတ္ႏွင့္၊ ဒါးခုတ္လွံထိုး) ဟု ရပါသည္။ ကာရံမလြတ္လားပါသည္။
(၁၆) (ေနာက္ေနာင္လာေက၊ ပညာဟိ႐ို႕၊ တြိေသာခါတြင္၊ ျပန္ကာဖာထီး၊ ျပဳပ်င္ရန္ကို၊ ကၽြြန္ခြင့္ပီးေရ၊ သို႔ၿပီးမွသာ)
ဤနီရာတြင္ (ဟိ) ႏွင့္ (တြိ)၊ (ထီး) (ပီး) (ၿပီး) ဟု (ပီး) (တြိ) ရခိုင္ကာရံစစ္စစ္ ရခိုင္ေ၀ါဟာရစစ္စစ္မ်ားကို တြိရပါသည္။ ၄င္းကို ျမန္မာမႈျပဳေသာ္ (ပညာေရွ႕တို႔၊ ေတြ႕ေသာခါတြင္၊ ျပန္ကာဖာေထး၊ ျပဳျပင္ရန္ကို၊ ကၽြြန္ခြင့္ေပးသည္၊ သို႔ေျပးမွသာ) ဟူ၍ ရပါသည္။ (ေျပး) ဆိုလွ်င္ ျမန္မာစာပီ၌လည္း (သို႔ေျပး) ဟူ၍ မဟိပါ။ (သို႔ၿပီး) ရာ ဟိပါသည္။ ျမန္မာစာပီ၌ (ပညာေရွ႕) ဟူ၍လည္းမဟိပါ။ ၀တီခိုင္၏ (ေနာက္ေမး) ပိုင္ ျဖစ္လားပါလိမ့္မည္။ (ပီး) ႏွင့္ (ၿပီး) ကို ကာရံယူထားသည့္အတြက္ (ပီး) ရာ ရခိုင္လား (ေပး) ရာ ရခိုင္လားဆိုသည္မွာ ယွင္းနီပါသည္။
ယခုအခါ ရခိုင္စာရြီးဆရာအားလံုးနီးပါး ကဗ်ာ၊ ၀တၴဴ၊ ေဆာင္းပါးမ်ားရြီးေသာအခါ ျမန္မာေ၀ါဟာရမ်ားကို ငွားယူသံုးစဲြလွ်က္ဟိပါသည္။
အားလံုးကို ေလးစားပါသည္။
သာလွဦး
(January 17, 2004)
(မွတ္ခ်က္)
ျပဳပ်င္ျဖည့္စြက္စရာဟိသည္မ်ားကို တြိပါက အႀကံပီးကတ္ပါ။ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ေဆာင္ရြက္ပါမည္။ ကဗ်ာစပ္ဆိုေသာ သကၠရာဇ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ အေထာက္အထားရထားပါဗ်ာ။ ေနာက္မွ ျဖည့္စြက္ပီးပါမည္။ ဤေဆာင္းပါးသည္ ဓည၀တီနိဂံုးရြာမ်ားသမိုင္းသာျခင္း (တတိယ) ပိုင္းကို သံုးသပ္ထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဤေဆာင္းပါးကို ရြီးခ်ိန္တြင္ (ပထမပုိင္း) ႏွင့္ (ဒုတိယပိုင္း) ကို မရသိမ့္ပါ။ အခုအခါ အျပည့္အစံုကို ရထားၿပီးျဖစ္ပါသည္။ သာျခင္းတပုဒ္လံုးကို ေနာက္မွ အခ်ိန္အားမွ အျပည့္အစံုသံုးသပ္ပါမည္။ ဤသာျခင္းသည္ ရခိုင္စာပီသမိုင္းတြင္ စံထားရမည့္သာျခင္းတပုဒ္ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အထူးဂ႐ုျပဳေလ့လာပါရန္ ႐ိုးသားစြာ အႀကံျပဳလိုပါသည္။
ကိုယ္ေတာ္ပညာသာရပါးကရေသာ သာျခင္းျဖစ္ပါသည္။ သာျခင္းတပုဒ္လံုးအျပည့္အစံုကို မရပါသိမ့္။ တတိယပိုင္းကိုရာ ရထားစြာျဖစ္ပါသည္။ သာျခင္း၏အဆံုးပိုဒ္မွာ (သကၠရာဇ္ ၁၁၁၆ ခု ျပာသိုလဆန္း (၁၀) ရက္ ၂လာ စနီ မြန္းလဲြခ်ိန္တြင္ ရြီးကူးၿပီးသည္။ ရႊီလံုးလက္ရြီး ပုဒိအာႏွင့္ ျပည့္စံုရပါလို၏) ဟု ပါပါသည္။ ၄င္းအထက္က သကၠရာဇ္ကို လကၤာျဖင့္မွတ္တမ္းတင္ရာတြင္ (ေကာဇာေရာက္လစ္၊ သကၠရာဇ္ေက၊ မွတ္ပိုက္သခၤ်ာ၊ တြက္စစ္ခါ၀ယ္၊ ဧကာဒြယ၊ ခန္႔႐ူပတြင္၊ မိႆရာသီ၊ ပုဏၰမီေက၊ တိထီရက္စိ) ဟု ပါပါသည္။
အကၽြြႏ္ုပ္ ပါဠိမကၽြြမ္းပါ။ ဆရာေတာ္ ဥဴးစကၠိႏၵ႐ို႕ႏွင့္ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ၾကည့္က အေျဖမွန္ကို ရႏိုင္ပါလိမ့္မည္။ ဂဏန္းသကၠရာဇ္အလိုအရဆိုလွ်င္ ရခိုင္ျပည္ ဗမာလက္ေအာက္မက်ခင္ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ တိတိအလို ၁၁၁၆ ခုႏွစ္ျဖစ္ပါသည္။ ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ ပဇာေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဤသာျခင္း၌ ဗမာစာလႊမ္းမိုးျခင္းကို လံုး၀မတြိရ၍ျဖစ္ပါသည္။ ေယဒါလဲ့ အေၾကာင္းအရာက ကေကာင္းအဆင့္ျမင့္သည့္အတြက္ ယင္းအခ်ိန္ကျဖစ္ႏိုင္ဖို႔လား၊ အဂၤလိပ္လက္ထက္က ရြီးစြာမျဖစ္ႏိုင္လားဆိုဗ်ာ ေစာဒကတက္စရာ အေၾကာင္းဟိပါသည္။
(ဧကာဒြယ) ကို (တစ္ႏွစ္လံုး) ဟုယူေသာ္ ၁၁၁၆ ခုျဖစ္ပါသည္။ ဒြယကို (ႏွစ္) ဟု ယူေသာ္ ၁၂၁၆ ခုရပါသည္။ ပါဠိကၽြြမ္းက်င္ေသာ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားကရာ တိက်ေသာအေျဖ ပီးႏိုင္ပါလိမ့္မည္။ အကၽြြႏ္ုပ္တင္ျပလိုသည္မွာ စာပီ႑၌စိတ္၀င္စားေသာ ပညာသွ်င္မ်ား စိုင္းစားေတြးေခၚဖို႔ရေအာင္ ေဆြးေႏြးတင္ျပရျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ၁၂၁၆ ခုႏွစ္ဟုယူေသာ္လည္း ဤသာျခင္းသည္ ေအဒီ ၁၈၅၄ ခုႏွစ္ အထက္ဗမာျပည္ အဂၤလိပ္လက္ေအာက္ကိုမက်ခင္ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ အလို (သို႔မဟုတ္) ရခိုင္ျပည္ အဂၤလိပ္လက္ေအာက္ကိုေရာက္ၿပီး အႏွစ္ ၂၀ အၾကာက ရြီးစပ္ခေသာ သာျခင္းတပုဒ္ျဖစ္ပါသည္။
ေယဒါလဲ့ ဤသာျခင္း၌ ဗမာစာလႊမ္းမိုးျခင္းကို လံုး၀မတြိရသည့္အတြက္ ပီေစာင္မွာပါသည့္အတိုင္း သကၠရာဇ္ ၁၁၁၆ ခုႏွစ္ အခ်ိန္ကလည္း အမ်ားႀကီးျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ သာျခင္းပထမပိုင္းမွာ ခရိယာန္ဘာသာကိုလည္း ေ၀ဖန္သံုးသပ္ထားပါသည္။ ဒုတိယပိုင္းမွာ ငွက္ဖ်ားသည္ ျခင္ေၾကာင့္ျဖစ္ရသည္ဟု တင္ျပထားပါသည္။ ဤအေၾကာင္းအရာႏွစ္ခ်က္သည္ အလြန္တရာ ေခတ္မွီနီသျဖင့္ အဂၤလိပ္လက္ထက္ ရြီးခစြာမ်ား မျဖစ္ႏိုင္လားဆိုဗ်ာ ေစာဒကတက္စရာဟိပါသည္။
ပထမအေၾကာင္းအရာျဖစ္ေသာ ခရိယာန္ဘာသာအယူ၀ါဒ သံုးသပ္ခ်က္ကိုၾကည့္ျခင္းျဖင့္ အဂၤလိပ္လက္ထက္ျဖစ္မည္ဟု တထစ္ခ်ေကာက္ခ်ခ်ဖို႔လည္း မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ သိရိသုဓမၼရာဇာ မင္းလက္ထက္ ခရိယာန္ဘုန္းေတာ္ႀကီးမန္နရိတ္ကိုယ္တိုင္ ေျမာက္ဦးေရႊနန္းေတာ္ကို ေရာက္ဖူးပါသည္။ ေျမာက္ဦးေခတ္တြင္ ေဒခ်္ေပၚတူဂီ ရခိုင္ျပည္ႏွင့္ ကုန္ကူးသန္းေရာင္၀ယ္မႈ ဟိပါသည္။ ေဒခ်္စက္႐ံုတ႐ံု ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕တြင္ တည္ဖူးပါသည္။
ေယဇုႏွင့္ ခရိယာန္အယူ၀ါဒႏွင့္ ရခိုင္ျပည္သူျပည္သားမ်ား ထိတြိဆက္ဆံမႈမွာ ရခိုင္ျပည္ဗမာလက္ေအာက္ မက်ခင္ကပင္ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ခရစ္ယာန္အေၾကာင္းအရာပါတိုင္း အဂၤလိပ္လက္ထက္ကျဖစ္ဖို႔ဆိုဗ်ာ တရားသီယူဆဖို႔လည္း မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ အထက္ကေျပာခေရပိုင္ ေျမာက္ဦးေခတ္ကပင္ ရခိုင္ျပည္သူ ျပည္သားမ်ားသည္ ခရိယာန္ဘာသာ၀င္မ်ားႏွင့္ ကူးလူးဆက္ဆံမႈဟိသည့္အတြက္ ပီေစာင္တြင္ပါသည့္အတိုင္း ေျမာက္ဦးေခတ္တြင္ ရြီးစပ္သည္မွာလည္း အမ်ားႀကီးျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။
ေနာက္အေၾကာင္းအရာတခုမွာ ငွက္ဖ်ားကိစၥျဖစ္ပါသည္။ သာျခင္းတြင္ပါသည့္အတိုင္း ရခိုင္သကၠရာဇ္ ၉၀၀ ခုႏွစ္မွာ ရခိုင္ျပည္၌ ငွက္ဖ်ားေရာဂါေၾကာင့္ သီဆံုးခရသူ လူေပါင္း ၁၂၄၀၂၄ (တသိန္းႏွစ္ေသာင္း ေလးေထာင္ႏွစ္ဆယ့္ေလး) ေယာက္ျဖစ္သည္ဟု အတိအက်ဆိုပါသည္။
ထပ္လို႔တဖန္ ျမဒိုးေ၀ရြီးေသာ ရွိေဟာင္းက်မ္းစာအုပ္မွာပါသည္ဟု ဆိုပါသည္။ ထိုအခါ ဘုရင္က သမားေတာ္ႀကီးေပၚထြန္းေအာင္ကို ပဇာေၾကာင့္ျဖစ္ရေရလဲလို႔ စီးစစ္ခိုင္းပါသည္။ အစပိုင္းမွာ ခ်မ္း၍ခႏၶာတုန္ၿပီး ဖ်ားေသာအနာကို ငွက္ဖ်ားေခၚေရဟု ဆိုထားပါသည္။ ငွက္ဖ်ားသည္ (Malaria) ကိုေခၚေသာ ရခိုင္ေ၀ါဟာရစစ္စစ္ျဖစ္ပါသည္။ ရခိုင္သားမ်ားသည္ ယင္းခါကပင္ ငွက္ဖ်ားကို တြိထားၿပီးသားျဖစ္လီစြာလား မိန္းခြန္းထုတ္စရာဟိပါသည္။
သာျခင္းတြင္ပါေသာ ျမဒိုးေ၀၏မွတ္တမ္းအရ သမားေတာ္ႀကီးသည္ ျခင္ေကာင္မ်ားကို စီးစစ္ေသာအခါ ျခင္ငါးမ်ိဳးကိုတြိရပါသည္။ ယင္းျခင္ငါးမ်ိဳးမွာ ျခင္၀ါ၊ ျခင္ေစာက္၊ ျခင္ေျပာက္၊ ျခင္က်ား၊ ျခင္ကုလား႐ို႔ျဖစ္ပါသည္။ ျခင္ေစာက္ေကာင္၏ေဂါင္းေအာက္၌ပါေသာ အဆိပ္ဓါတ္ေၾကာင့္ ငွက္ဖ်ားျဖစ္ရသည္ဟု ဆိုပါသည္။ က်န္ျခင္ေလးမ်ိဳးျဖစ္ေသာ ျခင္၀ါ၊ ျခင္ေျပာက္၊ ျခင္က်ား၊ ျခင္ကုလား႐ို႕ကိုက္ေသာအခါ ဖ်ားအနာမွာ မ်ားစြာမျဖစ္ေသာ္လည္း ငွက္ဖ်ားဟိေသာ လူတေယာက္ကို ကိုက္ေဖာက္ေသာအခါ ငွက္ဖ်ားနာကူးစက္ျပန္႔ပြားရသည္ဟု ဆိုပါသည္။
ဤအေၾကာင္းအရာသည္ အလြန္ေခတ္မွီနီသည့္အတြက္ ငွက္ဖ်ားသည္ ျခင္ကျဖစ္ေတဆိုစြာ ရခိုင္သားက အယင္သိထားစြာလား ေယမွမဟုတ္ အဂၤလိပ္ေရာက္ၿပီးမွ သိစြာလားဆိုသည္ကို သုေတသနျပဳလုပ္ဖို႔ လိုအပ္ပါမည္။ ဤအေၾကာင္းရာႏွစ္ခ်က္သည္ သာျခင္းရြီးစပ္ေသာ ခုႏွစ္သကၠရာဇ္ႏွင့္ဆက္စပ္နီသျဖင့္ စာဖတ္သူမ်ားစိုင္းစားဆင္ျခင္ႏိုင္ရန္ တင္ျပရျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ေနာက္ပိုင္းတြင္ သာျခင္းကာရံယူပံုစနစ္ကို အနည္းငယ္ေဆြးေႏြးပါမည္။
သာျခင္းစလံုးေယစခ်င္း (ေျပာျပမည္ေလ၊ ေထြေထြရပ္ရပ္၊ ေမာင္ကညႊန္၍၊ မွန္အမွားႏွင့္၊ စကားရပ္ကို၊ သိကတ္လီေယာင္၊ ေရာက္လာသူေလ၊ ပ်ိဳျဖဴမ်ားမွာ၊ ရႊီနားေထာင္ပါ) ဟု ဆိုထားပါသည္။ (ရပ္) ႏွင့္ (ကတ္) ကာရံယူထားသည္ကို တြိရပါသည္။ (ကတ္) ဆိုေသာေ၀ါဟာရသည္ ရခိုင္ေ၀ါဟာရစစ္စစ္ ျဖစ္ပါသည္။
ရွိေဟာင္းစာပီမ်ားတြင္ (ကတ္) အသံုးအႏႈံးအလြန္နည္းပါသည္။ အကၽြြႏု္ပ္ ဤသာျခင္း၌ရာ တြိဖူးပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဤသာျခင္းသည္ ရခိုင္စာပီက႑အတြက္ အလြန္အေရးႀကီးပါသည္။
ထိုသို႔ဆိုရျခင္းအတြက္ က်န္အခ်က္အလက္မ်ားကိုလည္း ညာဏ္မွီသေလာက္၊ လက္လွမ္းမွီသေလာက္ ေဆြးေႏြးပါမည္။
မွတ္သားရန္တခ်က္မွာ ရွိေဟာင္းပီစာမ်ား၌ (နန္႔) ကို (ႏွင့္) ဟု ရြီးပါသည္။ အသံထြက္ေသာအခါ ရမ္းျပည့္သံျဖင့္ (ႏွင့္) သို႔မဟုတ္ (နာင့္) သို႔မဟုတ္ (နန္႔) ဟု အသံထြက္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အကၽြြႏု္ပ္႐ို႕ (ႏွင့္) ကို ဖတ္ေသာအခါ (ႏွင့္) သို႔မဟုတ္ (နာင့္) သို႔မဟုတ္ (နန္႔) ဟု ဖတ္ႏိုင္ပါသည္။
ဤသာျခင္းတြင္ (ကတ္) တခုတည္းမဟုတ္ပါ၊ (ၾက) အသံုးအႏံႈးကိုလည္း တြိရပါသည္။ ေထာက္ျပပါမည္။ (ပူဇာ၀ႏၱ၊ ဆယ္ေခ်ာင္း႐ံု၍၊ လက္စံုမိုးေက၊ ရွိခိုးၾကလည္း) ဤအပိုဒ္တြင္ (၀ႏၱ) ႏွင့္ (ၾက) ကို ကာရံယူထားသည္ကို တြိရပါသည္။
ေနာက္တပိုဒ္မွာ (ေက်းဇုဟုန္ႏွင့္၊ ဂုဏ္ႀကီးျမတ္၍၊ အထြဋ္တင္ၾက၊ အနႏၱဟု) ဆိုရာတြင္လည္း (ၾက) ကို တြိရပါသည္။ (ၾက) ႏွင့္ (ကတ္) မွာ အဓိပၸါယ္အတူတူျဖစ္ပါသည္။ ရွိေဟာင္းပီစာမ်ား၌ (ၾက) ကို ပိုအသံုးမ်ားပါသည္။
ေနာက္တပိုဒ္တြင္ (တသီးမွတ္ၾက၊ စြန္႔ၾကဲလႈေက၊ ဟူသမွ်ကား၊ ကာမာ၀ါစရ၊ က်မ္းကျပဆို) ဟု (ၾက) ႏွင့္ (မွ်) ကာရံယူထားသည္ကို တြိရပါသည္။
ေနာက္တပိုဒ္တြင္ (အျဖာျဖာႏွင့္၊ ဘာသာကဲြၾက၊ စိတ္အယူမွာ၊ မတူၾကဘဲ၊ ဗုဒၶေဟာၾကား) ဆိုၿပီး (ၾက) ႏွင့္ (ဗုဒၶ) ကာရံယူထားသည္ကို တြိရပါသည္။
ေနာက္တပိုဒ္တြင္ (ဗုဒၶဘာသာ၊ စိုင္အလာမွာ၊ ခိုင္မာယူၾက၊ စရဏဟု) ၄င္း၊
(ေနာက္ထပ္)
(၁) ဥတုအဟာရ၊ အီးအပူလွ်င္၊ ညီတူမွ်၍၊ ေပါင္းၾကစပ္ခါ၊
(၂) ဓါတ္အစာကို၊ ခ်ိန္ခါနိည၊ မမုန္းေအာင္ပင္၊ သံုးေဆာင္ၾက၍၊ ပါစကပူဓါတ္၊
(၃) အတူတကြ၊ သန္႔ယွင္းေယာင္လွ်င္၊ လုပ္ေဆာင္ၾကေသာ္၊
(၄) ရွည္ၾကာသမွ်၊ ထဲဘ၀င္မွာ၊ စဲြ၀င္ၾကဖို႔၊
(၅) ရွိ၀ယ္ကာလ၊ ေပါရဏျဖင့္၊ ေျပာၾကတံုလစ္၊
(၆) ထဲဘ၀င္မွာ၊ မရႊင္မပ်၊ ပဒုမၼာေလ၊ ရႊီၾကာပန္းကို၊ နီလွမ္းၾကေယာင္၊
(၇) ျခင္ကုလား႐ို႕၊ ကိုက္ျငားၾကျပန္၊
(၈) ဖ်ားျပန္ကုန္ၾက၊ လကၡဏာကို၊ ခဲြကာျခား၍၊ ရြီးသားျပလည္း၊ ေရာက္ၾကနားခံ၊
(၉) ေပါင္းသဟာေလ၊ လာသမွ်႐ို႕၊ မွတ္ၾကေပ၍၊
(၁၀) ျမဲေထြနိစၥ၊ ျခင္ဆိုးရန္ကို၊ မက်န္ႄကြင္းေအာင္၊ ႏွိမ္နင္းၾကဖို႔
(၁၁) အမ်ားသူေလ၊ ျဖဴႏွမ႐ို႕၊ မွတ္ၾကေပေႏွာင္း၊
(၁၂) တတ္ပညာကို၊ ႀကီးစြာလုလ’၊ ဇဲြစိတ္ထူ၍၊ သင္ယူၾကဖို႔၊ ေမာင္ကေျပာမည္၊
(၁၃) ဖိုးတန္လွစြာ၊ သမိုင္းလာႏွင့္၊ ပညာသိပၸ၊ အဖံုဖံုေလ၊ ေပ်ာက္ကုန္ဆံုးေက၊ ပ်က္ျပဳန္းၾကလို႔၊ သိပၸမ်ားစြာ၊
(၁၄) ေပါႄကြယ္သုတ၊ အဖံုဖံုႏွင့္၊ ျပည့္စံုၾကေသာ္၊ ညာဏပ႑ိ၊
(၁၅) ရႊီရခိုင္ေလ၊ ယိုင္ႏွမ႐ို႕၊ သိၾကစီရန္၊
(၁၆) အရာတဖံု၊ သျပာဂုဏ္ႏွင့္၊ ျပည့္စံုၾကဖို႔၊ ညႊန္ျပအံ့ငွာ၊
(၁၇) ၀ိရိယညာဏ္၊ အရင္းခံ၍၊ လုပ္ၾကံၿပီးမွ၊ ဓနဟံုႏွင့္၊ ျပည့္စံုၾကေသာ္၊
(၁၈) တ၀မ္းမူေက၊ တအူဖြားသို႔၊ စကားႏႈတ္ခ်ိဳ၊ မမုန္းၾကဘဲ၊ ဆုမၼဆိုလို႔၊
(၁၉) မြီးဖဘုန္းမို၊ နန္းမညိဳက၊ အလိုစမ္းၾက၊ ပမာဆိုေက၊ ထိုအခဏ္းႏွင့္၊ တူလြန္းလွေရ စသည္ျဖင့္
(ၾက) ကာရံအရြီးအသားမ်ားကို တြိရပါသည္။
(ကတ္) ကို
(ျပည္နိဗၺဴကို၊ ဆုယူေညာင္းလို႔၊ ေတာင္းကတ္ရမည္)၊ (ယံုၾကည္လက္ခံ၊ သက္၀င္သူ႐ို႕၊ အယူမွတ္ေက၊ ဟိကတ္ျပန္ေရ) ဟု တြိရပါသည္။ ဤနီရာတြင္ (မွတ္) ႏွင့္ (ကတ္) ကာရံယူထားသည့္အတြက္ (ကတ္) အရြီးအသား လံုး၀အစစ္အမွန္ျဖစ္ပါသည္။
ၿပီးလွ်င္ ေနာက္ထပ္
(၁) (မခၽြြတ္ဧကန္၊ လူမ်ားစြာ၏၊ က်မၼာမႈကို၊ ျပဳကတ္ျပန္ဟု) ဟူ၍၄င္း၊
(၂) (အမ်ားခင္မွာ၊ နားဆင္လတ္ေက၊ မွတ္ကတ္ေပေႏွာင္း) ဟု၍၄င္း၊ ဤနီရာတြင္ (လတ္) ႏွင့္ (ကတ္) ကာရံယူထားပါသည္။
(၃) ဆီးမရေသာ္၊ အစာမ်ားႏွင့္၊ ကုစားကတ္ပါ၊
(၄) (မ်ိဳးရခိုင္႐ို႕၊ စိုင္မျပတ္လွ်င္၊ သင္ကတ္ေပ၍) ဤနီရာတြင္ (ျပတ္) ႏွင့္ (ကတ္) ကာရံယူထားပါသည္။
(၅) (ႀကီးေသာသူက၊ ငယ္သူမ်ားကို၊ သနားကတ္၍၊ အလတ္ရြယ္တူ၊ ခ်င္းခ်င္းမူေလ) ဤနီရာတြင္ (ကတ္) ႏွင့္ (လတ္) ကာရံယူထားပါသည္။
ထိုသို႔ (ကတ္) အသံုးႏံႈးမ်ားကိုလည္း တြိရပါသည္။
ဤနီရာတြင္ စာရြီးသူ တစိေခ်တင္ျပလိုသည္မွာ အခုေခတ္လူငယ္မ်ားသည္ (ကတ္) ကို အသံလိုက္ၿပီး (ဂတ္) ဟု ရြီးနီကတ္သည္ကို တြိရပါသည္။ ထိုသို႔ရြီးျခင္းသည္ မွားသည္ဟုဆိုခ်င္ပါသည္။
(ကတ္) ကို အသံထြက္ေသာအခါ ရွိကစကားလံုးကိုလိုက္၍ (ကတ္) (သို႔မဟုတ္) (ဂတ္) ဆိုဗ်ာ အသံထြက္ပါသည္။ ထိုသို႔ ႏွစ္သံထြက္စာလံုးမ်ားကို ရြီးေသာအခါ (က၊ ခ၊ ဂ၊ ဃ၊ င) အုပ္စုငါးလံုး၏ ပင္ရင္းကိုယူၿပီး ရြီးရပါသည္။ သို႔မဟုတ္ပါက တနီရာတြင္ (ကတ္) တနီရာတြင္ (ဂတ္) ဟု ရြီးမည္ဆိုလွ်င္ ကေကာင္း အ႐ုပ္ဆိုးပါသည္။ အမ်ိဳးမ်ိဳးအဖံုဖံုျဖစ္လားပါသည္။
၄င္းကို ေယွာင္ကြင္းႏိုင္ရန္ ရွိပညာဟိမ်ားက အေျမာ္အျမင္ျဖင့္ စိုင္းစားရြီးသားချခင္းျဖစ္ပါလိမ့္မည္။
ဥပမာျပရမည္ဆိုလွ်င္ (စားၿပီး ေသာက္ၿပီးပ်ာယ္လား) ဆိုေသာ မိမိ႐ို႕ေျပာနီက်စကားကို အေသအခ်ာ ေလ့လာၾကည့္စီခ်င္ပါသည္။
