တတိယေျမာက္ဦးေခတ္အလယ္ပိုင္းဟူ၍ ေခါင္းစဥ္တပ္ျပီးလ်င္ စီစဥ္ရြီးသားရျခင္းမွာ သကၠရာဇ္ (၉၇၄) ခု သီရီသုဓမၼာရာဇာလက္ထက္တြင္သံုးစြဲခေသာ ေငြသားဒဂၤါးေဟာင္းကို အစျပဳၿပီးလွ်င္ ရြီးသားေဖာ္ျပရျခင္းေၾကာင့္ တတိယေျမာက္ဦးေခတ္အလယ္ပိုင္းဒဂ္ါးဟူ၍ ေခါင္းစဥ္တပ္ရျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ပဇာေၾကာင့္ (တတိယေျမာက္ဦးေခတ္) ေခၚတြင္ရသနည္းဟူမူကား သကၠရာဇ ္(၄၄၉) ခုႏွစ္တြင္ ပထမေျမာက္ဦးၿမိဳ႔ကို တည္ေထာင္ေတာ္မူ၏။ ၄င္းသကၠရာဇ္မွာ ခဆပဥၥကိန္းကိုျဖိဳ၍ ရြီတြက္လာေသာ ယခုေကာဇာသကၠရာဇ္ အတြင္းတြင္ျဖစ္သည္။ (ဒုတိယေျမာက္ဦးၿမိဳ႔) ေခၚတြင္ေၾကာင္းကား သကၠရာဇ္ (၇၉၂) ခုတြင္ မင္းေစာမြန္ႀကီးသည္ ဒုတိယေျမာက္ဦးၿမိဳ႔ကို တည္ေတာ္မူေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ (တတိယေျမာက္ဦးျမိဳ႔) ေခၚတြင္ေၾကာင္းကား သကၠရာဇ္ (၈၉၃) တြင္ ဘ၀သွ်င္မင္းဗာၾကီးသည္ တတိယေျမာက္ဦးျမိဳ႕ကိုတည္ေတာ္မူေသာေၾကာင့္ (တတိယေျမာက္ဦး) တြင္သည္။ ၄င္း တတိဟေျမာက္ဦးျမိဳ႔တည္ မင္းဗာႀကီး သကၠရာဇ္(၈၉၃) မွအစ သကၠရာဇ္ (၉၇၄) ခုတြင္ေျမာက္ဦးမင္းဆက္အလယ္ပိုင္းသို႔က်ေရာက္နီၿပီးျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေျမာက္ဦးေခတ္အလယ္ပိုင္းဟူေသာ နာမကို ပီးရျခင္းျဖစ္သည္။
ယခုေဖာ္ျပပါဒဂၤါးပံု (၁) ပံုမွာ သကၠရာဇ္ (၉၇၄) ခု သီရိသုဓမၼာရာဇာမင္း လက္ထက္တြင္ သံုးခေသာ ဒဂၤါးျဖစ္သည္။ ပံု(၂) သကၠရာဇ္(၁၀၀၀) နရပတိမင္းႀကီး။ ပံု(၃) သတိုးမင္းတရား။ ၄င္းမင္းကိုဖြားျမင္ေသာအခါက နကၠဒါန္ထီးျဖဴ အလိုလိုပြင့္ေသာေၾကာင့္ (ထီးျဖဴပြင့္မင္း) ဟုေခၚ၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ၄င္းမင္းလက္ထက္သံုးစြဲေသာ ဒဂၤါးတြင္ ကနကၠဒါန္ထီးျဖဴပြင့္ဟန္ ဆြဲလြဲခ်ရြက္သ႑ာန္တြဲက်ဟန္ အနားရစ္ျဖင့္ သြန္းလုပ္သည္။။ ပံု(၄) စႏၵသုဓမၼရာဇာ သကၠရာဇ္ (၁၀၁၄) ၄င္းမင္းလက္ထက္တြင္ (ဆင္ျဖဴသခင္၊ ဆင္နီသခင္) ဟူေသာဘြဲ႔ကိုပယ္၍ (ေရႊနန္းသခင္) ဟူေသာ ဘြဲ႕ကိုရာ ခံယူသည္။
ပဇာေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ၄င္းမင္းလက္ထက္တြင္ ဆင္ျဖဴေတာ္၊ ဆင္နီေတာ္ရို႔ ကြယ္ျပီးုျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဘ၀သွ်င္မင္းဖေလာင္းႀကီးတည္ေဆာက္ေတာ္မူေသာ ေရႊစင္အတိ ခင္းစီအပ္သည့္ အထြဋ္ေတာ္မွန္ကင္းမွသည္ ၿမီထဲ အုတ္ျမစ္အစတိုင္ေအာင္ ေရႊသားအတိၿပီးေသာ နန္းမေဆာင္၏ဗဟိုေဆာင္ ေတာ္ ေရႊအိမ္ကြမ္းေျပာက္ႀကီးကို ဂုဏ္ယူသည့္သေဘာအားျဖင့္ (ေရႊနန္းသခင္) ဟူေသာဘြဲ႔ကို ခံယူသည္။ ပံု(၅) စႏၵ၀ိဇယရာဇာ သကၠရာဇ္ (၁၀၇၁)။ ပံု(၆ ) သကၠရာဇ္ (၁၀၉၃) ခုစႏၵသူရိယရာဇာ။ ပံု(၇) သကၠရာဇ္ (၁၁၉၉) မဒၵရာဇ္ရာဇာ။ ပံု(၈) သကၠရာဇ္ (၁၁၀၉) အဘယရာဇာ။ ပံု(၁၀) သကၠရာဇ္(၁၁၃၅) စႏၵသုမနရာဇာ။ ပံု(၁၁) သကၠရာဇ္ (၁၁၄၄) ခု စႏၵပရမရာဇာ။ ပံု(၁၂) သကၠရာဇ္ (၁၁၄၆) ခု အမရပူရ ဆင္ျဖဴမ်ားသွ်င္နိဳင္ငံ။ ဤကဲ့သို႔ မိမိ၏ဂုဏ္ထူးဘြဲ႔ထူးမ်ားကိုခံယူကာ ေငြသားဒဂၤါးတြင္ ဘြဲတံဆိပ္ခတ္ႏွိပ္ၾကကုန္သည္။
တတိယေျမာက္ဦးေခတ္အလယ္ပိုင္းတြင္ သံုးစြဲေသာဒဂၤါးမ်ားတြင္ အစပိုင္းဒဂၤါးရို႔မွာ မင္းဆက္ေပါင္း (၄၉) ဆက္ ေငြဒဂၤါးအမ်ဳိးေပါင္း (၄၉) မ်ဳိး ဟိရမည္ျဖစ္ရာ နန္းသက္တိုေသာ မင္းအခ်ဳိ႔ ဒဂၤါးခပ္ႏွိပ္ရန္ မရၾကကုန္။ မင္းဆက္ (၄၀) ဆက္ ေငြဒဂၤါး (၄၀) ျပားမွ်ရာ တြိရသည္။ ၄င္းဒဂၤါးရို႔မွာ စုေဆာင္းထားခေသာ္လည္း အဂၤလိပ္ဂ်ပန္ ဒုတိယကမၻာစစ္ၾကီးအတြင္း စစ္ေဘးဒဏ္ေၾကာင့္ ပ်က္စီးယိုယြင္းခသည္ကတရပ္၊ ေျမာက္ဦးေခတ္အလယ္ပိုင္းအတြက္မွ်ရာ ေဖာ္ျပလိုသည္ကတေၾကာင္း ဤသို႔ေသာအေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ ဤ (၁၂) ဆက္ေသာ မင္းစဥ္ဒဂၤါးမ်ားကိုသာလွ်င္ ေဖာ္ျပရေပသတည္း။ ေနာင္ေခတ္ကာလအေလွ်ာက္ အလ်ဥ္းသင့္ ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါဦးမည္ဟု အာသီသဟိခပါေၾကာင္း။
