ရခိုင္ဇမ္းကဗ်ာမ်ား

ရခိုင္ဇမ္းကဗ်ာမ်ား

မယ္ႏွင့္ေမာင္
---------------
အထက္မွာရာေလ သံျဖဴ
ေအာက္မွာရာေလ ပ်ိဳင္ခ်ပ္
အလယ္ေဂါင္မွာ မွန္ေဘာင္သပ္လို႔
ေဗာဓပ္ေက်ာင္းမွာ
အပြင့္မွာရာေလ ၀ါ၀ါ
အညႇာမွာရာလည္း မဲမဲ
ပန္းမစင္ကို တင္မိခလို႔
ေမႏွင့္ေမာင္မွာ မေပါင္းရဘဲ
ကဲြရေရလား ပုေယ --။

ေဒဘ၀ီ ေဒဘ၀မွာ မေပါင္းရေသာ္လည္း
ေနာင္ဘ၀ီ ေနာင္ဘ၀မွာ ေပါင္းရလီေအာင္
တရိစၧာန္ အမွန္ရာလည္းစင္စစ္
ငွက္လီလီေလ ငွက္ပင္လည္းျဖစ္ျငား
ေမာင္ကားၿဂိဳးဘို မယ္ကားၿဂိဳးမ
တလင္းရာမွာ ၀ဲကာက်ေက
စားရပါစီ ပုေယ --။

တရိစၧာန္ အမွန္ရာလည္းစင္စစ္
ႏြားလီလီေလ ႏြားပင္လည္းျဖစ္ျငား
တသွ်ိဳင္းတည္းထြန္ တျခံတည္းႏြား
တခံုးတိုင္မွာ ခ်ိဳင္ကာထားေက
စားရပါစီ ပုေယ --။

ဘုရားေပၚေက ကံ့ေကာ္ေတာသို႔
ေမယင္ယင္ ေမယင္ေသာ္လည္း
ေမေစာင့္နီေ၀
ေမာင္ယင္ယင္ ေမာင္ယင္ေသာ္လည္း
ေမာင္ေစာင့္နီမည္ --။

ဆီမီးရာေလ တတိုင္
ပန္းတခိုင္ႏွင့္ ပ်ိဳင္တခ်ပ္မွာ
ႏွစ္ေယာက္ထိုင္ေက တူၿပိဳင္ေလာင္းလို႔
ဆုေတာင္းကတ္မည္ ပုေယ --။

(ေက်ာက္ျဖဴနယ္မွ ဇမ္းကဗ်ာ)


ရႊီခိုင္ျပည္အလြမ္း
------------------
ႏြီရာသီ
ဂိမၼာန္ရာလည္းေျပာင္းလို႔
တေပါင္းရာေလခ်ိန္ကူး
ရြက္ေဟာင္းညႇာႄကြီ
ရြက္သစ္၀ီေက ႏြီရတုမွာ
ပ်ိဳႏုလည္းသာယာ
ေဟမ၀ါမွာ
၀ဲကာရာလည္းက်ီးငွက္
သီးခ်က္ပြင့္ခ်က္ တႀကိဳင္ႀကိဳင္ႏွင့္
ဂႏိုင္ရာစံုစမ္း
နီညိဳညိဳေက ညနီခ်မ္းမွာ
ပ်ံသန္းက်ီးငွက္
တေၾကာ္ေၾကာ္ ေခၚႏႈတ္ဆက္လို႔
ဇရြက္ေကေလ တမန္
တညံညံေက ေခၚသံရာလည္းမစဲ
ဒိုးဒိုးေလ ဒုန္ဒုန္
ႏိုးႏိုးႏုန္ေက ဖိုးေခါင္ရာလည္းက်ဴးေက်ာ္
ေမာင္႐ို႕ေပ်ာ္ေက ရႊီခိုင္နန္းကို
လြမ္းမစဲဖြယ္ ပုေယ --။

(ရမ္းၿဗဲကၽြန္းမွ ဇမ္းကဗ်ာ)


ေမာင္ျပန္ဖို႔ယာ
-----------------
မိုးလင္းၾကယ္ႀကီး
ေရာင္ျဖဴလာ ထြက္ခါနီးလို႔
ၾကက္ႀကီးလည္းတြန္
မိုးေသာက္ယံ ေမာင္ျပန္ဖို႔ယာ --။

ေမာင္လားေရခါ
ဆံေကသာ ၿဖီကာေလွ်ာ့
ကန္ေတာ့လိုက္ပါ --။

ကတိုးတိမ္ စိုးရိမ္ေႏွာင္းလို႔
မေၾကာင္းၾကကဲ့ --။

ၿဂိဳးေခ်ၾကဴ
မပူလီကဲ့ --။

ငွက္ေတာ္ထိုး
မညိႇဳးလီကဲ့ --။

က်ီးကန္အာ
မရွာလီကဲ့ --။

ဥၾသေမာင္
ဖိုးေခါင္တေယာင္
မတလီကဲ့ --။

ခ်စ္ေတဆို ပ်ိဳႏွမကို
မွာခေရေႏွာင္း --။

ႏွစ္ေခ်ာင္းခ်ီ ဗြီလီယွက္
ရက္သေပါ့မွာ
ရႊီမ်က္ေတာင္ အသာမွိတ္
အိပ္ဟိလိုက္ပါ --။

အိမ္ေနာက္ဆို ေမာင္းကာေအာက္က
ေမအိပ္ရာကို ေမွ်ာ္ကာၾကည့္
ျပန္လွည့္လားယာ --။

ႏွစ္ေခ်ာင္းခ်ီ ဗြီလီယွက္
ရက္သေပါ့မွာ
ရႊီမ်က္ေတာင္ အသာမွိတ္
မအိပ္ႏိုင္ပါ --။

မတြိလီရ မျမင္ရလို႔
ကား႐ုပ္ပံု ဆယ္စံုခ်
႐ူပေဒ၀ါ နတ္ထံထံေလ
တူျပန္ခေက
ငယ္ကခ်စ္ေတ ခ်စ္ေမာင္ေမာင္ကို
ႀကိဳက္မ၀ပါ --။

(ရမ္းၿဗဲကၽြြန္းမွ ဇမ္းကဗ်ာ)


မွာလိုက္ရစီ
--------------
ေမ့သခင္မွာ ၾကင္ရာသက္ထား
ခ်စ္ေတသူ ျဖဴေခ်ာေခ်ာလို႔
ကိုယ့္ရည္းစားကို
မခ်စ္ဆို မလိုလို႔လား
မခင္ပံု မယံုစားလို႔
မအပ္၀ံ့လား --။

မခ်စ္ဆို မလိုမဟုတ္
ပ်ိဳေမေယမွာ ရီႊကိုလို
ဂုဏ္ကိုမက္လို႔
ခ်စ္ပါေရလား
ရႊီမလို လူကိုမက္လို႔
ခ်စ္ပါေရလား --။

ရႊီကိုမလို ဂုဏ္ကိုမမက္
ေမအပိ်ဳမွာ လူကိုမက္လို႔
ေမာင္လူပ်ိဳကို ယံုလိုေၾကာင္းႏွင့္
ေတာင္းထားဖို႔ယာ --။

မယံုရေရ ယံုရေရ
စကားႄကြယ္ေက ဟုတ္မည္ႏွမ
မိမၼဥာဏ္ ၀ကၤႏၲကို
ေၾကာက္ရပါေရ --။

လွလူေျပာင္ ေမာင္ကုသႏွင့္
ရူပ၀တီ ဥံဳဒ႑ီမွာ
ပံုသီတခ်က္
ခ်စ္ကၽြြမ္း၀င္ ၾကင္သူလက္ကို
ေက်ာက္မ်က္စိန္ပ်ံ
ရႊီျပည္တန္ကို အပ္ႏွံဖူးေၾကာင္း
ရွိထံုးပံု နိဂုဏ္းေဟာင္းကို
ေထာက္ဆေယၾကည့္ပါ --။

ပံုျပေရ ယံုဖြယ္စကား
႐ူပမယ္ေလ သူ႔လက္ၾကားက
ပုဏၰားဦးယူ အသဲဆူဗ်ာ
စိတ္ပူမဆံုး
ကိုယ္လိုရာ ရတနာကံုးကို
အဆံုးေယခ်လို႔
ကုသေမာင္မွာ ျဖစ္ပံုေၾကာင္းက
ေကာင္းယင့္လားေယ --။

မေကာင္းရာ ဖယ္ကာေယထားပါ
ေဘးကေယပါးလို႔
ကိုယ့္ရည္းစားကို အပ္ထားခပါ --။

ဂ႐ုဏာ မိတၱာသက္ပါ
စံုမက္ေသာ္လည္း
ရွက္စဖြယ္ ရႊီေငြအပ္လို႔
တေယာက္ေမ ပ်ိဳေမစစ္မွာ
မျဖစ္ႏိုင္ပါ --။

ခ်စ္ေတေယာင္ေယာင္
ႀကိဳက္ေယာင္ေယာင္ႏွင့္
အဂေယာင့္မွန္ ဧကန္က်က
ေနာက္ကိုေယဆုတ္လို႔
မဟုတ္မမွန္
အေကာက္ဥာဏ္ ၀ကၤႏၲမွာ
ပ်ိဳေမေယ အကယ္မွတ္လို႔
တပတ္ေကက်ေရ --။

အလွမဥၨဴ သရဖူ ျမင္သူသဲစဲြ
မက္မေျပ သက္ေရႊခဲကို
မခဲြ၀န္႔ပါ --။

ေျမႇာက္ေရပင့္ေရ ေျပာတတ္ေတ
လူလည္လူေနာက္
လူကၽြြမ္း၀င္ လူပင္ေပါက္လို႔
အေကာက္ကိုၾကံ
ခဲမွန္ဖူးေရ စာသူငယ္
ရြယ္႐ံုႏွင့္လန္႔
လွမယ္ပ်ိဳ ေနာက္ကိုတြန္႔လို႔
မခ်စ္၀န္႔ယာ
မရယာ လက္သာခ်ဖိ
သူမ်ားယူ လက္ပူတိုက္ပ်ာ
က်န္လိုက္ပတ္စီ --။

အသက္ထပ္တူ မျငဴစူ
ၾကည္ျဖဴသဲစဲြ
ခ်စ္ေတသူ ျဖဴပုလဲကို
ပီးပါလတ္မည္
သနားခ်စ္ခင္ မိတၱာ၀င္
ၾကင္ႏွမကို စိတ္ခ်ရစီ --။

စကားဆက္ဆံ လက္မခံ
ဖီဆန္ျငင္းလို႔ ခ်စ္ယင့္ႏွင့္ပင္
ေမအပ်ိဳ ရလိုေရးႏွင့္
ေျပာမိစြာရာ
ေမ့သခင္မွာ မွန္ကိုကိုးလို႔
စိတ္မဆိုးကဲ့ --။

သိုင္ေခါင္လည္းလြန္ ၾကက္လည္းတြန္
ေမာင္ျပန္ဖို႔ယာ
ေမစိတ္ေကသာေအာင္
ပဒုန္းေက်ာ္ လီေခၚေပါက္က
ေမာင္မ်က္ႏွာ ထြက္ခါငံု႔လို႔
ျပံဳ႕ျပခမည္ --။

ပုဆိုးေယကြက္ျပာ ကြက္တရာ
ျခဴျခာသတ္လို႔
နပ်ိဳးပင္ကို စုန္လီသတ္ေက
မိုးလင္းပတ္စီ --။

အာ႐ုဏ္တက္လာ ေရာင္ျဖဴလာလို႔
လူရာေလ ထစ
ခ်စ္ေတေမာင္မွာ အသေရရေအာင္
ျပန္ရဖို႔ယာ --။

ျပန္မည္ဆို ပ်ိဳေယႏွမ
ခ်စ္ေတေမာင္ေလ
ဆံစညိဳ ပ်ိဳေယမက
မွာလိုက္ရစီ
ညနီရီ နီဆီေရာက္ေအာင္
လားပါလီ --။

(ရမ္းၿဗဲကၽြြန္းမွ ဇမ္းကဗ်ာ)


ဇမ္းဖဲြ႕ကတ္မည္
-------------------
အသက္ရွည္ လွေမရို႕ႏွင့္
နားမလည္ မေခ်ရို႕ႏွင့္
ေဒရက္ဆံု ေဒျပင္၀န္းမွာ
ဇမ္းဖဲြ႕ကတ္မည္ --။

ေက်ာင္းပါးကေတာင္
ရီႊေက်ာင္းေတာင္ ဖိုးေခါင္ႀကိမ္လံုး
တစိတ္ကာ လူမသံုးေက
အျမံဳမေလ --။

လီယင္ယင္ ဆားျပင္စမွာ
ယက္သဲ့ေဘာင္ ကိုင္ကာထိုးလို႔
ငါးယိုးေရလား --။

တရက္ရွာ နပ္စာမျပည့္
ထိုးေရကြန္ခ်ာ
ပုဇြန္ျဖဴ ေမမစားလို႔
ၿဂိဳးသားရွာခီ --။

ညြန္႔ဆယ္ပင္ တပင္ျပတ္
ေမာင္လက္ခ်ယာ ပုေယ --။

သစ္ခ၀ပ္ရာလည္း ပြင့္ျဖဴ
မအူရာလည္း ပင္ဖ်ား
အကိုင္းေခ်မွာ ငွက္၀ါနားေက
ရည္းစားဟိလား ပုေယ --။

ၾကက္သြန္ပင္ အသွ်င္မဲ့
ငွက္ဟသၤာ ပ်ံကာ၀ဲ
ရည္းစားမဟိ --။

သဲေသာင္သဲေသာင္ ေရႊသဲေသာင္
သဲေသာင္ထိပ္မွာ
ဗ်ိဳင္းေဟာက္ေကပိုင္ ငိုက္လို႔
တမန္းျပင္ ငါးကိုေခ်ာင္း
ရေၾကာင္းမျမင္ ေခ်ာေလ --။

ေခ်ာင္းဖ်ားပုစြန္ လိမၼာခံ
ပုဇြန္လိမၼာ ဗ်ိဳင္းအစာ --။

ေမာင္ႏွင့္ေမ အတူတူ
လူခ်င္းကဲြလို႔
စိမ္းကားေရလား ေခ်ာေလ --။

ပင္နန္းရိပ္ခို လွေမပ်ိဳေက
ရယ္ခ်ိဳျပံဳးျပံဳး သြားသႏၲာကို
ပု၀ါဖံုးလို႔ မ်က္လံုးပရိယာယ္
ခ်စ္ဖြယ္ေျပာလို႔
စကားခ်ိဳေရ ပုေယ --။

(ရမ္းၿဗဲကၽြြန္းမွ ဇမ္းကဗ်ာ)


တမ္းလႊဲဇမ္း
----------------
အေမာင္အေမာင္ တိုင္မွာေမွ်ာင္
အေမာင္ဇာကေရာင္ --။

သရက္ပင္ညိဳ ရြက္ရိပ္ခို
လူပ်ိဳေပါက္စ တန္းလႊဲက --။

ေက်ာက္စရစ္ေက တန္းတင္
လီရႊင္ေက သြတ္သြတ္
ပ်ိဳေမရီ ျပင္စိုင္ေကျဖတ္လို႔
ရီခပ္ေက ထြက္လာ
ဘူးပြင့္ရံ ၾကာတံပြင့္ကို
တဲြလို႔ပါ --။

လူျမင္ေက ရွက္ေတမခ်ိ
ဘူးပြင့္ရံ ၾကာတံပြင့္ကို
ရႊတ္ပါဖိ --။

ခယင္၀ါးရွည္ ခယင္၀ါးဖ်ား
တဆစ္ေခ်ကို ၿဖီလို႔ထြင္း
စံညႇင္းေက ပုလီ
လက္ဆယ္ေခ်ာင္းႏွင့္ ေျခာက္ေခ်ာင္းခ်ီ
ပုလီစံေက်ာ္
ေမ႐ို႕နီ အိမ္ေတာင္ဖက္က မႈတ္ပ်ာေခၚ
နာေပ်ာ္ေရလား
ေမ့အသံကို တပ္တပ္ေက ၾကားေရ --။

ေမ႐ို႕အိမ္ မီးလံုးလင္းလို႔
ခ်စ္ေတေမာင္မွာ မ၀င္၀ံ့ဘဲ
ျခံနားေက ေယာင္လို႔ --။

(ရမ္းၿဗဲကၽြြန္းမွ ဇမ္းကဗ်ာ)


ေမတျပည္ ေမာင္တကၽြြန္း
---------------------------
အယင္ကခါ
ဗာရာဏသီေလမင္းႀကီး --။

ေရႊသမင္ အားတင္လိုက္ေက
ေတာနက္ကလြန္
လူ၀ံေလမႏွင့္
အေၾကာင္းဆံု ျငင္းခံုရာလည္းမလြတ္
နဖူးစာ ပါသည့္၀ဋ္ကို
ခၽြြတ္မကၽြတ္ယာ --။

ေမကားတျပည္ ေမာင္ကားတကၽြန္း
ျမစ္အလယ္ ပိုးျခည္တန္းေယာင္
စာကမ္းကတ္မည္ --။

(ရမ္းၿဗဲကၽြန္းမွ ဇမ္းကဗ်ာ)


က်မ်က္ရည္
--------------
လျပာသို ခြာညိဳပြင့္သစ္
ေမာင္လူပ်ိဳ ေမမခ်စ္ေက
ေ၀းပစ္ဖို႔လား --။

ေမာင္လူပ်ိဳ ေမမခ်စ္
ေ၀းပစ္ေသာခါ
တဇာဇာ ငိုခါမ်က္ရည္
က်မ်က္ရည္ ဆည္မရလို႔
ေမာင္လွသက္ႏွံ ပ်ိဳေမာင္စံ
ေ၀ယံနန္းမွာ
ဘယ္ကိုကိုေလ ဘယ္ကိုေစာင္းလို႔
ဘယ္ေစာင္းမ်က္ရည္ --။

ညာကိုကိုေလ ညာကိုေစာင္းလို႔
ညာေစာင္းမ်က္ရည္ --။

သေပါ့ဖ်ာ မြိရာထက္မွာ
တံဘက္ျဖဴ ယူကာအုပ္လို႔
ကိုယ္သုတ္ရေရ --။

(ရမ္းၿဗဲကၽြန္းမွ ဇမ္းကဗ်ာ)


ဆုေတာင္းေရ
----------------
ရမ္းၿဗဲမာန္ေအာင္ ေက်ာက္ျဖဴသံတဲြ
စနဲရြာ ေခၚသည္ရပ္မွာ
ေစာမဲက်ီ တည္ေရဓါတ္ကို
ဖူးကတ္ခီမည္ --။

ဆီမီးတတိုင္ ႏွစ္ေယာက္ကိုင္
ပ်ိဳင္တေပါက္မွာ
ႏွစ္ေယာက္ထိုင္ တူၿပိဳင္ညႇိလို႔
ဆုေတာင္းကတ္မည္ --။

ဆုမေကာင္း
ဖ်က္ေတာင္းကတ္မည္ --။

ပန္းမစင္
ဖ်က္တင္ကတ္မည္ --။

မေကာင္းၾကံ ဖီးရန္မႈကို
ျပဳခလို႔လား --။

ပန္းမစင္
တင္ခလို႔လား --။

ဆုမေကာင္း
ေတာင္းခလို႔လား --။

ငွက္ေမာင္ႏွံ ပ်ံကာ၀ဲ
က်ိမ္ဆဲလို႔လား --။

သူ႔ရည္းစား
ခဲြခလို႔လား --။

သနားဖြယ္ ပုေခ်ေမႏွင့္
ေဒဘေ၀ ေဒဘ၀မွာ
မေပါင္းရေက
ေနာင္ဘေ၀ ေနာင္ဘ၀မွာ
ေပါင္းရလီေယာင္
ျမတ္စိေႏၲ ထံေတာ္ပါးမွာ
ဆုေတာင္းေရ --။

(ရမ္းၿဗဲကၽြန္းမွ ဇမ္းကဗ်ာ)


အဆံုးစြန္
----------
၀ဲလီပ်ံလီ သံဂလီ
ပ်ံလီငွက္ခါး
ကိုင္းေဟာင္းက်ိဳးလို႔
ကိုင္းသစ္ရွာ
ရပါဖို႔လား
ေမစိုင္းစား --။

အဆံုးစြန္ေက
လက္ပံေယ ကိုင္းမွာ
နားဖို႔က်ေရ --။

(ရမ္းၿဗဲကၽြန္းမွ ဇမ္းကဗ်ာ)


ေရာက္လာလိမ့္မည္
---------------------
ခေမာင္းသံုးႀကိမ္ ေက်းသံုးႀကိမ္
သံဂလိမ္သံုးဆင့္
ေတာမွာ၀ီေက ဆင္ေ၀ပြင့္
ငံုးပန္းပြင့္ယာ --။

ယင္းပိုင္ခ်ိန္ခါ ထီးကိုကိုင္
ရြာစိုင္ေလွ်ာက္လို႔
ေရာက္လာလိမ့္မည္ --။

(ရမ္းၿဗဲကၽြန္းမွ ဇမ္းကဗ်ာ)


လိုက္၀န္႔ဖို႔လား
-----------------
နပ်ိဳးရာေလ တပင္
ဂရင္ရာေလ တပုဒ္
ႏွင္းမႄကြီ လီမသုတ္
ဆင္ပုတ္ရပ္သို႔
ရည္မွတ္လာ ေျပာပါဖို႔လား
ခ်စ္ေတေမာင္ ေျပာစကားကို
ေမစိုင္းစားလား --။

သေဘၤာမာလိန္ ရီကိုခ်ိန္
မာလိန္သေဘၤာ
ေသာင္းေသာင္းေက်ာ္ ေဖာင္ေတာ္ဦးက
လက္မွတ္စာ ေမာင္ထုတ္ပီးလို႔
မလိုက္၀န္႔ပါ --။

အမိေခၚ ေနာင္ေတာ္ျမစ္ကို
မလိုက္၀န္႔ပါ --။

အဖေခၚ ေနာင္ေတာ္ျမစ္ကို
မလိုက္၀န္႔ပါ --။

ခ်စ္သူေခၚ
လူမတူ မယူျမစ္ကို
လိုက္၀န္႔ဖို႔လား --။

(ရမ္းၿဗဲကၽြန္းမွ ဇမ္းကဗ်ာ)


ျပန္မရႊတ္
-----------
တခြန္းေခၚ အိုေလရႊီနား
ႏွစ္ခြန္းေခၚ အိုေလရႊီနား
သံုးခြန္းတက္မွာ
ေမာင္ေခၚသံ ညံညံၾကားလို႔
ဘုရားထူးေရ --။

ဘုရားဆို အလိုမဟိ
တရားဆို အလိုမဟိ
ပုေခ်ဆို အလိုဟိ
ေခၚမိစြာရာ --။

လပေကာင္းယာ
ေတာက္လီယာ
လာရာလာလတ္
ျပန္မရႊတ္ပါ ေမာင္းေမာင္ --။

(ရမ္းၿဗဲကၽြန္းမွ ဇမ္းကဗ်ာ)


ႏြားလိုက္လားေရ
-------------------
ႏြားပတုန္းရာလည္း တဲြတဲြ
မိႏွင့္ဖမွာ မြီးစပ္ေတ
ႏြားေခ်ေနာက္က
မလိုက္ခင္ မိခင္ကဆဲ --။

ခေလာက္ကိုယူ ခ်စ္ေတသူ
ႏြားျဖဴေနာက္က
မကၠလာ နံမွာက်ိဳက္လို႔
ႏြားလိုက္လားေရ --။

(ရမ္းၿဗဲကၽြန္းမွ ဇမ္းကဗ်ာ)


စိတ္႐ူးေရ
------------
မိုးမင္းညိဳ
မရြာတခ်က္ ရြာတခ်က္
ေၾကာင္းပ်က္ေတေလ --။

ေမာင္လူပ်ိဳ
မလာတရက္ လာတရက္
စိတ္ပ်က္ေတေလ --။

ေခ်ာင္းျဖားရီ
ေခ်ာင္းရီတထူး
အညာခြင္ကို မ၀င္ဖူးေက
ျဖား႐ူးေရေလ --။

ညရီတလီ ညဥ့္ရီတထူး
ေမာင္လူပ်ိဳေလ
ေမ့အိမ္ေၾကာက္ကို မ၀င္ဖူးေက
စိတ္႐ူးေရေလ --။

(ရမ္းၿဗဲကၽြန္းမွ ဇမ္းကဗ်ာ)

ပူဆိပူဆာ
------------
ကိုင္းလီကိုင္းလိုင္း
သစ္ကိုင္းထက္မွာ ဗ်ိဳင္း --။

ဗ်ိဳင္းကားဇာဖို႔ နား႐ံု
ငါးျမင္လို႔ နားေရရာ --။

ငါးကဇာဖို႔ ေပၚ႐ံု
ရီေနာက္လို႔ ေပၚေရရာ --။

ရီကဇာဖို႔ ေနာက္႐ံု
ကၽြဲစိမ္လို႔ ေနာက္ေတရာ --။

ကၽြဲကဇာဖို႔ စိမ္႐ံု
ပိုးကိုက္လို႔ စိမ္ေရရာ --။

ပိုးကဇာဖို႔ ကိုက္႐ံု
မိုးရြာလို႔ ကိုက္ေတရာ --။

မိုးကဇာဖို႔ ရြာ႐ံု
ဖားေအာ္လို႔ ရြာေရရာ --။

ဖားကဇာဖို႔ ေအာ္႐ံု
ႃမြီမ်ိဳလို႔ ေအာ္ေရရာ --။

ႃမြီကဇာဖို႔ မ်ိဳ႐ံု
ပူဆိပူဆာ မနီသာလို႔ မ်ိဳေရရာ --။

(ဗိုလ္မင္းေထာင္မွ ဇမ္းကဗ်ာ)

ေဒး၀န္းေအာင္ေက်ာ္ရႊီ၏ကိုယ္တြိရခိုင္ျပည္သိိမ္းတိုက္ပဲြမွတ္တမ္း (အစ/အဆံုး)

ေဒး၀န္းေအာင္ေက်ာ္ရႊီ၏ကိုယ္တြိရခိုင္ျပည္သိိမ္းတိုက္ပဲြမွတ္တမ္း (အစ/အဆံုး)
-------------------------------------------------------------------------------
(ပင္း၀ါ၊ ေျမာက္ဦးသိမ္းတိုက္ပဲြ)

ေဇယ်ႏၲဳ။ ။ ေဗာဓိမည္ရ၊ မုနိႏၵသည္ေလာကသွ်င္၊ ေသာင္းရပ္ခြင္ဤလူ႔ၿမီ၊ ပြင့္လာဘိသည္၊ မုနိသမၺဳေဒ၏၊ သီဒါ၀ယ္သဲလံုးရွိ၊ ေဒြးပါဒေတာ္၊ စံုႏွစ္ေဖာ္ကို၊ ကၽြန္သာလက္ဦးပီး၍၊ ေၾကာင္းဦးေလွ်ာက္တင္ပါမည္၊ ေသာင္းဇမၺဴ၀ယ္၊ သွ်င္လူရီႊနားတည္ေလာ့။ မိစၧိမည္ေနာက္ရပ္သာ၊ အႏၵိယတိုင္းျပည္မသည္၊ ထက္မွာနတ္ဘံုသာသို႔၊ ျမစ္ဂဂၤါသီတာလည္း၊ သမုဒၵရာ၊ ေလးမ်က္ႏွာသည္၊ ပတ္ကာ၀န္းလွ်က္နီ၏။ ဘိလပ္ျပည္ၿမိဳ႕စႂကၠာ၊ အိမ္ရာစီသည္၊ ပဆာမင္းတံုေသာ္ကား၊ ထက္ေဒ၀ါဟန္မျပား၊ ေလးေယာက္ေမာင္ပင္၊ ေ၀ဟန္သွ်င္သည္၊ ဘံုခြင္မိုဃ္းသၾကားသို႔၊ သွ်င္မင္းမ်ားထံေတာ္၀ယ္၊ တရာ့တစင္း၊ ထီးေဆာင္းမင္း႐ို႕၊ မႄကြင္းခ႐ိုေသလွ်က္၊ ဘ႑ာေငြခန္႔ဇနာ၊ အဖူးလက္ေဆာင္၊ မ်ားေျမာင္ဆက္သြင္းပါ၏၊ မင္းျမတ္စြာအဏာႏွင့္၊ ကုလီကတၱာ၊ ရီႊၿမိဳ႕ေတာ္၀ယ္၊ ေဗာ္ေရာ္လာသတ္ကလည္း၊ ႏႈတ္သံျမအမိန္႔ေတာ္၊ ငါစိုးအုပ္သည္၊ အရွိေတာင္ဖက္၀ယ္၊ ေခၚတြင္ကာစစ္တေကာင္း၊ ၿမိဳ႕၀န္အရာ၊ ခန္႔အပ္ပါသည္၊ ၀ါေနာ္သပ္ဖေလာင္း႐ို႕၊ လွ်င္ေၾကာင္းစီလႊတ္ခါ၊ ၀ါေနာ္သပ္လည္း၊ မင္းျမတ္၏အာဏာႏွင့္၊ ခ်ီႄကြလွာတံုေပျငား၊ ဆိုက္ေရာက္ပါေသာ္၊ ၿမိဳ႕မွာမူးမတ္မ်ားႏွင့္၊ မ်ိဳးေလးပါးသူတကာ၊ မိမၼေယာက္်ား၊ တိုင္းျပည္သားမွာ၊ မိဘေရာက္ျပန္လာသို႔၊ အုပ္ခ်ဳပ္ကာစီရင္ျငား၊ မရမာသည္၊ ဘာသာစပ္တျခားႏွင့္၊ လိမၼျငားတတ္ပြန္သူ၊ အမီးပုစၧာ၊ ျပႆနာကို၊ က်ီေအာင္ေျဖမည့္လူဟု၊ ေတြးဆယူရွာေသာအခါ၊ ပြင့္သစ္ပန္းသြင္၊ ေမ့ထိပ္တင္သည္၊ သခင္ကိုေတြးေျမာ္၏။ ေခၚတြင္ကာလူအမ်ား၊ ေမာင္ေသာ္တလီ၊ ေအာင္ေက်ာ္ရႊီသည္၊ သက္၀ီေမ့ထိပ္ထားကို၊ ေျမာ္ျမင္ျငားလူတကာ၊ ရင္၌မြီးသည္၊ သားႀကီးဟန္ပမာသို႔၊ ၿမိဳ႕၀န္သာ ေ၀ါေနာ္သတ္၊ ေမ့ခ်စ္ေမာင္ကို၊ စိတ္တြင္ေလာဘကပ္လွ်က္၊ မျပတ္ငါ့ထံမွာ၊ တိုင္းျပည္ကိစၥ၊ ဟူသမွ်သည္၊ တခုမက်န္ပါေအာင္၊ ေဆာင္ရြက္ကာနီရမည္၊ စားစရိပ္မွာ၊ တလေငြႏွစ္ဆယ္ကို၊ မျပတ္စီပီးမည္သာ၊ အာဏာခ်သည္၊ ရွိကေတာင္းဆုပါ၍၊ သကၠရာဇ္မွာေထာင္ျဖစ္၊ တရာ့သွ်စ္ဆယ္၊ စြန္း၀ယ္ႏွစ္ခုႏွစ္၀ယ္၊ အခ်စ္ေမ့သခင္၊ စစ္တေကာင္းသည္၊ ဖေလာင္းမင္းရင္ျပင္၌၊ တိုင္းျပည္တြင္မႈကိစၥ၊ ေပၚထြက္ရာကို၊ ၿဖီေဖ်ာ္မိုးမစက၊ ယင္းမွာနီသူ႐ို႕မွာ၊ ရီခမိုးကို၊ ခ်မ္းခ်မ္းဖက္နီပါသို႔၊ ေပ်ာ္ပါးကာအသြယ္သြယ္၊ ခ်မ္းၿငိမ္းလွသည္၊ ထက္မနတ္ဘံုျပည္သို႔၊ ရႊင္စမၸါယ္နီၾက၍၊ ေမ့ခ်စ္ေမာင္ကို၊ နတ္လူသထာ၏ေလး။