(စားၿဗီး၊ ေသာက္ၿပီး) ဟု အသံထြက္သည္ကို တြိရပါမည္။ (စား) ေနာက္က (ၿဗီး) သံထြက္ၿပီးလွ်င္ (ေသာက္) ေနာက္က (ၿပီး) မူရင္းအတိုင္းသံထြက္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ စာရြီးေသာအခါ အဓိပၸါယ္တူေသာစာလံုးမ်ားကို ကဲြျပားမႈမဟိေအာင္၊ ထိုတမ်ိဳးေဒတမ်ိဳးမျဖစ္ေအာင္ (ၿပီး) တခုကို မူတည္ထားၿပီး ရြီးကတ္ရပါသည္။
အခုေသက ေျပာခသည့္အတိုင္း (ပ၊ ဖ၊ ဗ၊ ဘ၊ မ) ဆိုေသာ အုပ္စုငါးလံုး၏ ပင္ရင္းကို ပံုသီထားရပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာစာမွာေသာ္၄င္း၊ ရခိုင္စာမွာေသာ္၄င္း ပင္ရင္း (ပ) ကို ပံုသီထားၿပီး (ၿဗီး) ကိုပါယ္ (ၿပီး) ကို သံုးရျခင္းျဖစ္ပါသည္။
သို႔ေသာ္ (ၿဗီး) (Run) ႀကိယာအတြက္မူကား (ၿဗီး) ဟု သံုးစဲြ၍ မွာမည္မထင္ပါ။ (ၿပီးေျမာက္ေတ) ဟုအဓိပါၸယ္ရေသာ (ၿပီး) မွာသာလွ်င္ (ၿဗီး) (ၿပီး) ဟု ႏွစ္သံကဲြလာသည့္အတြက္ ပင္ရင္း (ပ) ကိုအရင္းျပဳ၍ (ၿပီး) ဟု ပံုသီထား ရြီးရျခင္းျဖစ္ပါသည္။
၄င္းကို သခၤန္းစာယူၿပီးလွ်င္ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕၏ (ကတ္) ႏွင့္ (ဂတ္)၊ (ပ်ာယ္) ႏွင့္ (ဗ်ာယ္) ျပႆနာကို ေျပလည္ေအာင္ ေျဖယွင္း၍ရပါသည္။ ေယမွရာ ေခတ္သစ္ရခိုင္စာကို ေနာင္လာလတၱံေသာသူမ်ား အရွည္တည္တံ့လက္ခံပါလိမ့္မည္။
သို႔မဟုတ္ပါက ျမန္မာစာရာေကာင္းေရ စနစ္က်ေရဆိုဗ်ာ သူတပါးအထင္ႀကီး၀ါဒ၊ မိမိကိုယ္မိမိ မေလးမစား အထင္ေသး၀ါဒႏွင့္ သူမ်ားေနာက္ ေကာက္ေကာက္ပါလားပါလိမ့္မည္။ ရခိုင္သားမွာ တိုင္းလည္းေပ်ာက္၊ ျပည္လည္းေပ်ာက္၊ စာလည္းေပ်ာက္၊ လူမ်ိဳးပါေပ်ာက္ဖို႔ကိန္း ဆိုက္ပါလိမ့္မည္။
ဆက္၍ေဆြးေႏြးရမည္ဆိုပါေသာ္ အခုေသကေျပာခေသာ (ေသာက္ၿပီး စားၿပီးပ်ာယ္လား) ဆိုသည့္နီရာတြင္ ဇာျဖစ္လို႔ (ေသာက္) ေနာက္က (ၿပီး) ဟု အသံထြက္ၿပီး (စား) ေနာက္က (ၿဗီး)၊ (ၿပီး) ေနာက္က (ဗ်ာယ္) ဟု အသံထြက္ရပါသနည္း။
ဤနီရာတြင္ တစိေက ေဆြးေႏြးခ်င္ပါသည္။ ရခိုင္စာမွာ ဗ်ည္းသံုးဆယ့္သံုးလံုးကို စနစ္တက် ဖဲြ႔စည္းထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ျဗန္းစိကာရ ဖဲြ႕စည္းထားျခင္းမဟုတ္ပါ။
(ဥပမာ)
(၁) က၊ ခ၊ ဂ၊ ဃ၊ င
(၂) စ၊ ဆ၊ ဇ၊ စ်၊ ည
(၃) တ၊ ထ၊ ဒ၊ ဓ၊ န
(၄) ပ၊ ဖ၊ ဗ၊ ဘ၊ မ
(၅) ယ၊ ရ၊ လ၊ ၀၊ သ
ဆိုေသာဖဲြ႕စည္းမႈတြင္ ပထမအတန္း၌ အစအဆံုး (က) ႏွင့္ (င)၊ ဒုတိယအတန္း၌ အစအဆံုး (စ) ႏွင့္ (ည)၊ တတိယအတန္း အစအဆံုး (တ) ႏွင့္ (န) စတုတအတန္း အစအဆံုး (ပ) ႏွင့္ (မ) ပဥၥမအတန္း အစအဆံုး (ယ) ႏွင့္ (သ) စာလံုးမ်ားသည္ အသတ္စာလံုးမ်ားျဖစ္ပါသည္။
ဥပမာ- (ၾကက္၊ ေခ်ာင္း၊ ခ်စ္၊ ျပည္၊ တတ္၊ ကန္၊ ခ်ပ္၊ လမ္း) ဟု တြိရပါလိမ့္မည္။
ပိုယွင္းေအာင္ (က၊ စ၊ တ၊ ပ) ကို အကၽြႏု္ပ္ (ရွိတန္းအသတ္) ဟု သံုးၿပီး (င၊ ည၊ န၊ မ) ကို (ေနာက္တန္းအသတ္) ဟု သံုးပါမည္။
အထက္တြင္ေျပာခသည့္ (ေသာက္ၿပီး စားၿပီးပ်ာယ္လား) ဆိုသည့္နီရာတြင္ ဇာျဖစ္လို႔ (ေသာက္) ေနာက္က (ၿပီး) ဟု အသံထြက္ၿပီး (စား) ေနာက္က (ၿဗီး) ဟု အသံထြက္ရပါသနည္း။
(အေျဖက)
(က၊ စ၊ တ၊ ပ) (ရွိတန္းအသတ္) ေနာက္ကပါလာေသာ (ၿပီး) ကို မူရင္းအတိုင္း (ၿပီး) ဟု အသံထြက္ၿပီး (င၊ ည၊ န၊ မ) (ေနာက္တန္းအသတ္) ေနာက္ကပါလာေသာ္ (ၿပီး) ကို (ၿဗီး) ဟု အသံထြက္ပါသည္။
ဇာျဖစ္လို႔လဲဆိုေသာ္ (က၊ စ၊ တ၊ ပ) (ရွိတန္းအသတ္) မ်ားသည္ သံတိုသံျပတ္ျဖစ္ပါသည္။ (င၊ ည၊ န၊ မ) (ေနာက္တန္းအသတ္) မ်ားသည္ သံရွည္သံပြားပါသည္။
(က၊ စ၊ တ၊ ပ) သံတိုသံျပတ္အသတ္သည္ သံုးသံမပြားပါ။ (င၊ ည၊ န၊ မ) သံရွည္သံပြားအသတ္သည္ သံုးသံပြားပါသည္။
(ဥပမာ)
(ၾကက္၊ ၾကက့္၊ ၾကက္း) (ခ်စ္၊ ခ်စ့္၊ ခ်စ္း) (တတ္၊ တတ့္၊ တတ္း) (ခ်ပ္၊ ခ်ပ့္၊ ခ်ပ္း) ဟု သံုးသံပြား၍ မရပါ၊ သို႔ေသာ္ (င၊ ည၊ န၊ မ) (ေနာက္တန္းအသတ္) (ေခ်ာင္၊ ေခ်ာင့္၊ ေခ်ာင္း) (ျပည္၊ ျပည့္၊ ျပည့္) (ကန္၊ ကန္႔၊ ကန္း) (လမ္၊ လမ့္၊ လမ္း) မ်ားသည္ သံုးသံပြား၍ရပါသည္။
(သံုးသံပြား၍မရေသာ) သံတိုသံျပတ္ အသတ္မ်ားေနာက္ကပါလာေသာ (ၿပီး) သည္ မူရင္းအတိုင္း (ၿပီး) ဟု အသံထြက္ၿပီး (သံုးသံပြား၍ရေသာ) သံရွည္သံပြားအသတ္၊ (သို႔မဟုတ္) (အ၊ အိ၊ အု၊ ေအ၊ အဲ၊ ၾသ၊ အံ၊ အို) သရသွ်စ္လံုးႏွင့္ ယင္း၏မူပြားမ်ားေနာက္ကပါလာေသာ (ၿပီး) သည္ (ၿဗီး) ဟု အသံေျပာင္းထြက္ပါသည္။
ဥပမာ။ (သတ္ၿပီး ခြတ္ၿပီး သုတ္သင္ၿဗီးလို႔ စားၿဗီး) လားခဗ်ာယ္။
(သတ္) ႏွင့္ (ခြတ္) သည္ သံတိုသံျပတ္အသတ္ျဖစ္သည့္အတြက္ (ၿပီး) ဟု မူရင္းအတိုင္းအသံထြက္ၿပီး (သင္) သည္ သံရွည္သံပြား (စား) သည္သရျဖစ္သည့္အတြက္ (ၿဗီး) ဟု အသံေျပာင္းထြက္ပါသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ စာရြီးေသာအခါ အသံထြက္ကိုက်ည္းလိုက္၍ ရြီးလို႔မျဖစ္ပါ။ ပညာဟိ သတိျဖစ္ခဲ ႏွလံုးမူဖို႔လိုပါသည္။
(၅) (ယ၊ ရ၊ လ၊ ၀၊ သ) အတန္းရာ ခၽြင္းခ်က္ျဖစ္ပါသည္။ ပဇာေၾကာင့္ဆိုေသာ္ (ယ) သည္ သံရွည္သံပြားအသတ္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။
အထက္ကျပခသည့္ ဥပမာပိုင္ (ကတ္) ႏွင့္ (ဂတ္) (ပ်ာယ္) ႏွင့္ (ဗ်ာယ္) ျပႆနာကိုလည္း ထိုနည္းအတိုင္း ယွင္း၍ျဖစ္ပါသည္။
(က၊ စ၊ တ၊ ပ) သံတိုသံျပတ္ (ရွိတန္းအသတ္) မ်ားေနာက္ကပါလာေသာ (ကတ္) ကို (ကတ္)၊ (ပ်ာယ္) ကို (ပ်ာယ္) ဟု မူရင္းအတိုင္းအသံထြက္ၿပီး (င၊ ည၊ န၊ မ) သံရွည္သံပြား (ေနာက္တန္းအသတ္) ႏွင့္ (အ အိ အု ေအ အဲ ၾသ အံ အို) သရသွ်စ္လံုးႏွင့္ ယင္း၏မူပြားေနာက္ကပါလာေသာ (ကတ္) ကို (ဂတ္)၊ (ပ်ာယ္) ကို (ဗ်ာယ္) ဟု အသံေျပာင္းထြက္ပါသည္။
(ဥပမာ)
(စားဂတ္ ေသာက္ကတ္ပါ)
(စား) သည္ သရျဖစ္သည့္အတြက္ (ဂတ္) ဟု အသံထြက္ၿပီး (ေသာက္) သည္ သံတိုသံျပတ္ ျဖစ္သည့္အတြက္ (ေသာက္) ေနာက္ကပါလာေသာ (ကတ္) ကို မူရင္းအသံထြက္အတိုင္း (ကတ္) ဟု အမွန္အသံထြက္ပါသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ စာရြီးေသာအခါ ပင္ရင္း (က) အကၡရာကိုပံုသီထားၿပီး (စားကတ္ ေသာက္ကတ္ပါ) ဟု ရြီးရျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ထိုနည္း၄င္း (စားဗ်ာယ္ ေသာက္ပ်ာယ္ အိပ္နီဂတ္ပ်ာယ္) ဆိုေသာစကားတြင္လည္း
(စား) သည္ သရျဖစ္၍ (ဗ်ာယ္) ဟု အသံထြက္ၿပီး (ေသာက္) သည္ သံတိုသံျပတ္ျဖစ္သည့္အတြက္ (ပ်ာယ္) ဟု မူရင္းအတိုင္း အသံထြက္ရျခင္းျဖစ္ပါသည္။
(အိပ္နီကတ္ပ်ာယ္) ဟူေသာ စကားတြင္ (နီ) သည္ သရျဖစ္၍ နီေနာက္ကပါလာေသာ (ကတ္) ကို (ဂတ္) ဟု အသံေျပာင္းထြက္ပါသည္။
(ကတ္) သည္ သံတိုသံျပတ္ျဖစ္သည့္အတြက္ (ကတ္) ေနာက္က (ပ်ာယ္) သည္ မူရင္းအတိုင္း (ပ်ာယ္) ဟု အသံထြက္ရျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ စာရြီးေသာအခါ
(စားပ်ာယ္ ေသာက္ပ်ာယ္ အိပ္နီကတ္ပ်ာယ္) ဟု ပင္ရင္းအကၡရာမ်ားႏွင့္ ရြီးရျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ဖတ္ေသာအခါ (စားဗ်ာယ္ ေသာက္ပ်ာယ္ အိပ္နီဂတ္ပ်ာယ္) ဟု အသံထြက္လားပါလိမ့္မည္။ (အသံထြက္အတိုင္း လိုက္ရြီးနီစရာမလိုအပ္ပါ။)
(ကတ္) အရြီးအသားႏွင့္ပတ္သက္၍ ဓည၀တီနိဂံုးရြာမ်ားသာမိုင္းသာျခင္းမွ ဥပမာျပရပါေသာ္
(၁) (မခၽြြတ္ဧကန္၊ လူမ်ားစြာ၏၊ က်မၼာမႈကို၊ ျပဳကတ္ျပန္ဟု) ဆိုေသာ ၀ါက်၌ (ကတ္) သည္ (ဂတ္) ဟု အသံထြက္ပါသည္။ ပဇာေၾကာင့္ဆိုေသာ္ (ကတ္) ရွိက (ျပဳ) သည္ သရျဖစ္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။
(၂) (အမ်ားခင္မွာ၊ နားဆင္လတ္ေက၊ မွတ္ကတ္ေပေႏွာင္း) ဆိုေသာ၀ါက်၌ (ကတ္) သည္ (ကတ္) ဟု မူရင္းအတိုင္း အသံထြက္ပါသည္။ ပဇာေၾကာင့္ဆိုေသာ (ကတ္) ရွိက (မွတ္) သည္ သံတိုသံျပတ္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။
(၃) (ဆီးမရေသာ္၊ အစာမ်ားႏွင့္၊ ကုစားကတ္ပါ) ဆိုသည့္၀ါက်၌ (ကတ္) သည္ (ဂတ္) ဟု အသံထြက္ပါသည္။ (ကတ္) ရွိက (စား) သည္ သရျဖစ္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။
(၄) (မ်ိဳးရခိုင္႐ို႕၊ စိုင္မျပတ္လွ်င္၊ သင္ကတ္ေပ၍) ဆိုေသာနီရာတြင္လည္း (ကတ္) သည္ (ဂတ္) ဟု အသံထြက္ပါသည္။ (ကတ္) ရွိက (သင္) သည္ သံရွည္သံပြားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။
ယေလာက္ဆိုလွ်င္ (ဂတ္) ျပႆနာႏွင့္ပတ္သက္၍ လံုေလာက္မည္ဟုထင္ပါသည္။
စာရြီးေသာအခါ (ကတ္) ဟု ပင္ရင္းသံျဖင့္ ရြီးကတ္ရမည္ျဖစ္ပါသည္။ (ဂတ္) ဟု မရြီးအပ္ပါ။ ေကာင္းစြာမွတ္သင့္ပါသည္။
(ေနာက္တခု သိရန္တခ်က္မွာ)
ရခိုင္စကားတြင္ စကားေျပာေသာအခါ ႐ိုး႐ိုး၀ါက်မ်ား၌ (ေတ) သို႔မဟုတ္ (ေရ) ႏွင့္ အဆံုးသတ္သည္ကို သတိျပဳမိပါလိမ့္မည္။
ဥပေဒသက အထက္ကျပခသည့္အတိုင္း သံတိုသံျပတ္အသတ္ႏွင့္ဆံုးေသာ၀ါက်သည္ (ေတ) ႏွင့္ဆံုးၿပီးလွ်င္ သံရွည္သံပြားအသတ္ (သို႔မဟုတ္) သရသွ်စ္လံုး၊ ယင္း၏မူပြားမ်ားႏွင့္ ဆံုးေသာ၀ါက်မ်ားသည္ (ေရ) ႏွင့္ အဆံုးသတ္ပါသည္။
(ဥပမာ)
ဓည၀တီနိဂံုးရြာမ်ားသမိုင္းသာျခင္းမွ (ေရ) ႏွင့္ဆံုးေသာ ၀ါက်မ်ားကို တင္ျပပါမည္။
(၁) ကိုးပါးဂုဏ္ကို၊ အာ႐ံုမွတ္လို႔၊ ခိုးအပ္ပါေရ။
(၂) စိတ္ဘ၀င္မွာ၊ ထင္ေအာင္ပြားေက၊ ထားသင့္ေပေရ။
(၃) လက္ဆယ္ျဖာကို၊ ထိပ္မွာမိုးေက၊ ရွိခိုးေကာင္းေရ။
(၄) ဘ၀ကြယ္၍၊ သေခၤ်ျခားလည္း၊ ေဖာ္စားႏိုင္ေရ။
(၅) ႐ုပ္ႏွင့္နာမ္လွ်င္၊ ဖန္ဖန္ထပ္လို႔၊ ျဖစ္တတ္ပါေရ။
(၆) မလဲြရန္ေက၊ နည္းမွန္က်ဖို႔၊ ေျပာရေရေႏွာင္း။
(၇) ယံုၾကည္လက္ခံ၊ သက္၀င္သူ႐ို႕၊ အယူမွတ္ေက၊ ဟိကတ္ျပန္ေရ။
(၈) ႀကီးျမင့္ခ်မ္းသာ၊ အလီလီေက၊ စည္းစိမ္ျမတ္ကို၊ ရအပ္ပါေရ။
(၉) ေစာဗုဒၶာက၊ ႃမြက္ခါၾကားေက၊ ေဟာထားေရေလ။
(၁၀) အယူမွန္ကို၊ တဖန္လိုက္လို႔၊ လုပ္ထိုက္ေပေရ။
(၁၁) က်မၼာမႈသည္၊ မွန္မခၽြြတ္ေက၊ ျဖစ္တတ္ေပေရ။
(၁၂) ရွိေဟာင္းပီစာ၊ ျမဒိုးေ၀၏၊ ရြီးသည့္က်မ္းမွာ၊ ညႊန္းလို႔ပါေရ။
(၁၃) ရွည္၀ီးၾကာတင္၊ ရွိဆရာ႐ို႕၊ သညာထားေက၊ ငွက္ဖ်ားတြင္ေရ။
(၁၄) သိန္းေသာင္းခ်ီ၍၊ ျခင္ရြီမ်ားမွာ၊ ငါးမ်ိဳးတြိေရ။
(၁၅) က်မၼာသူေလ၊ လူတေယာက္ကို၊ ကိုက္ေဖာက္ေသာခါ၊ ငွက္ဖ်ားနာလွ်င္၊ ျဖစ္တတ္ပါေရ။
(၁၆) ရွိသူမြန္႐ို႕၊ က်မ္းဂန္မ်ားမွာ၊ ညႊန္းထားေရေလး။
(၁၇) ရွည္လွ်ားကာလ၊ မပ်က္ႏိုင္ဘဲ၊ စိုင္မျပတ္ေက၊ သိမွတ္ရေရ။
(၁၈) ေကာင္းမြန္စိတ္ေက၊ စာရိတၱႏွင့္၊ ျပည့္၀ညီစြာ၊ ႀကီးတသြယ္ေလ၊ ငယ္အလတ္႐ို႕၊ လုပ္အပ္ပါေရ။
(၁၉) မြီးဖဘုန္းမို၊ နန္းမညိဳက၊ အလိုစမ္းၾက၊ ပမာဆိုေက၊ ထိုအခဏ္းႏွင့္၊ တူလြန္းလွေရ။
(၂၀) ဆီးကြမ္းယာကို၊ လွမ္းကာစားေက၊ ရပ္နားေရေလး။
(၂၁) ေနာက္ေနာင္လာေက၊ ပညာဟိ႐ို႕၊ တြိေသာခါတြင္၊ ျပန္ကာဖာထီး၊ ျပဳပ်င္ရန္ကို၊ ကၽြြန္ခြင့္ပီးေရ။
စုစုေပါင္း (၂၁) ေၾကာင္းကို တြိရပါသည္။
(ေတ) ကို သံုးေသာ ၀ါက်မ်ားကို ထုတ္ျပရလွ်င္
(၁) ကမၻာျပင္ကို၊ အသွ်င္ျမတ္မွာ၊ စိုးလတ္ေတဟု၊
(၂) ယင္ေၾကာင့္သာလွ်င္၊ ေရာဂါညႇက္မွာ၊ ကူးစက္ေတေႏွာင္း။
(၃) လူသားအႏၱရာယ္၊ ျခင္ကိုက္မူလွ်င္၊ အပူမ်ား၍၊ ဖ်ားတတ္ေတဇု၊
(၄) က်ားထက္ပင္ေလ၊ ျခင္ရန္ဖီးမွာ၊ ႀကီးလတ္ေတဟု၊
(၅) အနည္းငယ္လွ်င္၊ သံေခပျဖင့္၊ ေျပာျပလိုက္ေတ။
(၆) အမိႈက္ပံုႏွင့္၊ ေတာျခံဳမ်ားလည္း၊ ျခင္ပြားတတ္ေတ။
(၇) တျခားျပည္ရြာ၊ လူမ်ားစြာ၏၊ ဘာသာစကား၊ အကၡရာႏွင့္၊ ပညာမ်ားပါ၊ သင္ႀကားအပ္ေတ။
စုစုေပါင္း (၇) ေၾကာင္းကို တြိရပါသည္။
သံုးသပ္ရမည္ဆိုပါေသာ္ (ေရ) ႏွင့္ဆံုးေသာ ၀ါက်မ်ားမွာ (ေရ) ရွိကပါလာေသာ (၁) ပါ (၂) ေပ (၃) ေကာင္း (၄) ႏိုင္ (၅) ပါ (၆) ရ (၇) ျပန္ (၈) ပါ (၉) ထား (၁၀) ေပ (၁၁) ေပ (၁၂) ပါ (၁၃) တြင္ (၁၄) တြိ (၁၅) ပါ (၁၆) ထား (၁၇) ရ (၁၈) ပါ (၁၉) လွ (၂၀) နား (၂၁) ပီး ဆိုေသာစကားလံုးမ်ားကို သတိထားမိပါလိမ့္မည္။
(ပါ၊ ေပ၊ ရ၊ ပါ၊ ထား၊ တြိ၊ လွ၊ နား၊ ပီး) ဆိုေသာစကားလံုးမ်ားသည္ သရျဖစ္ၿပီး (ေကာင္း၊ ႏိုင္၊ ျပန္၊ တြင္) ဆိုေသာစကားလံုးမ်ားသည္ သံရွည္သံပြားအသတ္မ်ားျဖစ္သည့္အတြက္ ၄င္း၀ါက်မ်ားသည္ (ေရ) ႏွင့္ အဆံုးသတ္ရျခင္းျဖစ္ပါသည္။
(ေတ) ႏွင့္ဆံုးေသာ ၀ါက်မ်ားတြင္ (ေတ) ရွိကပါလာေသာ
၀ါက် (၁) လတ္ (၂) စက္ (၃) တတ္ (၄) လတ္ (၅) လိုက္ (၆) တတ္ (၇) အပ္ ဆိုေသာ စကားလံုးမ်ားကို တြိရပါလိမ့္မည္။
(လတ္၊ စက္၊ တတ္၊ လိုက္၊ အပ္) ဆိုေသာစကားလံုးမ်ားသည္ သံတိုသံျပတ္ျဖစ္သည့္အတြက္ ၄င္း၀ါက်မ်ားသည္ (ေတ) ႏွင့္ အဆံုးသတ္ရျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ဇာျဖစ္လို႔ (ေတ) ႏွင့္ (ေရ) မွာ (ေတ) အသံုးနည္းေရလဲဆိုပါေသာ္ (ေတ) သည္ သံတိုသံျပတ္ေနာက္တြင္ သံုးသျဖင့္ ဦးေရတြက္စစ္ေသာ္ သံတိုသံျပတ္အသတ္သည္ သံရွည္သံပြားကဲ့သို႔ သံုးသံပြားမရသျဖင့္ ဦးေရသံုးဆနည္းရျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ေနာက္တခ်က္က (ေရ) ကို သရစာလံုးေနာက္က တဲြသံုးသည့္အတြက္ (ေရ) မွာ (ေတ) ထက္ ဦးေရပိုမ်ားျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ယင္းေလာက္ဆိုလွ်င္ ရခိုင္စာတြင္ (ၿပီး) (ကတ္) (ပ်ာယ္) (ေတ) (ေရ) ဆိုေသာအသံုးမ်ားကို ယွင္းၿပီးျဖစ္ပါလိမ့္မည္။
(ဂတ္၊ ဗ်ာယ္) လက္တြိၾကံဳနီရေသာျပႆနာ (ႏွစ္ပါး) ကိုလည္း ေျဖယွင္ၿပီးျဖစ္ပါလိမ့္မည္။
(ဆက္လက္ေဆြးေႏြးခ်က္)
ျမန္မာမႈျပဳ၍မရေသာ ရခိုင္ကာရံမ်ား။
(၁) (က်မၼာဖို႔ရီး၊ တတ္လိမၼာေက၊ ပညာရီးတည္း၊ တသီးထိုမွ)
ဤအပိုဒ္ကိုၾကည့္ျခင္းအားျဖင္ အခု အကၽြြႏု္ပ္႐ို႕သံုးစဲြနီေသာ (က်မၼာေရး၊ ပညာေရး) ကို အယင္က (က်မၼာရီး၊ ပညာရီး) ဟု သံုးစဲြသည္ကို သိျမင္ႏိုင္ပါသည္။ ပဇာေၾကာင့္ဆိုေသာ္ (ရီး) ႏွင့္ (သီး) ကာရံယူထား၍ျဖစ္ပါသည္။ (ေရး) ဆိုလွ်င္ (တေသးထိုမွ) ျဖစ္လားပါမည္။
(၂) (ထိုကုသိုလ္လွ်င္၊ မဂ္ကိုမဆိုက္၊ ကာမဟူေက၊ ဘံုဆယ့္တစ္မွာ)
ဤနီရာတြင္ (ဆိုက္) ႏွင့္ (တစ္) ကို ကာရံယူထားသျဖင့္ ရခိုင္သားမွာ (တစ္) ကို (တိုက္) ဟု အသံထြက္သည္ကို တြိရပါမည္။ ယင္းကို အတတ္ဆန္း၍ (တိုက္) ဟု ရြီး၍မျဖစ္ပါ။
(၃) (တိရိစၦာန္ေက၊ ပိုးႏွံကစ၊ ဤကမၻာမွာ၊ ျမင္ကာတြိေက၊ ဟိသမ်ကို)
