စင္းႃပြန္းသီး

စင္းႃပြန္းသီး
---------

စင္းႃပြန္းသီးဆိုသည္မွာ ဓျပဳတ္သီးအငယ္စားမ်ိဳးျဖစ္သည္။ အရြယ္အစားမွာ မ်ားစြာကြာျခားေသာ္ျငားလည္း ပံုသ႑န္မွာ အတူတူပင္ျဖစ္သည္။ အရသာမွာလည္း အတူတူပင္ျဖစ္သည္။ ဓျပဳတ္သီးကို တခ်ိဳ႕ရခိုင္မ်ားက သျပဳသီးဟုေခၚသည္။ ဓျပဳတ္သီးကို မ်ားေသာအားျဖင့္ သွ်င္ျပဳပဲြအလႈပဲြမ်ားတြင္ ဟင္းရည္အျဖစ္ခ်က္ျပဳတ္ေလ့ဟိသည္။ ဓျပဳတ္သီးကို ႏွစ္ျခမ္းသံုးျခမ္းျခမ္းၿပီး ၀က္သားႏွင့္ဟင္းရည္ႀကိဳလွ်င္ အလြန္အရသာေကာင္းမြန္သည္။ ဓျပဳတ္သီးဟင္းရည္ကို မႀကိဳက္မႏွစ္သက္ေသာရခိုင္သားမ်ားဟိမည္မထင္။ အရသာမွာ ခ်ဥ္ၿပီးရွားနီသျဖင့္ တခြက္ေသာက္လွ်င္ ႏွစ္ခြက္ေသာက္ခ်င္စိတ္ေပါက္သည္။ ဓျပဳတ္သီးဖတ္ကို၀ါးရသည္မွာလည္း အရသာတမ်ိဳးျဖစ္သည္။ စင္းႃပြန္းသီးကို အိမ္မ်ားတြင္ ဟင္းရည္ေသာက္ေသာ္၄င္းေကာင္း ဟင္းအျဖစ္ေသာ္၄င္း ငပိႏိုင္ႏိုင္ႏွင့္ သို႔မဟုတ္ ငပိၾကဴၾကဴႏွင့္ ခ်က္စားေလ့ဟိသည္။ စင္းႃပြန္းသီးဟင္းရည္မွာ ဓျပဳတ္သီးဟင္းရည္အရသာအတိုင္း အတူတူပင္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ စင္းႃပြန္းသီးကို သွ်င္ျပဳပဲြမ်ားတြင္ ဟင္းရည္ေသာက္ခ်က္ေလ့မဟိ။ အရြယ္အစားငယ္သျဖင့္ သွ်င္ျပဳပဲြတပဲြေလာက္ငမႈမဟိေသာေၾကာင့္လည္းျဖစ္ႏိုင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဟင္းအျဖစ္ ငပိၾကဴၾကဴႏွင့္ လိုက္ပဲြေလာင္းပဲြ အရံဟင္းအျဖစ္ခ်က္ျပဳတ္ေလ့ဟိသည္။ ရခိုင္သွ်င္ျပဳပဲြမ်ားတြင္ သေဘၤာထိုးေျခာက္ႏွင့္ ခရမ္းသီးခ်က္၊ ငရုပ္သီးစပ္စပ္ သွ်င္ျပဳပဲြသည္ ၀က္သားသွ်င္ျပဳပဲြထက္ မ်က္ႏွာပန္းလွသည္။ အခုအခါ သေဘၤာထိုးေျခာက္မွာ ယွားပါးပစၥည္းျဖစ္လားၿပီးျဖစ္သည္။ ရခိုင္မႈန္႔တီမ်ားမွာလည္း သေဘၤာထိုးေျခာက္ႏွင့္မခ်က္ႏိုင္ဘဲ ငါးရံ့ငါးေျခာက္မ်ားႏွင့္ ခ်က္ျပဳတ္ရသျဖင့္ အရသာမွာ ရခိုင္မႈန္႔တီစစ္စစ္အရသာကို မမွီပါ။ ပဒေကာမပါေသာ ရခိုင္မႈန္႔တီကိုေသာက္ရေရပိုင္ သေဘၤာထိုးမပါေသာ ရခိုင္မႈန္႔တီမွာလည္း စံမမွီေသာရခိုင္မႈန္႔တီရာျဖစ္ပါသည္။ ရခိုင္ပင္လယ္ျပင္၌ ငါးယွားပါးလာရျခင္းမွာ ဖက္ခြက္မ်ားက