ပိတကာသီးေခတ္ႏွင့္ ပညာဟိေမာင္ပန္းသီး

ပိတကာသီးေခတ္ႏွင့္ ပညာဟိေမာင္ပန္းသီး
============================

အခါတပါးတြင္ ရခိုင္ျပည္တြင္ အလြန္နာမည္ေက်ာ္ၾကားေသာ ပညာဟိတဦးဟိသည္။ သူ၏ကေလာင္နာမည္မွာ (ေမာင္ပန္းသီး) ျဖစ္သည္။ သူသည္မ်ိဳးရိုးစိုင္ဆက္ခ်မ္းသာေသာ အသိုင္းအ၀ိုင္းမွ မႊီးဖြားလူသူတဦးျဖစ္သည္။ လက္မႊီးမီးမေလာင္ ၿခီမႊီးမီးမေလာင္ျပဳစုႀကီးျပင္းလာသူတဦးလည္းျဖစ္သည္။ အရပ္လည္း (၆) ေပေက်ာ္ရွည္ေသာ အာဃေယာက္က်ားလည္းျဖစ္သည္။ ေယာက္က်ားပီသသည္ကတေၾကာင္း၊ မိဘမ်ိဳးရိုးစိုင္ဆက္ခ်မ္းသာသည္ကတေၾကာင္း၊ ဥပတိရုပ္ေကာင္းၿပီး ခန္႔ျငားထည္၀ါက်က္သေရဟိသည္ကတေၾကာင္း၊ ဘက္ေပါင္းစံုျပည့္စံုေသာေၾကာင့္ သူ႔အားမိမၼမ်ား အလြန္ႀကိဳက္ႏွစ္သက္သည္။

သို႔ေသာ္သူသည္ အလြန္စာရိတၱေကာင္းမြန္သူတဦးျဖစ္သည္။ မိမၼလံုး၀မလိုက္စား။ အေသာက္စကားကင္းသည္။ သူတပါးအားကူညီရိုင္းပင္းတတ္သည္။ ၾကင္နာသနားတတ္သည္။ အငယ္ကပင္ သူ႔ေက်ာင္းနီဖက္သူငယ္ခ်င္းမ်ား ေက်ာင္းသံုးစာအုပ္မ၀ယ္ႏိုင္၊ လြယ္အိပ္ေက်ာက္သင္ပုန္းမ၀ယ္ႏိုင္ ထိုအခါမ်ားတြင္ သူက မုန္႔ဖိုးထဲကေငြကို ပီးကမ္းစြန္႔ႀကဲေလ့ဟိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္သူအားသူငယ္ခ်င္းမ်ားက အေခ်ကပင္ (သူေတာ္ေခ်) ဟု ခ်စ္၍ေတာ့၍ေခၚၾကသည္။ သို႔ေသာ္ အက်င့္စာရိတၱႏွင့္ပတ္သက္လာလွ်င္ကား ခိုင္မာျပတ္သားသည္။ ႏွမ္းတစိသားလည္းအေလွ်ာ့မပီးတတ္။ ႏွစ္သစ္ကူးသႀကၤန္ရက္မ်ားတြင္လည္း သူငယ္ခ်င္းမ်ားေသာက္စားေပ်ာ္ပါးရန္ဖိတ္ေခၚေသာအခါ သူကခါးခါးသီးသီးျငင္းဆန္တတ္တသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သူ႔သူငယ္ခ်င္းမ်ားက သူအားခ်စ္လည္းခ်စ္သည္ မုန္းလည္းမုန္းသည္။ ခ်စ္ရသည့္အေၾကာင္းရင္းက သူရို႔ဒုကၡေရာက္ေသာအခါ သူက နိမဆိုင္းညမဆိုင္း ကူညီတတ္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ မုန္းရသည့္အေၾကာင္းက ေသာက္စားေပ်ာ္ပါးအႀကံမ်ားကို လက္မခံေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ သူသည္ ၀ါတြင္း၀ါဆို အခါႀကီးရက္ႀကီးသႀကၤန္ရက္မ်ားတြင္လွ်င္မဟုတ္ ၀ါတြင္းကာလ လျပည့္လကြယ္တရက္မပ်က္ဥပုသ္ေစာင့္သည္။ ၀ါကၽြတ္လြန္ေသာ္လည္း ဘုရားေက်ာင္းကန္လားၿမဲလားကာ ဆရာသမားမ်ားအား ၀တ္ႀကီး၀တ္ငယ္ပူေဇာ္ကန္ေတာ့ေလ့ဟိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္သူသည္ အေခ်ကပင္ (ဘုရားတကာေက်ာင္းတကာ) ဟူေသာဘဲြ႔နာမကို ပါရမီဘ၀ကံအေၾကာင္းအားေလွ်ာ္စြာ ပိုင္ဆိုင္ထားသူတဦးလည္းျဖစ္သည္။