ဤနီရာတြင္ (တြိ) ႏွင့္ (ဟိ) ကို ရခိုင္ကာရံစစ္စစ္ယူထားပါသည္။ ၄င္းကို အမ်ားနားလည္ေအာင္အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ ျမန္မာမႈျပဳ၍ ရလိမ့္မည္မဟုတ္ပါ။ ပဇာေၾကာင့္ဆိုေသာ္ (ျမင္ကာေတြ႕သည့္၊ ရွိသမ်ကို) ဟု ျဖစ္လားပါမည္။ (ေတြ႕) ႏွင့္ (ရွိ) ကာရံလြတ္လားပါလိမ့္မည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၄င္းကာရံမ်ားသည္ ျမန္မာမႈျပဳ၍မရေသာ ရခိုင္ကာရံစစ္စစ္မ်ားျဖစ္ပါသည္။ ဤနီရာတြင္ (တြိ) လား (ေတြ႕) လားဆိုသည္ကို ယွင္းယွင္းလင္းလင္း သိျမင္ႏိုင္ပါသည္။
(၄) (အျပစ္ဒါဏ္ကို၊ ကိုယ္ခံစျမဲ၊ ဘံုေလာကီေလ၊ ဌာနီထဲမွာ)
ဤနီရာတြင္ (ကီ) ႏွင့္ (နီ) ရခိုင္ကာရံယူထားပါသည္။ ၄င္းကို ျမန္မာမႈျပဳလွ်င္ (ဘံုေလာေကေလ၊ ဌာေနထဲမွာ) ဟု ျဖစ္လားပါသည္။ ရယ္ဖို႔မေကာင္းပါလား။
(၅) (သားတစ္႐ိုးရီ၊ အျခင္ဆီသို႔၊ တူညီသီးသီး၊ ေ၀ါေယာေမ်ာင္၍၊ ပို႔ေဆာင္ပီးက၊ ထြာႀကီးသန္မာ)
ဤနီရာတြင္ (သီး) (ပီး) (ႀကီး) ရခိုင္ကာရံစစ္စစ္ကို တြိရပါသည္။
တန္းခိုးဆရာထြန္းသာျခင္းမ်ားတြင္ (ေပး) ဟု ျမန္မာေ၀ါဟာရကို ခိုးယူသံုးစဲြထားသည္ကို တြိရပါသည္။
ဤနီရာတြင္ ျမန္မာမႈျပဳမည္ဆိုပါက (တူညီေသးေသး၊ ၀ါေယာေမ်ာင္၍၊ ပို႔ေဆာင္ေပးက၊ ထြားေၾကးသန္မာ) ဆိုၿပီးရပါလိမ့္မည္။ (ကေကာင္း ရယ္ဖို႔ေကာင္းပါဖို႔။ (ထြားေၾကး) ဟု ျမန္မာစာတြင္လည္း မဟိပါ။
(၁) (မုခ်အကယ္၊ က်မၼာျခင္းမွာ၊ အရင္းတည္လို႔)
ဤနီရာတြင္ (အကယ္) ဆိုေသာ ေ၀ါဟာရကို တြိရပါသည္။ ျမန္မာက (တကယ္) ရခိုင္က (အကယ္) ဟု သံုးပါသည္။ ဖားျပဳတ္ေက၀တၳဳတြင္ (အကယ္စင္စစ္၊ ဤသို႔ျဖစ္မူ) ဟု တြိရပါသည္။
(၂) (ရာဇ၀င္မွာ၊ စာတင္ဟိေက၊ မတြိဖူးဘဲ)
(ဟိ) ႏွင့္ (တြိ) ရခိုင္ကာရံယူထားသည္ကို တြိရပါမည္။ ၄င္းကိုေထာက္၍ (တြိ) လား (ေတြ႔) လား ခဲြျခားႏိုင္ပါသည္။ ၄င္းကို အတတ္ဆန္း၍ အမ်ားနားလည္ေအာင္ဆိုဗ်ာ (ရာဇ၀င္မွာ၊ စာတင္ရွိသည္၊ မေတြ႔ဖူးဘဲ) ဟု ျမန္မာမႈျပဳပါက ကာရံလံုး၀လြတ္ကင္းလားပါလိမ့္မည္။
(၃) (အရင္းခံေက၊ မွန္သနစ္ကို၊ စီးစစ္ရေယာင္၊ ေပၚထြန္းေအာင္ဟု)
ဤနီရာတြင္ ရခိုင္ေ၀ါဟာရစစ္စစ္ (ေယာင္) ကို သံုးႏႈံးထားပါသည္။
(၉) (ဓါတ္အာကာလွ်င္၊ ပတ္ကာဆီးေက၊ အအီးပတ္လို႔)
ဤနီရာတြင္ (ဆီး) ႏွင့္ (အီး) ရခိုင္ကာရံစစ္စစ္ယူထားပါသည္။ ၄င္းကို ျမန္မာမႈျပဳေသာ္ (ပတ္ကာေဆးေက၊ အေအးပတ္လို႔) ဟု ရပါလိမ့္မည္။ ရယ္ဖို႔ေကာင္းပါသည္။ ျမန္မာစာတြင္ (ကာေဆး) ဟူ၍ မဟိပါ။ (ကာဆီး) ဟုရာ ဟိပါသည္။
(၁၀) (ႏွလံုးအိမ္မွာ၊ ခံကာေထာင္းေက၊ ေဂါင္းလည္းညီးလို႔၊ ရွည္၀ီးၾကာတင္)
(ညီး) ႏွင့္ (၀ီး) ကို ရခိုင္ကာရံစစ္စစ္ယူထားပါသည္။ (ေဂါင္းညီးေရ) ဆိုသည္မွာ ရခိုင္ေ၀ါဟာရ စစ္စစ္ျဖစ္ပါသည္။ ဤနီရာတြင္ (၀ီး) ဟု ရခိုင္ေ၀ါဟာရစစ္စစ္ကို တြိရပါသည္။ (အေ၀းသို႔) (အေ၀းေရာက္) စသျဖင့္ ယခုအခါ ရခိုင္မ်ားက ျမန္မာေ၀ါဟာရမ်ားကို ငွားယူသံုးစဲြနီသည္မ်ားကို တြိရပါသည္။
(၁၁) (လကၡဏာကို၊ ရွာကာတြိေက၊ တိအက်ျဖင့္)
(တြိ) ႏွင့္ (တိ) ကို ကာရံယူထားပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ (တြိ) ရာအမွန္လား (ေတြ႔) ရာ အမွန္လား ခဲြျခားႏိုင္ပါသည္။ ၄င္းကို ျမန္မာမႈျပဳလွ်င္ (ရွာကာေတြ႕လွ်င္၊ ေတ့အက်ျဖင့္) ဟု ရပါသည္။
(၁၂) (သိန္းေသာင္းခ်ီ၍၊ ျခင္ရြီမ်ားမွာ၊ ငါးမ်ိဳးတြိေရ၊ မွတ္သိအပ္ရာ)
ဤနီရာတြင္ (တြိ) ႏွင့္ (သိ) ကို ကာရံယူထားပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ (တြိ) ရာ ရခိုင္စာျဖစ္ပါသည္။ (ေတြ႔) မွာ ျမန္မာစာျဖစ္ပါသည္။ ၄င္းကို ျမန္မာမႈျပဳလွ်င္ (ငါးမ်ိဳးေတြ႕သည္၊ မွတ္ေသ့အပ္ရာ) ဆိုၿပီးရပါသည္။
(၁၃) (က်ားထက္ပင္ေလ၊ ျခင္ရန္ဖီးမွာ၊ ႀကီးလတ္ေတဟု)
ဤနီရာတြင္ (ဖီး) ႏွင့္ (ႀကီး) ကို ကာရံယူထားပါသည္။ ျမန္မာမႈျပဳလွ်င္ (ျခင္ရန္ေဘးမွာ၊ ေၾကးလတ္သည္ဟု) ဆိုၿပီးရပါလိမ့္မည္။ (ေၾကးသည္) ဟု ျမန္မာစာတြင္လည္း မဟိပါ။
(၁၄) (ေမာင္ေမစံုညီ၊ ရွိခိုးခ်ီ၍။ စာပီပညာ၊ အကၡရာကို)
ဤနီရာတြင္ (ညီ) (ခ်ီ) (ပီ) ကာရံယူထားပါသည္။ (စာေပ) လား (စာပီ) လားဟူသည္ကို ဤကာရံကိုၾကည့္၍ ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ပါသည္။ ျမန္မာမႈျပဳလွ်င္ (ေမာင္ေမစံုညီ၊ ရွိခိုးခ်ီ၍၊ စာေပပညာ) ဟု ရပါသည္။ ကာရံမလြတ္လားပါသည္။
(၁၅) (စစ္ပညာေက၊ ဒိုင္းကာအတတ္၊ သိုင္းအတတ္ႏွင့္၊ ဒါးခြတ္လွံထိုး)
ဤနီရာတြင္ (တတ္) ႏွင့္ (ခြတ္) ကို ကာရံယူထားပါသည္။ ၄င္းကို ျမန္မာမႈျပဳက (သိုင္းအတတ္ႏွင့္၊ ဒါးခုတ္လွံထိုး) ဟု ရပါသည္။ ကာရံမလြတ္လားပါသည္။
(၁၆) (ေနာက္ေနာင္လာေက၊ ပညာဟိ႐ို႕၊ တြိေသာခါတြင္၊ ျပန္ကာဖာထီး၊ ျပဳပ်င္ရန္ကို၊ ကၽြြန္ခြင့္ပီးေရ၊ သို႔ၿပီးမွသာ)
ဤနီရာတြင္ (ဟိ) ႏွင့္ (တြိ)၊ (ထီး) (ပီး) (ၿပီး) ဟု (ပီး) (တြိ) ရခိုင္ကာရံစစ္စစ္ ရခိုင္ေ၀ါဟာရစစ္စစ္မ်ားကို တြိရပါသည္။ ၄င္းကို ျမန္မာမႈျပဳေသာ္ (ပညာေရွ႕တို႔၊ ေတြ႕ေသာခါတြင္၊ ျပန္ကာဖာေထး၊ ျပဳျပင္ရန္ကို၊ ကၽြြန္ခြင့္ေပးသည္၊ သို႔ေျပးမွသာ) ဟူ၍ ရပါသည္။ (ေျပး) ဆိုလွ်င္ ျမန္မာစာပီ၌လည္း (သို႔ေျပး) ဟူ၍ မဟိပါ။ (သို႔ၿပီး) ရာ ဟိပါသည္။ ျမန္မာစာပီ၌ (ပညာေရွ႕) ဟူ၍လည္းမဟိပါ။ ၀တီခိုင္၏ (ေနာက္ေမး) ပိုင္ ျဖစ္လားပါလိမ့္မည္။ (ပီး) ႏွင့္ (ၿပီး) ကို ကာရံယူထားသည့္အတြက္ (ပီး) ရာ ရခိုင္လား (ေပး) ရာ ရခိုင္လားဆိုသည္မွာ ယွင္းနီပါသည္။
ယခုအခါ ရခိုင္စာရြီးဆရာအားလံုးနီးပါး ကဗ်ာ၊ ၀တၴဴ၊ ေဆာင္းပါးမ်ားရြီးေသာအခါ ျမန္မာေ၀ါဟာရမ်ားကို ငွားယူသံုးစဲြလွ်က္ဟိပါသည္။
အားလံုးကို ေလးစားပါသည္။
သာလွဦး
(January 17, 2004)
(မွတ္ခ်က္)
ျပဳပ်င္ျဖည့္စြက္စရာဟိသည္မ်ားကို တြိပါက အႀကံပီးကတ္ပါ။ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ေဆာင္ရြက္ပါမည္။ ကဗ်ာစပ္ဆိုေသာ သကၠရာဇ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ အေထာက္အထားရထားပါဗ်ာ။ ေနာက္မွ ျဖည့္စြက္ပီးပါမည္။ ဤေဆာင္းပါးသည္ ဓည၀တီနိဂံုးရြာမ်ားသမိုင္းသာျခင္း (တတိယ) ပိုင္းကို သံုးသပ္ထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဤေဆာင္းပါးကို ရြီးခ်ိန္တြင္ (ပထမပုိင္း) ႏွင့္ (ဒုတိယပိုင္း) ကို မရသိမ့္ပါ။ အခုအခါ အျပည့္အစံုကို ရထားၿပီးျဖစ္ပါသည္။ သာျခင္းတပုဒ္လံုးကို ေနာက္မွ အခ်ိန္အားမွ အျပည့္အစံုသံုးသပ္ပါမည္။ ဤသာျခင္းသည္ ရခိုင္စာပီသမိုင္းတြင္ စံထားရမည့္သာျခင္းတပုဒ္ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အထူးဂ႐ုျပဳေလ့လာပါရန္ ႐ိုးသားစြာ အႀကံျပဳလိုပါသည္။
Thursday, September 11, 2008
လမ္းေဖာက္သူ (ႏွင့္) လမ္းေလွ်ာက္သူ
လမ္းေဖာက္သူ (ႏွင့္) လမ္းေလွ်ာက္သူ
==========================
လမ္းေဖာက္သူ
ႀကိမ္စူးလည္းစူး
သြီးလူးလူး --။
လမ္းေလွ်ာက္သူ
ဘုရားလည္းဖူး
လိပ္ဥတူး --။
(သာလွဦး)
Tuesday, September 9, 2008
နပ်ဳိးသီးက်ာက်ာ
နပ်ဳိးသီးက်ာက်ာ မွည့္လတ္ယာ
====================
နပ်ဳိးသီးက်ာက်ာ မွည့္လတ္ယာ
ၾကာဇံလင္လွ်ာ ဆုိလတ္ယာ
ထီးနန္႔ထမ္းစင္ အယင္ယူခ
စံရေဖြ အိမ္ေနာက္က --။
အိမ္ေနာက္အိမ္သွ်င္
မက်ည္းပင္
ပင္လီပင္သြတ္
ကပုိင္ရြာမွာ
လီသြတ္သြတ္ေလ လီသြတ္သြတ္ --။
Sunday, September 7, 2008
ဆရာေတာ္အား ပန္ၾကားျခင္း
ဆရာေတာ္အား ပန္ၾကားျခင္း
=============
ဆရာေတာ္ကို မသီခင္က
ခြီးပုတ္ေလာက္က် ေျပာကတ္ၿပီးမွ
အခု ငိုျပနီကတ္ေတ --။
ဘုန္းႀကီးဆို၀ါ ႏိုင္ငံေရးနန္႔
ပဇာဆိုင္လဲ ကဲ့ရဲ့ကတ္ၿပီး
အခုမွ ခ်ီက်ဴးနီကတ္ေတ --။
ႏိုင္ငံေရးလုပ္ခ်င္ေက
စစ္ေတြကိုမလာကဲ့
ျမန္မာျပည္သို႔လား
ႏွင္ထုတ္ထားၿပီးမွ
အခု ႀကီးရုပ္ထုလို႔ ကိုးကြယ္ကတ္ေတ --။
သံေ၀ဂရဖို႔ေကာင္းပါေရဆရာေတာ္
ႏိုင္ငံတကာ ျပည္ျမန္မာကို
ေခ်ာင္းေပါက္ေအာင္လားလို႔
အာေပါက္ေအာင္ တရားေ၀ါွၿပီးခါမွ
ေညာင္ကုန္းေက်ာင္းနားက အမိႈက္ပံုေဘးမွာ
ဒံုးေပါက္ေဆာက္လို႔ သီရပါေရ --။
တမလြန္ဘ၀မွာ
အသက္ရွင္လို႔ဟိနီသိမ့္ေက
ေအရခိုင္သားအဆြီးတိကို
တေခါက္ျပန္လာလို႔
ဆံုးမခလိုက္ပါ ဆရာေတာ္ --။
(သာလွဦး)
=============
ဆရာေတာ္ကို မသီခင္က
ခြီးပုတ္ေလာက္က် ေျပာကတ္ၿပီးမွ
အခု ငိုျပနီကတ္ေတ --။
ဘုန္းႀကီးဆို၀ါ ႏိုင္ငံေရးနန္႔
ပဇာဆိုင္လဲ ကဲ့ရဲ့ကတ္ၿပီး
အခုမွ ခ်ီက်ဴးနီကတ္ေတ --။
ႏိုင္ငံေရးလုပ္ခ်င္ေက
စစ္ေတြကိုမလာကဲ့
ျမန္မာျပည္သို႔လား
ႏွင္ထုတ္ထားၿပီးမွ
အခု ႀကီးရုပ္ထုလို႔ ကိုးကြယ္ကတ္ေတ --။
သံေ၀ဂရဖို႔ေကာင္းပါေရဆရာေတာ္
ႏိုင္ငံတကာ ျပည္ျမန္မာကို
ေခ်ာင္းေပါက္ေအာင္လားလို႔
အာေပါက္ေအာင္ တရားေ၀ါွၿပီးခါမွ
ေညာင္ကုန္းေက်ာင္းနားက အမိႈက္ပံုေဘးမွာ
ဒံုးေပါက္ေဆာက္လို႔ သီရပါေရ --။
တမလြန္ဘ၀မွာ
အသက္ရွင္လို႔ဟိနီသိမ့္ေက
ေအရခိုင္သားအဆြီးတိကို
တေခါက္ျပန္လာလို႔
ဆံုးမခလိုက္ပါ ဆရာေတာ္ --။
(သာလွဦး)
Sunday, August 31, 2008
ရခုိင္ဖားျပဳတ္ေက၀တၳဳ
ဖားျပဳတ္ေကတေကာင္၊ အုံးေဘာင္စီးလွ်က္၊ ျဖားရီတက္တြင္၊ ေခ်ာင္းကို၀င္၍လာလတၱံ။ ထုိေရာအခါ၊ ေခ်ာင္းကမ္းသာတြင္၊ ျပားဇီးပင္တကုိင္းတြင္နားလွ်က္၊ ပန္ဇင္းငွက္က၊ ခင္ပြန္းမိတ္ေဆြ၊ ဖားျပဳတ္ေက၊ ဇာျပည္ဇာရြာ၊ ဇာကလာဟု၊ ေသခ်ာစစ္စစ္မိန္းလတၱံ။ ပန္ဇင္းမိန္းေလ၊ ဖားျပဳတ္ေကက၊ တုိင္းျပည္ၿမိဳ႕ရြာ၊ လွည့္လုိ႔လာဟု ေျဖလတၱံ။
ထုိသုိ႔ေျဖခါ၊ တုိင္းျပည္ၿမိဳ႕ရြာ၊ ၾကားခပါသည္၊ ပဇာသတင္းထူးသနည္းဟု မိန္းလတၱံ။ ထုိသုိ႔မိန္းခါ၊ ေျဖသည္မွာကား၊ သမုဒၵရာ၊ သီတာရီၿမီ၊ မုိးလီမုန္တုိင္း၊ အံုမိႈင္းမိႈင္းႏွင့္၊ ေတာ္လဲပဲ့တင္၊ ငလွ်င္ၿမီႀကီးလႈပ္လတၱံ။ ထိုသို႔လႈပ္ခါ၊ ကၽြန္းဒီပါမွာ၊ ကမၻာေက်ာက္ႀကီးကဲြလတၱံ။ ထိုသို႔ကဲြခါ၊ တြင္းမွာေျမာက္ေတာင့္၊ ခုႏွစ္ေတာင့္လည္းက်ိဳးလတၱံ။ လူလည္းေလးစု ကဲြလတၱံ။
ထုိသုိ႔ေျဖခါ၊ ပန္ဇင္းငွက္ကမိန္းျပန္သည္မွာ၊ အိုအိုမိတ္ေဆြ၊ ဖားျပဳတ္ေက၊ အကယ္စင္စစ္၊ ထိုသို႔ျဖစ္မူ၊ င႐ို႕သူငါ၊ ပဇာျပဳလုပ္ရမည္နည္းဟု မိန္းလတၱံ။ ထိုသို႔မိန္းခါ၊ ဖားျပဳတ္ေကက၊ အုိအုိမိတ္ေဆြ၊ ပန္ဇင္းငယ္၊ အကယ္စင္စစ္၊ ထိုသုိ႔ျဖစ္မူ၊ ႀကီးသူ၀မ္းေခါင္း၊ ငယ္သူေအာင္း၊ တေၾကာင္းထုိတြင္၊ ခ်မ္းသာအင္ကုိျမင္လိမၼည္ဟု ေျဖလတၱံ။ ထုိေရာခါ၀ယ္၊ ပန္ဇင္းငယ္က၊ ေၾကာက္ဘြယ္စရာ၊ ၾကားရပါသည္၊ ညခါတုိင္ၿပီး၊ ေၾကာက္အားႀကီး၍၊ ငွက္ႀကီးေရာင္းရင္၊ အိပ္ရာတြင္၌၊ ၀မ္းတြင္း၀င္မည္ၾကံလတၱံ။
ၾကံစည္ထုိခါ၊ ျပဳေသာခါတြင္၊ ေရာင္းရင္ငွက္ႀကီး၊ လန္႔အားႀကီး၍၊ သံႀကီးေက်ာ္ေက်ာ္ေအာ္လတၱံ။ သံႀကီးေက်ာ္ေက်ာ္၊ ျမည္ဟစ္ေအာ္က၊ ေမ်ာက္ေက်ာ္မကၠဋ၊ နီထသစ္ပင္၊ သျပဳပင္၌၊ လက္တြင္ကုိင္ၿပီး၊ သျပဳသီးကို၊ စားမည္ျပဳထ၊ လန္႔ေၾကာက္လွ၍၊ လက္မွလြတ္ေသာ္၊ ေအာက္တြင္နီထ၊ ေတာဆတ္မ၏၊ ေနာက္ကုန္းေပၚတြင္က်လတၱံ။
ထုိသုိ႔က်လွ်င္၊ နာၾကင္လန္႔ေၾကာက္၊ ၿခီစုံေပါက္၍၊ လားေျမာက္ၿပီးခုန္၊ ႏြယ္ျခဳံေပါင္းျမက္၊ ေတာၾကက္သာယာ၊ ဥေပါက္ခါျဖင့္၊ နီရာသုိက္ျမဳံ၊ ျပစ္ျပစ္ကုန္ေအာင္၊ နင္းတုံၿဖိဳဖ်က္၊ ေထာင္းေထာင္းညက္၍၊ ေတာၾကက္မမွာ၊ စိတ္ပူဆာ၍၊ လမ္းမွတြိဆုံ၊ ေတာျခအုံကို၊ ျပစ္ျပစ္ကုန္က၊ ၿပိဳတုံျခေပါင္း၊ ေထာင္ေသာင္းမက၊ ေတာ၀က္မ၏၊၊ ၀ပ္ထနီရာ၊ ေရာက္လီပါေသာ္၊ ၀မ္းမွာရင္ဖတ္၊ မလြတ္ႏုိ႔သီး၊ ျခႀကီးျခငယ္၊ ကုိက္ေလကုန္က၊ ၿပီးတုံလူးလာ၊ ၀က္မမွာလည္း၊ နာၾကင္အီးလတ္၊ ၿပီးမလြတ္ေသာ္၊ ဆာမြတ္၀မ္းစာ၊ ေတာင္ယာလုပ္ရင္း၊ စပါးခင္းကုိ၊ ၀င္၍ထုိခါစားလတၱံ။
၀င္၍စားကာ၊ နီတုံပါက၊ ယာတြင္ထြင္လုပ္၊ ငမဲတုတ္လွ်င္၊ တြိလီျမင္ေသာ္၊ ယာသွ်င္တသီး၊ ယာသူႀကီးကို၊ အၿပီးတုိင္ၾကားေျပာလတၱံ။ အၿပီးတုိင္ေျမာက္၊ ငမဲတုတ္ေရာက္က၊ ငမဲတုတ္က်ာ၊ ယာကလာေက၊ ယာမွာစပါး၊ မွည့္ဗ်ာလားဟု မိန္းလတၱံ။ မိန္းျငားေသာခါ၊ မဲတုတ္က်ာက၊ မွည့္ကားမွည့္ယက္၊ အစပတ္လည္၊ ေမ်ာက္ဖ်က္ေတ၊ အလယ္တ႐ိုး၊ ၀က္ငယ္တုိးဟု ေျပာလီေသာခါ၊ ေတာင္ယာပုိင္နင္း၊ သူႀကီးမင္းက၊ ခ်က္ခ်င္းမၾကာ၊ ယာမွာစားလွ်က္၊ ထုိ၀က္မကုိ၊ ဖမ္းရယူခီ၊ လားကတ္လီဟု ေစလတၱံ။
ဖမ္းရယူခီ၊ လားကတ္လီက၊ ယာတြင္ထြင္လုပ္၊ ငမဲတုတ္က၊ သုတ္သုတ္ျပန္လာ၊ ယာမွာစားထ၊ ေတာ၀က္မကုိ၊ ေၾကာ့ကြင္းေထာင္လွ်က္၊ လက္ရဖမ္းယူ၊ ယာမူပုိင္နင္း၊ သူႀကီးမင္းကုိ၊ လွ်င္ျမန္မေႏွးပီးလတၱံ။
ပီးအပ္လီေက၊ လုပ္ေထြကုိင္ခင္း၊ ယာပုိင္မင္းက၊ ေတာတြင္းနီထ၊ ေတာ၀က္မကုိ၊ ငါသာပုိင္နင္း၊ စပါးခင္းကုိ၊ ပဇာတြက္ေၾကာင့္၊ စားသနည္းဟု မိန္းလတၱံ။ မိန္းလီေသာခါ၊ ဘာသာဘာ၀၊ ကၽြန္၀က္မသည္၊ အိပ္ထနီရာ၊ ျခမ်ားစြာလွ်င္၊ ေရာက္လာဆိတ္ဆြ၊ ကုိက္ခဲၾက၍၊ ၿပီးထေယွာင္ခြာ၊ မလြတ္သာေက၊ ေရာက္ရာေရာက္မိ၊ ဟိစီဘိဟု၊ ၿပီးလီေသာခါ၊ လမ္းမွာတြိၿပီး၊ ေတာေမ်ာက္ထီးက၊ အေဆြ၀က္မ၊ ပဇာေၾကာင္းေၾကာင့္၊ ၿပီးသနည္းဟု မိန္းေသာကာလ၊ ကၽြန္၀က္မမွာ၊ ျခကုိက္ပါသည္၊ ေျပာလီေသာခါ၊ ေတာင္ယာလုပ္ခင္း၊ စပါးခင္းကို၊ ၀င္၍တလီ၊ စားပါခီဟု၊ ဆိုျခင္းျပဳက၊ မခ်ိခႏၶာ၊ ႏြမ္းရိပါ၍၊ ၀မ္းမွာဆာမြတ္၊ တြိလတ္အစာ၊ စပါးယာကုိ၊ ၀င္ကာမေသြ၊ စားမိသည္ဟု ေျဖလတၱံ။
ေျဖဆုိတုံက၊ စစ္ခ်က္ရ၍၊ ျခမကိုေခၚ၊ မိန္႔ဆုိအာဏာ ပီးလတၱံ။ ပီးလီေသာခါ၊ မၾကာခဏ၊ ေတာျခမႏွင့္၊ မ်ားလွျခေပါင္း၊ ေထာင္းေသာင္းမက၊ ေရာက္လာၾက၍၊ စစ္မမိန္းခါ၊ ကၽြန္မမွာလွ်င္၊ မ်ားစြာစုပုံ၊ ျခသုိက္အုံကို၊ အကုန္ၿဖိဳဖ်က္၊ ေတာၾကက္ယက္၍၊ ပ်က္လီေထာင္ေသာင္း၊ ျခအေပါင္း႐ို႕၊ နီဖုိ႔နီရာ၊ မဟိပါ၍၊ လားလာကုန္က၊ ေတာ၀က္မ၏၊ အိပ္ထနီရာ၊ ေရာက္လီပါ၍၊ ကုိက္ရသည္သာ၊ ျဖစ္ပါသည္ဟု ဆုိလတၱံ။