နတ္လူသထာ၊ နီလွ်င္းပါသည္ယင္းခါတြင္၊ ေထာင္ေက်ာ္လွ်င္သကၠရာဇ္၊ တရာ့သွ်စ္ဆယ္၊ စြန္း၀ယ္ငါးခုႏွစ္၀ယ္၊ ေခၚတြင္လိုက္သွ်င္မျဖဴ၊ ထိုကၽြန္းငယ္မွာ၊ ေစာင့္နီရဲမက္လူကို၊ ေအာက္သားမူသွ်မ္း႐ို႕သာ၊ ဆိတ္ဖာအိပ္ကို၊ ေခၚ၍သတ္ျဖတ္လာလွ်က္၊ အပိုင္သာခံလိုျငား၊ ရန္စရွာသည္၊ ယင္းမွာသွ်မ္းေအာက္သာ႐ို႕၊ ျပဳက်င့္ျငားထိုျခင္းရာ၊ (ဆက္) လာသတ္မင္း၏၊ မယြင္းရႊီနားေတာ္၀ယ္၊ ၾကားလီေသာထိုခါ၌၊ ကတ္တင္ေခၚမွတ္၊ ေဘးကာသတ္ႏွင့္၊ ၀ီသတ္ကိုေစလႊတ္ကာ၊ လြတ္လြတ္ထြက္ခ်ီႄကြလာ၊ စစ္တေကာင္းမွာ၊ လွ်င္ျပင္းေရာက္တံုပါက၊ ရခိုင္မွာမူးမတ္သား၊ ေအာင္ေက်ာ္ပန္းရႊီ၊ ေသာ္တလီသည္၊ ျပည္ဆီမႈရီးမ်ားကို၊ သိကၽြမ္းျငားေဆာင္ရြက္သူ၊ ၀ါေနာ္သတ္သည္၊ လြတ္လြတ္ပီးအပ္တံုက၊ ကာနယ္မွာသုပိလုင္၊ ဗဲကာသတ္ႏွင့္၊ ၀ိသတ္ကတ္တင္လည္း၊ ၀မ္းသာရႊင္အားႀကီးရ၊ ေမ့ခ်စ္ေမာင္ကို၊ ယူေဆာင္ခ်ီႄကြလားလွ်က္၊ ကာသတ္ကျပဳစုရာ၊ ဖေလာင္းခ်ိတ္မွာ၊ လွ်င္ေစာေရာက္လီပါက၊ ဗဲကတ္သာလူသူမ်ား၊ တေထာင္ေက်ာ္ကို၊ ထိုခါစုေဆာင္းၾကားလွ်က္၊ ေခၚယူလားခ်ီလီခါ၊ သွ်င္မျဖဴႏွင့္၊ ငတ္ေမာ္ဆိုက္ေရာက္ပါက၊ တပ္ေတာင္တာစဲြကိုင္ျငား၊ ေမ့သက္သွ်င္သည္၊ ယင္းတြင္ျခေသၤ့လားသို႔၊ တေသာေသာနီၾကခါ၊ တလိုင္းေအာက္သား၊ သွ်မ္းအမ်ားသည္၊ ၿပီးလားျခံဳထဲမွာ၌၊ ပုန္းေယွာင္ကာနီလီျငား၊ တုမၿပိဳင္ဘဲ၊ ႐ိုင္႐ိုင္ေနာက္ဆုတ္လား၍၊ သွ်င္မင္းဖ်ားလာလတ္မည္၊ ၿမိဳ႕၀န္ဟူမွတ္၊ ေ၀ၚေနာ္သတ္ကို၊ လြတ္လပ္ေခၚတြင္ေပလွ်က္၊ ကိုယ့္တိုင္းျပည္အထဲမွာ၊ လိမၼာေသာ္က၊ တတ္စြမ္းလွသည္၊ ရွိကေလာင္းမေဟာ္သို႔၊ ရဲစြမ္းရာဗႏၶဳလ၊ တူေသာသူသည္၊ ျပည္တြင္မႈးမတ္ကလည္း၊ ေခၚတြင္ၾကလူတကာ၊ ရာပသိန္သတ္၊ တုလြတ္ဖက္မဲ့သာတည္း၊ အမတ္ေတာ္ခ်ီလားလီ၊ ရန္ဟိရာကို၊ စင္ေအာင္ထိုးထြင္းလီေလာ့၊ ရခိုင္ျပည္တ႐ိုးမွာ၊ သွ်မ္းေအာက္သားသည္၊ က်ားရဲဟန္ပမာသို႔၊ စဲြလန္းကာမႊီေႏွာက္စား၊ လူ႔မိစၧာကို၊ ပါယ္ခြာႏွင္ထုတ္ျငား၍၊ အင္း၀စားသွ်င္ဘုရင္၊ လက္၀င္ပိုင္ထား၊ တိုင္းျပည္မ်ားကို၊ သိမ္းျငားယူခီက်င္လွ်က္၊ ငါ့ထံတြင္ဆက္ရမည္၊ ခ်ေတာ္ျပဳ၍၊ ယင္းကေစခန္႔ေပသည္၊ တိုင္းျပည္ရခိုင္သို႔ေလး။

ရခိုင္တိုင္းျပည္၊ ခ်ီလားမည္အမွန္သာ၊ ေဇာ္ေနေခၚဟရီသွ်ိန္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမွာ၊ ရဲမက္ေတာ္ကို၊ ညီစြာစု႐ံုးၿပီးမွ၊ အေျမာက္က်ီဗံုးစၾကာ၊ မီးက်ည္တန္းကို၊ လွ်င္ျမန္ေဆာင္ခဲ့ပါ၍၊ ငါ့ေနာက္ေတာ္လိုက္ရမည္၊ ရာပသိမ္သတ္၊ မင္းျမတ္ႏႈတ္ေတာ္၀ယ္ႏွင့္၊ ခ်ေခၚေပတံုေသာခါ၊ ေလးပါးစစ္အင္၊ မြန္းဖ်င္ျပည့္မွ်ပါလွ်က္၊ ခ်ီႄကြလာတေသာေသာ၊ စစ္တေကာင္းမွာ၊ လွ်င္ေၾကာင္းေရာက္လာျငားက၊ ဗိုလ္လူမ်ားထားခပါ၊ ရာပသိမ္သတ္၊ မင္းျမတ္ခ်ီႄကြလာလွ်က္၊ ငတ္ျမစ္ေမာ္သွ်င္မျဖဴ၊ ကၽြန္းတြင္တည္ျငား၊ တပ္အံုမ်ားကို၊ မင္းဖ်ား႐ႈေတာ္မူ၍၊ စံေပ်ာ္တံုနီေသာခါ၊ ေအာက္သားတမန္၊ နားခံေမာင္လံုးလာလွ်က္၊ စကားသာျပန္တတ္ျငား၊ အသနာလီကဒီ၊ ထိုကုလားႏွင့္၊ ေအာက္သားမ်ားလာ၍သာ၊ သည္တခါကို၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔မိုက္ပါ၏၊ ေစာင့္ရာနီသူ႐ို႕ကို၊ သတ္ျဖတ္ရာ၀ယ္၊ ခ်မ္းသာပီးခဆိုလွ်က္၊ တပ္ေတာ္ကိုႏႈတ္ပါလီ၊ သွ်င္မျဖဴကို၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ပိုင္သည္ဟု၊ ခါရံ၀ယ္တဆိုက္သာ၊ ျမန္မာမ်ိဳးသည္၊ ကူး၍မလားပါတည္း။ အမွားသာခံတံုျငား၊ ေလွ်ာက္ျခင္းရာကို၊ သခင္နားေတာ္ၾကားက၊ ထင္မွတ္ျငားကယ္ေကာင္းသာ၊ ရာပသိမ္သတ္၊ မင္းျမတ္ရီႊႏႈတ္၀ါႏွင့္၊ တပ္ေတာင္တာအလံုးကို၊ ႏႈတ္သိမ္းယူ၍၊ လြယ္ကာခ်ီတက္ဆိုက၊ ေကာင္ေလာင္ဗိုလ္သူပီလုင္၊ ဗိုလ္လံုးသားသည္၊ ေသာေသာျပန္တက္က်င္၍၊ ပင္း၀ါခြင္ဖေလာင္းခ်ိတ္၊ ေရာက္ၾကလာသည္၊ ကမၻာၿမီလံုးထိန္႔မွ်၊ စု႐ံုးၿပီးနီၾကခါ၊ (ဆက္) ရခိုင္သားသည္၊ တျခားဇာတ္ဘာသာကို၊ သူရဲေတာ္သြင္းရမည္၊ ပြင့္သစ္ပန္းသြင္၊ ေမ့သက္သွ်င္ကို၊ ယင္းတြင္ဆင့္ဆိုေပလွ်က္၊ ကတ္တင္၀ယ္ပိန္းေကာ္သတ္၊ ႏွစ္ေယာက္စံုသည္၊ တိုင္ပင္စုေဆာင္းၾကပ္၍၊ ခန္႔အပ္ဘိထား၍ေပ၊ ရာပသိမ္သတ္၊ မင္းျမတ္တက္လားလီ၏။ ရခိုင္ျပည္လူ႐ို႕ကို၊ ေမ့သခင္သည္၊ ယင္းတြင္ေျပာေဟာဆိုလွ်က္၊ ကုလားလိုစဖာအိပ္၊ ငါးရာေက်ာ္ကို၊ ထိုခါစုေဆာင္းပီးက၊ (----)၊ ေသနတ္ျခင္းကို၊ မႄကြင္းမက်န္ပါေအာင္၊ ျပသကာသင္၍ေပ၊ ကတ္တင္ေခၚမွတ္၊ ပိန္းေကာသတ္လည္း၊ လွည့္ပတ္ကဇာတ္နီသည္၊ ရပ္ၿမီပင္း၀ါကေလး။