ဓည၀တီျပည္တြင္ ဦးစြာအစ ဒဂၤါးေပၚေပါက္လာရျခင္း အေၾကာင္းရင္းမွာ အေနာက္မဇၩိမနီ၀င္တရိုး တိုင္းႀကီးျပည္ႀကီးအေပါင္းႏွင့္ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရးအတြက္ လွည့္လည္သံုးစြဲျခင္းအလို႔ငွာ ေရႊ၊ ေငြ၊ ႀကီး ဒဂၤါးမ်ားကို ခပ္ႏွိပ္သံုးစြဲၾကကုန္သတည္း။ ပဇာကာလမွ စတင္ျဖစ္ေပၚသနည္းဟူမူ ရာဇ၀င္၀ါသနာထံုသူရို႔သည္ ရွိအက်ဆံုးျဖစ္ေသာ ျမိဳ႔ေတာ္ေဟာင္းမ်ားသို႔ လိုက္လံရွာေဖြၾကေသာအခါ ရခိုင္ျပည္တြင္ အေဟာင္းဆံုးဒဂၤါးေခၚ ဆတ္တံဆိပ္ဒဂၤါးမ်ားကို တြိသည္။ အခ်ဳိ႔ေသာ ရာဇ၀င္ဆရာရို႔က ၄င္းဒဂၤါးကို (မာရာယုဒဂၤါး) ဟု အယူအဆရွိၾကသည္။ ဒဂၤါးတြင္လည္း စာပီအကၡရာ အမွတ္အသား တစံုတခုမွမပါ။ ဆတ္ရုပ္တခုတည္းသာလွ်င္ ခပ္ႏွိပ္လွ်က္ပါဟိၿပီးလွ်င္ ဒဂၤါး၏အနားႏွင့္အသားျပင္ရို႔မွာ ပြန္းပဲ့ပ်က္ၿပိဳလုခန္႔ျဖစ္နီသည္။ အေဟာင္းဆံုးဒဂၤါးေတာ့မွန္ပါ၏။ သကၠရာဇ္ နိစဲြမပါ၍ မေ၀ခြဲနိဳင္။ သို႔ေသာ္ ရာဇ၀င္သက္ႀကီးရို႔က ထင္ျမင္ခ်က္တခုပီး၍ ရြီးသားမွတ္တမ္းတင္ထားခသည္မွာ ပဥၥမၿမိဳ႔ေတာ္ မဥၥဴသိမ္မင္းသည္ (ေခတၲသင္လည္းေခၚ၏) ဆတ္တံဆိပ္ခပ္ႏွိပ္အပ္ေသာ ဒဂၤါးမ်ားကို ခပ္ႏွိပ္သံုးစြဲဖူးေၾကာင္း ရာဇ၀င္ေဟာင္းက်မ္း၏ ထြက္ဆိုခ်က္အရ ဟုတ္လိမ့္နိဳးျဖင့္ မဥၥဴသိမ္ (ေခတၲသင္) ေခၚ (တိုင္းခ်စ္မင္း) လက္ထက္တြင္ သံုးစြဲေၾကာင္းဟူေပ၏။
သို႔ေသာ္ ပထမေဖာ္ျပရင္း မာရာယုဒဂၤါးလည္းလြန္လြန္းသည္။ ပဇာေၾကာင့္ဆိုေသာ္ မာရာယုမင္း ေဂါတမဘုရားပြင့္ေတာ္မမူမီွ ကာလကပင္ ဘိုးေတာ္အဥၨနႏွင့္ ကာဠေဒ၀ီလ ရေသ့ရို႔ မၿဖိဳသိမ့္ေသာ သကၠရာဇ္ (၆၀၅၇) တြင္ မင္းျဖစ္ေသာသူျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ထိုေခတ္ကာလအခ်ိန္ ဒဂၤါးကို မသံုးစြဲၾက။ ေရႊဒိုင္ခြက္ေငြဒိုင္ခြက္မ်ားကိုရာ သံုးစြဲေၾကာင္း ေဃာသကသူေဌးႀကီး၀တၳဳကို