မွန္ရာကိုပင္၊ စစ္တန္း၀င္၍၊ သုိ႔စင္ျဖစ္ထ၊ ေတာ၀က္မကို၊ အရေခၚခီ၊ အျပင္းေစက၊ ေတာနီၾကက္မ၊ ေခၚထလာေရာက္၊ ရွိေတာ္ေမွာက္သို႔ ေရာက္လတၱံ။ ရွိေမွာက္မေသြ၊ ေရာက္တုံေပက၊ ေဟေတာၾကက္မ၊ ျခမ်ားနီရာ၊ အုံကုိသာလွ်င္၊ ပဇာေၾကာင္းေၾကာင့္၊ ယက္သနည္းဟု မိန္းလတၱံ။ မိန္းလီေသာခါ၊ ေတာမွာနီထ၊ ေတာၾကက္မက၊ ကၽြန္မမွန္စြာ၊ ၾကက္ဘာသာျဖင့္၊ သုိက္မွာဥေပါက္၊ ဥမ်ားေျမာက္ကုိ၊ ေစာင့္ေယွာက္နီရာ၊ ဆတ္မလာ၍၊ မညႇာမေထာက္၊ ၿခီေက်ာက္ကန္လန္၊ ေမွာက္လွန္အသုိက္၊ ဖ်က္ဆီးပစ္က၊ ကၽြန္ၾကက္မမွာ၊ စိတ္ကပူဆာ၊ မနီသာေက၊ လားလာတြိၾကဳံ၊ ေတာျခအုံကို၊ အကုန္ျပစ္ျပစ္၊ ယက္ၿဖိဳပစ္ဟု ေျဖလတၱံ။ ထိုသို႔ေျဖခါ၊ ေတာဆတ္မကို၊ အရဖမ္းခီ၊ ဆင့္လီအာဏာ၊ ေစေသာခါလွ်င္၊ မၾကာခဏ၊ ေတာဆတ္မလွ်င္၊ ရွိေတာ္ျပင္သုိ႔ ေရာက္လတၱံ။
ေရာက္လီေသာခါ၊ မိန္းစစ္ရာတြင္၊ အသင္ဆတ္မ၊ ပဇာေၾကာင္းေၾကာင့္၊ ၾကက္မနီတုံ၊ ဥသုိက္ျမဳံကုိ၊ အကုန္ျပစ္ျပစ္၊ နင္း၍ပစ္သည္၊ ေျဖရမည္ဟု ဆိုလတၱံ။ ဆိုလီေသာခါ၊ ဆတ္႐ို႕ဘာသာ၊ ညအခါတြင္၊ ေတာမွာေပါက္ေရာက္၊ ႀကီးေျမာက္သစ္ပင္၊ သျပဳပင္ေအာက္၊ အိပ္မည္ဟုပင္၊ နီလီက်င္ေသာ္၊ သစ္ပင္ထက္က၊ မကၠဋဟု၊ ေမ်ာက္ကနီျပီး၊၊ သျပဳသီးႏွင့္၊ အၿပီးထုိခါ၊ ခ်ပစ္ပါေသာ္၊ ကၽြန္ေတာ္မ၏၊ ေက်ာက္သားေနာက္ကုန္း၊ ဘုံးဘုံးက်ရာ၊ လန္႔ေၾကာက္ကာျဖင့္၊ ၿပီးလာခုန္ထြက္၊ ေတာၾကက္သုိက္ျမဳံ၊ နင္းမိတုံက၊ ပ်က္စီးရသည္၊ ေဒါသစိတ္ထြက္၊ နင္းဖ်က္သည္သာ၊ မဟုတ္ပါဟု၊ ေၾကာင္းရာစကားေျပာလတၱံ။ ေျပာျငားလီက၊ မကၠဋကုိ၊ အရရွိေတာ္၊ ေခၚရမည္ဟု၊ အျပင္းတခါ ေစလတၱံ။
ေမ်ာက္ကုိတဖန္၊ ေခၚခီျပန္က၊ မိန္းျမန္းစစ္ခ်က္၊ ေမ်ာက္ဆုိခ်က္မွာ၊ ကၽြန္ေတာ့္ဘာသာ၊ ညဥ့္အခါတြင္၊ သျပဳပင္၌၊ ကုိင္တြင္နီၿပီး၊ သျပဳသီးကုိ၊ စားမည္ျပဳခါ၊ နီလီပါေသာ္၊ သံ၀ါႀကီးလွ၊ ေရာင္းရင္မက၊ လန္႔ေၾကာက္စရာ၊ ဟစ္ေအာ္ပါက၊ လန္႔ေၾကာက္လွ၍၊ လက္မွာကုိင္ျပီး၊ သျပဳသီးလွ်င္၊ လက္မွလြတ္ကာ၊ က်လီပါက၊ နာၾကင္ရ၏၊ ေဒါသစိတ္ထြက္၊ ရည္ရြယ္ခ်က္ကား၊ မဟုတ္ပါဟု ဆုိလတၱံ။
ထုိသုိ႔ဆုိခါ၊ ေတာင္ယာပုိင္သွ်င္၊ ယာသခင္က၊ သံလွ်င္ႀကီးလွ၊ ေရာင္းရင္မကုိ၊ အရေခၚခီ၊ ေစလတၱံ။ ထုိသုိ႔ေစခါ၊ သံ၀ါၾကီးလွ၊ ေရာင္းရင္မလည္း၊ ယာသွ်င္ရွိေမွာက္ ေရာက္လတၱံ။ ထုိသုိ႔ေရာက္ခါ၊ မိန္းစစ္ရာတြင္၊ သင္ေရာင္းရင္မ၊ ႀကီးလွအသံ၊ ေတာလုံးညံေအာင္၊ ပဇာျဖစ္၍၊ ေအာ္သနည္းဟု မိန္းလတၱံ။
ထိုသို႔မိန္းခါ၊ သံ၀ါႀကီးထ၊ ေရာင္းရင္မက၊ ငွက္႐ို႕ဘာသာ၊ သစ္ပင္ထက္မွာ၊ အိပ္ေပ်ာ္နီဆိုက္၊ ထုိအခုိက္တြင္၊ ငွက္ငယ္ပန္ဇင္း၊ ကၽြန္႔၀မ္းတြင္းသုိ႔၊ ၀င္မည္ဟုပင္၊ ျပဳပ်င္ေသာခါ၊ ေၾကာက္လန္႕စြာျဖင့္၊ ေအာ္ရပါသည္၊ သတၱ၀ါမ်ားေျမာင္၊ ေၾကာက္လန္႔ေအာင္ဟု၊ ၾကံေဆာင္ျခင္းကား၊ မဟုတ္ပါဟု ဆုိလတၱံ။
ထုိေသာခါ၀ယ္၊ ပန္ဇင္းငယ္ကို၊ ရွိေတာ္ေမွာက္သုိ႔၊ အေရာက္ထုိခါ၊ ေခၚလတၱံ။ ယာသွ်င္ရွိေမွာက္၊ ပန္ဇင္းေရာက္က၊ သင္ပန္ဇင္း၊ ငွက္႐ို႕ဘာသာ၊ မဟုတ္ပါဘဲ၊ သံ၀ါႀကီးထ၊ ေရာင္းရင္မ၏၊ ၀မ္းတြင္းကုိသာ၊ ၀င္ဖုိ႔ရွာသည္၊ ပဇာေၾကာင္းရင္း၊ ဟိသနည္းဟု မိန္းလတၱံ။
မိန္းလီေသာခါ၊ ေျဖသည္မွာကား၊ ကၽြန္ေတာ့္ဘာသာ၊ ေခ်ာင္းသာျမစ္နား၊ ဇီးကုိင္းဖ်ားတြင္၊ နီပါေသာခါ၊ ကၽြန္႔မွာမိတ္ေဆြ၊ ဖားျပဳတ္ေကက၊ ျဖားရီတက္မွာ၊ အုံးေဘာင္စီးလွ်က္၊ ၀င္၍လာေက၊ အေဆြဖားျပဳတ္၊ ဇာျပည္ဇာရြာ၊ ဇာကလာေက၊ ဇာဇာသတင္း၊ ထူးသနည္းဟု၊ မိန္းလီေသာခါ၊ ကၽြန္ေတာ့္မိတ္ေဆြ၊ ဖားျပဳတ္ေကက၊ သမုဒၵရာ၊ သီတာရီၿမီ၊ မုိးလီမုန္တုိင္း၊ အံုးမိႈင္းမိႈင္းႏွင့္၊ ေတာ္လဲပဲ့တင္၊ ငလွ်င္ၿမီႀကီးလႈပ္လိမၼည္၊၊ ထိုသို႔လႈပ္ခါ၊ ကၽြန္းဒီပါမွာ၊ တြင္းမွာေျမာက္ေတာင့္၊ ခုႏွစ္ေတာင့္လည္း၊ က်ိဳးလိမၼည္၊၊ လူလည္းေလးစု၊ ကဲြလိမၼည္၊၊ ႀကီးသူ၀မ္းေခါင္း၊ ငယ္သူေအာင္း၊ တေၾကာင္းထုိတြင္၊ ခ်မ္းသာအင္ကို၊ ျမင္လိမၼည္ဟု၊ ေျပာလီေသာခါ၊ ေၾကာက္သည္အားႏွင့္၊ ႀကီးသူရွာေက၊ ေရာင္းရင္၀မ္းသို႔၊ ၀င္ဖို႔အမွန္၊ ၾကံပါသည္ဟု ဆုိလတၱံ။
ထုိသုိ႔ဆုိခါ၊ ယာကုိစုိးနင္း၊ ယာပုိင္မင္းက၊ ဖားျပဳတ္မုိက္ကို၊ ေခၚရမည္ဟု ေစလတၱံ။ ေစလီေသာခါ၊ ဖားျပဳတ္ထံသုိ႔၊ တမန္ထုိခါ လားလတၱံ။ တမန္ေရာက္လစ္၊ ဖားျပဳတ္မုိက္က၊ ထုိကုိေယာင္ေယာင္၊ ေဒေယာင္ယာင္ႏွင့္ နီလတၱံ။
ထပ္ခါထပ္ခါ၊ ေခၚမ်ားလာ၍၊ မနီသာေက၊ ခုန္ကာစုိက္စုိက္၊ လုိက္၍လည္းလာ၊ ရွိမွာေရာက္၍၊ စစ္မိန္းပါေက၊ မာယာပရိယာယ္၊ လြန္ဆန္းၾကယ္၍၊ ရယ္ဘြယ္စရာ၊ ျပဳသည္မွာကား၊ ၿခီလက္ေျပာင္းျပန္၊ မ်က္ဆံသီသုတ္၊ ဖားျပဳတ္ေကမွာ၊ လွ်ာကုိထုတ္လုိ႔၊ သီ႐ုပ္ပ်င္ကာ၊ အျဖာျဖာႏွင့္၊ မာယာပရိယာယ္၊ ညာဏ္ဆန္းၾကယ္စြာ၊ ျပလီေသာခါ၊ ယာႀကီးသခင္၊ စပါးသွ်င္က၊ အျမင္ကတ္ေက၊ ဖားျပဳတ္ေကကို၊ လိမ္လည္ေျပာမႈ၊ ေက်ာက္ႏွင့္ထုဟု၊ ပီးသည့္အာဏာ၊ လက္မရြန္႔႐ုိ႕၊ ထုျပန္ပါေက၊ ေက်ာက္ႏွင့္ထုယင့္၊ ဖားျပဳတ္ေကမွာ၊ ေၾကာတက္ယင့္လည္း တက္လတၱံ။
ထုိသည္အခါ၊ ပါးစခံတြင္း၊ ဖားျပဳတ္ေကမွာ၊ သီြးဖ်င္းဖ်င္းႏွင့္၊ ခုန္ကာခုန္ကာ၊ လားလီပါေက၊ လမ္းမွာတြိျငား၊ လူအမ်ားက၊ အေဆြဖားျပဳတ္၊ နီလြန္းလွပါ၊ ဇာကလာဟု၊ မိန္းခါကာလ၊ သူႀကီးၿမီတုိင္း၊ ေက်းကုိင္းရြာစား၊ အိမ္သုိ႔လား၍၊ ကြမ္းစားရသည္၊ အိုမိတ္ေဆြဟု၊ ဖားျပဳတ္ေကကဆုိလတၱံ။ ။
(ဤတြင္ ဖားျပဳတ္ေက၀တၳဳဆံုးပါလီ၏။ မဆံုးသိမ့္ေက က်န္ေရလူတိဆက္ေျပာပါလီ။)
ထုိသုိ႔ေျဖခါ၊ တုိင္းျပည္ၿမိဳ႕ရြာ၊ ၾကားခပါသည္၊ ပဇာသတင္းထူးသနည္းဟု မိန္းလတၱံ။ ထုိသုိ႔မိန္းခါ၊ ေျဖသည္မွာကား၊ သမုဒၵရာ၊ သီတာရီၿမီ၊ မုိးလီမုန္တုိင္း၊ အံုမိႈင္းမိႈင္းႏွင့္၊ ေတာ္လဲပဲ့တင္၊ ငလွ်င္ၿမီႀကီးလႈပ္လတၱံ။ ထိုသို႔လႈပ္ခါ၊ ကၽြန္းဒီပါမွာ၊ ကမၻာေက်ာက္ႀကီးကဲြလတၱံ။ ထိုသို႔ကဲြခါ၊ တြင္းမွာေျမာက္ေတာင့္၊ ခုႏွစ္ေတာင့္လည္းက်ိဳးလတၱံ။ လူလည္းေလးစု ကဲြလတၱံ။
ထုိသုိ႔ေျဖခါ၊ ပန္ဇင္းငွက္ကမိန္းျပန္သည္မွာ၊ အိုအိုမိတ္ေဆြ၊ ဖားျပဳတ္ေက၊ အကယ္စင္စစ္၊ ထိုသို႔ျဖစ္မူ၊ င႐ို႕သူငါ၊ ပဇာျပဳလုပ္ရမည္နည္းဟု မိန္းလတၱံ။ ထိုသို႔မိန္းခါ၊ ဖားျပဳတ္ေကက၊ အုိအုိမိတ္ေဆြ၊ ပန္ဇင္းငယ္၊ အကယ္စင္စစ္၊ ထိုသုိ႔ျဖစ္မူ၊ ႀကီးသူ၀မ္းေခါင္း၊ ငယ္သူေအာင္း၊ တေၾကာင္းထုိတြင္၊ ခ်မ္းသာအင္ကုိျမင္လိမၼည္ဟု ေျဖလတၱံ။ ထုိေရာခါ၀ယ္၊ ပန္ဇင္းငယ္က၊ ေၾကာက္ဘြယ္စရာ၊ ၾကားရပါသည္၊ ညခါတုိင္ၿပီး၊ ေၾကာက္အားႀကီး၍၊ ငွက္ႀကီးေရာင္းရင္၊ အိပ္ရာတြင္၌၊ ၀မ္းတြင္း၀င္မည္ၾကံလတၱံ။
ၾကံစည္ထုိခါ၊ ျပဳေသာခါတြင္၊ ေရာင္းရင္ငွက္ႀကီး၊ လန္႔အားႀကီး၍၊ သံႀကီးေက်ာ္ေက်ာ္ေအာ္လတၱံ။ သံႀကီးေက်ာ္ေက်ာ္၊ ျမည္ဟစ္ေအာ္က၊ ေမ်ာက္ေက်ာ္မကၠဋ၊ နီထသစ္ပင္၊ သျပဳပင္၌၊ လက္တြင္ကုိင္ၿပီး၊ သျပဳသီးကို၊ စားမည္ျပဳထ၊ လန္႔ေၾကာက္လွ၍၊ လက္မွလြတ္ေသာ္၊ ေအာက္တြင္နီထ၊ ေတာဆတ္မ၏၊ ေနာက္ကုန္းေပၚတြင္က်လတၱံ။
ထုိသုိ႔က်လွ်င္၊ နာၾကင္လန္႔ေၾကာက္၊ ၿခီစုံေပါက္၍၊ လားေျမာက္ၿပီးခုန္၊ ႏြယ္ျခဳံေပါင္းျမက္၊ ေတာၾကက္သာယာ၊ ဥေပါက္ခါျဖင့္၊ နီရာသုိက္ျမဳံ၊ ျပစ္ျပစ္ကုန္ေအာင္၊ နင္းတုံၿဖိဳဖ်က္၊ ေထာင္းေထာင္းညက္၍၊ ေတာၾကက္မမွာ၊ စိတ္ပူဆာ၍၊ လမ္းမွတြိဆုံ၊ ေတာျခအုံကို၊ ျပစ္ျပစ္ကုန္က၊ ၿပိဳတုံျခေပါင္း၊ ေထာင္ေသာင္းမက၊ ေတာ၀က္မ၏၊၊ ၀ပ္ထနီရာ၊ ေရာက္လီပါေသာ္၊ ၀မ္းမွာရင္ဖတ္၊ မလြတ္ႏုိ႔သီး၊ ျခႀကီးျခငယ္၊ ကုိက္ေလကုန္က၊ ၿပီးတုံလူးလာ၊ ၀က္မမွာလည္း၊ နာၾကင္အီးလတ္၊ ၿပီးမလြတ္ေသာ္၊ ဆာမြတ္၀မ္းစာ၊ ေတာင္ယာလုပ္ရင္း၊ စပါးခင္းကုိ၊ ၀င္၍ထုိခါစားလတၱံ။
၀င္၍စားကာ၊ နီတုံပါက၊ ယာတြင္ထြင္လုပ္၊ ငမဲတုတ္လွ်င္၊ တြိလီျမင္ေသာ္၊ ယာသွ်င္တသီး၊ ယာသူႀကီးကို၊ အၿပီးတုိင္ၾကားေျပာလတၱံ။ အၿပီးတုိင္ေျမာက္၊ ငမဲတုတ္ေရာက္က၊ ငမဲတုတ္က်ာ၊ ယာကလာေက၊ ယာမွာစပါး၊ မွည့္ဗ်ာလားဟု မိန္းလတၱံ။ မိန္းျငားေသာခါ၊ မဲတုတ္က်ာက၊ မွည့္ကားမွည့္ယက္၊ အစပတ္လည္၊ ေမ်ာက္ဖ်က္ေတ၊ အလယ္တ႐ိုး၊ ၀က္ငယ္တုိးဟု ေျပာလီေသာခါ၊ ေတာင္ယာပုိင္နင္း၊ သူႀကီးမင္းက၊ ခ်က္ခ်င္းမၾကာ၊ ယာမွာစားလွ်က္၊ ထုိ၀က္မကုိ၊ ဖမ္းရယူခီ၊ လားကတ္လီဟု ေစလတၱံ။
ဖမ္းရယူခီ၊ လားကတ္လီက၊ ယာတြင္ထြင္လုပ္၊ ငမဲတုတ္က၊ သုတ္သုတ္ျပန္လာ၊ ယာမွာစားထ၊ ေတာ၀က္မကုိ၊ ေၾကာ့ကြင္းေထာင္လွ်က္၊ လက္ရဖမ္းယူ၊ ယာမူပုိင္နင္း၊ သူႀကီးမင္းကုိ၊ လွ်င္ျမန္မေႏွးပီးလတၱံ။
ပီးအပ္လီေက၊ လုပ္ေထြကုိင္ခင္း၊ ယာပုိင္မင္းက၊ ေတာတြင္းနီထ၊ ေတာ၀က္မကုိ၊ ငါသာပုိင္နင္း၊ စပါးခင္းကုိ၊ ပဇာတြက္ေၾကာင့္၊ စားသနည္းဟု မိန္းလတၱံ။ မိန္းလီေသာခါ၊ ဘာသာဘာ၀၊ ကၽြန္၀က္မသည္၊ အိပ္ထနီရာ၊ ျခမ်ားစြာလွ်င္၊ ေရာက္လာဆိတ္ဆြ၊ ကုိက္ခဲၾက၍၊ ၿပီးထေယွာင္ခြာ၊ မလြတ္သာေက၊ ေရာက္ရာေရာက္မိ၊ ဟိစီဘိဟု၊ ၿပီးလီေသာခါ၊ လမ္းမွာတြိၿပီး၊ ေတာေမ်ာက္ထီးက၊ အေဆြ၀က္မ၊ ပဇာေၾကာင္းေၾကာင့္၊ ၿပီးသနည္းဟု မိန္းေသာကာလ၊ ကၽြန္၀က္မမွာ၊ ျခကုိက္ပါသည္၊ ေျပာလီေသာခါ၊ ေတာင္ယာလုပ္ခင္း၊ စပါးခင္းကို၊ ၀င္၍တလီ၊ စားပါခီဟု၊ ဆိုျခင္းျပဳက၊ မခ်ိခႏၶာ၊ ႏြမ္းရိပါ၍၊ ၀မ္းမွာဆာမြတ္၊ တြိလတ္အစာ၊ စပါးယာကုိ၊ ၀င္ကာမေသြ၊ စားမိသည္ဟု ေျဖလတၱံ။
ေျဖဆုိတုံက၊ စစ္ခ်က္ရ၍၊ ျခမကိုေခၚ၊ မိန္႔ဆုိအာဏာ ပီးလတၱံ။ ပီးလီေသာခါ၊ မၾကာခဏ၊ ေတာျခမႏွင့္၊ မ်ားလွျခေပါင္း၊ ေထာင္းေသာင္းမက၊ ေရာက္လာၾက၍၊ စစ္မမိန္းခါ၊ ကၽြန္မမွာလွ်င္၊ မ်ားစြာစုပုံ၊ ျခသုိက္အုံကို၊ အကုန္ၿဖိဳဖ်က္၊ ေတာၾကက္ယက္၍၊ ပ်က္လီေထာင္ေသာင္း၊ ျခအေပါင္း႐ို႕၊ နီဖုိ႔နီရာ၊ မဟိပါ၍၊ လားလာကုန္က၊ ေတာ၀က္မ၏၊ အိပ္ထနီရာ၊ ေရာက္လီပါ၍၊ ကုိက္ရသည္သာ၊ ျဖစ္ပါသည္ဟု ဆုိလတၱံ။
မွန္ရာကိုပင္၊ စစ္တန္း၀င္၍၊ သုိ႔စင္ျဖစ္ထ၊ ေတာ၀က္မကို၊ အရေခၚခီ၊ အျပင္းေစက၊ ေတာနီၾကက္မ၊ ေခၚထလာေရာက္၊ ရွိေတာ္ေမွာက္သို႔ ေရာက္လတၱံ။ ရွိေမွာက္မေသြ၊ ေရာက္တုံေပက၊ ေဟေတာၾကက္မ၊ ျခမ်ားနီရာ၊ အုံကုိသာလွ်င္၊ ပဇာေၾကာင္းေၾကာင့္၊ ယက္သနည္းဟု မိန္းလတၱံ။ မိန္းလီေသာခါ၊ ေတာမွာနီထ၊ ေတာၾကက္မက၊ ကၽြန္မမွန္စြာ၊ ၾကက္ဘာသာျဖင့္၊ သုိက္မွာဥေပါက္၊ ဥမ်ားေျမာက္ကုိ၊ ေစာင့္ေယွာက္နီရာ၊ ဆတ္မလာ၍၊ မညႇာမေထာက္၊ ၿခီေက်ာက္ကန္လန္၊ ေမွာက္လွန္အသုိက္၊ ဖ်က္ဆီးပစ္က၊ ကၽြန္ၾကက္မမွာ၊ စိတ္ကပူဆာ၊ မနီသာေက၊ လားလာတြိၾကဳံ၊ ေတာျခအုံကို၊ အကုန္ျပစ္ျပစ္၊ ယက္ၿဖိဳပစ္ဟု ေျဖလတၱံ။ ထိုသို႔ေျဖခါ၊ ေတာဆတ္မကို၊ အရဖမ္းခီ၊ ဆင့္လီအာဏာ၊ ေစေသာခါလွ်င္၊ မၾကာခဏ၊ ေတာဆတ္မလွ်င္၊ ရွိေတာ္ျပင္သုိ႔ ေရာက္လတၱံ။
ေရာက္လီေသာခါ၊ မိန္းစစ္ရာတြင္၊ အသင္ဆတ္မ၊ ပဇာေၾကာင္းေၾကာင့္၊ ၾကက္မနီတုံ၊ ဥသုိက္ျမဳံကုိ၊ အကုန္ျပစ္ျပစ္၊ နင္း၍ပစ္သည္၊ ေျဖရမည္ဟု ဆိုလတၱံ။ ဆိုလီေသာခါ၊ ဆတ္႐ို႕ဘာသာ၊ ညအခါတြင္၊ ေတာမွာေပါက္ေရာက္၊ ႀကီးေျမာက္သစ္ပင္၊ သျပဳပင္ေအာက္၊ အိပ္မည္ဟုပင္၊ နီလီက်င္ေသာ္၊ သစ္ပင္ထက္က၊ မကၠဋဟု၊ ေမ်ာက္ကနီျပီး၊၊ သျပဳသီးႏွင့္၊ အၿပီးထုိခါ၊ ခ်ပစ္ပါေသာ္၊ ကၽြန္ေတာ္မ၏၊ ေက်ာက္သားေနာက္ကုန္း၊ ဘုံးဘုံးက်ရာ၊ လန္႔ေၾကာက္ကာျဖင့္၊ ၿပီးလာခုန္ထြက္၊ ေတာၾကက္သုိက္ျမဳံ၊ နင္းမိတုံက၊ ပ်က္စီးရသည္၊ ေဒါသစိတ္ထြက္၊ နင္းဖ်က္သည္သာ၊ မဟုတ္ပါဟု၊ ေၾကာင္းရာစကားေျပာလတၱံ။ ေျပာျငားလီက၊ မကၠဋကုိ၊ အရရွိေတာ္၊ ေခၚရမည္ဟု၊ အျပင္းတခါ ေစလတၱံ။
ေမ်ာက္ကုိတဖန္၊ ေခၚခီျပန္က၊ မိန္းျမန္းစစ္ခ်က္၊ ေမ်ာက္ဆုိခ်က္မွာ၊ ကၽြန္ေတာ့္ဘာသာ၊ ညဥ့္အခါတြင္၊ သျပဳပင္၌၊ ကုိင္တြင္နီၿပီး၊ သျပဳသီးကုိ၊ စားမည္ျပဳခါ၊ နီလီပါေသာ္၊ သံ၀ါႀကီးလွ၊ ေရာင္းရင္မက၊ လန္႔ေၾကာက္စရာ၊ ဟစ္ေအာ္ပါက၊ လန္႔ေၾကာက္လွ၍၊ လက္မွာကုိင္ျပီး၊ သျပဳသီးလွ်င္၊ လက္မွလြတ္ကာ၊ က်လီပါက၊ နာၾကင္ရ၏၊ ေဒါသစိတ္ထြက္၊ ရည္ရြယ္ခ်က္ကား၊ မဟုတ္ပါဟု ဆုိလတၱံ။
ထုိသုိ႔ဆုိခါ၊ ေတာင္ယာပုိင္သွ်င္၊ ယာသခင္က၊ သံလွ်င္ႀကီးလွ၊ ေရာင္းရင္မကုိ၊ အရေခၚခီ၊ ေစလတၱံ။ ထုိသုိ႔ေစခါ၊ သံ၀ါၾကီးလွ၊ ေရာင္းရင္မလည္း၊ ယာသွ်င္ရွိေမွာက္ ေရာက္လတၱံ။ ထုိသုိ႔ေရာက္ခါ၊ မိန္းစစ္ရာတြင္၊ သင္ေရာင္းရင္မ၊ ႀကီးလွအသံ၊ ေတာလုံးညံေအာင္၊ ပဇာျဖစ္၍၊ ေအာ္သနည္းဟု မိန္းလတၱံ။
ထိုသို႔မိန္းခါ၊ သံ၀ါႀကီးထ၊ ေရာင္းရင္မက၊ ငွက္႐ို႕ဘာသာ၊ သစ္ပင္ထက္မွာ၊ အိပ္ေပ်ာ္နီဆိုက္၊ ထုိအခုိက္တြင္၊ ငွက္ငယ္ပန္ဇင္း၊ ကၽြန္႔၀မ္းတြင္းသုိ႔၊ ၀င္မည္ဟုပင္၊ ျပဳပ်င္ေသာခါ၊ ေၾကာက္လန္႕စြာျဖင့္၊ ေအာ္ရပါသည္၊ သတၱ၀ါမ်ားေျမာင္၊ ေၾကာက္လန္႔ေအာင္ဟု၊ ၾကံေဆာင္ျခင္းကား၊ မဟုတ္ပါဟု ဆုိလတၱံ။
ထုိေသာခါ၀ယ္၊ ပန္ဇင္းငယ္ကို၊ ရွိေတာ္ေမွာက္သုိ႔၊ အေရာက္ထုိခါ၊ ေခၚလတၱံ။ ယာသွ်င္ရွိေမွာက္၊ ပန္ဇင္းေရာက္က၊ သင္ပန္ဇင္း၊ ငွက္႐ို႕ဘာသာ၊ မဟုတ္ပါဘဲ၊ သံ၀ါႀကီးထ၊ ေရာင္းရင္မ၏၊ ၀မ္းတြင္းကုိသာ၊ ၀င္ဖုိ႔ရွာသည္၊ ပဇာေၾကာင္းရင္း၊ ဟိသနည္းဟု မိန္းလတၱံ။
မိန္းလီေသာခါ၊ ေျဖသည္မွာကား၊ ကၽြန္ေတာ့္ဘာသာ၊ ေခ်ာင္းသာျမစ္နား၊ ဇီးကုိင္းဖ်ားတြင္၊ နီပါေသာခါ၊ ကၽြန္႔မွာမိတ္ေဆြ၊ ဖားျပဳတ္ေကက၊ ျဖားရီတက္မွာ၊ အုံးေဘာင္စီးလွ်က္၊ ၀င္၍လာေက၊ အေဆြဖားျပဳတ္၊ ဇာျပည္ဇာရြာ၊ ဇာကလာေက၊ ဇာဇာသတင္း၊ ထူးသနည္းဟု၊ မိန္းလီေသာခါ၊ ကၽြန္ေတာ့္မိတ္ေဆြ၊ ဖားျပဳတ္ေကက၊ သမုဒၵရာ၊ သီတာရီၿမီ၊ မုိးလီမုန္တုိင္း၊ အံုးမိႈင္းမိႈင္းႏွင့္၊ ေတာ္လဲပဲ့တင္၊ ငလွ်င္ၿမီႀကီးလႈပ္လိမၼည္၊၊ ထိုသို႔လႈပ္ခါ၊ ကၽြန္းဒီပါမွာ၊ တြင္းမွာေျမာက္ေတာင့္၊ ခုႏွစ္ေတာင့္လည္း၊ က်ိဳးလိမၼည္၊၊ လူလည္းေလးစု၊ ကဲြလိမၼည္၊၊ ႀကီးသူ၀မ္းေခါင္း၊ ငယ္သူေအာင္း၊ တေၾကာင္းထုိတြင္၊ ခ်မ္းသာအင္ကို၊ ျမင္လိမၼည္ဟု၊ ေျပာလီေသာခါ၊ ေၾကာက္သည္အားႏွင့္၊ ႀကီးသူရွာေက၊ ေရာင္းရင္၀မ္းသို႔၊ ၀င္ဖို႔အမွန္၊ ၾကံပါသည္ဟု ဆုိလတၱံ။
ထုိသုိ႔ဆုိခါ၊ ယာကုိစုိးနင္း၊ ယာပုိင္မင္းက၊ ဖားျပဳတ္မုိက္ကို၊ ေခၚရမည္ဟု ေစလတၱံ။ ေစလီေသာခါ၊ ဖားျပဳတ္ထံသုိ႔၊ တမန္ထုိခါ လားလတၱံ။ တမန္ေရာက္လစ္၊ ဖားျပဳတ္မုိက္က၊ ထုိကုိေယာင္ေယာင္၊ ေဒေယာင္ယာင္ႏွင့္ နီလတၱံ။
ထပ္ခါထပ္ခါ၊ ေခၚမ်ားလာ၍၊ မနီသာေက၊ ခုန္ကာစုိက္စုိက္၊ လုိက္၍လည္းလာ၊ ရွိမွာေရာက္၍၊ စစ္မိန္းပါေက၊ မာယာပရိယာယ္၊ လြန္ဆန္းၾကယ္၍၊ ရယ္ဘြယ္စရာ၊ ျပဳသည္မွာကား၊ ၿခီလက္ေျပာင္းျပန္၊ မ်က္ဆံသီသုတ္၊ ဖားျပဳတ္ေကမွာ၊ လွ်ာကုိထုတ္လုိ႔၊ သီ႐ုပ္ပ်င္ကာ၊ အျဖာျဖာႏွင့္၊ မာယာပရိယာယ္၊ ညာဏ္ဆန္းၾကယ္စြာ၊ ျပလီေသာခါ၊ ယာႀကီးသခင္၊ စပါးသွ်င္က၊ အျမင္ကတ္ေက၊ ဖားျပဳတ္ေကကို၊ လိမ္လည္ေျပာမႈ၊ ေက်ာက္ႏွင့္ထုဟု၊ ပီးသည့္အာဏာ၊ လက္မရြန္႔႐ုိ႕၊ ထုျပန္ပါေက၊ ေက်ာက္ႏွင့္ထုယင့္၊ ဖားျပဳတ္ေကမွာ၊ ေၾကာတက္ယင့္လည္း တက္လတၱံ။