ရပ္ၿမီပင္း၀ါ၊ ကဇာတ္ပါ၍နီခါလွ်င္၊ ရခိုင္တြင္ေစာင့္နီျငား၊ အတြင္း၀န္သည္၊ ဧကန္သွ်မ္းေအာက္သားကား၊ ငယ္နာမေမာင္စံသာ၊ အခြန္၀န္သည္၊ ငေအာင္မာန္ခပါႏွင့္၊ ရခိုင္မွာ၀န္ျပဳသူ၊ ေမာင္စံေပ်ာ္လည္း၊ သည္ခါေကာင္းမည္ဟူ၏။ နားခံေတာ္ေမာင္လံုးေခၚ၊ စြန္းလြန္းဗိုလ္ႏွင့္၊ နားခံထားလီသတည္း။ စာရြီးေတာ္င၀ိုက္ေက၊ တလိုင္းေအာက္သား၊ သွ်မ္းကုလား႐ို႕၊ အမ်ားစုေဆာင္းေပလွ်က္၊ ပင္း၀ါၿမီအရပ္မွာ၊ တိုက္ခိုက္ရေသာ္၊ ငါတို႔ႏိုင္ရပါအံ့၊ အရွိမွာသွ်င္ဘုရင္၊ ၾကားလီျငားေသာ္၊ သူေကာင္းျပဳမည္ထင္၏။ တိုင္ပင္က်င္ေျပာေဟာျငား၊ ေနာက္မျမင္သည္၊ လူပင္သွ်မ္းေအာက္သား႐ို႕၊ အမွားမွားသူယုတ္မွာ၊ ဗိုလ္တပ္မ်ားႏွင့္၊ ႄကြလားခ်ီ၍လာက၊ ပုရိန္ရြာကုလားေပ၊ ဗိုလ္ငျဖဴလည္း၊ သည္ခါရပါမည္ဟု၊ ကၽြန္းအုပ္၀ယ္ရခိုင္သား၊ ငၿပီႀကီးလည္း၊ ေလာဘစိတ္ဟိပါမ်ား၍၊ အမ္းစားသားသာေက်ာ္ေ၀၊ ရႊီေငြဒၤဂါး၊ ကၽြဲႏြားကၽြန္ရမည္ဟု၊ မွတ္၍ေပသံုးေယာက္သား၊ ခ်ိတ္ခ်ိတ္ရယ္ကာ၊ ယင္းခါ၀မ္းႀကီးသာ၍၊ ကခုန္ကာၿပီး၍ေပ၊ ေအာက္သားေနာက္သို႔၊ ကပ္လွ်က္လိုက္လတ္သတည္း။ ပုန္းလွ်ိဳးေထြလာလတ္ေျမာက္၊ ေ၀လာေတာင္မွာ၊ မွန္စြာတပ္ရပ္ေရာက္က၊ ပါယ္လြန္ေျမာက္လားၾကခါ၊ ႐ုတၱနာသည္၊ ပလ’င္တပ္ဦးမွာ၌၊ ေစာင့္နီရာလုတၱင္သတ္၊ ကတၱင္ငယ္ကို၊ ယင္းတြင္ တိုက္ခြတ္ျဖတ္က၊ ညဥ့္လတ္သန္းေခါင္မွာ၊ ဘက္မမွ်၍၊ ဆုတ္လွ်က္လာၾကပါ၏။ ပင္း၀ါမွာပိန္းေကာသတ္၊ တပ္ဟိရာမွာ၊ ေပါင္းကာနီလွ်င္းၾကပ္က၊ ေအာက္သားသြတ္တလိုင္းမွာ၊ ကတ္တင္ေခၚမွတ္၊ ပိန္းေကာသတ္ကို၊ လိုက္၍တိုက္ျပန္လာလွ်က္၊ (-----)၊ ဟိရာရာကို၊ ေဖြရွာဖမ္းဆီးထား၍၊ သတ္ျဖတ္ျငားအလီလီ၊ မီးထင္းတိုက္ေလာင္၊ ကုန္ေအာင္ညက္ညက္မႊီ၏။ ပင္း၀ါၿမီဇရပ္တြင္၊ ရာဇာဖက္မွာ၊ တပ္မစဲြလုပ္က်င္လွ်က္၊ နီခါလွ်င္တံုကေပ၊ ဟာလဘင္းပင္း၀ါ၊ စုကၠရာႏွင့္၊ ငတ္ေမာ္အရပ္ၿမီ၌၊ ဟိပါသည္လူသူမ်ား၊ ခ်င္းႏွင့္ကယင္၊ ၿမံဳလွ်င္ဒိုင္းနက္စသား၊ ႏွမ္းေရြးသားခြင့္မပီးေပ၊ လင္းကဲေပါင္းစံု၊ သက္မူသွ်မ္းစုသည္တည္း၊ ေတာင္ၿမိဳငယ္အ႐ိုင္းမ်ား၊ ကုလားမရမာ၊ ၿပီး၍လာသည္၊ ကိုယ့္မွာသားမယားႏွင့္၊ တေသာေသာလာၾကရာ၊ စစ္တေကာင္းသည္၊ ဖေလာင္းမင္းနီရာသို႔၊ ေရာက္ၾကလာတံုၿပီးမွ၊ ခ်မ္းၿငိမ္းသာယာ၊ ဟိၾကပါသည္၊ ထိုခါတဲအံုခ်၍၊ ဆိုင္းေသာ္နီၾကခါ၀ယ္၊ ၀န္တင္ကၽြဲႏွင့္၊ တိုက္ကၽြဲေတာင္းလတ္ပါက၊ စုေဆာင္းကာရွာလွ်က္ေပ၊ လိုသည့္၀န္ကို၊ ယင္းမွာပီးဆက္သည္တည္း။ စံရွီေဖြကၽြန္းအုပ္ကား၊ ဖေလာင္းေသွ်သာ၊ က်ီစိုးအရာစား၍၊ ငွ၀ီျငားပီးလွ်က္ပင္၊ ၀န္တင္လွည္းကို၊ အုပ္ခ်ဳပ္၍စီရင္၏။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္လွ်င္မာရသွ်ိန္၊ ၀မ္းႀကီးသာ၍၊ ယင္းခါခ်ီမႊမ္းပီးလွ်က္၊ ရင္၌မြီးသားပမာ၊ လံုးလွပြတ္တန္၊ ေမ့သက္ႏွံကို၊ အမွန္ခ်စ္ႏွစ္ပါ၏။ (အဆက္ျပတ္)

ရာပသိမ္သတ္၊ မင္းျမတ္ႏႈတ္ရီႊစာႏွင့္၊ ရခိုင္မွာမႈးမတ္ကား၊ ေအာင္ေက်ာ္ပန္းရႊီ၊ ေသာ္တလီသည္၊ ငါ့ဆီေရာက္စီေသာဟု၊ ေခၚယူျငားလီေသာခါ၊ ပြင့္သစ္ပန္းသြင္၊ ေမ့သက္သွ်င္သည္၊ သခင္ေရာက္လီပါက၊ ၀မ္းပန္းသာအားႀကီးရ၊ ရင္၌မြီးသည္၊ သားႀကီးပင္မကတည္း။ ခ်စ္ျမတ္လွဆိုလွ်က္ေပ၊ ခုႏွစ္ဆက္သည္၊ ေကာင္းမႈဟိဖူးလီ၍၊ တြိၾကံဳသည္မွန္တည့္တည့္၊ ပြင့္ေလာင္းလွ်ာသည္၊ သခင္ဘုန္းေၾကာင့္တည္းေလး။

ဘုန္းေၾကာင္ဧကန္၊ တြိၾကံဳျပန္သည္အမွန္သာ၊ မင္းျမတ္စြာႏႈတ္ေတာ္က၊ ကုမၻဏီသည္၊ အသွ်င္ရီးကိစၥ၏၊ လိုသမွ်အကုန္ေပ၊ ႀကိဳးစားေဆာင္ၾကံလွ်က္၊ မွန္မွန္ထမ္းရြက္ေပက၊ ရခုိင္ျပည္ရကာလ၊ စိတ္ဟိရာကို၊ ထိုခါၾကံေတြးဆလွ်က္၊ လိုသမွ်အကုန္ေပ၊ ငါမစ၍၊ သူေကာင္းျပဳခမည္ဟု၊ ဟႃမြက္ေထြဆိုေသာခါ၊ ေမ့သခင္သည္၊ ယင္းတြင္၀မ္းႀကီးသာလွ်က္၊ ေနာက္ကိုသာေမွ်ာ္ေထာက္ထား၊ အခေမးနာ၊ သူကားေငြတျပားမွ်၊ မစားမယူပါ၊ လိုသရိကို၊ ထမ္းပိုးရြက္ေဆာင္ပါ၍၊ အရွိမွာရန္ငုမ္၀ယ္၊ ငါးရာလူကို၊ လွ်င္လွ်င္လႊတ္ခ်င္သည္ဟု၊ ဟႃမြက္ေထြဆိုလတ္ခါ၊ ေကာင္းရာလူကို၊ လြယ္ကူရြီးခ်ယ္ပါလွ်က္၊ ငါးရာသာရခိုင္သား၊ ေမ့သက္သွ်င္သည္၊ ယင္းတြင္ပီးတံုျငားက၊ လွီသေဘၤာႏွစ္စင္းမွာ၊ တင္ယူေဆာင္၍၊ လွ်င္ေအာင္လားလီပါ၏၊ ပညာေခၚလမ္းထြင္သား၊ ငါးရာလူကို၊ လြယ္ကူေတာင္းလတ္ျငားလည္း၊ ရခိုင္သားလူငါးရာ၊ ေဖာင္သာရွီကို၊ အႀကီးခန္႔အပ္ပါ၍၊ ဣသွ်ီကာကာတင္သတ္၊ ဣရာဇီကို၊ အကၽြန္လက္တည့္အပ္က၊ လြန္ခ်စ္ျမတ္၀မ္းႀကီးသာ၊ ရခိုင္သားသည္၊ ေဘးကပ္ငါးေထာင္ေက်ာ္ႏွင့္၊ သူရဲေတာ္႐ို႕စီးနင္းရန္၊ လွီမ်ားအားလံုးစြာကို၊ စုေဆာင္းကာရွာ၍ေပ၊ ပြင့္သစ္ပန္းဟန္၊ ေမ့သက္ႏွံသည္၊ လွ်င္ျမန္ပီးအပ္သည္တည့္။ ရခိုင္ျပည္လားဖူးသူ၊ ကုန္းေၾကာင္းလမ္းႏွင့္၊ ရီေၾကာင္းလမ္းႏွစ္ပါးစံုကို၊ ျပႏိုင္သူပီးရမည္၊ ရခိုင္ျပည္ျခင္း၊ နီပံုခင္း၍၊ လွ်င္ျပင္းခုျပေပေလာ့၊ ဟႃမြက္ေထြဆိုလတ္ခါ၊ နီပံုခင္း၍၊ ခ်က္ခ်င္းျပသပါလွ်က္၊ လမ္းသိမွာထြန္းေပၚေ၀၊ ဖသက္ႏွံႏွင့္၊ ခ်ီးခံသတိုးေ၀ကို၊ ေခၚယူေထြတံုၿပီးခါ၊ ကတ္တင္ဟူမွတ္၊ ေဒါင္ေရာင္ေမာ္သတ္ကို၊ လြတ္လြတ္ပီးအပ္ပါက၊ ၀မ္းႀကီးသာအားပါးရ၊ သွ်င္မင္းႀကီးကို၊ ယင္းတြင္ခ်ီမႊမ္းၾက၏၊ ခုၿပီးမွငါလားမည္၊ ရဲဗိုလ္ပါလည္း၊ မၾကာခုစံုစီဟု၊ ဟႃမြက္ထြီဆိုေသာခါ၊ သိန္းသန္းကုဋီ၊ ဗိုလ္ၿခီအမ်ားလာလွ်က္၊ ၿခီရင္းတြင္စု႐ုံး၍၊ မ်ားဗိုလ္ပါသည္၊ မၾကာေရာက္လာ၏ေလး။