သူသည္စာအလြန္ေတာ္သူတဦးလည္းျဖစ္သည္။ စာလည္းအလြန္ႀကိဳးစားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အတန္းတိုင္းတြင္ပထမအၿမဲတမ္းရသည္။ အားကစားလည္းအလြန္ထူးခၽြန္သည္။ စြယ္စံုရပါရမီသွ်င္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဆရာဆရာမမ်ားက သူ႔အားအလြန္ခ်စ္ခင္အားကိုးသည္။ ၿမိဳ႔မ်က္ႏွာပန္းအျဖစ္တင္စားၾကသည္။ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္းလူရည္ခၽြန္အရြီးခံရၿပီး ငပလီ၊ ေရႊ၀ါက်ိဳင္စသျဖင့္ ျမန္မာျပည္အႏွမ့္ လူရည္ခၽြန္စခန္းမ်ားကိုလည္းေရာက္ဖူးသည္။ ဆယ္တန္းတြင္ႏွစ္ခ်င္းေပါက္ ဂုဏ္ထူး (၄) ဘာသာျဖင့္ ထူးထူးခၽြန္ခၽြန္ေအာင္ျမင္သည္။ ဆယ္တန္းကို (၄) ဘာသာဂုဏ္ထူးျဖင့္ေအာင္ျမင္သူမွာ သူရို႔ၿမိဳ႕သမိုင္းတြင္ သူသာလွ်င္ပထမဆံုးအႀကိမ္ျဖစ္သည္။ က်န္ႏွစ္မ်ားတြင္ ဂုဏ္ထူး (၁) ဘာသာ (၂) ဘာသာျဖင့္ေအာင္ျမင္သူ မဟိသေလာက္ျဖစ္သည္။ ဆီးတကၠသိုလ္၀င္ခြင့္ရေသာ္လည္း ဆရာ၀န္ဘ၀ကိုစြန္႔ၿပီး သူ၀ါသနာပါရာ ျမန္မာစာအဓိကျဖင့္ တန္းျမင့္မဟာ၀ိဇၨာဘဲြ႔ကို ထူးခၽြန္စြာဆြတ္ခူးေအာင္ျမင္ခသည္။ တကၠသိုလ္ေနာက္ဆံုးႏွစ္တြင္ သူ၏ဖူးစာပါရမီသွ်င္ႏွင့္တြိဆံုၿပီး အိမ္ေထာင္က်သည္။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ျမန္မာစာဌာနတြင္ နည္းျပဆရာအျဖစ္စတင္အမႈထမ္း၍ သူ၏ထူးကဲေသာအရည္အခ်င္းေၾကာင့္ ႏွစ္မ်ားမၾကာသူသည္ ျမန္မာစာဌာနတြင္ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ပါေမာကၡတဦးျဖစ္လာသည္။ အသက္ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္ျဖင့္ ပါေမာကၡျဖစ္လာသူဟူ၍ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္သမိုင္းတြင္ ပညာဟိေမာင္ပန္းသီးတဦးတည္းသာလွ်င္ဟိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ရခိုင္ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူမ်ား ရန္ကုန္တကၠသိုလ္စာပီေလာကတြင္ ေမာင္ပန္းသီး၏နာမအသွ်ိန္အ၀ါေၾကာင့္ မ်က္ႏွာပန္းအလြန္ပြင့္လန္းၾကသည္။ ဂုဏ္ယူေျမာက္ႄကြၾကသည္။