ထုိသည္အခါ၊ ပါးစခံတြင္း၊ ဖားျပဳတ္ေကမွာ၊ သီြးဖ်င္းဖ်င္းႏွင့္၊ ခုန္ကာခုန္ကာ၊ လားလီပါေက၊ လမ္းမွာတြိျငား၊ လူအမ်ားက၊ အေဆြဖားျပဳတ္၊ နီလြန္းလွပါ၊ ဇာကလာဟု၊ မိန္းခါကာလ၊ သူႀကီးၿမီတုိင္း၊ ေက်းကုိင္းရြာစား၊ အိမ္သုိ႔လား၍၊ ကြမ္းစားရသည္၊ အိုမိတ္ေဆြဟု၊ ဖားျပဳတ္ေကကဆုိလတၱံ။ ။
(ဤတြင္ ဖားျပဳတ္ေက၀တၳဳဆံုးပါလီ၏။ မဆံုးသိမ့္ေက က်န္ေရလူတိဆက္ေျပာပါလီ။)
ရွိေဟာင္းပီမူ ရခိုင္အခ်စ္ရတု
သာၾကည္ယုယ
မေပ်ာ္ရသည္ၾကာလွၿပီ အသွ်င့္သား
အရႊီသည္ ပန္းႏွင့္တူစြ
စႏၵာျဖဴသည္
ႀကိဳးၾကာမယ္ထက္ပူ၍
တၾကဴၾကဴလြမ္း႐ုတ
ေမာင္ေၾကာင့္ပူဆာ
မခံသာသည္
မ်ားစြာ၀ဋ္ဒုကၡတည္း --။
ပူျခင္းလွသည္ႀကီး၍ေပ
ဦးေဂါင္းထိပ္ျပင္
လက္စံုတင္ေက
ကၽြန္လွ်င္ကန္ေတာ့ေပ၏ --။
ေၾကာင္းျခင္းစစ္ မွာလိုက္မည္
စၾကၠာပိုင္သား
ေမ့သက္ထားသည္
ရႊီနားတဖန္တည္ေလာ့ --။
ရွိက၀ယ္ကုသိုလ္ေဟာင္း
ဘုရားစိေႏၵ
ျမတ္ဗုေဒၶမွာ
ေညာင္ရည္ပန္းသာေလာင္း၍
ဆုပန္ေတာင္းျပဳခမည္
ၾကမၼာက်ဳိးစက္
ဒါနဖက္ေက
မပ်က္သစၥာလြယ္၍
ဤလူ႔ျပည္ဤဌာန
ေမာင္ႏွင့္အတူ
ေတာင္းဆုယူေက
ႏွစ္ဆူေပါင္းေဖာ္ၾက၍
ေအာ္ - တူတကြသည္ နီစိုင္တြင္
အလွယင့္ယူ
ခ်စ္သူသားဖခင္လည္း
၀ီးရပ္ခြင္သည္တိုင္းတပါး
သူ႔တိုင္းျပည္ကို
လားသည္ဤေၾကာင္းလ်ားေၾကာင့္
အို ၀မ္းနည္းသည္ စားေသာက္မၿခီ
ညည့္ႏွင့္နိသည္
ေျခာက္ဆယ္ေပါင္းနာရီတြင္
လြမ္းသက္၀ီညႇိဳးႏွမ
ကမ္ဖာခိုးထူ
မိႈင္းမိႈင္းလူသည္
ႏွစ္ဆူနီႏွင့္လကို
ေတာင့္တဘိ နီစိုင္တြင္
အခ်စ္မၿပီ
ေမာင့္သက္၀ီေက
ဒါလီေမာင္ပန္းပင္ကို
လြန္ၾကည္ညိဳသည္
လူကိုမေျပာ
ခ်စ္ေတအားကို
ေမလွ်င္၀မ္းတြင္ထား၏ --။
ၿဂိဳးလွညိဳ ရႊီငွက္မ
နိညမဆို
ေတာၿမိဳင္ညိဳမွာ
ဖိုကိုလြမ္း႐ို႕တ၍
နိည၀ယ္အျပန္ျပန္
နာရီခတ္တြင္
ေမာင့္ကိုတြက္က်ျပန္ကာ
ေကသာဆံ ေသွ်ာင္အံုးလံုး
ပန္းကံုးမဆင္
ဆီမပ်င္ေက
ေမလွ်င္ျဖစ္နီပါ၏ --။
ႏွလံုးသည္ စိတ္၀ီဆာ
နံသာဆီႀကိဳင္
ကတိုး႐ိုင္လည္း
ႏွမကိုယ္ႏွင့္ကြာ၍
ေမာင္ေၾကာင့္သာ စိတ္ဆိုးညစ္
ပတင္းညိဳေက
လီခ်ိဳသလြန္သာက
ငိုစိတ္ျဖစ္ နီစိုင္ခါ
ဥၾသဖိုးေခါင္
ကုကၠေလာင္ေက
၀ါေရာင္က်ဴးျမည္လာလည္း --။
တသႀကၤန္လြန္လီေျမာက္
အို - ရတုတဖန္
ရာသီျပန္ေက
၀ႆန္မိုးဦးေရာက္၍
ေတာင္ေျမာက္ရပ္သွ်စ္မ်က္ႏွာ
စိမ္းျမညိဳ၀ီ
ကမ္ဖာၿမီမွာ
ရီလွ်င္အီးျမျမႏွင့္
အင္းအိုင္ထဲဖားမ်ားစြာ
မစဲအသံ
တၾကံၾကံသည္
၀ႆန္မိုးကိုေခၚ၍
ထက္အာကာဘံုတ႐ိုး
ႀကီးလွအသံ
တညံညံေက
႐ံုလွ်င္ဟစ္ကာႀကိဳး၍
တၿဖိဳးၿဖိဳးသြန္းက်လာ
၀ႆန္ရာသီ
မိုးဦးခ်ီေသာ္
ေတာင္လီဖ်ဴးကာကာႏွင့္
ေမလွ်င္ရင္လံုးအီး
နဂရစ္ေတာင္ေယာင္
၀င္းလင္းေျပာင္သည္
ေမကမေပ်ာ္ဘိလည္း --။
တေယာက္တည္း ေမ့တကိုယ္
ဟိလတ္မေနာ္
စက္ေတာ္ေခၚေက
ေမကမေပ်ာ္လိုလည္း --။
တေယာက္တည္း လံုးခ်င္းသာ
ခန္းမဆယ္ေတာင္
တိုက္ခန္းေဆာင္မွာ
ေမာင့္ကိုယ္ကိုမႊီ၍စမ္း
ေမာင္ကိုယ္ငြိ
မတြိေသာခါ
ေမ႐ို႕မွာေက
တံုစြာတခ်မ္းခ်မ္းႏွင့္
တ,ႏိုးႏိုးၾကက္သီး၀ွန္
ပူပန္ေပ်ာင္းပ်
ေမာင့္ကိုတေက
အလွရင္လံုးႏြမ္၍
မိုးေသာက္ျပန္ထတံုေသာခါ
ဗိမွာန္အိမ္နား
ပန္းစံကားသည္
သစ္ဖ်ားအခက္မွာကား
ငွက္ရႊီ၀ါေက တတြတ္တြတ္
(ေရာက္ပ်ာ ေရာက္ပ်ာ)
ၾတင္းျငာေက
က်ဴးကာနမိတ္ဖတ္၍
ျမည္တမ္းရြတ္သည္ ငွက္ရႊီ၀ါ
နိညမဟူ
ေမာင့္ခ်စ္သူေလ
ေမျဖဴၾကားလီပါက
အဂယင့္သာ ဟုတ္စႏိုး
ခ်စ္မိုးစံုလင္
ရာသက္ၾကင္သည္
အယင္ေမာင္ေရာက္ဖို႔ဟု
လြမ္းစိတ္ျဖစ္နီစိုင္တြင္
ပဥၥင္တူရိယာ
ႏွဲခရာေက
ညီညာတီးမႈတ္က်င္၍
လြန္ေပ်ာ္ရႊင္ လူအမ်ား
ဇေၾကာ့ကၿခီ
႐ုပ္မ်ိးစီေက
အညီယိုးဒယားႏွင့္
သဘင္မ်ားပဲြရံရာ
လက္ဖ်ားကိုခ်ီ
သူ႔သက္၀ီသည္
ကိုယ္စီသားႏွင့္လာ၍
မိေပ်ာ္ျငားဖသက္ႏွံ
ေမာင္ဇံပူဆာ
ဖကိုရွာေက
ၿမီမွာလွဴးကာျပန္၍
တၾကံၾကံ ငိုလိုက္လတ္က
အလွယင့္ယူ
ေမျဖဴစိတ္ပူဆာလည္း --။
ေျပာစရာ ဆိုမတတ္
မြီးမိခင္မွာ
ရင္ကိုထုေထာင္းသတ္၍
ဖခင္တြက္မည္ေၾကာင့္
မြီးေမအသက္ပင္
သီလွ်င္ေတာ့မည္ဟူ၍
အူသဲၿခီ တံုလို႔ခ်ိ
ဆီး၀ါးဂါထာ
မရသာေသာ္
ျပင္းစြာေလာင္သည့္မီးကို
ေစာင့္ထိမ္းသည္ ၿငိမ္းသက္ေအာင္
ေစတနာေက
မိတၲာဆြမ္းျဖင့္ေလာင္း၍
(-- ပီေပ်ာက္ --)
တိုင္းရပ္ၿမီ မိဇၩိမ
မိဘဌာန
ေရာက္လတ္ေသာခါ
ႏွစ္ပါးေမာင္ႏွံ
ဆရာ့ထံမွာ
၀ပ္စင္းေလွ်ာက္ေတာင္းပန္၍
ေဇတ၀န္ျမတ္ေက်ာင္းေတာ္
လုပ္လတ္ၿပီးခါ
တိုင္းသူျပည္သား
ေကာင္းမႈဖက္ေက
မိတၲာရီစက္ခ်၍
၀သုမ္ဒရီၿမီေစာင့္နတ္
ေဘာ္သွ်င္မနတ္လူျဗဟၼာ
ေကာင္းခ်ိမ့္ျပဳေက
နတ္လူသာထုေခၚစီေသာ၀္လည္း --။
(နာမည္မသိ စာဆို)
မ်ည္းမတ္တိ
လူဆိုစြာ
ကမၻာကိုမွီ (23 1/2) ဒီဂရီ
ေအာက္ၿခီကပင္ တိမ္းေစာင္းနီေရလတ္ --။
ျဖတ္လမ္းလိုက္လူလိုက္
နဖူးသိုက္တူးလူက တူးပနာ
မာနကိုခ၀ါခ်
ခံယူခ်က္ကို ဆီးဆိုး
မိုးခါးရီ ေသာက္လူကေသာက္ --။
တေယာက္
ႏွစ္ေယာက္
သံုးေယာက္
ရြီမေလာက္ --။
ေက်ာက္ေဆာင္ကို အားက်
ေဂ်ာင္ထဲက ဖြဲရာက်ေခ်တရြီ
ဆႄကြီဒႆနတိနန္႔ က်င္ကိုင္
သီအိုရီမိႈတက္တိနန္႔ လံဆြဲယင္း
လိုင္ေၾကာတင္းေရလို ့ဆိုခ်င္ဆို
အပိုမဟိေရ သိကၡာတခ်ပ္ကို
အလိုဟိေရ ရိကၡာတနပ္မ်ိဳဖို႔
အခ်ိဳသကာရွာ ပုရစ္မ်က္ႏွာတပိုင္းနန္ ့
သမိုင္းဘင္းဂ်ီ မခံႏိုင္ --။
(လႈိင္း ဂစၦပ)
(ရြက္ႏုျပန္ခ်ိန္ကဗ်ာမ်ား)
Free4Arakan.Blogspot.Com မွ ျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပသည္။
ကမၻာကိုမွီ (23 1/2) ဒီဂရီ
ေအာက္ၿခီကပင္ တိမ္းေစာင္းနီေရလတ္ --။
ျဖတ္လမ္းလိုက္လူလိုက္
နဖူးသိုက္တူးလူက တူးပနာ
မာနကိုခ၀ါခ်
ခံယူခ်က္ကို ဆီးဆိုး
မိုးခါးရီ ေသာက္လူကေသာက္ --။
တေယာက္
ႏွစ္ေယာက္
သံုးေယာက္
ရြီမေလာက္ --။
ေက်ာက္ေဆာင္ကို အားက်
ေဂ်ာင္ထဲက ဖြဲရာက်ေခ်တရြီ
ဆႄကြီဒႆနတိနန္႔ က်င္ကိုင္
သီအိုရီမိႈတက္တိနန္႔ လံဆြဲယင္း
လိုင္ေၾကာတင္းေရလို ့ဆိုခ်င္ဆို
အပိုမဟိေရ သိကၡာတခ်ပ္ကို
အလိုဟိေရ ရိကၡာတနပ္မ်ိဳဖို႔
အခ်ိဳသကာရွာ ပုရစ္မ်က္ႏွာတပိုင္းနန္ ့
သမိုင္းဘင္းဂ်ီ မခံႏိုင္ --။
(လႈိင္း ဂစၦပ)
(ရြက္ႏုျပန္ခ်ိန္ကဗ်ာမ်ား)
Free4Arakan.Blogspot.Com မွ ျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပသည္။
ကိုယ့္လူသီသင့္ေရ
သကၠရာဇ္ကို မြားမ်ိဳ
သိကၡာကို ေရာင္းစား
အႏွစ္မဲ့စကားနန္႔ တည္ေဆာက္
ကိုယ့္အရိပ္ကို ေၾကာက္နီေရကိုယ့္လူ
တျခားသူတိကို ဒူးေထာက္ေအာင္
စြမ္းေဆာင္ႏိုင္စြာ အဆန္းလား --။
အလုပ္မလုပ္ဘဲ
အသွ်တ္ကိုေတာ့ခါ
သွ်တ္သထက္သွ်ဳတ္ေအာင္လုပ္
မဟုတ္စြာတိနန္႔ ေႏွာင္ဖြဲ႕
ကဲ့ရဲ့မႈနန္႔ ခင္းက်င္း
အမုန္းျပတင္းေပါက္မွာ
ရန္မူဖို႔ရာ ေရွာက္လို႔နီ --။
ကိုယ့္လူ၏မေသခ်ာမႈက
တျခားလူတိကို ေတြေ၀စီေရ
တပါးသူတိကို
ငလိငလည္ျဖစ္စီေရ
အဂယင့္ ဆန္းစစ္ၾကည့္ေက
(အမွန္ဗ်ာယ္) ကိုယ္လူသီသင့္ေရ --။
ဘေစာတင္
(ရခိုင့္လြတ္လပ္ေရးစာေစာင္မွ)
သိကၡာကို ေရာင္းစား
အႏွစ္မဲ့စကားနန္႔ တည္ေဆာက္
ကိုယ့္အရိပ္ကို ေၾကာက္နီေရကိုယ့္လူ
တျခားသူတိကို ဒူးေထာက္ေအာင္
စြမ္းေဆာင္ႏိုင္စြာ အဆန္းလား --။
အလုပ္မလုပ္ဘဲ
အသွ်တ္ကိုေတာ့ခါ
သွ်တ္သထက္သွ်ဳတ္ေအာင္လုပ္
မဟုတ္စြာတိနန္႔ ေႏွာင္ဖြဲ႕
ကဲ့ရဲ့မႈနန္႔ ခင္းက်င္း
အမုန္းျပတင္းေပါက္မွာ
ရန္မူဖို႔ရာ ေရွာက္လို႔နီ --။
ကိုယ့္လူ၏မေသခ်ာမႈက
တျခားလူတိကို ေတြေ၀စီေရ
တပါးသူတိကို
ငလိငလည္ျဖစ္စီေရ
အဂယင့္ ဆန္းစစ္ၾကည့္ေက
(အမွန္ဗ်ာယ္) ကိုယ္လူသီသင့္ေရ --။
ဘေစာတင္
(ရခိုင့္လြတ္လပ္ေရးစာေစာင္မွ)
Friday, August 29, 2008
ပိတကာသီးေခတ္ႏွင့္ ပညာဟိေမာင္ပန္းသီး
ပိတကာသီးေခတ္ႏွင့္ ပညာဟိေမာင္ပန္းသီး
============================
အခါတပါးတြင္ ရခိုင္ျပည္တြင္ အလြန္နာမည္ေက်ာ္ၾကားေသာ ပညာဟိတဦးဟိသည္။ သူ၏ကေလာင္နာမည္မွာ (ေမာင္ပန္းသီး) ျဖစ္သည္။ သူသည္မ်ိဳးရိုးစိုင္ဆက္ခ်မ္းသာေသာ အသိုင္းအ၀ိုင္းမွ မႊီးဖြားလူသူတဦးျဖစ္သည္။ လက္မႊီးမီးမေလာင္ ၿခီမႊီးမီးမေလာင္ျပဳစုႀကီးျပင္းလာသူတဦးလည္းျဖစ္သည္။ အရပ္လည္း (၆) ေပေက်ာ္ရွည္ေသာ အာဃေယာက္က်ားလည္းျဖစ္သည္။ ေယာက္က်ားပီသသည္ကတေၾကာင္း၊ မိဘမ်ိဳးရိုးစိုင္ဆက္ခ်မ္းသာသည္ကတေၾကာင္း၊ ဥပတိရုပ္ေကာင္းၿပီး ခန္႔ျငားထည္၀ါက်က္သေရဟိသည္ကတေၾကာင္း၊ ဘက္ေပါင္းစံုျပည့္စံုေသာေၾကာင့္ သူ႔အားမိမၼမ်ား အလြန္ႀကိဳက္ႏွစ္သက္သည္။
သို႔ေသာ္သူသည္ အလြန္စာရိတၱေကာင္းမြန္သူတဦးျဖစ္သည္။ မိမၼလံုး၀မလိုက္စား။ အေသာက္စကားကင္းသည္။ သူတပါးအားကူညီရိုင္းပင္းတတ္သည္။ ၾကင္နာသနားတတ္သည္။ အငယ္ကပင္ သူ႔ေက်ာင္းနီဖက္သူငယ္ခ်င္းမ်ား ေက်ာင္းသံုးစာအုပ္မ၀ယ္ႏိုင္၊ လြယ္အိပ္ေက်ာက္သင္ပုန္းမ၀ယ္ႏိုင္ ထိုအခါမ်ားတြင္ သူက မုန္႔ဖိုးထဲကေငြကို ပီးကမ္းစြန္႔ႀကဲေလ့ဟိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္သူအားသူငယ္ခ်င္းမ်ားက အေခ်ကပင္ (သူေတာ္ေခ်) ဟု ခ်စ္၍ေတာ့၍ေခၚၾကသည္။ သို႔ေသာ္ အက်င့္စာရိတၱႏွင့္ပတ္သက္လာလွ်င္ကား ခိုင္မာျပတ္သားသည္။ ႏွမ္းတစိသားလည္းအေလွ်ာ့မပီးတတ္။ ႏွစ္သစ္ကူးသႀကၤန္ရက္မ်ားတြင္လည္း သူငယ္ခ်င္းမ်ားေသာက္စားေပ်ာ္ပါးရန္ဖိတ္ေခၚေသာအခါ သူကခါးခါးသီးသီးျငင္းဆန္တတ္တသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သူ႔သူငယ္ခ်င္းမ်ားက သူအားခ်စ္လည္းခ်စ္သည္ မုန္းလည္းမုန္းသည္။ ခ်စ္ရသည့္အေၾကာင္းရင္းက သူရို႔ဒုကၡေရာက္ေသာအခါ သူက နိမဆိုင္းညမဆိုင္း ကူညီတတ္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ မုန္းရသည့္အေၾကာင္းက ေသာက္စားေပ်ာ္ပါးအႀကံမ်ားကို လက္မခံေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ သူသည္ ၀ါတြင္း၀ါဆို အခါႀကီးရက္ႀကီးသႀကၤန္ရက္မ်ားတြင္လွ်င္မဟုတ္ ၀ါတြင္းကာလ လျပည့္လကြယ္တရက္မပ်က္ဥပုသ္ေစာင့္သည္။ ၀ါကၽြတ္လြန္ေသာ္လည္း ဘုရားေက်ာင္းကန္လားၿမဲလားကာ ဆရာသမားမ်ားအား ၀တ္ႀကီး၀တ္ငယ္ပူေဇာ္ကန္ေတာ့ေလ့ဟိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္သူသည္ အေခ်ကပင္ (ဘုရားတကာေက်ာင္းတကာ) ဟူေသာဘဲြ႔နာမကို ပါရမီဘ၀ကံအေၾကာင္းအားေလွ်ာ္စြာ ပိုင္ဆိုင္ထားသူတဦးလည္းျဖစ္သည္။
သူသည္စာအလြန္ေတာ္သူတဦးလည္းျဖစ္သည္။ စာလည္းအလြန္ႀကိဳးစားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အတန္းတိုင္းတြင္ပထမအၿမဲတမ္းရသည္။ အားကစားလည္းအလြန္ထူးခၽြန္သည္။ စြယ္စံုရပါရမီသွ်င္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဆရာဆရာမမ်ားက သူ႔အားအလြန္ခ်စ္ခင္အားကိုးသည္။ ၿမိဳ႔မ်က္ႏွာပန္းအျဖစ္တင္စားၾကသည္။ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္းလူရည္ခၽြန္အရြီးခံရၿပီး ငပလီ၊ ေရႊ၀ါက်ိဳင္စသျဖင့္ ျမန္မာျပည္အႏွမ့္ လူရည္ခၽြန္စခန္းမ်ားကိုလည္းေရာက္ဖူးသည္။ ဆယ္တန္းတြင္ႏွစ္ခ်င္းေပါက္ ဂုဏ္ထူး (၄) ဘာသာျဖင့္ ထူးထူးခၽြန္ခၽြန္ေအာင္ျမင္သည္။ ဆယ္တန္းကို (၄) ဘာသာဂုဏ္ထူးျဖင့္ေအာင္ျမင္သူမွာ သူရို႔ၿမိဳ႕သမိုင္းတြင္ သူသာလွ်င္ပထမဆံုးအႀကိမ္ျဖစ္သည္။ က်န္ႏွစ္မ်ားတြင္ ဂုဏ္ထူး (၁) ဘာသာ (၂) ဘာသာျဖင့္ေအာင္ျမင္သူ မဟိသေလာက္ျဖစ္သည္။ ဆီးတကၠသိုလ္၀င္ခြင့္ရေသာ္လည္း ဆရာ၀န္ဘ၀ကိုစြန္႔ၿပီး သူ၀ါသနာပါရာ ျမန္မာစာအဓိကျဖင့္ တန္းျမင့္မဟာ၀ိဇၨာဘဲြ႔ကို ထူးခၽြန္စြာဆြတ္ခူးေအာင္ျမင္ခသည္။ တကၠသိုလ္ေနာက္ဆံုးႏွစ္တြင္ သူ၏ဖူးစာပါရမီသွ်င္ႏွင့္တြိဆံုၿပီး အိမ္ေထာင္က်သည္။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ျမန္မာစာဌာနတြင္ နည္းျပဆရာအျဖစ္စတင္အမႈထမ္း၍ သူ၏ထူးကဲေသာအရည္အခ်င္းေၾကာင့္ ႏွစ္မ်ားမၾကာသူသည္ ျမန္မာစာဌာနတြင္ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ပါေမာကၡတဦးျဖစ္လာသည္။ အသက္ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္ျဖင့္ ပါေမာကၡျဖစ္လာသူဟူ၍ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္သမိုင္းတြင္ ပညာဟိေမာင္ပန္းသီးတဦးတည္းသာလွ်င္ဟိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ရခိုင္ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူမ်ား ရန္ကုန္တကၠသိုလ္စာပီေလာကတြင္ ေမာင္ပန္းသီး၏နာမအသွ်ိန္အ၀ါေၾကာင့္ မ်က္ႏွာပန္းအလြန္ပြင့္လန္းၾကသည္။ ဂုဏ္ယူေျမာက္ႄကြၾကသည္။
ပညာဟိေမာင္ပန္းသီးသည္ အလြန္မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ထက္သန္သူလည္းျဖစ္သည္။ သူ႔တပည့္သားသမီးမ်ားအား (အမ်ိဳးသီလ၊ ႏွစ္ဌာနကို၊ ျပည့္၀မ႑ိဳင္၊ ေစာင့္စြမ္းႏိုင္၍၊ ရကၡိဳင္၀ံသ၊ ဘဲြ႔မည္လွျဖင့္၊ အႏြတၱသညာ၊ ေခၚအပ္စြာတည့္။) ဟူေသာ သူ၏လက္သံုးအသွ်င္နာဂိႏၵေမာ္ကြန္းလကၤာျဖင့္ ဆိုဆံုးမေလ့ဟိသည္။ သို႔ေသာ္ လကၤာတပုဒ္လံုးကိုကား သူတခါမွမဖတ္ဖူးေပ။ ျမင္လည္းမျမင္ဖူးေပ။ အသွ်င္နာဂိႏၵကား ေလးၿမိဳ႔ေခတ္စာဆိုလား၊ ေျမာက္ဦးေခတ္စာဆိုလား အတိအက်မသိ။ တခါတြင္ ေလးၿမိဳ႔ေခတ္က၊ တခါတြင္၊ ေျမာက္ဦးေခတ္က၊ တခါတြင္ ေ၀သလီေခတ္ကစသည္ျဖင့္ ေယာင္သၽႊီးလုပ္တတ္သည္။ သို႔ေသာ္သူသည္ နဖူးေျပာင္ေျပာင္ျဖင့္ မွင္အလြန္ေကာင္းသျဖင့္ တပည့္သားသမီးမ်ားက သူေျပာတိုင္း အားကိုးယံုၾကည္သည္။ ဆရာႀကီးေဖေမာင္တင္ရြီးေသာျမန္မာစာပီသမိုင္းကို အစအဆံုးမၾကည့္ဘဲ ႏႈတ္က်က္ရြတ္ျပႏိုင္သူအျဖစ္ ေလးစားဂုဏ္ယူသည္။