ေရာက္၍ဧကန္၊ ခ်ီတက္ျပန္မည္အမွန္သာ၊ မင္းျမတ္စြာႏႈတ္ေတာ္က၊ ေရာင္ဇေနာင္ကို၊ ယင္းတြင္အဏာခ်၍၊ သေဘၤာႏွင့္လွီ႐ို႕မွာ၊ သူရဲပ်ံသည္၊ အမွန္ရဲမက္ေတာ္လည္း၊ ဂုရာသာစီးရမည္၊ ေျပာင္းႀကီးဇ၀ါ၊ ဗံုးစၾကာကို၊ ယင္းမွာတင္ယူေပေလာ့၊ ကုန္းေၾကာင္း၀ယ္တစလား၊ ရထားျမင္းဆင္၊ လွည္းငင္၀န္တိုက္ႏြားႏွင့္၊ ရဲမက္မ်ားေထာင္ေသာင္းကို၊ ရခိုင္ဗိုလ္မွတ္၊ ေဒးသွ်ိန္သတ္သည္၊ မျပတ္တပ္ဦးခ်ီေလာ့၊ ေနာက္ရပ္ၿမီသူရဲေဖာ္၊ စပါအိတ္သည္၊ ဟိႏၵဳတ္သားနီသာတည္း။ (-----)၊ ျမင္းစီးမွာေမာင္းဂြတ္က၊ မီးက်ည္တန္ေခၚ၊ လက္နက္ေတာ္ကို၊ လွ်င္စြာယူေဆာင္ခေလာ့၊ ေသနပ္ႏွင့္လွဲကမံ၊ လက္နက္မ်ားကို၊ ပီးအပ္ႏွံ၍၊ ႀကီးစည္သံေဗာမႈတ္ကာ၊ ခရာထြက္သည္၊ တိမ္ထြတ္ထက္အာကာမွ၊ တီးမႈတ္လာဟန္မျပား၊ ေသာင္းဇမၺဴ၀ယ္၊ ထိန္႔ဆူေက်ာ္ႏွံ႕ၾကားမွ်၊ တေသာေသာခ်ီၾကခါ၊ ရာပသိန္သတ္၊ မင္းျမတ္၏ေနာက္ေတာ္၀ယ္၊ ပြင့္ေလာင္းလွ်ာေမ့ၾကင္စ၊ ကပ္၍ပါသည္၊ ဆံႁမႊာမယြင္းခြတည္း။ မႈးမတ္ကားအထဲမွာ၊ ဖဲြ႕ဒါႀကီးသည္၊ အေသာင္းအဒူလာႏွင့္၊ အေဟာဒါမာတဒိန္၊ အစီရင္ေထြ၊ တိုးေအာင္ႄကြယ္သည္၊ အကယ္ပါလွ်င္းလီ၏၊ တိုင္းရပ္ၿမီရခိုင္မွာ၊ ဒါးပိုင္ႀကီးသည္၊ ရွိကအမတ္ေတာ္၏၊ ရင္တြင္းေမွ်ာ္က်ဴး၍ဖြား၊ ထိန္႔ထိန္႔ဆူသည္၊ ဇမၺဴကၽြန္းလံုးၾကား၏၊ သားႀကီးကားအမ္းစားသာ၊ ေမ့သက္သွ်င္လည္း၊ ယင္းခါေနာက္တြင္ပါလွ်က္၊ ေခၚတြင္ကာတိမ္ၾကားဗိုလ္၊ မာလံုသတ္သည္၊ ရီေၾကာင္းခ်ီလီဆိုက၊ ေနာက္ေတာ္ကိုပါလီျငား၊ သိန္းသန္းဗိုလ္ၿခီ၊ အသၤခ်ီသည္၊ ၿမီ၀ယ္မြန္းမွ်လား၏၊ ခ်ီတက္ျငားလားလီခါ၊ စစ္တေကာင္းသည္၊ ျမစ္မကိုကူးပါလွ်က္၊ တက္လီေသာ္လက္၀ဲနား၊ ေဘာင္းဒြတ္ေတာင္ကို၊ ပါယ္ေယွာင္လြန္ေက်ာ္လားက၊ လက္ယာနားျပင္ႀကီးသာ၊ ေဖာက္က်ီစ်ီးကို၊ လြန္၍လားလီပါလွ်က္၊ ကန္ရွည္မွာဆိုက္မနား၊ ဟာလဘင္းေခၚ၊ စုကၠရာကို၊ လွ်င္စြာခ်ီတက္လားေသာ္၊ ရီကင္းနားဆည္ႀကီးသာ၊ ပတၱလီကို၊ ထိုခါဆိုက္ေရာက္ပါ၍၊ ပင္း၀ါရြာမေရာက္ခင္၊ ရခိုင္၀န္သာ၊ ေမာင္စံေပ်ာ္သည္၊ ယင္းမွာၾကားလီက်င္၏၊ သားေမာင္ပင္င၀ိုက္ေက၊ ငါ႐ို႕သက္သည္၊ အခုသီရမည္ဟု၊ ဖက္ယပင္းငိုၾကခါ၊ အတြင္း၀န္သည္၊ မွန္မွန္ၾကားလီပါ၍၊ ေၾကာက္၀ွန္ကာတုန္လႈပ္ျငား၊ မိုးဦးခါသည္၊ ဖားေသာ္ျမည္ေသာလားသို႔၊ တေသာေသာငိုလွ်က္သာ၊ တပ္လံုးသားသည္၊ ထြက္လားၿပီးလီပါက၊ ဖမ္းဆီးကာရွာမရ၊ တစစ္ေအာင္သည္၊ င႐ို႕အသွ်င္ဘုန္းေၾကာင့္ႏွင့္တည္း။ ခ်ီတက္ႄကြလိုက္လီခါ၊ ဖေလာင္းခ်ိတ္မွာ၊ လွ်င္စြာေရာက္တံုပါလည္း၊ ေတာင္ကိုသာေမွ်ာင္ကာလား၊ ရဲစုေခ်ာင္းလြန္၊ ခ်ီတက္ျပန္ေသာ္၊ အမွန္မတန္႔မနားတည္း။ ပန္းေမာ္ကားလက္၀ဲသာ၊ သင္းေပါင္းေခ်ာင္းကို၊ ပါယ္၍လြန္ခပါလွ်က္၊ ျမင္းမ်က္ႏွာေတာင္အနား၊ လားလီပါေသာ္၊ ငတ္ေမာ္ဆိုက္ေရာက္ျငားက၊ ရဲမက္မ်ားသိန္းဗိုလ္ပါ၊ ေညာင္းညာၿဖီလွ်က္၊ ဆိုင္းငံ့နီရပါသည္၊ ေမာင္ေတာတပ္မွာတည္းေလး။

ေမာင္ေတာတပ္မွာ၊ ဆိုက္ေရာက္ပါသည္ယင္းခါတြင္၊ ဥာဏလွ်င္ၿမိဳ႕စာရြီး၊ လက္၀ဲဖက္မွာ၊ တပ္မေတာ္ကို၊ ၿဖိဳကာထြက္၍ၿပီးလွ်က္၊ ေၾကာက္၀ွန္ႀကီးတုန္လႈပ္ကာ၊ ေအာက္သားပ်က္သည္၊ လွ်ိဳ႕၀ွက္နီလီပါက၊ ယင္းေသာခါင႐ို႕သခင္၊ အေနာက္ငယ္ကို၊ လက္၀ယ္သိမ္းယူက်င္၍၊ အစလွ်င္ပဌမ၊ ေႏွာင္းေဖာ္ရႊီကို၊ ကၽြန္းအုပ္ခန္႔ပီးခလွ်က္၊ ခ်ီတက္ႄကြလားၾကခါ၊ အလယ္သညာ၊ ကုလားရြာမွာ၊ လွ်င္စြာေရာက္လီပါက၊ ယင္းတြင္သာဆိုက္မနား၊ ေက်ာက္ပန္းစြယ္ကို၊ လက္ယာပါယ္ေယွာင္ထားလွ်က္၊ တေသာေသာခ်ီၾကခါ၊ ျပည္ထိပ္မွတ္သည္၊ မယူနတ္ႀကီးေမာ္သို႔၊ ဆိုက္ေရာက္ခါတံုၿပီးမွ၊ မ်ားဗိုလ္ပါသည္၊ ယင္းတြင္တပ္ႀကီးခ်၍၊ တန္႔ရပ္ၾကနီေသာခါ၊ (-----)၊ သင့္ရာသားႏွင့္၊ မိမၼသားသူငယ္မ်ား၊ ဥပမာသည္၊ သားလင္ေရာက္လာျငားသို႔၊ ရႊင္ေပ်ာ္ပါး၀မ္းႀကီးသာ၊ (ဆက္) အဖူးလက္ေဆာင္၊ မ်ားေျမာင္ပို႔ဆက္လာ၏၊ ခ်ီတက္ကာတေသာေသာ၊ ဦးရာဇ္ေတာင္သည္၊ သွ်င္ပင္ဓါတ္ေရာက္ျငားက၊ အထြတ္ဖ်ားေစတီမွာ၊ တင္းခြန္ကုကၠား၊ မုေလးပြားကို၊ လွ်င္ျငားပူေဇာ္ပါလွ်က္၊ လားလီကတံုခါေပ၊ ကုလားပံုးကို၊ လက္၀ဲထားခသည္တည့္။ ဆင္ခံ၀ယ္ဆိုက္ေရာက္က၊ င႐ို႕သခင္သည္၊ ယင္းတြင္တပ္ဦးခ်လွ်က္၊ ကုလားကအေဟာဒါ၊ မာတဒိန္ကို၊ စာႏွင္စီလႊတ္ပါ၏၊ ေခ်ာင္းဖလာတပ္ထဲ၀ယ္၊ တလိုင္းေအာက္သား၊ သွ်မ္းအမ်ားကို၊ လွ်င္လွ်ားထြက္လားေစဟု၊ ၾကံကာေပနီေသာခါ၊ နင္႐ို႕မ်ားသည္၊ က်င္းက်င္းအကုန္စြာကို၊ ရဲမက္ေတာ္ဂူရာက၊ သတ္ျဖတ္မည္ဟု၊ အကယ္တည့္တည့္ေျပာ၍၊ ခုလွ်င္လွ်ားတုတ္ေႏွာင္မည္၊ တမန္လႊတ္လွ်က္၊ ေခၚပတ္ေျပာတံုေပလည္း၊ နားမလည္ေအာက္သားမွာ၊ ေကာင္းမည္ထင္ဗ်ာ၊ ယင္းတြင္တြင္းတူးပါလွ်က္၊ ႄကြက္ဟန္သာနီတံုျငား၊ စာရြီးႀကီးသည္၊ င၀ိုက္ေကႏွင့္၊ နားခံေမာင္လံုးမ်ား႐ို႕၊ အမွားမွားနီၾကခါ၊ င႐ို႕သခင္သည္၊ ယင္းတြင္မာန္ႀကီးပါ၍၊ ေဂၚမီေတာ္ေမာ္သတ္ႏွင့္၊ ေမာေဇာ္ကတ္တင္၊ ေသာက္သတ္လွ်င္လည္း၊ ခုပင္ခ်ီလားၾကဟု၊ ႏႈတ္သံျမခ်ခါ၀ယ္၊ ရီဗိုလ္ခ်ဳပ္သည္၊ လွ်င္ေစာခ်ီတက္လီ၍၊ တိုက္ၾကၿပီးတံုေသာခါ၊ သွ်မ္းေအာက္သားသည္၊ ၿပီးျငားမလြတ္ပါတည္း။ နားခံေတာ္ေမာင္လံုးမွာ၊ လက္၀ါးေပါက္လွ်က္၊ ပုန္းေရွာက္ထြက္ၿပီးလီ၏၊ င၀ိုက္ေကစာရြီးမူ၊ ေအာက္သားမ်ားသည္၊ သဲဖ်ားႄကြီလႈပ္တုန္မွ်၊ အငတ္မႈမစစ္သာ၊ လင္းကဲအသြင္၊ ေတာထဲ၀င္၍၊ ယင္းတြင္ၿပီးလီပါက၊ ေခ်ာင္းဖလာတပ္ႀကီးကို၊ ဘုန္းေတာ္အားႏွင့္၊ လွ်င္လွ်ားတိုက္ခိုက္ၿဖိဳသည္၊ ၿငိဳးသိုစကားေၾကာင့္ေလး။