ရသေလာက္ျခစ္ယူနီျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ဆိုလိုသည္မွာ စင္းႃပြန္းသီး၊ ဓျပဳတ္သီးဟင္းရည္၊ ပဒေကာ၊ သေဘၤာထိုးစေသာ ငါး၊ ဟင္းမ်ားမွာ ရခိုင္သားမ်ား၏သွ်ာတြိအာတြိနာမည္ႀကီးအစားအစာမ်ားျဖစ္ပါသည္။ ေတာတြင္းတြင္ ပဒေကာရွာလွ်င္ တို႔စားစားေသာ ဖာလာဖူးအပင္ႏွင့္မွားတတ္ပါသည္။ ဖာလာပင္ႏွင့္ ပဒေကာပင္မွာ သ႑န္အားျဖင့္တူေသာ္လည္း ဖာလာပင္မွာ အရြက္အနည္းငယ္ၾကမ္းၿပီး ပဒေကာပင္မွာ အေရာင္အနည္းငယ္စိမ္းရင့္ၿပီး ထူထူေခ်ာေခ်ာျဖစ္သည္။ ဖာလာဖူးသည္လည္း အလြန္႔တို႔စား၍ေကာင္းေသာ တို႔စားတမ်ိဳးျဖစ္သည္။ ငရုပ္သီးငပိေပါက္ေပါက္ေခ်ႏွင့္ တို႔စားစားရလွ်င္ နဖူးက ေခြ်းေပါင္ေပါက္က်ေအာင္အထိစား၍ ေကာင္းပါသည္။

အကၽြႏ္ုပ္ရို႕နီေသာ စခန္းကို ၀ါးခတ္ေခ်ာင္း (၀ံလက္စခန္း) ဟုေခၚပါသည္။ ဗိုလ္ရာဇာပထမဆံုးကမ္းတက္ေသာစခန္းမွာ ၀ါးခတ္ေခ်ာင္း ၀ံလက္စခန္းမွျဖစ္ပါသည္။ ဗိုလ္ရာဇာႏွင့္အတူ ဗိုလ္ေက်ာ္ႏု၊ (ဗိုလ္ေစာဒကၡ) နာမည္မိလားသည္မွ ျပန္အတြက္ေပၚ၍ ျဖည့္စြက္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ နာမည္မွာ အထူးအဆန္းျဖစ္၍ မွတ္ရခက္သည္။ အခုအခါ နလႏၵာ၌ဘုန္းႀကီး၀တ္လားၿပီးျဖစ္ပါသည္။ ဗိုလ္ရာဇာႏွင့္အတူပါလာစဥ္၌ပင္ အသက္အရြယ္မွာ ငါးဆယ္နီးပါးခန္႔ဟိနီၿပီးျဖစ္သည္။ ကရင္ရွိတန္းစစ္မ်က္ႏွာ၌ ေတာက္ေလွ်ာက္တိုက္ပဲြ၀င္လာေသာ ၀ါရင့္ေတာ္လွန္ေရးသမားတဦးျဖစ္သည္။ ပိန္ပိန္ပါးပါး စကားမ်ားမ်ားမေျပာ၊ စကားေျပာလွ်င္လည္း ညင္ညင္သာသာေျပာတတ္သည္။ ပထမဆံုး ဘဂၤလားကမ္းတက္စဥ္တြင္ ဗိုလ္ရာဇာမပါ။ ဗိုလ္ရာဇာက ေနာက္မွ စပီးဘုတ္ႏွင့္ေရာက္လာျခင္းျဖစ္သည္။ ဗိုလ္ရာဇာရို႕ ပထမဆံုးကမ္းတက္သည္မွာ ဖရံုကာကၽြန္းသံုးကၽြန္းထဲက အဂၤရားခ်ိဳင္ကၽြန္းျဖစ္သည္။ သူရို႕ဦးတည္လာသည္မွာ ၀ါးခတ္ေခ်ာင္းစခန္းျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လမ္းမသိသျဖင့္ ဖရံုကာကၽြန္းကို ၀ါးခတ္ေခ်ာင္းစခန္းခ်ရာကၽြန္းအထင္ျဖင့္ ကမ္းတက္မိျခင္းျဖစ္သည္။ ဗိုလ္ရာဇာက ရဲေဘာ္မ်ားအားကမ္းတင္ထားခၿပီး ထိုင္းဌာနခ်ဳပ္သို႔ျပန္လားသည္။ ရဲေဘာ္အင္အား (၆၀) ခန္႔မွာ ေခ်ာင္းအလီလီ ေျမာင္းအလီလီကိုကိုျဖတ္ၿပီးမွ ဘဂၤလားနယ္စပ္သို႔ၿခီခ်မိျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ဖက္ခြက္မ်ားရခိုင္ျပည္ထဲ၌ ယင္းေလာက္ထိမဟိပါသိမ့္။ အနည္းအက်န္းရာဟိသိမ့္ေသာေၾကာင့္၄င္း၊ ဖက္ခြက္မ်ားမထင္မွတ္ဘဲ ရုတ္တရက္ဘြင္းဘြင္းႀကီးေပၚလာသျဖင့္ ဖက္ခြက္မ်ားမွာ ၿခီမကိုင္လက္မကိုင္မိျဖစ္သည္ကတေၾကာင္း၊ ဗိုလ္ရာဇာတပ္ကိုင္ေဆာင္ထားေသာ္သနတ္မ်ားမွာလည္း ေနာက္ဆံုးေပၚစက္သနတ္မ်ားျဖစ္သည္တေၾကာင္း ဖက္ခြက္မ်ားေနာက္ေယာင္ခံလိုက္သည္ကလဲြလို႔ အနားသို႔မကပ္၀ံ။ သို႔ေသာ္ ဖက္ခြက္မ်ားမွာ လူအုပ္စုေကာင္းသျဖင့္ ဖက္ခြက္မ်ား၀ိုင္း၀န္းျခင္းမခံရေအာင္ ဗိုလ္ရာဇာတပ္ကို အုပ္စုႏွစ္အုပ္စုခဲြရန္ဆံုးျဖတ္လိုက္ကတ္သည္။ ဗိုလ္မႈးၾကာျဖဴေအာင္ဦးေဆာင္ေသာအုပ္စုမွာ ဖက္ခြက္မ်ား၀ိုင္း၀န္းခံရျခင္းမွ လြတ္ေျမာက္လာသည္။ က်န္အုပ္စုမွာ ဖက္ခြက္မ်ား၀ိုင္း၀န္းခံရၿပီး လက္နက္ခ်လားသည္။ ယင္းေလာက္ ေကာင္းေပရ လက္နက္မ်ားျဖင့္ လက္နက္ခ်သည္ဆိုသည္မွာ မယံုႏိုင္စရာျဖစ္သည္။ ထိုအခ်ိန္မွစ၍ ရခိုင္သားသတၱိကို အနည္းငယ္သံသယျဖစ္မိသည္က အမွန္ျဖစ္ပါသည္။ ဗိုလ္မႈးၾကာျဖဴေအာင္ဦးေဆာင္ေသာအဖဲြ႔ထဲက သက္ရွိထင္ရွားဟိနီသူမ်ားမွာ ခိုင္သန္းေမာင္ (ကေနဒါ)၊ အေခ်ႏွစ္ေယာက္။ မမေခ်တေယာက္၊ ေယာက္က်ားေခ်တေယာက္။ ဇနီးမယာသည္က လွႏုျဖဴ၊ ဆရာမဲမယား၏ညီမ၊ ေျမာက္ဦးဇာတိျဖစ္သည္။ ေနာက္တေယာက္က ေအာင္ေရႊသိန္း (ေခၚ) ေမာင္စက္ျဖစ္သည္။ ဗိုလ္ရာဇာကမ္းတက္စဥ္က ဗိုလ္ေအာင္ေရႊသိန္းအျဖစ္နာမည္ႀကီးသည္။ အခု နယူးေဒလီ၌ ႏိုင္ငံေရးအပူလိႈင္းကိုမခံႏိုင္ဘဲ ရူးလားၿပီးျဖစ္သည္။ ေနာက္တေယာက္ရူးၿပီးသီလားသူတဦးလည္းဟိသည္။ ဘုန္းႀကီးလူထြက္ျဖစ္၍ အကၽြႏ္ုပ္ရို႕က ကိုယ္ေတာ္ဟုေခၚသည္။ ထိုသူက ဗိုလ္ရာဇာတပ္ႏွင့္မဆိုင္ (၈၈) အေရးအခင္းတြင္ ေက်ာက္ေတာ္ဖက္မွ ထြက္ၿပီးလာသူျဖစ္သည္။ ေအာင္ေရႊသိန္းမွာ ရမ္းၿဗဲဇာတိျဖစ္သည္။ ေနာက္တေယာက္က ကိုယ္ေတာ္ရိုးလင္း။ ဘုန္းႀကီးလူထြက္ျဖစ္ၿပီး နာမည္မွာ ရိုးလင္းျဖစ္သည္။ အဂၤလိပ္စာအသင့္အတင့္ေကာင္းမြန္သျဖင့္ အိႏၵိယသို႔ ဗိုလ္ရာဇာစီစဥ္မႈျဖင့္ (AA) ပထမဆံုးပညာေတာ္သင္အလႊတ္ခံရေသာ ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္သည္။ ယခု အိႏၵိယ အူရူနာခ်ာ ကခ်င္ဗုဒၶဘာသာျပည္နယ္မွ ဗုဒၶဘာသာကခ်င္မတေယာက္ႏွင့္ အိမ္ေထာင္က်လားၿပီးျဖစ္သည္။ ဗိုလ္မႈးၾကာျဖဴေအာင္ကို ဗိုလ္ရာဇာက ဟာရဘင္းမွ အပ်ိဳႀကီးတေယာက္ႏွင့္ပီးစပ္သည္။ နာမည္ကိုမိနီသည္။ ေနာက္မွာျပန္ျဖည့္စြက္ပီးပါမည္။ လြန္ခေရ ေလးငါးေျခာက္ႏွစ္အယင္က သြီးတိုးဆီးခ်ိဳျဖင့္ ကြယ္လြန္လားၿပီးျဖစ္သည္။ (၈၈) အေရးအခင္းတြင္ အင္းစိန္ေထာင္ေဖာက္ေသာအခါ တသက္တကၽြန္းက်ခံထားရာက ထြက္ၿပီးလြတ္ေျမာက္လာသူျဖစ္သည္။ ကရင္စီမံကိန္းျဖင့္ ရန္ကုန္လႊတ္ေတာ္ကိုေဖာက္ခဲြဖ်က္ဆီးရန္အလာတြင္ လက္နက္ခဲယမ္းမ်ားျဖင့္အဖမ္းခံထားရၿပီး တသက္တကၽြန္းက်ခံထားရသူျဖစ္သည္။ အဆိုေတာ္ဖိုးခ်ိဳႏွင့္ အင္းစိန္ေထာင္တြင္ တခန္းတည္းနီခရသည္ဟုဆိုသည္။ (၈၈) အေရးအခင္းျဖစ္ၿပီး ထိုင္းဖက္ကိုထြက္ၿပီးယင္း ကရင္တပ္စခန္းတြင္ ဗိုလ္ရာဇာႏွင့္တြိဆံုၿပီး (AA) ကို စတင္ထူေထာင္သူျဖစ္သည္။ အရပ္ေထာင္ေထာင္ေမာင္းေမာင္းျဖစ္သည္။ သူလည္းဘုန္းႀကီးလူတြက္ျဖစ္သည္။ ဘုန္းႀကီးဘ၀ႏွင့္ ေတာ္လွန္ေရးမလုပ္ခင္ သူအိမ္ေထာင္က်ရာ ဟာရဘင္းရြာ၌လည္း ေက်ာင္းထိုင္ဖူးသည္ဟုဆိုသည္။ မည္သည့္ေက်ာင္းျဖစ္သည္ကိုကား ေျပာျပသည္ကို အတိအက်မမွတ္မိပါယာ။

မွတ္မိသည္မွာ ဗိုလ္ရာဇာရို႕ခန္းခ်သည္မွာ ၀ခတ္ေခ်ာင္းဒိုင္းနက္ရြာ ေတာင္ဖက္ ေတာင္ကုန္းျမင့္ျမင့္တြင္ျဖစ္သည္။ ယခင္ ခိုင္နီလင္း (ALP) ဒုဥကၠဌ (ယခုထိုင္း) ခိုင္မိုးလင္းႏွင့္ ALP ကို စတင္ရာတြင္ပါ၀င္သူ စခန္းခ်ခရာ ေတာင္ကုန္းတြင္ျဖစ္သည္။ ထိုေတာင္ကုန္းတြင္ ခိုင္နီလင္းထိုင္းသို႔မလားခင္ ကိုမိုးေသာက္ ပုဏၰားကၽြန္း၊ စစ္ေတြဇာတိႏွင့္ အတူနီခသည္။ ကုလားထိုင္လုပ္၍ ရပ္တည္ခသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ တီဘီေရာဂါခံစားနီခရသည္။ အကၽြႏ္ုပ္ရို႕ ဗိုလ္ရာဇာစခန္းသို႔လားလည္သည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ အကၽြန္ရို႔လားလည္းသည့္စခန္းေအာက္ ေျမာင္ထဲက ဂ်ီေဟာက္သံကိုၾကားရသည္။ အဘိုးေမာင္ဟန္ (ယခင္ ACP) ဥကၠဌေဟာင္းက ရဲေဘာ္တေယာက္ဘားက သနတ္တလက္ေတာင္းၿပီး