ေမာင္ပန္းသီးမွာ ယခုအခါအသက္အရြယ္ႀကီးရင့္ၿပီး ပညာေရးေလာကမွ အနားယူလားၿပီးျဖစ္သည္။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ရိပ္သာလမ္းဟိ သူ၏သမီးႀကီးအိမ္တြင္ခ်မ္းသားစြာနီထိုင္လွ်က္ဟိသည္။ သမီးႀကီးတြင္ သားႀကီးတေယာက္၊ သမီးတေယာက္ထြန္းကားသည္။ သူ၏ၿမီးမ်ားက သူ႔အား (အဖိုးသွ်င္၊ အဖိုးသွ်င္) ဟုေခၚလွ်င္ သူသည္အလြန္၀မ္းေျမာက္ပီတိျဖစ္ရသည္။ သူ႔ၿမီးမ်ားအား ပညာအမႊီလက္ဆင့္ကမ္းပီးရသည္ကို ၀မ္းသာမဆံုးျဖစ္သည္။ (၅) ႏွစ္အရြယ္ၿမီးထြီးေခ်မွာ သူငယ္တန္းဖတ္စာသစ္ကို တလံုးမက်န္အဖိုးသွ်င္ရွိတြင္ အလြတ္ရြတ္ျပႏိုင္သည္။ မပီတြတ္တြတ္ပီတြတ္တြတ္ အဖိုးသွ်င္အား နားမလည္သည္မ်ားကိုလည္း မိန္းျမန္းေလ့ဟိသည္။ တခါတရီတြင္ လံုး၀အဓိပၸါယ္မဟိေသာမိန္းခြန္းမ်ားျဖစ္ေသာ္လည္း အဖိုးသွ်င္က စိတ္ရွည္လက္ရွည္ယွင္းျပတတ္သည္။ ဥပမာအားျဖင့္ (အဖိုးသွ်င္ ေဘာ္လံုးဇာျဖစ္လံုးေရလဲ) စသည္ျဖင့္ျဖစ္သည္။ ထိုအခါ (ေဘာ္လံုးျဖစ္လို႔ လံုးေရပုေခ်) ဟု အသခၤတဥာဏ္ျဖင့္ မဆိုင္းမတြက္ခ်က္ခ်င္း ျပန္ေျဖႏိုင္သည္။
ၿမီးအႀကီးသူမွာ ေလးတန္းေအာင္ၿပီးျဖစ္သည္။ အဖိုးသွ်င္အိမ္တြင္ ရခိုင္ပညာဟိမ်ားလာေရာက္၍ စာအေၾကာင္းပီအေၾကာင္း၊ သမိုင္းေၾကာင္း၊ ဓည၀တီအေၾကာင္း၊ ေ၀သာလီအေၾကာင္း၊ သု၀ဏၰေဒ၀ီအေၾကာင္း၊ မင္းထီးမင္းဘာအေၾကာင္း၊ စသည့္အေၾကာင္းေၾကာင္းမ်ားကို အာေဘာင္အာရင္းသံမ်ားျဖင့္ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္သည္မ်ားကို စိတ္၀င္တစားနားေထာင္ေလ့ဟိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သူသည္အသက္ငယ္ပင္ငယ္ေသာ္ျငားလည္း ရခိုင္သမိုင္းေၾကာင္းကို ရင္းႏွီးအကၽြမ္း၀င္သည္။ (ရခိုင္အစ မာရယုက၊ ဘီစီ (၃၃၂၅) တြင္ ရခိုင္သမိုင္းစတင္သည္။ ရခိုင္သားသည္ (အာရီယံႏြယ္မ်ိဳးျဖစ္သည္၊) အစဟိသည္ျဖင့္ သူ၏ေက်ာင္းနီဖက္သူငယ္ခ်င္းမ်ားအား ေဖာက္သည္ခ်ေျပာျပႏိုင္သည္။
တရက္နိတြင္ သူသည္အဖိုးသွ်င္အား မိန္းခြန္းတခုမိန္းလတ္သည္။ (အဖိုးသွ်င္ (ရခိုင္မွာစာမဟိ) ဆိုစြာဟုတ္ေတလား။ ေက်ာင္းကဆရာမက ယင္းပိုင္ေယွာင္ေျပာပါေရ)။ ထိုအခါ ပညာဟိေမာင္ပန္းသီးက သူ႔ၿမီးအား မာန္ပါပါျဖင့္ (အေ၀း အခုမင္းဖတ္နီေရ ျမန္မာစာက ရခိုင္စာခ်င့္။ မင္းအစာကိုေျပာေရလဲ) ဟု ေအာ္ေငါက္လိုက္သည္။ ေယခါ သူ႔ၿမီးက (ေယေကအဖိုးသွ်င္ (သေဘၤာသီး) ကို (ပိတကာသီး) လို႔ ေမာင္ေမာင္ရို႔ ရခိုင္မွာေခၚပါေရမနား၊ ေအမွာက (သေဘၤာသီး) လို႔ရာ ရြီးထားပါေရ။) ဟုဆိုသည္။ ထိုအခါ အဖိုးသွ်င္က (အေ၀း ယင္းသူရို႔တိ ခိုးထားစြာ ခိုးထားစြာ) ဟုေအာ္သည္။
တရက္နိတြင္ ၿမီးအႀကီးသူ ျမန္မာစကားပံုမ်ားကို အလြတ္က်က္မွတ္နီသည္။ ထိုတြင္ (ပညာဟိ သတိျဖစ္ခဲ) ဟူေသာစကားပံုကို နားမလည္ႏိုင္ျဖစ္နီသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အဖိုးသွ်င္အား (အဖိုးသွ်င္ ပညာဟိ သတိျဖစ္ျဖစ္ခဲ) ဆိုစြာ ပဇာကိုေျပာစြာပါလဲ။) ဟုမိန္းလိုက္သည္။ ထိုအခါ အဖိုးသွ်င္က သူ႔ကိုယ္သူလက္ညွိဳးထိုးလွ်က္ (အေ၀းၿမီးေခ် ငါ့ကိုၾကည့္ ငါ့ကိုၾကည့္၊ ပညာဟိဆိုစြာ (အိုပင္အိုေကလည္း သတိမမိ) ဆိုစြာကိုေျပာစြာ) ဟု ေျဖသည္။ ယင္းကာလ ငါးႏွစ္အရြယ္ၿမီးထြီးအပုေခ်က (ဟ ဟာဟ ရယ္လိုက္ရ) ဟု စာဖတ္သံႏွင့္လားတိုက္ဆိုင္နီသည္။ ထိုအခါ ပညာဟိေမာင္ပန္းသီးက သူ႔အားအယြဲ႕တိုက္သည္အထင္ျဖင့္ (ေဟးေကာင္မေခ် မဖတ္ကဲ့၊ တန္႔တန္႔) ဟု ဟန္႔တားလိုက္သည္။ ၿပီးလွ်င္ သူသည္ရွက္ရွက္ျဖင့္ (ေအခုေခတ္ အဂယင့္ ပိတကာသီးေခတ္အမွန္။ အႀကီးကေအာက္က အငယ္ကအထက္က) ဟု ဘုေျပာၿပီးလွ်င္ ဘုရားခန္းထဲသို႔ ပုတီးစိတ္ရန္လွမ္း၀င္လိုက္သည္။
Wednesday, August 27, 2008
ဇတ္လမ္းကို အဆံုးသတ္ခန္း
ဇတ္လမ္းကို အဆံုးသတ္ခန္း
===================
သဘာပတိမ်ားႄကြလာေက
ရပ္ေစာက္ရပ္အေလးျပဳရ
ကၽြန္ေတာ့္မွာ ေတာ္လွန္ေရးအတြက္
ပင္ပန္းလားခပါဗ်ာ --။
သက္တန္းကုန္ ၀န္ႀကီးတိနန္႔တြိတိုင္း
ခါးကိုင္းဦးၫြတ္ အ႐ိုအေသပီးရ
ကၽြန္ေတာ့္မွာ ေတာ္လွန္ေရးအတြက္
ပင္ပန္းလားခပါဗ်ာ --။
ျပကၡဒိန္မွာ ဆီးမွင္အနီကြက္က်ား
ရက္တိကမ်ားမ်ား
ညိတိုင္းညိတိုင္း ဆႏၵျပရဖို႔လား
အခမ္းအနား အခမ္းအနား နိမအားညမအား
ကၽြန္ေတာ့္မွာ ေတာ္လွန္ေရးအတြက္
ပင္ပန္းလားခပါဗ်ာ --။
အစည္းအေ၀းတက္တိုင္း
ေငြေရေၾကးေရးအယႈတ္ယွင္းရ
ညီညြတ္ေရး ညီညြတ္ေရးဆိုဗ်ာ
နဖူးကဲြဒူးၿပဲ အလဲထိုးရ
ကၽြန္ေတာ့္မွာ ေတာ္လွန္ေရးအတြက္
ပင္ပန္းလားခပါဗ်ာ --။
အခ်ိန္တန္ေက အခ်ိန္မွန္ထုတ္ျပန္ေရ
လံၾကဳတ္သတင္းတိကို
ေရဒီယိုဖြင့္တိုင္းၾကားနာရ
ကၽြန္ေတာ့္မွာ ေတာ္လွန္ေရးအတြက္
ပင္ပန္းလားခပါဗ်ာ --။
ရခိုင္တခြန္းမပါ
ရခိုင္အမ်ိဳးသားျမန္မာသတင္းစာကို
လစဥ္ပံုမွန္ စာမ်က္ႏွာလွန္လွန္ဗ်ာဖတ္ရ
ကၽြန္ေတာ့္မွာ ေတာ္လွန္းေရးအတြက္
ပင္ပန္းလားခပါဗ်ာ --။
မျမင္ခ်င္ မၾကည့္ခ်င္အဆံုး
မ်က္ႏွာတိကို
ျမင္ရျပံဳးျပရ ဘ၀ဒုကၡမ်ားစြာနန္႔
ကၽြန္ေတာ့္မွာ ေတာ္လွန္ေရးအတြက္
ပင္ပန္းလားခပါဗ်ာ --။
ရန္သူကို ေတာ္လွန္ဖို႔အခ်ိန္မရ
ေရႊလဒမ်ားကိုက်ည္း တိုက္ခိုက္နီရ
ကၽြန္ေတာ့္မွာ ေတာ္လွန္ေရးအတြက္
ပင္ပန္းလားခပါဗ်ာ --။
(သာလွဦး)
ေထာင္တည္ေမာ္ကြန္းသူရဲ
ေထာင္တည္ေမာ္ကြန္းသူရဲ
=================
အဖဲြ႕အစည္းတခု၏နယက
အႀကံပီးအရာဟိႀကီးပ
႐ုတ္တရသီဆံုး သွ်င္လူအားလံုး
ယူက်ံဳးမရ ႏွၿမိဳးတသ
အဖရခိုင္ျပည္၏သားေကာင္းရတနာၾကယ္မြန္
အခ်ိန္မတန္ခင္
ကြယ္လြန္စြာေစာ
အကၽြႏု္ပ္႐ို႕အား
ေၾကာခိုင္းလားဗ်ာယ္ --။
ဘေစာင္ပ်င္လို႔ ရက္စက္စြာလဲ
ေခၚေကလည္းမထူး ငိုေကလည္းမၾကား
ဥပေကၡတရားနန္႔
မရဏရထားစီးလို႔
ကၽြတ္လားခဗ်ာယ္ ---။
အေလးျပဳကတ္ ရပ္ေစာက္ရပ္ကတ္
ေဂါင္းၫြတ္ဂုဏ္ျပဳ (၃) မိနိေလာက္
ေကာင္းရာသုဂတိ လားစီဖို႔ ---။
ဆရာႀကီးေရ စာသမား ပီသမား
ဘာသာေရးသမား စာေဟာဆရာႀကီး
ဘိေႏၶာယမ္းကု စြယ္စံုရ ပါရမီသွ်င္
မ်ိဳးခ်စ္ပုဂၢိဳလ္ ႏိုင္ငံေရးသမား
ေတာ္လွန္ေရးသမား
လူအမ်ားက နာမကင္းပြန္း
အမႊမ္းတင္ေခၚေ၀ၚ ေဒၚလာသန္း (၅၀၀)
(Project) ဆရာႀကီး ---။
ဆရာႀကီးခ်န္ခ ေဂ်ာင္ထဲက
အညတရ ေတတၲာတလံုး
ပုလဲကံုးရတနာ အႆျပာသိန္းသန္း
နီျမန္းေသာ ပတၲျမား
ဖြင့္ၾကည့္ေသာအခါ
ႏြမ္းရိႀကီမြ မႈိတက္လွ်က္
အ၀တ္စနန္႔ထုတ္ပိုး ပိုးထိုးႄကြက္ကိုက္
လက္ႏွိပ္စက္မူ ေဆာင္းပါးတပုဒ္
မဂၢဇင္းတအုပ္က
ေကာ္ပီကူးထားစြာ ---။
၄င္းအျပင္ စာလံုးမပီမျပင္
(Type) ႐ိုက္ထားေသာ
ဘာသာျပန္တမူ ---။
ဆရာႀကီးသည္
စာပီကို အသက္ထက္ျမတ္ႏိုး
တန္ဖိုးထား၏။
ေဂ်ာင္ထိုးသိမ္းထား ႄကြက္ကိုက္စား၏ ---။
မည္သူမည္၀ါ
အသူလာေတာင္းေတာင္း မပီး ---။
အာဂပုဂၢိဳလ္ ေခသူမဟုတ္
သို႔အတြက္ေၾကာင့္
(အႀကံပီး နယကႀကီး)
ေကာင္းခ်ီကင္းပြန္း အမႊမ္းတင္က်ဴး
ရြာဦးနတ္ပိုင္ေယွာင္
ပူေဇာ္ပသ ကိုးကြယ္ရစြာ ---။
ဆရာႀကီးျမတ္ႏိုး တန္ဖိုးထားေသာ
ျပည္တန္ပတၲျမား
(ေထာင္တည္ေမာ္ကြန္း) ကို
ဆရာႀကီးစီးရာ သသၤရာရထား လားရာ
တဖ၀ါးမကြာ ကပ္လွ်က္ပါဖို႔
အေလာင္းနန္႔ေခါင္း
က်မ္းေဟာင္းေမာ္ကြန္း
ဇတ္လမ္းသံုးပြင့္ဆိုင္ ---။
ေနာက္နိညည့္
ရက္လည္ဆြမ္းမေကၽြးရသိမ့္ခင္
သက္ဆိုင္ရာ အဖဲြ႕အစည္း (၂) ခု၏
ယုန္းခန္း၌
ေထာင္တည္ေမာ္ကြန္းသူရဲ
ဲေျခာက္သည္ဟူ၏ ---။
(မယံုလွ်င္ စံုစမ္းၾကည့္က သိႏိုင္ပါသည္။)
(ရခိုင္ေပါင္းကူး သာလွဦး)
=================
အဖဲြ႕အစည္းတခု၏နယက
အႀကံပီးအရာဟိႀကီးပ
႐ုတ္တရသီဆံုး သွ်င္လူအားလံုး
ယူက်ံဳးမရ ႏွၿမိဳးတသ
အဖရခိုင္ျပည္၏သားေကာင္းရတနာၾကယ္မြန္
အခ်ိန္မတန္ခင္
ကြယ္လြန္စြာေစာ
အကၽြႏု္ပ္႐ို႕အား
ေၾကာခိုင္းလားဗ်ာယ္ --။
ဘေစာင္ပ်င္လို႔ ရက္စက္စြာလဲ
ေခၚေကလည္းမထူး ငိုေကလည္းမၾကား
ဥပေကၡတရားနန္႔
မရဏရထားစီးလို႔
ကၽြတ္လားခဗ်ာယ္ ---။
အေလးျပဳကတ္ ရပ္ေစာက္ရပ္ကတ္
ေဂါင္းၫြတ္ဂုဏ္ျပဳ (၃) မိနိေလာက္
ေကာင္းရာသုဂတိ လားစီဖို႔ ---။
ဆရာႀကီးေရ စာသမား ပီသမား
ဘာသာေရးသမား စာေဟာဆရာႀကီး
ဘိေႏၶာယမ္းကု စြယ္စံုရ ပါရမီသွ်င္
မ်ိဳးခ်စ္ပုဂၢိဳလ္ ႏိုင္ငံေရးသမား
ေတာ္လွန္ေရးသမား
လူအမ်ားက နာမကင္းပြန္း
အမႊမ္းတင္ေခၚေ၀ၚ ေဒၚလာသန္း (၅၀၀)
(Project) ဆရာႀကီး ---။
ဆရာႀကီးခ်န္ခ ေဂ်ာင္ထဲက
အညတရ ေတတၲာတလံုး
ပုလဲကံုးရတနာ အႆျပာသိန္းသန္း
နီျမန္းေသာ ပတၲျမား
ဖြင့္ၾကည့္ေသာအခါ
ႏြမ္းရိႀကီမြ မႈိတက္လွ်က္
အ၀တ္စနန္႔ထုတ္ပိုး ပိုးထိုးႄကြက္ကိုက္
လက္ႏွိပ္စက္မူ ေဆာင္းပါးတပုဒ္
မဂၢဇင္းတအုပ္က
ေကာ္ပီကူးထားစြာ ---။
၄င္းအျပင္ စာလံုးမပီမျပင္
(Type) ႐ိုက္ထားေသာ
ဘာသာျပန္တမူ ---။
ဆရာႀကီးသည္
စာပီကို အသက္ထက္ျမတ္ႏိုး
တန္ဖိုးထား၏။
ေဂ်ာင္ထိုးသိမ္းထား ႄကြက္ကိုက္စား၏ ---။
မည္သူမည္၀ါ
အသူလာေတာင္းေတာင္း မပီး ---။
အာဂပုဂၢိဳလ္ ေခသူမဟုတ္
သို႔အတြက္ေၾကာင့္
(အႀကံပီး နယကႀကီး)
ေကာင္းခ်ီကင္းပြန္း အမႊမ္းတင္က်ဴး
ရြာဦးနတ္ပိုင္ေယွာင္
ပူေဇာ္ပသ ကိုးကြယ္ရစြာ ---။
ဆရာႀကီးျမတ္ႏိုး တန္ဖိုးထားေသာ
ျပည္တန္ပတၲျမား
(ေထာင္တည္ေမာ္ကြန္း) ကို
ဆရာႀကီးစီးရာ သသၤရာရထား လားရာ
တဖ၀ါးမကြာ ကပ္လွ်က္ပါဖို႔
အေလာင္းနန္႔ေခါင္း
က်မ္းေဟာင္းေမာ္ကြန္း
ဇတ္လမ္းသံုးပြင့္ဆိုင္ ---။
ေနာက္နိညည့္
ရက္လည္ဆြမ္းမေကၽြးရသိမ့္ခင္
သက္ဆိုင္ရာ အဖဲြ႕အစည္း (၂) ခု၏
ယုန္းခန္း၌
ေထာင္တည္ေမာ္ကြန္းသူရဲ
ဲေျခာက္သည္ဟူ၏ ---။
(မယံုလွ်င္ စံုစမ္းၾကည့္က သိႏိုင္ပါသည္။)
(ရခိုင္ေပါင္းကူး သာလွဦး)
ရခုိင္သားေလ ရင္လီးေရ
ရခုိင္သားေလ ရင္လီးေရ
===============
ရခုိင္ဟူသည္
မ်ဳိးသီလကုိ၊ ေစာင့္လွပုိင္ပုိင္
ထိန္းသိမ္းႏုိင္လို႔၊ မႊီးႀကိဳင္သတင္း
ကမၻာခြင္မွာ၊ ဂုဏ္ေရာင္လင္းခ
ေက်ာ္ေဇာခယင့္ ---။
ေဒနိရခုိင္၊ မခုိင္က်င့္ပ်က္
အမ်ဳိးဖ်က္ကာ၊ သြီးေရာလာေက
ရခုိင္သားေလ ရင္လီးေရ ---။
ေဒနိရခုိင္၊ ႏုိင္ရာဖိနင္း
အခ်င္းခ်င္းပင္၊ ၾကင္နာကင္းျပတ္
ညီၫြတ္မႈ၀ီး၊ အျမင္ဆြီးေက
ရခုိင္သားေလ ရင္လီးေရ ---။
ေဒနိရခိုင္၊ ကုိယ္ပုိင္စီးပြား
၀မ္းခါးလုံမွ်၊ မႄကြယ္၀ဘဲ
မာနတန္းခြန္၊ မုိးယံကုိထိ
မ်ဳိးလည္းမသိ၊ ဆြီမသိယာ
ဇာသူပင္သီ၊ ငါမထီဗ်ာ
တနပ္စာကုိ၊ တသက္ထင္ေက
ရခုိင္သားေလ ရင္လီးေရ ---။
ေဒနိရခုိင္
ယိမ္းယုိင္စီးပြား၊ က်င့္ေဖာက္ျပားကာ
ဇာတီပုထုိး၊ အမ်ဳိးမ်ဳိးကုိ
႐ိုက္ခ်ဳိးၿမီလွန္၊ မက်န္ပါေက
ရခုိင္သားေလ ရင္လီးေရ ---။
ေဒနိရခုိင္
မ်ဳိးစုိင္သြီးအု၊ ႏုႏုနယ္နယ္
လူငယ္အမ်ား၊ တတ္ထားပညာ
ဟိကတ္ပါလည္း၊ လိမၼာႏွမ့္စပ္
ကိုယ့္သမုိင္းရပ္ကုိ၊ မသိကတ္ျပန္
မ်ဳိးမာန္ကင္း၀ီး
မဆုိင္ရာမွာ၊ အၿပိဳင္လုပ္ေတ၊ ယစ္ထုပ္ႀကီးတိ
ေဒနိခ်ိန္ခါ၊ ျဖစ္မ်ားလာေက
ရခုိင္သားေလ ရင္လီးေရ ---။
(ဓညဦး)
Sunday, August 24, 2008
ေအာက္အီးအီးတြန္ေသာ ၀ံလက္
ေအာက္အီးအီးတြန္ေသာ ၀ံလက္
=================
ရဲရဲေတာက္
အေမာက္နီနီနန္႔
တိုက္ႀကက္ဖႀကီး
အီကရီးမတြန္ --။
မာန္ေပါက္ေပါက္
တြန္ေဟာက္လိုက္သည္
ေအာက္အီးအီးအြတ္ --။
(သာလွဦး)
ရခိုင္သားႏိုင္ငံေရး
ရခိုင္သားႏိုင္ငံေရး
==========
ေျပာခါ လြတ္လပ္ရီး
လုပ္ခါ ဖြတ္ခ်ီး --။
ေျပာခါ ဒီမိုကေရစီ
လုပ္ခါ လီမိုကေရစီ --။
ေျပာခါ လူ႔အခြင့္အေရး
လုပ္ခါ သူ႔အခြင့္အေရး --။
ေျပာခါ ညီညြတ္ေရး
လုပ္ခါ နဖူးကဲြ ဒူးၿပဲ --။
အယင္ခါ က်င္သန္
အခု (---)။
(သာလွဦး)
Saturday, August 23, 2008
ရခိုင္ျပည္ႏွင့္ ဘုရားမ်က္ျပဴးသမိုင္း
ဤဘုရားမွာ သာလွဦးကိုးကြယ္ေသာဘုရားျဖစ္ပါသည္။ ရခိုင္ျပည္က ေရႊခ်ခံမ်က္ျပဴးဘုရား (ဘုရားေဘာက္ရႈ)မ်ားႏွင့္ တျခားစီျဖစ္ပါသည္။ ဤဘုရား၏မ်က္ႏွာေတာ္ကို အေသအခ်ာဖူးေမွ်ာ္ပါ။ မ်က္လႊာခ်လွ်က္ စ်ာန္သမာပါတ္၀င္စားနီပံုျဖစ္ပါသည္။ စာရြီးသူနာလႏၵာ ဗုဒၶဂါယာ အိႏၵိယလက္ရာ ဘုရားမ်ားကို အင္တန္ေခ်ေလာက္ျမင္ဖူးခပါသည္။ အားလံုးမွ်က္လႊာခ်လွ်က္ စ်ာန္သမာပါတ္၀င္စားနီပံုျဖစ္ပါသည္။ ထိုအခါ မိမိရခိုင္ျပည္က ေရႊခ်ခံဘုရားမ်က္ျပဴး (ေဘာက္ရႈ) ဘုရားမ်ားကို သတိထားမိပါသည္။ ငါရို႔ရခိုင္ျပည္ကဘုရားတိ ပဇာေၾကာင့္မ်က္စိျပဴးရသနည္း။ မိန္းခြန္းတခု စာရြီးသူေဂါင္းထဲသို႔ ၀င္ေရာက္လာပါသည္။ စာရြီးသူသည္ ရွိေဟာင္းလက္ရာ ရခိုင္ဘုရားမ်ား၏မ်က္ႏွာေတာ္မ်ားကို ဖူးေမွ်ာ္ခ်င္ေသာစိတ္ ရင္ထဲတြင္ အလြန္ျပင္းျပလာပါသည္။
အမွန္မွာ ရခိုင္ရွိေဟာင္းဘုရားမ်ားမွာ မ်က္ျပဴးဘုရားမဟုတ္ပါ။ အထက္ပါရုပ္ထုေတာ္ကို ပူေဇာ္ျခင္းအားျဖင့္ ရွိေဟာင္းလက္ရာစစ္စစ္ကို ဖူးေမွ်ာ္ျမင္တြိႏိုင္ပါသည္။ ဤရွိေဟာင္းလက္ရာအတိုင္းတြိရသည္ကို အလြန္ကုသိုလ္ကံေကာင္း၍ဟု ေျပာဆိုႏိုင္ပါသည္။ နီပူထဲတြင္ ႀကံႀကံခံလွ်က္ ဒုကၡခံနီသည္မွာ ရခိုင္သားမ်ားအား ရခိုင္ရွိေဟာင္းဘုရားလက္ရာစစ္စစ္ကို ျမင္စီခ်င္၍ တမင္ဒုကၡခံနီသည္ဟု ယူဆရပါမည္။ ေနာက္ပိုင္း ျမန္မာကၽြန္သေဘာက္မ်ားက ျမန္မာျပည္က အတတ္ကူးကာ ျမန္မာပန္းရံဆရာမ်ားကိုေခၚလွ်က္ မ်က္လံုးေတာ္ဖြင့္ပဲြမ်ားက်င့္ပလွ်က္ ရခိုင္ဘုရားမ်ားကို တပါးမက်န္ ႄကြီမ်က္လံုးတပ္၍ မ်က္ျပဴးဘုရားလုပ္ပစ္လိုက္ကတ္ပါသည္။ အလြန္၀မ္းနည္းဖို႔ေကာင္းလီစြ။ ေျမာက္ဦးသို႔ဘုရားဖူးလားတိုင္း ဘုရားတိုင္းတြင္ ေရႊခ်ခံမ်က္ျပဴးဘုရားမ်ားကို တြိရပါလိမ့္မည္။ မ်က္ျပဴးေဘာက္ရႈဘုရားမ်ားတြိတိုင္း ရွိေဟာင္းလက္ရာစစ္စစ္ဟု ထင္မွတ္မွားျခင္းမျပဳပါလီႏွင့္။
စ်ာန္သမာပါတ္ကြယ္ေပ်ာက္၍ (ဘုရားေဘာက္ရႈ) ျပဳလုပ္သူမ်ားမွာ ရခိုင္ကၽြန္သေဘာက္မ်ားျဖစ္ပါသည္။ တနိနိတခ်ိန္ခ်ိန္တြင္ မ်က္ျပဴးေဘာက္ရႈဘုရားမ်ားကို မူလနဂိုရွိေဟာင္းရခိုင္လက္ရာအတိုင္း ျပန္ျဖစ္ေအာင္ႀကိဳးစားရမည္မွာ အကၽြႏ္ုပ္ရို႕၏မၿပီးျပတ္သိမ့္ေသာ တာ၀န္တရပ္ျဖစ္ပါသည္။ ဤသည္ကို အခ်ိန္မွီသတိရႏိုင္စီရန္၊ ေဂါင္းထဲတြင္ အတြက္ရစီရန္ရည္ရြယ္၍ ဤ (ရခိုင္ျပည္ႏွင့္မ်က္ျပဴးဘုရားသမိုင္း) စာပိုဒ္ကို ရြီးသားပို႔တင္ရျခင္းျဖစ္ပါသည္။ နေမာ္နမဲ့နီထိုင္အသက္ရွင္ျခင္းမျပဳပါလီႏွင့္။
(ဤမွာဘုရားတပါး နီပံုထဲမွာ ကိုးကြယ္သူမဟိ သနားေကာင္းထမန္း ငါရို႔ ေရႊခ်ကိုးကြယ္ၿပီးေက ႄကြီမ်က္လံုးတပ္ မ်က္ျပဴးဘုရားလုပ္ပစ္လိုက္ကတ္မည္) ဆိုဗ်ာလည္း ကၽြန္သေဘာက္အႀကံမဟိပါစီႏွင့္။ ဤအတိုင္းဖူးတြိရသည္ကိုပင္ အလြန္ကံေကာင္းသည္ဟု ယူဆရပါမည္။ အခုမွတခါ ယွားယွားပါးပါး အားရပါးရ ရခိုင္ရွိေဟာင္းဘုရားလက္ရာစစ္စစ္ကို ဖူးေမွ်ာ္ျမင္တြိရျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဤဘုရား ပဇာအရပ္တြင္ဟိသနည္း၊ ဘုရားနာမည္ေတာ္ကား မည္သို႔ ေခၚေ၀ၚျခင္းျပဳသနည္း အကၽြႏ္ုပ္ရို႔ ႀကိဳးစားရွာေဖြေဖာ္ထုတ္သင့္ပါသည္။ သမိုင္းသုေတသီဆိုသူမ်ား၊ ဘုရားသားေတာ္ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားမွာလည္း နေမာ္နမဲ့ အမႈမဲ့အမွတ္မဲ့ နီထိုင္ျခင္းမွာ ႏိုးထရန္အခ်ိန္တန္ဗ်ာယ္ျဖစ္ပါေၾကာင္း ရြာလည္ေမာင္းခတ္ ေၾကျငာအပ္ပါသည္။