ၿငိဳးသိုမွန္စြာ၊ တိုက္ၾကပါသည္ယင္းခါတြင္၊ အုန္းတပင္တပ္မမွာ၊ မိုးေကာင္းဗိုလ္ႏွင့္၊ ငေခ်းၾကားလီပါက၊ ေၾကာက္၀ွန္ကာတံုလႈပ္ျငား၊ တပ္လံုးသူသည္၊ ေဆာင္းတြင္ခ်ဳပ္ထားငါးသို႔၊ သီမိေမာအသြယ္သြယ္၊ ေၾကာက္၀ွန္ႀကီး၍၊ ထြက္ၿပီးၾကလီ၏။ ခ်ီတက္ေပင႐ို႕သခင္၊ ကၽြဲျခံေတာင္မွာ၊ လွ်င္စြာဆိုက္ေရာက္က်င္က၊ မ်ားလူသွ်င္ရဲမက္ေတာ္၊ ကၽြဲႏြားေတာင္းလတ္ပါသည္၊ ပြင့္ေလာင္းလွ်ာေမ့သခင္၊ ရခိုင္ျပည္၀ယ္၊ ဟိသည္လူမြန္းဖ်င္ကို၊ စုလံုးက်င္ေခၚေသာခါ၊ သလြန္ေတာင္ကို၊ စီရင္အုပ္ထိန္းပါလွ်က္၊ ကၽြန္းအုပ္သာငေရွာက္ေဖြ၊ ေတာင္ဖက္ကၽြြန္းကို၊ ထိမ္းသိမ္းစီရင္ေပ၍၊ ေဖာ္ရွီသည္ကၽြြန္းအုပ္ကား၊ ၀မ္းႀကီးသာ၍၊ လွ်င္စြာေရာက္လာျငားတည့္။ မူဇဲကကၽြန္းအုပ္သာ၊ ငေၾကာင္ၿပိန္းေတာ၊ လွ်င္ေစာေပါက္ခ်လာလွ်က္၊ စစ္ေတြမွာေကာင္းစံရႊီ၊ ေတာင္ရင္းကၽြန္းနီ၊ ေပၚထြန္း၀ီႏွင့္၊ ျပေသွ်၀င္းကၽြန္းနီ၏၊ ျပားကၽြန္းဆီအသက္ႏွံ၊ က်ိန္းရွိေနာက္မွာ၊ ကၽြန္းအုပ္ေမာင္သာၾကံလွ်င္၊ လာၾကျပန္တံုေသာခါ၊ ျပည္လံုးသားသည္၊ ေသာေသာ႐ု႐ုဆာ၍၊ ဆိုက္ေရာက္လာတံုေပက၊ ေမ့ခ်စ္ေမာင္သည္၊ ယင္းတြင္အားႀကီးရ၏၊ လိုသမွ်ကၽြဲႏြားေပ၊ ဆန္ရီစပါး၊ ဆီပ်ားေထာပတ္မ်ားကို၊ ယူေဆာင္လာဆက္ပီးခါ၊ ခ်ီၾကရာတေသာေသာ၊ ပါးေတာ္ေတာင္မွာ၊ လွ်င္စြာဆိုက္ေရာက္ျငားက၊ ေတာင္ထိပ္ဖ်ားအထက္မွာ၊ ေအာက္သားမ်ားကို၊ လြတ္လပ္ေမွ်ာ္ခီပါက၊ ရခိုင္သားစဖာအိပ္၊ တပ္မင္းျမေဖာ္၊ သုဗတာႏွင့္၊ ဂူရာႏွစ္ပါး၊ ဖိလွ်က္တိုက္သတ္ၿပီးတံုလီခါ၊ ပုခန္းဗိုလ္သည္၊ ေနမ်ိဳးသူရိန္သာတည္း၊ မကၠရာၿမိဳ႕သူႀကီး၊ မ်က္စိေျပာင္းျပန္၊ ထိပ္ဆံအသက္ၿပီးလွ်က္၊ ဟစ္ေၾကာ္ကၽြီးျမည္၍သာ၊ စိုက္စိုက္မတ္မတ္၊ တန္းလွ်က္ၿပီးလီပါသည္၊ ကိုယ့္ရြာေရာက္ေအာင္တည့္ေလး။

ေရာက္ေအာင္ကိုယ့္ရြာ၊ မကၠရာသို႔ၿပီးခါတြင္၊ ခ်ီတက္က်င္လိုက္လီခါ၊ ဇီးဇာျပင္မွာ၊ လွ်င္စြာဆိုက္ေရာက္ပါက၊ ထိုဖက္မွာမဟာထီး၊ ငါးရေကာက္ေခၚ၊ ေခ်ာင္းနားေမာ္၀ယ္၊ ဟိသည္တပ္မႀကီးကို၊ ျမင္ကတ္ၿပီးတံုေသာခါ၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မင္းသည္၊ လွ်င္ျပင္းခ်ီလားပါ၍၊ သူရဲေတာ္ဂူရာမ်ား၊ ေတာင္းေလာင္က်ီကို၊ အညီစိုင္သင့္ထားလွ်က္၊ လက္ယာနားျမင္းစီးသာ၊ ဟိႏၵဳတ္သာနီ၊ နီသည္လက္၀ဲမွာတည္း။ ရခိုင္သာတပ္ဦးက၊ ႀကီးစည္တီးကာ၊ ေဗာမႈတ္ပါသည္၊ သံ၀ါၿခိမ္းေမာင္းျငာလွ်က္၊ ခ်ီလားၾကတိုက္လီခါ၊ မဟာထီးမွာ၊ တပ္မ်ားကုန္ေအာင္စြာကို၊ ၿဖိဳဖ်က္ကာလႊင့္လီက၊ ေဇတဗိုလ္သည္၊ ၾကံရာရွာမရတည္း။ ပုခန္းကဗိုလ္မင္းသာ၊ သူရဲႀကီးမူ၊ တပ္လံုစိုးအုပ္ပါလွ်က္၊ ငိုၾကရာတေသာေသာ၊ က်ားကိုျမင္ေသာ္၊ သမင္ၿမိဳင္ေခ်ာင္ေတာက၊ ေၾကာက္၀ွန္ျငားတုန္လႈပ္ကာ၊ ေအာက္သားမ်ားသည္၊ မျပားယင္းပမာသို႔၊ ထြက္လားကာအသြယ္သြယ္၊ ေတာေတာင္ဦးဖ်ား၊ ၿပီးျငားပုန္းေယွာင္လီ၏။ ခ်ီႄကြၿပီးလားလီခါ၊ ေပါင္းတုတ္ျပင္မွာ၊ သခင္ဆိုက္ေရာက္ပါက၊ ဆိုင္းရပ္ကာဗိုလ္လူမ်ား၊ တပ္ေတာင္တာကို၊ ထိုခါၾကည့္႐ႈျငားက၊ ၿမိဳ႕အနားေတာင္႐ို႕မွာ၊ ေအာက္သားမ်ားသည္၊ မဲမဲျပဳတ္ျပဳတ္ဆာလွ်က္၊ ကြန္းစီးေခၚေပါင္း၀၀ယ္၊ ရခိုင္၀န္သာ၊ ေမာင္စံေပ်ာ္ႏွင့္၊ နားခံငကၽြတ္ေကတည္း။ င၀ိုက္ေကစာရြီးေတာ္၊ ၿမိဳ႕သူႀကီးကား၊ ႀကီးၾကပ္အုပ္ျပဳပါ၏။ ပန္းဒေလ၀န္ေဟာင္းသာ၊ ေပါင္းကာစု၍၊ ေသာေသာ႐ု႐ုဆာလွ်က္၊ တပ္စဲြရာၿမီကတုတ္၊ ေတာင္ထိပ္ထက္တြင္၊ ေတာေမ်ာက္သြင္သို႔၊ ေပါင္လွ်င္မဲပုတ္ပုတ္ႏွင့္၊ ဆစၧီ႐ုပ္ေၾကာက္ရြံ႕ဖြယ္၊ အသားမဲမဲ၊ သြားၾကဲၾကဲသည္၊ ေဂါင္းလည္းစုတ္ခၽြန္းသြယ္တည္း။ ခြတ္သတ္မည္အဟန္ေယာင္၊ စာရြီးႀကီးေထြ၊ င၀ိုက္ေကလည္း၊ လက္ခုပ္တေဖာင္ေဖာင္ႏွင့္၊ ပုဏၰားေတာင္အထိပ္မွာ၊ ေခၚတြင္ၾကသည္၊ ညာဏေအာက္သားေသာ္ကား၊ တပ္ႏွင့္သာစီး၍ေပ၊ လီသာေတာင္သည္၊ ျမင့္ေခါင္အထိပ္၀ယ္၌၊ ဗိုလ္လုပ္သည့္ၿမိဳ႕အုပ္သာ၊ ေမာင္ဗ်ဲဟူျငား၊ သွ်မ္းေအာက္သားႏွင့္၊ ငပြင့္တပ္ဟိပါလွ်က္၊ ကခုန္ကာတေသာေသာ၊ သတ္မည္ေယာင္သည္၊ ဟန္ေဆာင္တကားကားႏွင့္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကားအတြင္း၀န္၊ ငေမာင္စသည္၊ ေနာက္ကပုန္းနီျပန္၏။ ေၾကာက္ျခင္းဟန္ျပင္မထုတ္၊ ၀သဲဖက္မွာ၊ ပုန္းေယွာင္ပါ၍၊ ထိုခါဥပါယ္ျပဳလွ်က္၊ စစ္မႈစီရင္၊ ေၾကာက္ဟန္ႀကီး၍၊ ေၾကာင္းလမ္းခုတ္ထြင္ျပန္၏။ ငေက်ာ္ဇံမုဆိတ္ရွည္၊ ျပည္လံုးသားကို၊ မႊီလွ်က္ဂုံးတိုက္သည္ကား၊ သတ္ရမည္ရခိုင္ကို၊ နိမပ်က္သာ၊ တိုးတိုးခ်ပ္ခ်ပ္ဆိုလွ်က္၊ မ်က္ႏွာလိုခံ၍ေပ၊ ၿမိဳ႕၀င္းထဲတြင္၊ ပုန္းလွ်က္၀င္ကာနီသည္၊ မွန္မွန္ၿပီးလို၍ေလး။