ေထာက္ရႈ၍သိနိဳင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ယုတၱိမထင္ရွားေခ်။ မဥၨဴသိမ္ေခၚ တိုင္းခ်စ္မင္းလက္ထက္တြင္ ရာဇ၀င္သက္ႀကီးရို႔ ေဖာ္ျပၾကသည္မွာလည္း ေနာက္သို႔ဆုတ္လြန္းသည္ဟု ထင္ပါသည္။ ပဇာေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ပထမေ၀သာလီၿမိဳ႕ေတာ္ေဟာင္းတြင္ ရွာေဖြရဟိေသာ ဒဂၤါးအခ်ဳိ႔မွာ သကၠရာဇ္ (၁၅၀) ေက်ာ္အတြင္းက က်ေရာက္ၿပီးလွ်င္ အကၡရာစာမ်ားမွာလည္း သကၠဋနာဂရီ၊ အူရဒူ အာေရဗီအကၡရာသက္သက္ျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း ႏြားရုပ္လူရုပ္ျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း ခပ္ႏွိပ္ထုလုပ္၍ တြိရေပသည္။
ထို႕ေၾကာင့္ ေဖာ္ျပၿပီးေသာ ဆတ္တံဆိပ္ဒဂၤါးမွာ စာပီမသံုးစြဲမီွကာလကေသာ္လည္းေကာင္း၊ မာရာယုမင္း၏ေနာက္ဆံုးအဆက္မွေသာ္လည္းေကာင္း ေပၚထြက္ဟန္လကၡဏာရေပ၏။ ထိုစဥ္အခါမွစ၍ ေငြသားဒဂၤါး၊ ေရႊသားဒဂၤါး ႀကီးျပားဒဂၤါး သံုးစြဲလာၾကသည္။ ယခုေဖာ္ျပပါ ေျမာက္ဦးေခတ္အလယ္မွ အဆံုးတိုင္ေအာင္ ဒဂၤါးရို႔မွာ သီရိသုဓမၼာရာဇာဒဂၤါးတျပားသာလွ်င္ ရခိုင္စာတဘက္ အူရဒူႏွင့္ ဟိႏၵဴဘာသာေရာေႏွာ၍ ခပ္ႏွိပ္ထားသည္။ နရပတိမင္းအစ မဟာသမတရာဇာအဆံုးတိုင္ေအာင္ ဒဂၤါးရို႔မွာ (၂) ဘက္လံုးတြင္ ရခိုင္အကၡရာသက္သက္ျဖင့္ ခပ္ႏွိပ္ထားသည္။ ရခိုင္ျပည္တြင္ သကၠရာဇ္ (၁၁၄၄) ခုႏွစ္နန္းတက္၍ (၁၁၄၆) ခုတြင္ နန္းက်ေသာမဟာသမတရာဇာအဆံုးတြင္ အမရပူရဘိုးေတာ္ သိမ္းပိုက္အုပ္စိုးသည္။ ထိုအခါတြင္ ဘိုးေတာ္သည္ ေငြသားဒဂၤါခပ္ႏွိပ္သံုးစြဲသည္။ ဤမွ်ျဖင့္ တတိယေျမာက္ဦးေခတ္အလယ္ပိုင္းႏွင့္ ေနာက္ဆံုးပိုင္းဒဂၤါးမ်ားအေၾကာင္းကို အနည္းငယ္ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ေပသည္။ က်န္ဒဂၤါးမ်ားအေၾကာင္းကိုလည္း ဆက္လက္ေဖာ္ျပရန္ အာသီသဟိခပါေၾကာင္း။
(ဦးသာထြန္း)
ဓါတ္ပံုအစစ္အမွန္ ေျမာက္ဦးေခတ္ဒၤဂါးတခ်ိဳ႔
No comments:
Post a Comment