(သာလွဦး)
အတိတ္ႏွင့္ ပစၥဳပၸန္ (၃) (BP)
အတိတ္ႏွင့္ ပစၥဳပၸန္ (၃)
============
သမိုင္းကို ျပန္ရြီးဖို႔အစား
သမိုင္းကို ဖန္တီးကတ္မည္ --။
(သာလွဦး)
Thursday, August 21, 2008
သံုးသပ္ျခင္း
အေ၀သူငယ္ခ်င္း
မင္းလည္းရခိုင္ ငါလည္းရခိုင္
ငါရို႕တိမွာ ေဖ်ာက္သင့္စြာက
ဆင္းရဲသူ လူမဟုတ္
ပုဇြန္ျဖဴငါးမဟုတ္
ဆင္းရဲေကႏွိမ္ ရတတ္ေကမုန္း
အႀကံတူ ရန္သူ ကိုယ့္ထက္သာမႀကိဳက္
ေဒပိုင္စိတ္ထား အတၱမ်ားနန္႔
အမ်ားႀကိဳက္ႏွစ္
ဇာမ်ိဳးခ်စ္လည္းမျဖစ္ႏိုင္ --။
(ဦးသာေမာင္)
မင္းလည္းရခိုင္ ငါလည္းရခိုင္
ငါရို႕တိမွာ ေဖ်ာက္သင့္စြာက
ဆင္းရဲသူ လူမဟုတ္
ပုဇြန္ျဖဴငါးမဟုတ္
ဆင္းရဲေကႏွိမ္ ရတတ္ေကမုန္း
အႀကံတူ ရန္သူ ကိုယ့္ထက္သာမႀကိဳက္
ေဒပိုင္စိတ္ထား အတၱမ်ားနန္႔
အမ်ားႀကိဳက္ႏွစ္
ဇာမ်ိဳးခ်စ္လည္းမျဖစ္ႏိုင္ --။
(ဦးသာေမာင္)
Tuesday, August 19, 2008
စိတ္ဓါတ္
ငါကား ေဒၿမိဳ႕၊ သူကား ထိုရပ္
မင္းကား ထိုၿမီ၊ ငါကား ေဒရြာ
မခိုင္စိတ္ဓါတ္၊ ကဲြၿပိဳကတ္ေက
ရကၡေဒၿမီ၊ ေလး၀တီသည္
၀ါးစည္းၿပီေယွာင္ ၿပိဳလိမ့္မည္ --။
(ထြန္းစိုးခိုင္)
မင္းကား ထိုၿမီ၊ ငါကား ေဒရြာ
မခိုင္စိတ္ဓါတ္၊ ကဲြၿပိဳကတ္ေက
ရကၡေဒၿမီ၊ ေလး၀တီသည္
၀ါးစည္းၿပီေယွာင္ ၿပိဳလိမ့္မည္ --။
(ထြန္းစိုးခိုင္)
Monday, August 18, 2008
Monday, August 11, 2008
Wednesday, July 30, 2008
ခုႏွစ္ရက္သတၱတပါတ္
တလဂၤုနီ တလလၤာ
နိျမတ္ရက္ရာဇာ --။
အၤဂါ ဗုဒၶဴး
ရႊီၿမိဳ႔ေျမာက္ဦး ေအာင္သံက်ဴး --။
ၾကသားပတီး ေသာက္ၾကာ
စည္ေတာ္လည္းတီး မဂၤလာ --။
စနီ နဂါးေမာက္
အေခါင္မိုးသို႔ေရာက္ --။
နိျမတ္ရက္ရာဇာ --။
အၤဂါ ဗုဒၶဴး
ရႊီၿမိဳ႔ေျမာက္ဦး ေအာင္သံက်ဴး --။
ၾကသားပတီး ေသာက္ၾကာ
စည္ေတာ္လည္းတီး မဂၤလာ --။
စနီ နဂါးေမာက္
အေခါင္မိုးသို႔ေရာက္ --။
ရခိုင္တဆယ့္ႏွစ္လမိုး
(၁) တာကူးဂီမွာန္၊ လီရူးျပန္ သၾကၤန္ရြာရိုး၊ လက္ဆီးမိုး။
(၂) ကဆုန္ပူပုံ၊ ဆြိဆြိခုန္၊ အဟုန္မျပင္း၊ မိုးသံသြင္း။
(၃) နံယုန္လမွာ၊ မိုးကရြာ၊ လယ္ယာထြန္ယက္၊ ကြ်ဲႏြားဖက္။
(၄) ၀ါဆိုပုန္းညက္၊ မိုးလီသက္၊ တဲပ်က္ေဖာင္က်ဴိး၊ ေခ်ာင္းရီတိုး။
(၅) ၀ါေခါင္ေကာက္ပင္၊ အားသစ္၀င္၊ ေကာင္းခင္ညိဳမဲ၊ မိုးကသဲ။
(၆) ေတာ္သလင္းနီ၊ ပုဇြန္သီ၊ မိုးလီေႏွာင့္ယွက္၊ ကိုင္းထြန္ပ်က္။
(၇) ၀ါကၽြတ္ခါမွီ၊ မိုးမအီ၊ ရာသီေကာင္းလွ်က္၊ မီးထြန္းပ်က္၊
(၈) တန္းေဆာင္ဘုန္းလ၊ မိုးေႏွာင္းစ၊ မိုးကဆုတ္ရြာ၊ ေဆာင္းကလာ။
(၉) နတ္ေတာ္ေဆာင္းပန္း၊ ေျမာက္လီျဖန္း၊ အခ်မ္းမလုံ၊ မိုးစက္ကုန္။
(၁၀) ျပာသိုကာလ၊ ႏွင္းျမံဳက်၊ မိုးကမေပၚ၊ ေဆာင္းကေဆာ္။
(၁၁) တပိုးထြဲတြင္၊ ဆီးႏွင္းရႊင္၊ ေတာင္ခြင္တေလွ်ာက္၊ ႏွင္းမိုးေပါက္။
(၁၂) ပုဏၰားႏြားေရာင္း၊ လတေပါင္း ရြက္ေဟာင္းျမီခ၊ မိုးတိမ္ထ၊
တဆယ့္ႏွစ္လရာသီ၊ ေ၀သာလီမွာ၊ စုံညီပြင့္လန္း၊ ဖီးမသန္းေလ၊ ဖီးမသန္း။
(၂) ကဆုန္ပူပုံ၊ ဆြိဆြိခုန္၊ အဟုန္မျပင္း၊ မိုးသံသြင္း။
(၃) နံယုန္လမွာ၊ မိုးကရြာ၊ လယ္ယာထြန္ယက္၊ ကြ်ဲႏြားဖက္။
(၄) ၀ါဆိုပုန္းညက္၊ မိုးလီသက္၊ တဲပ်က္ေဖာင္က်ဴိး၊ ေခ်ာင္းရီတိုး။
(၅) ၀ါေခါင္ေကာက္ပင္၊ အားသစ္၀င္၊ ေကာင္းခင္ညိဳမဲ၊ မိုးကသဲ။
(၆) ေတာ္သလင္းနီ၊ ပုဇြန္သီ၊ မိုးလီေႏွာင့္ယွက္၊ ကိုင္းထြန္ပ်က္။
(၇) ၀ါကၽြတ္ခါမွီ၊ မိုးမအီ၊ ရာသီေကာင္းလွ်က္၊ မီးထြန္းပ်က္၊
(၈) တန္းေဆာင္ဘုန္းလ၊ မိုးေႏွာင္းစ၊ မိုးကဆုတ္ရြာ၊ ေဆာင္းကလာ။
(၉) နတ္ေတာ္ေဆာင္းပန္း၊ ေျမာက္လီျဖန္း၊ အခ်မ္းမလုံ၊ မိုးစက္ကုန္။
(၁၀) ျပာသိုကာလ၊ ႏွင္းျမံဳက်၊ မိုးကမေပၚ၊ ေဆာင္းကေဆာ္။
(၁၁) တပိုးထြဲတြင္၊ ဆီးႏွင္းရႊင္၊ ေတာင္ခြင္တေလွ်ာက္၊ ႏွင္းမိုးေပါက္။
(၁၂) ပုဏၰားႏြားေရာင္း၊ လတေပါင္း ရြက္ေဟာင္းျမီခ၊ မိုးတိမ္ထ၊
တဆယ့္ႏွစ္လရာသီ၊ ေ၀သာလီမွာ၊ စုံညီပြင့္လန္း၊ ဖီးမသန္းေလ၊ ဖီးမသန္း။
ဇာကိုလားလို႔ ေျဖရမည္
ဆီးႏွင္းစိုစို ျပာသိုလည္းလြန္
လက္ပံပြင့္ဖူး ရာသီေျပာင္း၍
တေပါင္းကူးေသာ္ --။
၀မ္းႏူးစဖြယ္ ေတာၿမိဳင္လယ္မွာ
တြန္ျမည္ယင့္ယင့္ ရင္ကိုဖြင့္လွ်က္
ပင္ျမင့္ထိပ္ခ်ာ ကိုင္းအညွာမွာ
နားကာလွမ္းေထာက္ ျမကန္သာကို
၀ဲလာေရာက္ကာ ရီေသာက္လာေသာ
ဥၾသရြယ္ပ်ိဳ သာျခင္းဆိုေက
ဇာကိုလားလို႔ေျဖရမည္ --။
ေတာင္ကမူမွာ ဂူလည္းၿပိဳပ်က္
ႏြယ္ျမက္ေဆာင္းေဆာင္း တေရာင္းေရာင္းျဖင့္
ရွိေဟာင္းဘုရား ဥေကၡာင္းက်ိဳးမွာ
ၿဂိဳးညိဳနားေက ဇာကိုလားလို႔ေျဖရမည္ --။
ေညာင္ၾကပ္ၿမီမ်ိဳ ဇာတီအိုလည္း
ၿပိဳပ်က္ယိုယြင္း ကိုးကြယ္သူေလ
လူသွ်င္ကင္းလို႔ သတင္းနီ၀င္
လပျပင္မွာ ဟင္းလင္းျမင္ေက
ဇာကိုလားလို႔ေျဖရမည္ --။
(သာလွဦး)
လက္ပံပြင့္ဖူး ရာသီေျပာင္း၍
တေပါင္းကူးေသာ္ --။
၀မ္းႏူးစဖြယ္ ေတာၿမိဳင္လယ္မွာ
တြန္ျမည္ယင့္ယင့္ ရင္ကိုဖြင့္လွ်က္
ပင္ျမင့္ထိပ္ခ်ာ ကိုင္းအညွာမွာ
နားကာလွမ္းေထာက္ ျမကန္သာကို
၀ဲလာေရာက္ကာ ရီေသာက္လာေသာ
ဥၾသရြယ္ပ်ိဳ သာျခင္းဆိုေက
ဇာကိုလားလို႔ေျဖရမည္ --။
ေတာင္ကမူမွာ ဂူလည္းၿပိဳပ်က္
ႏြယ္ျမက္ေဆာင္းေဆာင္း တေရာင္းေရာင္းျဖင့္
ရွိေဟာင္းဘုရား ဥေကၡာင္းက်ိဳးမွာ
ၿဂိဳးညိဳနားေက ဇာကိုလားလို႔ေျဖရမည္ --။
ေညာင္ၾကပ္ၿမီမ်ိဳ ဇာတီအိုလည္း
ၿပိဳပ်က္ယိုယြင္း ကိုးကြယ္သူေလ
လူသွ်င္ကင္းလို႔ သတင္းနီ၀င္
လပျပင္မွာ ဟင္းလင္းျမင္ေက
ဇာကိုလားလို႔ေျဖရမည္ --။
(သာလွဦး)
Monday, July 7, 2008
ပန္ခ်င္သူ
ရက္ျပတ္ လွည့္မၾကည့္ပါကဲ့
ေမွ်ာ္သူရင္က်ိဳးေအာင္
သေရာ္စြာလာ --။
မင္းမ်က္၀န္းက
ရင္ကိုလန္းစီလို႔
ေတာ္၀င္ပန္းကိုမွ
တမ္းတလိုခ်င္ --။
ပန္းျမတ္အထြဋ္သဇင္
အာကာမွာယဥ္ယိမ္းလို႔
ႀကိဳင္မႊီးေရအသွ်င္ --။
ရႊီတူေငြတူ သရဖူျဖစ္လို႔
ခ်စ္လြန္းရၾကင္ --။
(သာလွဦး)
ေမွ်ာ္သူရင္က်ိဳးေအာင္
သေရာ္စြာလာ --။
မင္းမ်က္၀န္းက
ရင္ကိုလန္းစီလို႔
ေတာ္၀င္ပန္းကိုမွ
တမ္းတလိုခ်င္ --။
ပန္းျမတ္အထြဋ္သဇင္
အာကာမွာယဥ္ယိမ္းလို႔
ႀကိဳင္မႊီးေရအသွ်င္ --။
ရႊီတူေငြတူ သရဖူျဖစ္လို႔
ခ်စ္လြန္းရၾကင္ --။
(သာလွဦး)
Monday, June 30, 2008
သားဖႏွစ္ေယာက္ႏွင့္ျမင္းတေကာင္
အယင္ကခါ သားဖႏွစ္ေယာက္ ျမင္းေရာင္းရန္ ၿမိဳ႕သို႔တက္လတ္သည္။ သားဖႏွစ္ေယာက္ ျမင္းကိုမစီး ႀကိဳးဆဲြၿပီး ၿခီက်င္ေလွ်ာက္လာသည္။ ၿမိဳ႕ထဲတနီရာေရာက္ေသာအခါ ျမင္းကိုမစီးႀကိဳးဆဲြလာေသာ သားဖႏွစ္ေယာက္ကိုလူအမ်ားျမင္သည္။ ထိုအခါ (ဇာေလာက္ရူးလဲ ၾကည့္။ ျမင္းကိုမစီးႀကိဳးဆြဲလို႔ လမ္းေလွ်ာက္ကတ္ေတ။ လကားပင္ပန္းခံေရ၊ အရူးတိ။) ဟုအျပစ္တင္ၾကသည္။ ထိုေႀကာင့္ အဖသည္က (ေမာင္ႀကီးျမင္းစီး၊ ငါႀကိဳးဆဲြမည္)ဟု ဆိုသည္။
သို႔ျဖင့္ ေညာင္တပင္ေအာက္၌ အလာပသလာပ ေျပာဆိုလွ်က္ထိုင္နီေသာလူတအုပ္နား ျဖတ္ေလွ်ာက္လတ္သည္။ သားကျမင္းစီး၊ အဖလမ္းေလွ်ာက္လာသည္ကိုျမင္ေသာအခါ တေယာက္က (အခုေခတ္မွာ လူႀကီးကိုလူငယ္အားမနာ၊ အေရးမထား၊ မေလးစား။ အားေကာင္းေမာင္းသန္သားသည္က ျမင္းစီးလို႕၊ အဖ၀ါႀကီးက် ျမင္းဆဲြခိုင္းထားေရ။ ေကာင္းေကာင္းဆိုးေရ။ အဖျမင္းစီးလို႕ သားကလမ္းေလွ်ာက္ရဖို႕မနား)ဟု ေျပာသည္။
ထိုစကားကိုၾကားေသာအခါ သားျမင္းေအာက္ဆင္း၍ အဖကျမင္းစီးသည္။ သို႔ျဖင့္ ကလိမ့္ေမေခ်တက်ိဳင္အျခင္းေျပာနီေသာ နီရာနားသို႕ေရာက္လတ္သည္။ ထိုအခါ တေယာက္က (ဇာပိုင္လူႀကီးလဲခ်င့္။ သားကို လမ္းေလ်ာက္ခိုင္းလို႔ ကိုယ္က်ျမင္းစီးပနာ၊ ကေကာင္းဟုတ္ေတ။ အမွန္ဆို ႏွစ္ေယာက္လံုးျမင္းစီးလားေက ဇာျဖစ္ေတလဲ)ဟု ဆိုသည္။ ထိုအခါ အဖက သားကိုပါ ျမင္းထက္တက္စီးခိုင္းသည္။
တနီရာသို႔ေရာက္ေသာအခါ လူတေယာက္က (ေဒသားအဖႏွစ္ေယာက္ ျမင္းတေကာင္ကို ႏွစ္ေယာက္စီးလို႕ ျမင္းခမာ သနားေကာင္းထမန္း၊ ျမင္းတေကာင္းတည္း၊ လူကႏွစ္ေယာက္။ အမွန္ဆို ျမင္းကိုသူ႐ို႕ ထမ္းလားရဖို႔)ဟု ဆိုသည္။
ထိုအခါ သားဖႏွစ္ေယာက္ ျမင္းကိုအၿခီအလက္ပူးခ်ဳိင္ၿပီး ဘင္းထမ္းထိုး၍ထမ္းသည္။ သို႔ျဖင့္ တန္းထားတခုထက္သို႔ေရာက္လတ္သည္။ တန္းထားထက္တြင္ ခက္ခက္ခဲခဲျမင္းထမ္းလာေသာ သားဖႏွစ္ေယာက္ကို လူအမ်ားျမင္ေသာအခါ (ေအပိုင္ရယ္ဖို႕ေကာင္းစြာ တခါလည္းမျမင္ဖူး၊ အထူးအဆန္း၊ လာၾကည့္ကတ္၊ လာၾကည့္ကတ္)ဟု ၀ိုင္းရယ္ၾကသည္။
ထိုသို႔ ၀ိုင္းရယ္သံကိုၾကားေသာအခါ ျမင္းက ေၾကာက္ေၾကာက္ျဖင့္ကန္႐ုန္းလိုက္ရာ ႀကိဳးျပတ္၍ ေခ်ာင္းထဲသို႕ လူးက်လားသည္။ ျမင္းေရာင္းရန္ၿမိဳ႕တက္လာေသာ သားဖႏွစ္ေယာက္လည္း ေနာက္ဆံုးတြင္ ၀မ္းနည္းပက္လက္ အိမ္ျပန္လာလတ္ရသည္။
စကားပံု။ ။ (ဆရာမ်ားေက သားသီေရ။)
(ရြီးပို႔သူ ဇုႏၵတ္ႀကီး)
သို႔ျဖင့္ ေညာင္တပင္ေအာက္၌ အလာပသလာပ ေျပာဆိုလွ်က္ထိုင္နီေသာလူတအုပ္နား ျဖတ္ေလွ်ာက္လတ္သည္။ သားကျမင္းစီး၊ အဖလမ္းေလွ်ာက္လာသည္ကိုျမင္ေသာအခါ တေယာက္က (အခုေခတ္မွာ လူႀကီးကိုလူငယ္အားမနာ၊ အေရးမထား၊ မေလးစား။ အားေကာင္းေမာင္းသန္သားသည္က ျမင္းစီးလို႕၊ အဖ၀ါႀကီးက် ျမင္းဆဲြခိုင္းထားေရ။ ေကာင္းေကာင္းဆိုးေရ။ အဖျမင္းစီးလို႕ သားကလမ္းေလွ်ာက္ရဖို႕မနား)ဟု ေျပာသည္။
ထိုစကားကိုၾကားေသာအခါ သားျမင္းေအာက္ဆင္း၍ အဖကျမင္းစီးသည္။ သို႔ျဖင့္ ကလိမ့္ေမေခ်တက်ိဳင္အျခင္းေျပာနီေသာ နီရာနားသို႕ေရာက္လတ္သည္။ ထိုအခါ တေယာက္က (ဇာပိုင္လူႀကီးလဲခ်င့္။ သားကို လမ္းေလ်ာက္ခိုင္းလို႔ ကိုယ္က်ျမင္းစီးပနာ၊ ကေကာင္းဟုတ္ေတ။ အမွန္ဆို ႏွစ္ေယာက္လံုးျမင္းစီးလားေက ဇာျဖစ္ေတလဲ)ဟု ဆိုသည္။ ထိုအခါ အဖက သားကိုပါ ျမင္းထက္တက္စီးခိုင္းသည္။
တနီရာသို႔ေရာက္ေသာအခါ လူတေယာက္က (ေဒသားအဖႏွစ္ေယာက္ ျမင္းတေကာင္ကို ႏွစ္ေယာက္စီးလို႕ ျမင္းခမာ သနားေကာင္းထမန္း၊ ျမင္းတေကာင္းတည္း၊ လူကႏွစ္ေယာက္။ အမွန္ဆို ျမင္းကိုသူ႐ို႕ ထမ္းလားရဖို႔)ဟု ဆိုသည္။
ထိုအခါ သားဖႏွစ္ေယာက္ ျမင္းကိုအၿခီအလက္ပူးခ်ဳိင္ၿပီး ဘင္းထမ္းထိုး၍ထမ္းသည္။ သို႔ျဖင့္ တန္းထားတခုထက္သို႔ေရာက္လတ္သည္။ တန္းထားထက္တြင္ ခက္ခက္ခဲခဲျမင္းထမ္းလာေသာ သားဖႏွစ္ေယာက္ကို လူအမ်ားျမင္ေသာအခါ (ေအပိုင္ရယ္ဖို႕ေကာင္းစြာ တခါလည္းမျမင္ဖူး၊ အထူးအဆန္း၊ လာၾကည့္ကတ္၊ လာၾကည့္ကတ္)ဟု ၀ိုင္းရယ္ၾကသည္။
ထိုသို႔ ၀ိုင္းရယ္သံကိုၾကားေသာအခါ ျမင္းက ေၾကာက္ေၾကာက္ျဖင့္ကန္႐ုန္းလိုက္ရာ ႀကိဳးျပတ္၍ ေခ်ာင္းထဲသို႕ လူးက်လားသည္။ ျမင္းေရာင္းရန္ၿမိဳ႕တက္လာေသာ သားဖႏွစ္ေယာက္လည္း ေနာက္ဆံုးတြင္ ၀မ္းနည္းပက္လက္ အိမ္ျပန္လာလတ္ရသည္။
စကားပံု။ ။ (ဆရာမ်ားေက သားသီေရ။)
(ရြီးပို႔သူ ဇုႏၵတ္ႀကီး)
ဂါရီသမားႏွင့္ ကူနတ္ကယ္နတ္
တရက္နိခါ ဂါရီသမားတေယာက္သည္ ဂါရီေမာင္းယင္း က်ဳပ္ကၽြံလားသည္။ ဂါရီသမားသည္ စိတ္ပ်က္ပ်က္ႏွင့္ ေအာက္သို႔ဆင္းၿပီးလွ်င္ ကူနတ္ကယ္နတ္၏အကူအညီရလိုရျငား တိုင္တမ္းလိုက္သည္။
(အို ကူနတ္ကယ္နတ္အေပါင္း႐ို႕ အကၽြႏ္ုပ္၏ဂါရီ က်ဳပ္ကၽြံနီစြာကို တခ်က္ေခ်ေလာက္ ကယ္တင္ပီးပါ။)
(အို ကူနတ္ကယ္နတ္အေပါင္း႐ို႕ အကၽြႏ္ုပ္၏ဂါရီ က်ဳပ္ကၽြံနီစြာကို တခ်က္ေခ်ေလာက္ ကယ္တင္ပီးပါ။)
ကူနတ္ကယ္နတ္ နတ္မင္းႀကီးလည္း ဂါရီသမား၏လိုင္ေျခာင္းသံျဖင့္ ဆယ္အိမ္ၾကားလွမ္းေအာ္အသံကိုၾကားသည္ႏွင့္ ေအာက္သို႔တခ်က္ ငံု႔ၾကည့္လိုက္သည္။ ထိုအခါ သူကိုယ္တိုင္ တခုေခ်လည္းမ႐ုန္းဘဲ လမ္းဘဲတြင္ ေအအတိုင္းေဆာင့္ေျခာင္ထိုင္နီေသာ ဂါရီသမားငပ်င္းေထြကို လွမ္းျမင္သည္။
ထိုအခါ နတ္မင္းႀကီးက (အေ၀း ႏြားဂါရီေမာင္း၊ မင္းပက္ခုံးကို ဂါရီေအာက္မွာအယင္သြင္း။ ၿပီးေကတခ်က္ ႐ုန္းၾကည့္အံု႔။ မရခါမွ ငါ့ကိုေခၚ) ဟု ေအာ္ေငါက္လိုက္သည္။
(ရြီးပို႔သူ ဇုႏၵတ္ႀကီး)
Friday, June 27, 2008
က်ီးကန္းႏွင့္ ရီကေတာင္း
အခါတပါးတြင္ ရီငတ္နီေသာ က်ီးကန္းတေကာင္သည္ ရီကေတာင္းတခုကို အိမ္ေမာင္းကာေအာက္တြင္ ခ်လွ်က္သားတြိသည္။ ကေတာင္းထဲတြင္ ရီအလတ္ေလာက္ရာဟိၿပီး က်ီးကန္းသည္ ရီကိုလွမ္းမေသာက္ႏိုင္ျဖစ္နီသည္။ ကေတာင္းကိုေမာ့ေသာက္ၾကည့္ေသာအခါတြင္လည္း ကေတာင္းသည္ အႀကီးမသန္ျဖစ္၍ ျမွင့္၍မပါ။
က်ီးကန္းလည္း ဇာလုပ္၍ဇာကိုင္ရမွန္းမသိျဖစ္နီဆိုက္ ကေတာင္းနားတြင္ ေက်ာက္စရစ္ခဲတပံုကို လွမ္းျမင္သည္။ က်ီးကန္းလည္း အႀကံရသည္ႏွင့္ ေက်ာက္စရစ္ခဲတခဲကို ကေတာင္းထဲသို႔ ထည့္လိုက္သည္။ ေယခါ ကေတာင္းထဲကရီသည္ တဖဲ့ေခ် ျမင့္တက္လတ္သည္။ က်ီးကန္းလည္း ေက်ာက္စရစ္ခဲေနာက္တခဲ ထပ္ထည့္လိုက္သည္။ ကေတာင္းထဲကရီသည္ ေနာက္ထပ္တဖဲ့ေခ်ျမင့္တက္လတ္သည္။
ယင္းပိုင္ႏွင့္ အနားတြင္ဟိေသာ ေက်ာက္စရစ္ခဲအားလံုးကို တခဲၿပီးတခဲ ကေတာင္းထဲသို႔ထည့္လိုက္သည္၊ ကေတာင္းထဲကရီသည္ ကေတာင္း၀သို႔တိုင္ ျမင့္တက္လတ္သည္။ ထိုအခါ က်ီးကန္းသည္ ကေတာင္းထဲကရီကို အားရပါးရ ေသာက္ခ်လိုက္သည္။
(လိုလွ်င္ႀကံက နည္းလမ္းရ။ ခြန္အားထက္ ဥာဏ္အားထက္။)
(ရြီးပို႔သူ ဇုႏၵတ္ႀကီး)
က်ီးကန္းလည္း ဇာလုပ္၍ဇာကိုင္ရမွန္းမသိျဖစ္နီဆိုက္ ကေတာင္းနားတြင္ ေက်ာက္စရစ္ခဲတပံုကို လွမ္းျမင္သည္။ က်ီးကန္းလည္း အႀကံရသည္ႏွင့္ ေက်ာက္စရစ္ခဲတခဲကို ကေတာင္းထဲသို႔ ထည့္လိုက္သည္။ ေယခါ ကေတာင္းထဲကရီသည္ တဖဲ့ေခ် ျမင့္တက္လတ္သည္။ က်ီးကန္းလည္း ေက်ာက္စရစ္ခဲေနာက္တခဲ ထပ္ထည့္လိုက္သည္။ ကေတာင္းထဲကရီသည္ ေနာက္ထပ္တဖဲ့ေခ်ျမင့္တက္လတ္သည္။
ယင္းပိုင္ႏွင့္ အနားတြင္ဟိေသာ ေက်ာက္စရစ္ခဲအားလံုးကို တခဲၿပီးတခဲ ကေတာင္းထဲသို႔ထည့္လိုက္သည္၊ ကေတာင္းထဲကရီသည္ ကေတာင္း၀သို႔တိုင္ ျမင့္တက္လတ္သည္။ ထိုအခါ က်ီးကန္းသည္ ကေတာင္းထဲကရီကို အားရပါးရ ေသာက္ခ်လိုက္သည္။
(လိုလွ်င္ႀကံက နည္းလမ္းရ။ ခြန္အားထက္ ဥာဏ္အားထက္။)