ပညာဟိေမာင္ပန္းသီးသည္ အလြန္မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ထက္သန္သူလည္းျဖစ္သည္။ သူ႔တပည့္သားသမီးမ်ားအား (အမ်ိဳးသီလ၊ ႏွစ္ဌာနကို၊ ျပည့္၀မ႑ိဳင္၊ ေစာင့္စြမ္းႏိုင္၍၊ ရကၡိဳင္၀ံသ၊ ဘဲြ႔မည္လွျဖင့္၊ အႏြတၱသညာ၊ ေခၚအပ္စြာတည့္။) ဟူေသာ သူ၏လက္သံုးအသွ်င္နာဂိႏၵေမာ္ကြန္းလကၤာျဖင့္ ဆိုဆံုးမေလ့ဟိသည္။ သို႔ေသာ္ လကၤာတပုဒ္လံုးကိုကား သူတခါမွမဖတ္ဖူးေပ။ ျမင္လည္းမျမင္ဖူးေပ။ အသွ်င္နာဂိႏၵကား ေလးၿမိဳ႔ေခတ္စာဆိုလား၊ ေျမာက္ဦးေခတ္စာဆိုလား အတိအက်မသိ။ တခါတြင္ ေလးၿမိဳ႔ေခတ္က၊ တခါတြင္၊ ေျမာက္ဦးေခတ္က၊ တခါတြင္ ေ၀သလီေခတ္ကစသည္ျဖင့္ ေယာင္သၽႊီးလုပ္တတ္သည္။ သို႔ေသာ္သူသည္ နဖူးေျပာင္ေျပာင္ျဖင့္ မွင္အလြန္ေကာင္းသျဖင့္ တပည့္သားသမီးမ်ားက သူေျပာတိုင္း အားကိုးယံုၾကည္သည္။ ဆရာႀကီးေဖေမာင္တင္ရြီးေသာျမန္မာစာပီသမိုင္းကို အစအဆံုးမၾကည့္ဘဲ ႏႈတ္က်က္ရြတ္ျပႏိုင္သူအျဖစ္ ေလးစားဂုဏ္ယူသည္။

ေမာင္ပန္းသီးမွာ ယခုအခါအသက္အရြယ္ႀကီးရင့္ၿပီး ပညာေရးေလာကမွ အနားယူလားၿပီးျဖစ္သည္။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ရိပ္သာလမ္းဟိ သူ၏သမီးႀကီးအိမ္တြင္ခ်မ္းသားစြာနီထိုင္လွ်က္ဟိသည္။ သမီးႀကီးတြင္ သားႀကီးတေယာက္၊ သမီးတေယာက္ထြန္းကားသည္။ သူ၏ၿမီးမ်ားက သူ႔အား (အဖိုးသွ်င္၊ အဖိုးသွ်င္) ဟုေခၚလွ်င္ သူသည္အလြန္၀မ္းေျမာက္ပီတိျဖစ္ရသည္။ သူ႔ၿမီးမ်ားအား ပညာအမႊီလက္ဆင့္ကမ္းပီးရသည္ကို ၀မ္းသာမဆံုးျဖစ္သည္။ (၅) ႏွစ္အရြယ္ၿမီးထြီးေခ်မွာ သူငယ္တန္းဖတ္စာသစ္ကို တလံုးမက်န္အဖိုးသွ်င္ရွိတြင္ အလြတ္ရြတ္ျပႏိုင္သည္။ မပီတြတ္တြတ္ပီတြတ္တြတ္ အဖိုးသွ်င္အား နားမလည္သည္မ်ားကိုလည္း မိန္းျမန္းေလ့ဟိသည္။ တခါတရီတြင္ လံုး၀အဓိပၸါယ္မဟိေသာမိန္းခြန္းမ်ားျဖစ္ေသာ္လည္း အဖိုးသွ်င္က စိတ္ရွည္လက္ရွည္ယွင္းျပတတ္သည္။ ဥပမာအားျဖင့္ (အဖိုးသွ်င္ ေဘာ္လံုးဇာျဖစ္လံုးေရလဲ) စသည္ျဖင့္ျဖစ္သည္။ ထိုအခါ (ေဘာ္လံုးျဖစ္လို႔ လံုးေရပုေခ်) ဟု အသခၤတဥာဏ္ျဖင့္ မဆိုင္းမတြက္ခ်က္ခ်င္း ျပန္ေျဖႏိုင္သည္။