ေျမာင္ထဲသို႔ဆင္းလားသည္။ ငါးမိနိမၾကာလိုက္ ေပါက္သံတခ်က္ၾကားရသည္။ ညဇာသား အကၽြႏ္ုပ္ရို႔၀ံလက္စခန္းအတြက္ တ၀ီစာရသည္။ အကၽြႏ္ုပ္စားဖူးသည္ထဲမွာ ၄င္းဂ်ီသားေလာက္စား၍ေကာင္းေသာအသား တခါလည္းမစားဖူးပါ။ ဟင္းခ်ိဳမႈန္႔မထည့္ဘဲ ဘေဇာင္ခ်ိဳေရကားမသိ။ လတ္လတ္ဆတ္ဆတ္ျဖစ္၍လည္းျဖစ္ႏိုင္သည္။

အကၽြန္ုပ္ေျပာခ်င္သည္မွာ အကၽြႏ္ုပ္ရို႕စခန္းခ်သည့္ ၀ံလက္စခန္းမွာ ဒိုင္းနက္ရြာအေနာက္ဖက္တြင္ျဖစ္သည္။ ပင္လယ္ကမ္းစပ္ဖက္ျဖစ္သည္။ စခန္းခ်သည့္ေတာင္ကုန္းအေနာက္ဖက္တြင္ ေတာင္တန္းႀကီးတခုဟိသည္။ စခန္းေအာက္တြင္ ႏြီခါသားဆိုလွ်င္ ရြာသားမ်ားကန္းဘိုင္ဆည္သျဖင့္ ရီခ်ိဳးရသည္မွာ ကေကာင္းေပ်ာ္ဖို႔ေကာင္းသည္။ အကၽြႏ္ုပ္ရို႔စခန္းကို ကၽြန္းသစ္မ်ားျဖင့္ေဆာက္လုပ္ပါသည္။ ႏွစ္ႏွစ္သား သံုးႏွစ္သားကၽြန္းပင္မ်ားျဖင့္ေဆာက္လုပ္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ သစ္လံုးမ်ားကိုႏွစ္ျခမ္းစိတ္ၿပီး ထရံကာသည္။ သို႔ေသာ္ ထရံအားလံုးမၿပီး တခ်ိဳ႕တ၀က္ရာကာရံႏိုင္သည္။ ဘဂၤလားတြင္အုန္းယွားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ စခန္းကိုအံုးမိုးရန္ခက္သျဖင့္ ကန္းက်င္ရြက္ကို အုန္းပ်စ္ပ်စ္ၿပီးမိုးရသည္။ တထြာေလာက္ရာရွည္သျဖင့္ မိုးရသည္မွာခက္သည္။ မိုးယိုရန္လြယ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္ရို႕လည္း ကန္းက်င္ရြက္မပ်စ္တတ္၍ ရြာက၀ယ္မိုးရသည္ကမ်ားသည္။ BRC က Project ရသျဖင့္ ၾကက္ႏွင့္ဘဲမြီးျဖဴေရးလုပ္သည္။ အစ္ကိုႀကီးေမာင္ခ်စ္ (ဘဂၤလားဗုဒၶဘာသာရခိုင္အသင္းႀကီး) ကို စတင္တည္ေထာင္သူဥကၠဌ၊ အ၀ကၽြန္းဇာတိ၊ ဆရာမျမရာဇာလင္း၏လင္ (အိမ္သွ်င္) ၏ညီျဖစ္သူ (နာမည္မိနီသည္) မြီးျမဴေရးတကၠသိုလ္ေက်ာင္းဆင္းက ကူညီသျဖင့္ Project ေအာင္ျမင္သည္။ ၾကက္ႏွင့္ဘဲ၌ျဖစ္တတ္ေသာ လိုင္လိမ္ႏွင့္ဆီးျဖဴေရာဂါကာကြယ္ဆီးကို အလြယ္တကူ၀ယ္ယူရႏိုင္သျဖင့္ မြီးျမဴေရးေအာင္ျမင္ရျခင္းျဖစ္သည္။ တပါတ္တပါတ္လွ်င္ ဘဲႏွင့္ၾကက္ဥ ခရင္းလိုက္ရသည္။ ဖေလာင္းခ်ိတ္သို႔တက္၍ေရာင္းရသျဖင့္ ၀င္ေငြေကာင္းသည္။ စခန္းတြင္အယင္က ညိတိုင္ ခ်ဥ္ေပါင္ႏွင့္ နပ်ိဳးႀကိဳးနီရာက