(ရြီးပို႔သူ ဇုႏၵတ္ႀကီး)
ေကာက္႐ိုးပံုေစာင့္ခြီး
တရက္နိခါ ခြီးတေကာင္သည္ အစာရွာယင္း ေညာင္းေညာင္းျဖင့္ ႏြား႐ံုေခ်တခုအနားသို႔ ေရာက္ပါလတ္သည္၊ ထိုတြင္ ေကာက္႐ိုးအျပည့္ႏွင့္ ႏြားစာခြက္တခုကို တြိသည္၊ ခြီးသည္ ၀မ္းဆာဆာျဖင့္ အိပ္ခ်င္နီသည္ႏွင့္ ႏြားစာခြက္ထဲတြင္ပင္ ခြီ၍၀င္အိပ္လိုက္သည္၊ ေကာက္႐ိုးသည္ႏြီးသျဖင့္ ခြီးေခ်မွာ တခဏအတြင္း ဇိမ္က်က်အိပ္ေပ်ာ္လားၿပီး နတ္သမီးငါးရာႏွင့္ အိမ္မက္မက္နီသည္။
ထိုသို႔အိမ္မက္ေကာင္းနီဆိုက္ ႏြားေခ်ေပါက္ခ်လာလတ္သည္။ ၀မ္းဆာဆာျဖင့္ သူ႕စားခြက္ကို လိုက္ရွာေသာအခါ ခြီးေခ်ကို စားခြက္ထဲတြင္ အိပ္ေပ်ာ္နီသည္ကို တြိရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ခြီးေခ်ကို အိပ္ရာဖယ္ပီးဖုိ႕ ႏိႈးလိုက္သည္။
(ခြီးေခ် ထထ။ ဇာျဖစ္လို႔ သူမ်ားစားခြက္ထဲမွာ အိပ္နီစြာလဲ။)
ထိုတြင္ ခြီးေခ်အိမ္မက္မက္နီရာမွ လန္႔ႏိုးလာသည္၊။ အျပင္တြင္ နတ္သမီးငါးရာကို တြိရဖို႔အစား ၿဂိဳကားကားႏွင့္ ႏြားေခ်ကိုရာတြိရသည္။ ခြီးေခ်မွာ အိပ္မႊားစံုထ ႏြားေခ်ကို ကိုက္ဖို႔ပ်င္သည္။ ႏြားေခ်ေကာက္႐ိုးစားဖို႔ႀကံတိုင္ ေဟာင္လိုက္ ကိုက္လိုက္လုပ္နီသည္။
ထိုအခါ ႏြားေခ်ကေျပာသည္။ (အစ္ကိုခြီးေခ် ကၽြန္ေတာ္အလုပ္ကျပန္ပါလတ္စြာ၊ ကေကာင္းပင္ပန္းေရ။ တခုလည္းမစားရသိမ့္။ ၀မ္းလည္းကေကာင္းဆာေရ။ ကၽြန္ေတာ့္ေကာက္႐ိုး ကၽြန္ေတာ္ အီးအီးခ်မ္းခ်မ္း စားပါရစီ၊ အစ္ကိုခြီးက ေကာက္႐ိုးစားစြာလည္းမဟုတ္။ ဇာျဖစ္လို႔ေဟာင္နီစြာလဲ) ဟု ဆိုသည္။
သို႔ေသာ္ ခြီးေခ်မွာ ႏြားေခ်စကားကို နားမေထာင္။ ေဟာင္လိုက္ကိုက္လိုက္ လုပ္ၿမဲလုပ္နီသည္။ ထိုအခါ ႏြားေခ်မွာ မာန္ပါပါျဖင့္ ခြီးေခ်ေဘးစကို ေက်ာက္ကန္လိုက္သည္။ ခြီးေခ်မွာ ၀ါးအျပန္တရာ ရြင့္စိုင္လားသည္။
ကိုယ္လည္းမစား သူမ်ားစားစြာလည္းမနာလို ၀န္တိုေသာခြီးေခ်မွာ နံ႐ိုးက်ိဳး၍ ျပင္းစြာဒါဏ္ရာရလီသတည္း။
(ရြီးပို႔သူ ဇုႏၵတ္ႀကီး)
ထိုသို႔အိမ္မက္ေကာင္းနီဆိုက္ ႏြားေခ်ေပါက္ခ်လာလတ္သည္။ ၀မ္းဆာဆာျဖင့္ သူ႕စားခြက္ကို လိုက္ရွာေသာအခါ ခြီးေခ်ကို စားခြက္ထဲတြင္ အိပ္ေပ်ာ္နီသည္ကို တြိရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ခြီးေခ်ကို အိပ္ရာဖယ္ပီးဖုိ႕ ႏိႈးလိုက္သည္။
(ခြီးေခ် ထထ။ ဇာျဖစ္လို႔ သူမ်ားစားခြက္ထဲမွာ အိပ္နီစြာလဲ။)
ထိုတြင္ ခြီးေခ်အိမ္မက္မက္နီရာမွ လန္႔ႏိုးလာသည္၊။ အျပင္တြင္ နတ္သမီးငါးရာကို တြိရဖို႔အစား ၿဂိဳကားကားႏွင့္ ႏြားေခ်ကိုရာတြိရသည္။ ခြီးေခ်မွာ အိပ္မႊားစံုထ ႏြားေခ်ကို ကိုက္ဖို႔ပ်င္သည္။ ႏြားေခ်ေကာက္႐ိုးစားဖို႔ႀကံတိုင္ ေဟာင္လိုက္ ကိုက္လိုက္လုပ္နီသည္။
ထိုအခါ ႏြားေခ်ကေျပာသည္။ (အစ္ကိုခြီးေခ် ကၽြန္ေတာ္အလုပ္ကျပန္ပါလတ္စြာ၊ ကေကာင္းပင္ပန္းေရ။ တခုလည္းမစားရသိမ့္။ ၀မ္းလည္းကေကာင္းဆာေရ။ ကၽြန္ေတာ့္ေကာက္႐ိုး ကၽြန္ေတာ္ အီးအီးခ်မ္းခ်မ္း စားပါရစီ၊ အစ္ကိုခြီးက ေကာက္႐ိုးစားစြာလည္းမဟုတ္။ ဇာျဖစ္လို႔ေဟာင္နီစြာလဲ) ဟု ဆိုသည္။
သို႔ေသာ္ ခြီးေခ်မွာ ႏြားေခ်စကားကို နားမေထာင္။ ေဟာင္လိုက္ကိုက္လိုက္ လုပ္ၿမဲလုပ္နီသည္။ ထိုအခါ ႏြားေခ်မွာ မာန္ပါပါျဖင့္ ခြီးေခ်ေဘးစကို ေက်ာက္ကန္လိုက္သည္။ ခြီးေခ်မွာ ၀ါးအျပန္တရာ ရြင့္စိုင္လားသည္။
ကိုယ္လည္းမစား သူမ်ားစားစြာလည္းမနာလို ၀န္တိုေသာခြီးေခ်မွာ နံ႐ိုးက်ိဳး၍ ျပင္းစြာဒါဏ္ရာရလီသတည္း။
(ရြီးပို႔သူ ဇုႏၵတ္ႀကီး)
ဂ်ဴပီတာနတ္ဖုရားႏွင့္ ပ်ားဘုရင္မ
အခါတပါးတြင္ ပ်ားဘုရင္မတေကာင္သည္ ဂ်ဴပီတာနတ္ဖုရားကို ပ်ားရည္လွဴရန္ စိတ္ကူးေပၚလတ္သည္။ ေယဇူးႏွင့္ ပ်ားဘုရင္မသည္ သူ႔ပ်ားအံုထဲက အခ်ိဳဆံုးႏွင့္ အသန္႔ဆံုးပ်ားရည္မ်ားကိုစုၿပီးလွ်င္ ဂ်ဴပီတာနတ္ဖုရားဟိရာ အိုလံပစ္ေတာင္ထိပ္သို႔ အေရာက္လားလတ္သည္။
ပ်ားရည္လက္ေဆာင္ရသည့္အတြက္ ဂ်ဴပီတာနတ္ဖုရားက ေကာင္းေကာင္းေပ်ာ္သည္။ ပ်ားဘုရင္မကို (ကိုင္း ပ်ားဘုရင္မ၊ ငါ့ကိုပီးေရ သင့္ပ်ားရည္အတြက္ သင့္ကိုလည္း ငါတခုျပန္လို႔ပီးမည္၊ သင္ပဇာကို အလိုဟိေရလဲေျပာပါ) ဟု မိန္းသည္။ ေယခါ ပ်ားဘုရင္မက (အို အသွ်င္နတ္မင္း၊ ကၽြန္ေတာ္မ်ိဳးမ အလိုခ်င္ဆံုး အေတာင့္တဆံုးက ေကာင္းေကာင္းအဆိပ္ျပင္းေရ ျမွားအပ္တစင္းပါ။ အကၽြန္႔ပ်ားအံုမွာ ပ်ားလာခိုးေသာက္သူတိကို ယင္းျမွားအပ္ႏွင့္ ထိုးသတ္လိုပါေရအသွ်င္) ဟု ျပန္ေျဖသည္။
ပ်ားဘုရင္မ၏စကားကိုၾကားရေသာအခါ ဂ်ဴပီတာနတ္ဖုရားမွာ မ်ားစြာစိတ္မေကာင္းျဖစ္ရသည္။ ေယဒါလည္း သူ႔ကတိအတိုင္း (ကိုင္း ပ်ားဘုရင္မ၊ သင္လိုခ်င္ေရ အဆိပ္ျမွားကို ငါပီးမည္။ ေအျမွားႏွင့္ထိုးေရခါ အထိုးခံရေရအေကာင္တိ ေကာင္းေကာင္းဒုကၡေရာက္လိမ့္မည္) ဟု မွာလိုက္သည္။
ပ်ားဘုရင္မကလည္း ဂ်ဴပီတာနတ္ဖုရားကို ေကာင္းေကာင္းေက်းဇူးဟိေၾကာင္းေျပာသည္။ ေယခါ ဂ်ဴပီတာနတ္ဖုရားက (ေအး ပ်ားဘုရင္မ၊ ေအအဆိပ္ျမွားႏွင့္ ငါ့စကားမဆံုးသိမ့္။ ေအျမွားႏွင့္အထိုးခံရေရအေကာင္တိ ေကာင္းေကာင္းဒုကၡေရာက္ဖို႔စြာမွန္ေရ။ ေယဒါလည္း ေအျမွားကို တခါရာသံုးလို႔ရေရ။ သံုးၿပီးစြာႏွင့္ သင္လည္းသီရလိမ့္မည္) ဟု မွာလိုက္သည္။
(မေကာင္းမႈကိုႀကံတိုင္း၊ မေကာင္းက်ိဳးကိုခံရတတ္သည္။) အပုေခ်႐ို႕သိထားကတ္ရဖို႔။
(ရြီးပို႔သူ ဇုႏၵတ္ႀကီး)
ပ်ားရည္လက္ေဆာင္ရသည့္အတြက္ ဂ်ဴပီတာနတ္ဖုရားက ေကာင္းေကာင္းေပ်ာ္သည္။ ပ်ားဘုရင္မကို (ကိုင္း ပ်ားဘုရင္မ၊ ငါ့ကိုပီးေရ သင့္ပ်ားရည္အတြက္ သင့္ကိုလည္း ငါတခုျပန္လို႔ပီးမည္၊ သင္ပဇာကို အလိုဟိေရလဲေျပာပါ) ဟု မိန္းသည္။ ေယခါ ပ်ားဘုရင္မက (အို အသွ်င္နတ္မင္း၊ ကၽြန္ေတာ္မ်ိဳးမ အလိုခ်င္ဆံုး အေတာင့္တဆံုးက ေကာင္းေကာင္းအဆိပ္ျပင္းေရ ျမွားအပ္တစင္းပါ။ အကၽြန္႔ပ်ားအံုမွာ ပ်ားလာခိုးေသာက္သူတိကို ယင္းျမွားအပ္ႏွင့္ ထိုးသတ္လိုပါေရအသွ်င္) ဟု ျပန္ေျဖသည္။
ပ်ားဘုရင္မ၏စကားကိုၾကားရေသာအခါ ဂ်ဴပီတာနတ္ဖုရားမွာ မ်ားစြာစိတ္မေကာင္းျဖစ္ရသည္။ ေယဒါလည္း သူ႔ကတိအတိုင္း (ကိုင္း ပ်ားဘုရင္မ၊ သင္လိုခ်င္ေရ အဆိပ္ျမွားကို ငါပီးမည္။ ေအျမွားႏွင့္ထိုးေရခါ အထိုးခံရေရအေကာင္တိ ေကာင္းေကာင္းဒုကၡေရာက္လိမ့္မည္) ဟု မွာလိုက္သည္။
ပ်ားဘုရင္မကလည္း ဂ်ဴပီတာနတ္ဖုရားကို ေကာင္းေကာင္းေက်းဇူးဟိေၾကာင္းေျပာသည္။ ေယခါ ဂ်ဴပီတာနတ္ဖုရားက (ေအး ပ်ားဘုရင္မ၊ ေအအဆိပ္ျမွားႏွင့္ ငါ့စကားမဆံုးသိမ့္။ ေအျမွားႏွင့္အထိုးခံရေရအေကာင္တိ ေကာင္းေကာင္းဒုကၡေရာက္ဖို႔စြာမွန္ေရ။ ေယဒါလည္း ေအျမွားကို တခါရာသံုးလို႔ရေရ။ သံုးၿပီးစြာႏွင့္ သင္လည္းသီရလိမ့္မည္) ဟု မွာလိုက္သည္။
(မေကာင္းမႈကိုႀကံတိုင္း၊ မေကာင္းက်ိဳးကိုခံရတတ္သည္။) အပုေခ်႐ို႕သိထားကတ္ရဖို႔။
(ရြီးပို႔သူ ဇုႏၵတ္ႀကီး)
ေတာင္သမင္ႏွင့္အၿဂိဳ
အခါတပါးတြင္ ေတာင္သမင္တေကာင္သည္ ရီေသာက္ဖို႔ ေျမာင္သို႔ဆင္းပါလတ္သည္။ ရာသီဥတုကေကာင္း ရီကလည္းႀကိဳင္နီသည့္အတြက္ သမင္သည္ သူ႔အ႐ုပ္ကိုသူ ရီထဲတြင္ ႀကင္းၾကင္းလင္းလင္းျမင္ရသည္။
ရီထဲတြင္ျမင္ရသည္တြင္ သူ႔အၿဂိဳကို အလွဆံုးဟုထင္မိသည္။ စိတ္ထဲတြင္လည္း (အား လွလိုက္ေတ ငါ႕အၿဂိဳ၊ တခါတည္း ခက္မငါးျဖာထြက္ပနာ၊ ငါ့တခႏၶာလံုး အၿဂိဳအလွဆံုး၊ ငါ့ၿခီေထာက္က သိမ္သိမ္ေညာင္ေညာင္ႏွင့္ ငယ္ေရအထဲမွာ ရွည္ကလည္းရွည္သိမ့္ေရ၊ ေကာင္းေကာင္းအ႐ုပ္ဆိုးစြာမနား) ဟု ေတြးမိသည္။
ယင္းပိုင္ႏွင့္ ရီထဲတြင္ျမင္ရသည့္သူ႔အ႐ုပ္ကိုၾကည့္ပနာ အၿဂိဳကိုခ်ီက်ဴးလိုက္၊ ၿခီေထာက္ကို အသံုးမက်ဟုေတြးလိုက္ျဖင့္ သမင္သည္ ေျမာင္ထဲတြင္ အခ်ိန္အင္တန္ၾကာလားသည္။ ထိုတြင္ ျခေသၤ့တေကာင္သည္ သမင္ကိုျမင္၍ ဖမ္းရန္ခ်ဥ္းလာသည္။ ျခေသၤ့အပါးသို႔ေရာက္မွ သမင္ကျမင္သည္၊ ထိုအခါ ေၾကာက္ေၾကာက္ျဖင့္ သမင္ထြက္ၿပီးလားသည္။ ျခေသၤ့လည္း သမင္ေနာက္ ထပ္ၾကပ္မကြာလိုက္သည္။
သမင္သည္ ျပားတြင္ ျခေသၤ့ထက္ယင္ေသာ္လည္း ေတာတြင္ ေကာင္းေကာင္းမၿပီးႏိုင္။ သူ႔အၿဂိဳသည္ ထိုၿခံဳတြင္ၿငိ၊ သည္ၿခံဳတြင္ၿငိျဖင့္ ေနာက္ဆံုး ျခေသၤ့ဖမ္းမိလားသည္၊ ေယခါမွ (ၿဂိဳႏွင့္ၿခီမွာ ၿဂိဳကို အမႊမ္းတင္ဗ်ာ၊ ၿခီကိုအသံုးမက်) ဟု ငါထင္မွတ္မွားခသည္။ မွားလီစြတကားဟု ေနာင္တႀကီးစြာရလီသတည္း။
ထိုနည္းတူစြာ အကၽြႏ္ုပ္႐ို႕သည္လည္း (အဖိုးတန္မွန္း မတန္မွန္းမသိ} အမႊမ္းတင္တတ္ မွားတတ္ပါသည္။
(ရြီးပို႔သူ ဇုႏၵတ္ႀကီး)
Thursday, June 26, 2008
ဘီဟာရီမသား
ပါးစက ေျပာလာစြာက
ေတာ္လွန္ေရးစကား --။
လုပ္နီစြာက ကုန္းကြထား
ဘီဟာရီမသား ၀မ္းဖားဖား --။
(သာလွဦး)
ေတာ္လွန္ေရးစကား --။
လုပ္နီစြာက ကုန္းကြထား
ဘီဟာရီမသား ၀မ္းဖားဖား --။
(သာလွဦး)
Friday, June 20, 2008
၀က္ထီး
၀က္ကိုအစာေကၽြးစြာ
ခ်စ္လို႔မဟုတ္ပါ --။
ျခံထဲက ၀က္ကို
ပုိးပိုင္မြီးစပ္
နိစိုင္ အစာေကၽြးကတ္ေတ --။
၀က္ႀကီးက
တနိထက္တနိ
တရက္ထက္ တရက္
ထီးထီးလာေရ --။
ရီခ်ိဳးဗ်ာယ္
ခါးသပ္ပီးေက
(၀က္ထီး) က
ကေကာင္း ေက်နပ္နီေရ --။
သံေ၀ဂရစရာ
အမ်ားမႀကာ
(၀က္ထီး) ကို လွံနန္႔ထိုးခါ
ကၽြီးလိုက္ေတ ၀က္
ကမၻာပ်က္ေယွာင္ --။
ယၿပီးေက
အသြီးကိုထုတ္
အရီကိုဆုတ္
မီးဖုတ္ၾကပ္တိုက္
(၀က္ထီး)
မ်က္ျဖဴဆိုက္ရပါဗ်ာယ္ --။
ေနာက္ဆံုး လူတိက
၀က္သားကို ခ်က္စားဗ်ာယ္
၀က္ေဂါင္းကို
စြပ္ျပဳတ္လုပ္ပစ္လိုက္ေတ --။
(၀က္ထီး) ဘ၀
ပ်က္စီးရပါဗ်ာ --။
(၀က္ထီး)
ဇာလည္းမတတ္ႏိုင္ပါဗ်ာ --။
(သာလွဦး)
ခ်စ္လို႔မဟုတ္ပါ --။
ျခံထဲက ၀က္ကို
ပုိးပိုင္မြီးစပ္
နိစိုင္ အစာေကၽြးကတ္ေတ --။
၀က္ႀကီးက
တနိထက္တနိ
တရက္ထက္ တရက္
ထီးထီးလာေရ --။
ရီခ်ိဳးဗ်ာယ္
ခါးသပ္ပီးေက
(၀က္ထီး) က
ကေကာင္း ေက်နပ္နီေရ --။
သံေ၀ဂရစရာ
အမ်ားမႀကာ
(၀က္ထီး) ကို လွံနန္႔ထိုးခါ
ကၽြီးလိုက္ေတ ၀က္
ကမၻာပ်က္ေယွာင္ --။
ယၿပီးေက
အသြီးကိုထုတ္
အရီကိုဆုတ္
မီးဖုတ္ၾကပ္တိုက္
(၀က္ထီး)
မ်က္ျဖဴဆိုက္ရပါဗ်ာယ္ --။
ေနာက္ဆံုး လူတိက
၀က္သားကို ခ်က္စားဗ်ာယ္
၀က္ေဂါင္းကို
စြပ္ျပဳတ္လုပ္ပစ္လိုက္ေတ --။
(၀က္ထီး) ဘ၀
ပ်က္စီးရပါဗ်ာ --။
(၀က္ထီး)
ဇာလည္းမတတ္ႏိုင္ပါဗ်ာ --။
(သာလွဦး)
Monday, June 16, 2008
ယခိုင္ပ်ည္က်ီး သီးခ်ားလြတ္ေမ်ာက္ေယး (သို႔မဟုတ္) မ်န္မာစကားသိပ္ေပတာဘဲ ေမာင္မင္း
ယခိုင္ပ်ည္က်ီး သီးခ်ားလြတ္ေမ်ာက္ေယး (သို႔မဟုတ္) မ်န္မာစကားသိပ္ေပတာဘဲ ေမာင္မင္း
===================================
၀မ္းေရးအတြက္
အသက္ဆက္ဖို႔
မရွက္မေၾကာက္
ေဖာက္ပါရသည္
ကတိဟူေသာ က်ိန္သစၥာ --။
ထြက္လာခါစ ရဲရဲေတာက္
ပါးစက တေပါက္
အခုက ေလးငါးေျခာက္
ခြံ႕ရေကၽြးရမေလာက္
(ေျဂာက္ေျဂာက္) နန္႔
ေဂ်ာက္ထဲကို ေက်ာက္သီးခ်ေယွာင္ --။
စားလည္း ကေကာင္းစားႏိုင္ကတ္ေတ
စာသားျပင္းေခ်တိကိုၾကည့္ --။
တိုင္းျပည္အီးအီး မအီးအီး
အေရးမႀကီး
၀မ္းမီးအီးဖို႔ အေရးႀကီး --။
တိုင္းျပည္ေကာင္းစားစား မေကာင္းစားစား
သတိမထား
မယားေကာင္းစားဖို႔ အဓိကထား --။
လူမ်ိဳးေခ်ာင္းက်က် မက်က်
ကိုယ္ဂြမက်ေက က်ီ --။
(ယခိုင္ပ်ည္က်ီး သီးခ်ားလြတ္ေမ်ာက္ေယးအတြက္
လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္တိုက္ပဲြ၀င္က်)
ငုတ္ယင္းေပၚ ေပၚယင္းငုတ္
ျမဳတ္ယင္းေလွာ္ ေလွာ္ယင္းျမဳတ္
စင္းျပတ္ျပဳတ္ --။
ငပ်င္းေလာင္းေလွာ္ပိုင္ေယွာင္
ႀကိဳးကမျဖဳတ္ ေလွာ္ယင္းစစုန္းျမဳတ္
ေတာ္လွန္ယင္း
အမ်ိဳးျပဳတ္ကတ္လိမ့္မည္သတိထား --။
(မ်န္မာစကားသိပ္ေပတာဘဲ ေမာင္မင္း)
(သာလွဦး)
===================================
၀မ္းေရးအတြက္
အသက္ဆက္ဖို႔
မရွက္မေၾကာက္
ေဖာက္ပါရသည္
ကတိဟူေသာ က်ိန္သစၥာ --။
ထြက္လာခါစ ရဲရဲေတာက္
ပါးစက တေပါက္
အခုက ေလးငါးေျခာက္
ခြံ႕ရေကၽြးရမေလာက္
(ေျဂာက္ေျဂာက္) နန္႔
ေဂ်ာက္ထဲကို ေက်ာက္သီးခ်ေယွာင္ --။
စားလည္း ကေကာင္းစားႏိုင္ကတ္ေတ
စာသားျပင္းေခ်တိကိုၾကည့္ --။
တိုင္းျပည္အီးအီး မအီးအီး
အေရးမႀကီး
၀မ္းမီးအီးဖို႔ အေရးႀကီး --။
တိုင္းျပည္ေကာင္းစားစား မေကာင္းစားစား
သတိမထား
မယားေကာင္းစားဖို႔ အဓိကထား --။
လူမ်ိဳးေခ်ာင္းက်က် မက်က်
ကိုယ္ဂြမက်ေက က်ီ --။
(ယခိုင္ပ်ည္က်ီး သီးခ်ားလြတ္ေမ်ာက္ေယးအတြက္
လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္တိုက္ပဲြ၀င္က်)
ငုတ္ယင္းေပၚ ေပၚယင္းငုတ္
ျမဳတ္ယင္းေလွာ္ ေလွာ္ယင္းျမဳတ္
စင္းျပတ္ျပဳတ္ --။
ငပ်င္းေလာင္းေလွာ္ပိုင္ေယွာင္
ႀကိဳးကမျဖဳတ္ ေလွာ္ယင္းစစုန္းျမဳတ္
ေတာ္လွန္ယင္း
အမ်ိဳးျပဳတ္ကတ္လိမ့္မည္သတိထား --။
(မ်န္မာစကားသိပ္ေပတာဘဲ ေမာင္မင္း)
(သာလွဦး)
သုေတသီ
သုေတသီ
=====
သုေတသီဟု
ပညတ္ျပဳေသာ
ဗဟုသုတ
လြန္ႄကြယ္၀ေသာ ဆရာ --။
ကမၻာ့သမိုင္း
ျဖစ္စဥ္တိုင္းကို
ပိုင္းျခားေ၀ဖန္
တိက်မွန္ေသာ ဆရာ --။
ျမန္မာရာဇ၀င္
က်မ္းစံုလင္ကို
ရင္သတ္မိေမာ
ေဟာေျပာႏိုင္ေသာ ဆရာ --။
ပိဋကတ္သံုးဖံု
အလံုးစံုကို
အာဂံုေဆာင္လွ်က္
ႏႈတ္က်က္ရေသာ ဆရာ --။
ရခိုင္သမိုင္း ရခိုင္စာက်
ေလ့လာႀကိဳးကုတ္
ေဖာ္ထုတ္ဖို႔ရန္
သူက မိကြန္ေဆာင္နီ၏ --။
ဟကၠရီက်မသား
၀မ္းဖားဖား
ကားရီကားရား
၀က္ပိုင္ေယွာင္လား
၀က္ပိုင္ေယွာင္စား --။
ဘဲြ႔လံုးထီးထီး
ထန္းသီးလံုးထက္ႀကီး
ဓျပဳတ္သီးထက္ႀကီး
(လီးလိုက္ေတပင္) ထမ္းလို႔မပါ
ကာလနာ --။
ေမာင္ေဂါက္ (ရခိုင္ျပည္)
=====
သုေတသီဟု
ပညတ္ျပဳေသာ
ဗဟုသုတ
လြန္ႄကြယ္၀ေသာ ဆရာ --။
ကမၻာ့သမိုင္း
ျဖစ္စဥ္တိုင္းကို
ပိုင္းျခားေ၀ဖန္
တိက်မွန္ေသာ ဆရာ --။
ျမန္မာရာဇ၀င္
က်မ္းစံုလင္ကို
ရင္သတ္မိေမာ
ေဟာေျပာႏိုင္ေသာ ဆရာ --။
ပိဋကတ္သံုးဖံု
အလံုးစံုကို
အာဂံုေဆာင္လွ်က္
ႏႈတ္က်က္ရေသာ ဆရာ --။
ရခိုင္သမိုင္း ရခိုင္စာက်
ေလ့လာႀကိဳးကုတ္
ေဖာ္ထုတ္ဖို႔ရန္
သူက မိကြန္ေဆာင္နီ၏ --။
ဟကၠရီက်မသား
၀မ္းဖားဖား
ကားရီကားရား
၀က္ပိုင္ေယွာင္လား
၀က္ပိုင္ေယွာင္စား --။
ဘဲြ႔လံုးထီးထီး
ထန္းသီးလံုးထက္ႀကီး
ဓျပဳတ္သီးထက္ႀကီး
(လီးလိုက္ေတပင္) ထမ္းလို႔မပါ
ကာလနာ --။
ေမာင္ေဂါက္ (ရခိုင္ျပည္)
Subscribe to:
Posts (Atom)