ၿမီးအႀကီးသူမွာ ေလးတန္းေအာင္ၿပီးျဖစ္သည္။ အဖိုးသွ်င္အိမ္တြင္ ရခိုင္ပညာဟိမ်ားလာေရာက္၍ စာအေၾကာင္းပီအေၾကာင္း၊ သမိုင္းေၾကာင္း၊ ဓည၀တီအေၾကာင္း၊ ေ၀သာလီအေၾကာင္း၊ သု၀ဏၰေဒ၀ီအေၾကာင္း၊ မင္းထီးမင္းဘာအေၾကာင္း၊ စသည့္အေၾကာင္းေၾကာင္းမ်ားကို အာေဘာင္အာရင္းသံမ်ားျဖင့္ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္သည္မ်ားကို စိတ္၀င္တစားနားေထာင္ေလ့ဟိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သူသည္အသက္ငယ္ပင္ငယ္ေသာ္ျငားလည္း ရခိုင္သမိုင္းေၾကာင္းကို ရင္းႏွီးအကၽြမ္း၀င္သည္။ (ရခိုင္အစ မာရယုက၊ ဘီစီ (၃၃၂၅) တြင္ ရခိုင္သမိုင္းစတင္သည္။ ရခိုင္သားသည္ (အာရီယံႏြယ္မ်ိဳးျဖစ္သည္၊) အစဟိသည္ျဖင့္ သူ၏ေက်ာင္းနီဖက္သူငယ္ခ်င္းမ်ားအား ေဖာက္သည္ခ်ေျပာျပႏိုင္သည္။

တရက္နိတြင္ သူသည္အဖိုးသွ်င္အား မိန္းခြန္းတခုမိန္းလတ္သည္။ (အဖိုးသွ်င္ (ရခိုင္မွာစာမဟိ) ဆိုစြာဟုတ္ေတလား။ ေက်ာင္းကဆရာမက ယင္းပိုင္ေယွာင္ေျပာပါေရ)။ ထိုအခါ ပညာဟိေမာင္ပန္းသီးက သူ႔ၿမီးအား မာန္ပါပါျဖင့္ (အေ၀း အခုမင္းဖတ္နီေရ ျမန္မာစာက ရခိုင္စာခ်င့္။ မင္းအစာကိုေျပာေရလဲ) ဟု ေအာ္ေငါက္လိုက္သည္။ ေယခါ သူ႔ၿမီးက (ေယေကအဖိုးသွ်င္ (သေဘၤာသီး) ကို (ပိတကာသီး) လို႔ ေမာင္ေမာင္ရို႔ ရခိုင္မွာေခၚပါေရမနား၊ ေအမွာက (သေဘၤာသီး) လို႔ရာ ရြီးထားပါေရ။) ဟုဆိုသည္။ ထိုအခါ အဖိုးသွ်င္က (အေ၀း ယင္းသူရို႔တိ ခိုးထားစြာ ခိုးထားစြာ) ဟုေအာ္သည္။

တရက္နိတြင္ ၿမီးအႀကီးသူ ျမန္မာစကားပံုမ်ားကို အလြတ္က်က္မွတ္နီသည္။ ထိုတြင္ (ပညာဟိ သတိျဖစ္ခဲ) ဟူေသာစကားပံုကို နားမလည္ႏိုင္ျဖစ္နီသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အဖိုးသွ်င္အား (အဖိုးသွ်င္ ပညာဟိ သတိျဖစ္ျဖစ္ခဲ) ဆိုစြာ ပဇာကိုေျပာစြာပါလဲ။) ဟုမိန္းလိုက္သည္။ ထိုအခါ အဖိုးသွ်င္က သူ႔ကိုယ္သူလက္ညွိဳးထိုးလွ်က္ (အေ၀းၿမီးေခ် ငါ့ကိုၾကည့္ ငါ့ကိုၾကည့္၊ ပညာဟိဆိုစြာ (အိုပင္အိုေကလည္း သတိမမိ) ဆိုစြာကိုေျပာစြာ) ဟု ေျဖသည္။ ယင္းကာလ ငါးႏွစ္အရြယ္ၿမီးထြီးအပုေခ်က (ဟ ဟာဟ ရယ္လိုက္ရ) ဟု စာဖတ္သံႏွင့္လားတိုက္ဆိုင္နီသည္။ ထိုအခါ ပညာဟိေမာင္ပန္းသီးက သူ႔အားအယြဲ႕တိုက္သည္အထင္ျဖင့္ (ေဟးေကာင္မေခ် မဖတ္ကဲ့၊ တန္႔တန္႔) ဟု ဟန္႔တားလိုက္သည္။ ၿပီးလွ်င္ သူသည္ရွက္ရွက္ျဖင့္ (ေအခုေခတ္ အဂယင့္ ပိတကာသီးေခတ္အမွန္။ အႀကီးကေအာက္က အငယ္ကအထက္က) ဟု ဘုေျပာၿပီးလွ်င္ ဘုရားခန္းထဲသို႔ ပုတီးစိတ္ရန္လွမ္း၀င္လိုက္သည္။