ဘဲႏွင့္ၾကက္ဥႀကိဳးလာရသျဖင့္ ေတာ္လွန္ေရးအဆင့္ျမင့္လာသည္။ တခ်ိဳ႔က ဘဲဥကို က်မန္႔အံုၿပီးမီးဖုတ္စားသည္။ စား၍ေကာင္းသည္။ စခန္းတြင္း၌အတူနီခေသာရဲေဘာ္မ်ားမွာ ရဲေဘာ္ေမာင္ေက်ာ္ယိုင္ (ေျမာက္ဦး)၊ သိန္းမင္း (ေပါက္ေတာ)၊ ထြန္းစံ (စစ္ေတြ)၊ စိုင္းခေမာက္ (ယခုထိုင္း) (စစ္ေတြ)။ စိုင္းထီးဆိုင္ေတးျခင္းမ်ားကို ပိုင္ႏို္င္ကၽြမ္းက်င္ေသာေၾကာင့္ စိုင္းခေမာက္ဟု (NUPA) နာမည္ပီးထားျခင္းျဖစ္သည္။ ကရာေတးသိန္းေမာင္မွာ အဖဲြ႔၀င္စစ္စစ္မဟုတ္၊ မွီခိုကပ္ခိုျဖစ္သည္။ ယခု ဗိုလ္မင္းေထာင္တြင္ ေက်ာင္းေထာင္လွ်က္ ေဒသခံမ်ားအက်ိဳးကို တဖက္တလမ္းက အေထာက္အကူျပဳႏိုင္သူျဖစ္သည္။ အက်င့္စာရိတၱေကာင္းမြန္သည္။ အေသာက္အစားကင္းသည္။ မိမၼမလိုက္စား။ အားနည္းခ်က္မွာ ျမန္မာေရႊယင္ေက်ာ္မိႈင္းမိခံထားရသူျဖစ္သည္။ စစ္ေတြက တေယာက္နာမည္မိနီသည္။ အတြက္ေပၚလွ်င္ျဖည့္စြက္ပီးပါသည္။ မၾကာခင္က အေမရိကန္သို႔ေရာက္ဟိလာၿပီး အနာမက်န္းမႈေၾကာင့္ ကြယ္လြန္လားသူ သန္းထြန္းျဖစ္သည္။ ရေသ့ေတာင္မွ ကိုရန္ေအာင္၊ ဥာဏ္ထြန္းေခ်၊ ခိုင္ျပည္သိန္း (နာမည္ရင္း ထြန္းထြန္း) (မြီးျမဴေရးတာ၀န္ခံ) (ေျမာက္ဦး)၊ စံသာေအာင္ (ေျမာက္ဦး)၊ ခိုင္ဆန္းေအာင္ (ေပါက္ေတာ)၊ ခိုင္ျမတ္ေက်ာ္ (ေစတီျပင္)၊ မုန္တိုင္း (စစ္ေတြ)၊ ျမတ္ေက်ာ္က စခန္းမႈး၊ စံသာေအာင္က ဒုစခန္းမႈး။ ခိုင္ဆန္းေအာင္က ဥကၠဌ၊ ထိုင္းႏွင့္ႏိုင္ငံျခားသို႔အလားမ်ားသည္။

ဗိုလ္ရာဇာတပ္မ်ား ျပည္ထဲကျဖတ္၍ ဘဂၤလားသို႔ေရာက္လာေသာအခါ ခိုင္ျမတ္ေက်ာ္ႏွင့္ ထြန္းစံရို႕က အယင္လားႀကိဳသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ အကၽြႏ္ုပ္ရို႕အား ပါတီတခုကပီးေသာ ဒုတိယကမၻာစစ္သံုးမီးက်ိဳးေမာင္းပ်က္သနတ္ (၅) လက္ကို လားယူသည္ႏွင့္ႀကံဳႀကိဳက္သျဖင့္ သူရို႕ကလမ္းျပ၍ အကၽြႏ္ုပ္ရို႕စခန္း ၀ါးခတ္ေခ်ာင္းသို႔တပ္ခ်ရန္ ေခၚေဆာင္လာချခင္းျဖစ္သည္။ အကၽြႏ္ုပ္ရို႕စခန္း ေတာင္ကုန္းနားတြင္ ရြာက ဒိုင္းနက္ရြာသားမ်ားေတာင္ယာလုပ္သည္။ သစ္ပင္ႀကီးမ်ားကိုခုတ္လွဲ၍ စပါးစိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ ႏွမ်ိဳးမိသည္ကအမွန္။ သို႔ေသာ္ ၀မ္းေရးထက္ ဇာအေရးလည္းမခက္။ ေတာင္ယာခြတ္ဖို႔ လူဆယ္ေယာက္ဖက္ သစ္ပင္ႀကီးမ်ားကိုခြတ္လွဲၿပီး မီးလွ်ိဳ႕ပစ္သည္မ်ားကို ကိုယ္တိုင္ျမင္ဖူးသည္။ ၿမိဳေတာင္သို႔ခရီးလားစဥ္ကျဖစ္သည္။ ဆင္တေကာင္ ေကာင္းေကာင္းတက္အိပ္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ႀကီးသည္။ အကၽြႏ္ုပ္ရို႕စခန္းတ၀ိုက္တြင္ ကန္းက်င္ပင္မ်ားစြာဟိသည္။ အေခ်ခါ ကန္းက်င္သားႏွင့္ ကန္းက်င္ပ်ိဳင္ကိုၾကားဖူးသည္။ ေျမာက္ဦးသွ်စ္ေသာင္းဘုရားလိႈင္ဂူတြင္ ေက်ာက္တြင္းခြက္ငယ္မ်ားမွာ ကန္းက်င္ဆီျဖင့္ မီးထြန္းရန္ ထြင္းထုထားျဖင္းျဖစ္သည္ဟု လူႀကီးသူမမ်ားေျပာသည္ ၾကားဖူးသည္။ သို႔ေသာ္ ကန္းက်င္ပင္ကိုကားမျမင္ဖူး။ ေတာထဲေရာက္မွ ျမင္ဖူးသည္။ ေပ (၃၀၀) ေလာက္ျမင့္သည္။ အေမရိကန္က Project Maje က Edit T. Marante လာလည္ေသာအခါ ရြာက ဒိုင္းနက္လူမ်ိဳးမ်ားေတာင္ယာစိုက္ထားသည္ကို မိမိရို႕စိုက္ပ်ိဳးထားဟန္ျပဳ၍ ဓါတ္ပံုရိုက္ခံခသည္ကို ျပန္စဥ္းစားလွ်င္ ရယ္ခ်င္သည္။ ထိုအခ်ိန္က မိမိ၏အသက္မွာ (၂၃) (၂၄) ႏွစ္ခန္႔ျဖစ္သည္။ ေျပာခ်င္သည္မွာ မိမိရို႕စခန္းေတာင္ကုန္းအေနာက္ဖက္ျခမ္း ေခ်ာေဇာင္းတြင္ စင္းႃပြန္းပင္ႀကီးတပင္ဟိသည္။ အဖိုးေမာင္ဟန္ ဂ်ီပစ္သည့္ေျမာင္တေလွ်ာက္တြင္ ဓျပဳတ္ပင္ သံုးေလးပင္ဟိသည္။ ဓျပဳတ္ပင္ႏွင့္ စင္းႃပြန္းပင္မွာ ခဲြမရေအာင္တူသည္။ အပင္ကိုျမင္၍ ခဲြျခမ္းရန္ခက္ခဲသည္။ အသီးကိုျမင္မွ သိသည္။ စခန္းေဇာင္းနားက စင္းႃပြန္းပင္မွာ လူသံုးေယာက္ဖက္ခန္႔ဟိသည္။ ရာသီကိုက မမွတ္မိလိုက္ပါယာ။ ေဆာင္ဦးေပါက္လား ႏြီဦးေပါက္လားမသိ။ စင္းႃပြန္းသီးတိ တပင္လံုး ပန္းပြင့္ေရပိုင္ ပြင့္နီပါသည္။ အကၽြႏ္ုပ္ရို႔ စခန္းကလူမ်ားမွာ စပ်စ္သီးကိုေမွ်ာ္စပ္ေသာခြီးပိုင္ျဖစ္နီသည္။ မစားရဘဲလွ်ာရည္ယိုလွ်က္ဟိသည္။ ဇာပိုင္လုပ္ေကေကာင္းဖို႔လည္းဂု။ ေဂါင္းစားနီသည္။ အပင္မွာ လံုး၀ိုင္းရပ္ေစာက္ ေပ (၂၀) ခန္႔ အကိုင္းအခက္မဟိ။ လက္ခက်ည္းတက္၍မရ။ ၀ါးႏွင့္လွမ္းဆြတ္ဖို႔လည္းမမွီ။ စားခ်င္သည္မွာလည္း လွ်ာရည္ယိုနီသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မတတ္သာေက အားလံုးသေဘာတူ ေပါက္ဆိန္ႏွင့္ေပါက္ရန္ဆံုးျဖတ္လိုက္သည္။ ႏွစ္ရက္ႏွင့္ တမြန္းတည့္ ေပါက္ဆိန္ႏွင့္ေပါက္ရသည္။ အဓိက အားလာႀကီးမ်ားမွာ ကိုရန္ေအာင္ (ဆီးမႈး) ႏွင့္ သိန္းမင္းျဖစ္သည္။ ႏွစ္ရက္တမြန္းတည့္ ညဇာသားေရာက္မွ စင္းႃပြန္းပင္ႀကီးဘုန္းဘုန္းလဲသည္။ အကိုင္းအခက္မ်ားၿပိဳသံမွာ မိုးႀကိဳးပစ္သံ၊ ေတာ္ငလွ်င္ၿပိဳကဲြသည္ထက္ က်ယ္သည္။ စင္းျပြန္းသီးမ်ားႄကြီက်သည္မွာ အာကာထက္က မိုးေက်ာက္ခဲမ်ားက်သည္အတိုင္းျဖစ္သည္။ ႄကြီက်သည့္အသီးမ်ားကို အယင္ေကာက္သည္။ ေတာင္းခရင္းႏွင့္ ေလးငါးေတာင္းရသည္။ က်န္အသီးမ်ားကို ဤအတိုင္းအပင္ထက္၌တဲြေလာင္ဟိနီစီသည္။ အယင္ညွိဳးေျခာက္မလားရေအာင္ျဖစ္သည္။ တပါတ္ႏွစ္ပတ္ေလာက္ညိတိုင္းခ်ဥ္ရည္ႀကိဳေသာက္ရသည္။ ပထမတရက္ႏွစ္ရက္ ေသာက္၍ ကေကာင္းၿခီသည္။ ထမင္းစားၿပီးတိုင္း ျမန္းလားပိုင္ လန္းလားပိုင္တြိသည္။ သို႔ေသာ္ ရက္ထပ္လာေသာအခါ ၀မ္းျပည့္၀မ္းေရာင္ျဖစ္လာသည္။ အကိုင္းထက္က တဲြလဲြက်နီေသာစင္းႃပြန္းသီးမ်ားမွာ ဤအတိုင္းမစားဘဲ ပိန္ေျခာက္ႄကြီက်လားသည္။ ပေဇာင္ နမ်ိဳးဖို႔ေကာင္းလိုက္ေတမသိ။ အသီးစားခ်င္ အပင္ကိုခြတ္၊ အရိပ္ခို အကိုင္းခ်ိဳး၊ စပ်စ္သီးခ်ဥ္ေသာ ခဲ၀ါဘ၀ကိုျမင္မိတိုင္း ရင္က်ိဳးမိ၍၄င္း၊ မ်က္စိထဲ၌ ၄င္းစင္းႃပြန္းပင္ႀကီးကို ျမင္ေယာင္နီသိမ့္၍၄င္း အတြက္ရေသာေၾကာင့္ ဤစာအေၾကာင္းကို ရြီးလိုက္ရျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ေၾသာ္ ရခိုင္ျပည္ႀကီးလြတ္လပ္ေရးအတြက္ ေတာအူခဲ၀ါေခ်တရြီ ေက်းဇူးကန္းလီစြတကားတည္း။

အကၽြႏ္ုပ္ရို႕ရခိုင္သားတိအျဖစ္မွာလည္း စင္းႃပြန္းသီးႏွင့္တူသည္။ ဘ၀ကငယ္ေသာ္လည္း ဘ၀င္က ဓျပဳတ္သီးေလာက္ႀကီးသည္။ ရခိုင္ဘ၀ အတိတ္က ဓျပဳတ္သီးပိုင္ေယွာင္ႀကီးခေသာ္ျငားလည္း အခုက စင္းႃပြန္းသီးေခ်ေလာက္ရာက်န္ပ်ာ။

(သာလွဦး)

အမွတ္တရကဗ်ာ
xxxxxxxxxxxxx

အတိတ္ႏွင့္ ပစၥဳပၸန္ (၂)
------------------------
အယင္ခါ ဓျပဳတ္သီး
အခု စင္းႃပြန္းသီး --။

xxxxxxxxxxxxxxxxxx

အတိတ္ႏွင့္ ပစၥဳပၸန္ (၁)
-----------------------------
အယင္ခါ
ဆင္စီးလို႔
ရႊီထီးေဆာင္းခ --။

အခု လားစီးပ်ာ
ေတာက္က်ာေဆာင္းရ --။

(သာလွဦး)