ၿပီးမည္ဧကန္၊ နီၾကျပန္သည္အမွန္သာ၊ ယင္းေသာခါင႐ို႕သခင္၊ ရာပသိန္သတ္၊ မင္းျမတ္ႏႈတ္ရႊီစင္ႏွင့္၊ ေတာင္ထိပ္တြင္တပ္မ်ားကို၊ ခဏခ်င္းႏွင့္၊ လွ်င္ေစာတိုက္ၾကဆိုလွ်က္၊ အာဏာကိုပီးေသာခါ၊ ေဇာ္ေနာ္ဟူၿပီ၊ မာရိသွ်ိန္သည္၊ ၿခိမ္းမဲတိုက္ေမာင္းေၾကာ္၍၊ ၀မ္းႀကီးသာအားႀကီးရ၊ ရဲမက္ေတာ္ကို၊ စိုင္ကာအသင့္ခ်လွ်က္၊ တီးမႈတ္ၾကအသြယ္သြယ္၊ ပုလီေစာင္းညႇင္း၊ ႀကီးနင္းစည္ပုတ္ေကႏွင့္၊ ခရာသည္ႏွဲသံေကာက္၊ စည္ႀကီးတီးကာ၊ ေဗာမႈတ္ပါသည္၊ ျပည္ရြာထိန္႔လန္႔ေခ်ာက္မွ်၊ တေယာက္တစစီ၊ ေအာက္သားတပ္ကို၊ နင္း၍တိုက္သတ္လီ၏။ လက္နက္၀ယ္ဗံုးစၾကာ၊ တခ်က္ပစ္ေသာ္၊ ထြတ္ဖ်ားထက္အာဏာသို႔၊ တက္လီပါတံုၿပီးမွ၊ သက္လတ္ပါသည္၊ အာကာမိုးေပါက္က်သို႔၊ ဆင္ျမင္းကလူသူမွာ၊ မွန္သရိကို၊ ထံုးပံု၏ဟန္ပမာသို႔၊ ႀကီမြကာသီဆံုးေပ်ာက္၊ မီးက်ည္တန္းသည္၊ အမွန္ထိုလက္နက္ကို၊ တခ်က္ပစ္လႊတ္ေသာခါ၊ တိမ္ကိုခဲြ၍၊ ၀ဲလွ်က္တက္လီပါ၏။ ထက္အာကာမိုးႀကိဳးသံ၊ သက္လာက်၍၊ မႊီလွ်က္သတ္ျခင္းဟန္ကား၊ ခုန္လႊားပ်ံ၀ဲကာကာ၊ ေခ်ာက္ေျမာင္ေတာင္ၾကား၊ ပုန္းလွ်ိဳးျငားလည္း၊ ၿပီးလားမလြတ္ပါတည္း။ သံုးရက္သာ၀ီ၀င္း၀င္း၊ တိုက္ၾကပါသည္၊ ေတာေတာင္ၿမီလံုးလင္းမွ်၊ တိုင္ပင္ျငားတနည္းမွာ၊ လီသာေတာင္ကို၊ ဦးေအာင္နင္းၾကပါဟု၊ ခ်လတ္ခါတံုေပက၊ ေဇာ္ေနာ္ေခၚမွတ္၊ ဇီရီသတ္သာ၊ လြတ္လြတ္ခ်ီလွ်င္းပါလွ်က္၊ ဂူရာသည္ရွိဦးတပ္၊ ေတာင္ေလာင္က်ိလည္း၊ ယင္းခါေနာက္ထပ္ကပ္၍၊ ညဥ့္တလပ္သန္းေခါင္တြင္၊ လီသာေတာင္ကို၊ လွ်င္ေအာင္တက္တိုက္က်င္က၊ မ်က္ေတာင္ပင္မခတ္မွီ၊ ၿမိဳ႕အုပ္ေခၚေထြ၊ ငေမာင္ေဗ်သည္၊ လြယ္လြယ္ၿပီးလားလီ၏။ ပုဏၰားဆီေတာင္ထိပ္မွာ၊ ေခၚတြင္ၾကသည္၊ ဥာဏေအာက္သားေသာ္ကား၊ ေၾကာက္၀ွန္ကာတုန္လႈပ္ျငား၊ ၿပီးလားလီသည္၊ အိမ္မွာသားမယားကို၊ ေစာင္းလွည့္ျငားမၾကည့္ခင္၊ ကိုယ့္အသက္ကို၊ လြတ္ေၾကာင္းၿပီးလီက်င္၏။ ကြန္းစီးလွ်င္ေပါင္း၀မွာ၊ တပ္တြင္ဟိျငား၊ သွ်မ္းေအာက္သားသည္၊ ေသာေသာ႐ု႐ုဆာလွ်က္၊ ၿပီးလီခါတံုကေပ၊ ေမာင္စံေပ်ာ္ႏွင့္၊ နားခံငက်က္ေကတည္း။ င၀ိုက္ေကေမာင္ရဲသာ၊ ေလးေယာက္စံုသည္၊ ပူးတံုဖက္ၾကပါလွ်က္၊ ငိုၾကရာတသွ်ဳတ္သွ်ဳတ္၊ ၾကက္သိမ္း၀ွန္သည္၊ လိပ္ျပာထြက္လုတ္လုတ္တည္း။ ဆစၧီစုတ္ေမ်ာက္ရီငန္၊ သူငယ္သားကို၊ ဖမ္းစားသည့္ဟန္သို႔၊ မ်က္ဆန္သာချပဴးျပဴး၊ ဆံပင္ဖားရား၊ ၀မ္းဖားဖားသည္၊ ၿခီကိုကားရားျပဳလွ်က္၊ ဖားျပဳတ္အသြင္၊ သွ်မ္းေအာက္သား႐ို႕၊ ၿပီးျငားက်င္သည္၊ ေငြေတာင္ေပါက္၀ကေလး။

ေငြေတာင္ေပါက္က၊ ၿပီးလားၾကသည္ယင္းမွသာ၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေခၚတြင္၊ ၀န္ငမင္သည္၊ သဲဖ်ားၾကသိမ္း၀ွမ္၍၊ အၾကံကိုရွာမရ၊ ၿပီးလားၾကသည္၊ ဘီလူးမတန္းခါးမွတည့္။ ပန္းစ်ီးေျမာင္းကိုလြန္၊ မိုးႀကိဳးဂ်ိဳင္ကို၊ စိုင္ကာလားလီပါလွ်က္၊ ၀က္ေခ်ာင္းသာပယ္လြန္ျငား၊ တက္လီပါေသာ္၊ ခ်င္းရြာေတာင္ၿခီနားက၊ ပုန္းလွ်ိဳးျငားကုတ္႐ႈတ္ကာ၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဧကန္၊ အတြင္း၀န္သည္၊ အမွန္ၿပီးလီပါက၊ ရွာၾကရာတေသာေသာ၊ ဂ်ီဒရယ္သည္၊ ဆတ္ငယ္ကိုယ္အလားသို႔၊ လမ္းစပ္ၾကားျခံဳထဲမွာ၊ ၿမိဳ႕သူႀကီးကို၊ အလွ်င္ဖမ္းမိပါ၏၊ သကၠရာဇ္မွာတေထာင္ျဖစ္၊ တရာ့သွ်စ္ဆယ္၊ စြန္း၀ယ္သွ်စ္ခုႏွစ္က၊ တန္းခူး၏လဆန္းမွာ၊ ဆယ့္ေလးရက္သည္၊ ေသာက္ၾကာနိတြင္သာတည္း။ တပို၀္ေက်ာ္နီထြက္၀ယ္၊ ရန္ခပ္သိမ္းကို၊ ေပ်ာက္ၿငိမ္းေအာင္ျမင္ေပက၊ ၀မ္းသာေထြအားရက်င္၊ ဓည၀တီ၊ ရခိုင္ျပည္ႀကီးတြင္၌၊ ပုရိန္ျပင္အထဲမွာ၊ ျမသြင္နတ္ကို၊ ပသပူေဇာ္ပါလွ်က္၊ ေကာင္းသည့္ခါနိရက္၀ယ္၊ ရဲမက္ဗိုလ္ပါ၊ လူတကာကို၊ ယင္းမွာစု႐ံုးစီ၍၊ ရခိုင္ျပည္ၿမိဳ႕ထဲမွာ၊ ဘာသာေလွ်ာက္၊ ေျပာင္းမီးေပါက္သို႔၊ ပစ္ေျမွာက္ပူေဇာ္ပါလွ်က္၊ ေအာက္သားသာပိုင္ကာလ၊ သွ်င္ဘုရင္မွာ၊ နန္းသက္ေဖာ္၍၊ ရႊီဂူေစတီမဟု၊ ေခၚတြင္ထလူတကာ၊ တိုက္၀န္မင္းသည္၊ တည္ရင္းေစတီေတာ္ကို၊ ၿဖိဳဖ်က္ကာပစ္လွ်က္ေပ၊ ယင္းေတာင္ထိပ္မွာ၊ အိမ္ႀကီးေဆာက္လုပ္စီ၏၊ င႐ို႕ျပည္၀ယ္သွ်င္မင္းႀကီး၊ ေကာလိယရာဇာ၊ တည္လုပ္ပါသည္၊ သွ်င္ေတာ္မဟာထီးကို၊ ခ်ိဳးဖဲ့ၿပီးလႊင့္ပစ္ကာ၊ ေစာမြန္တည္ျပဳ၊ မင္းဗာလုပ္သည္၊ တံတိုင္းၿမိဳ႕၀င္းေတာ္ကို၊ ၿဖိဳဖ်က္ကာပစ္၍ေပ၊ သိုက္စာထြက္ကို၊ သွ်မ္းေအာက္သားသည္၊ လိုက္လွ်င္းျပဳၾကသည္တည္း။ ေနာင္ခါ၀ယ္တံုၿပီးမွ၊ ေမ့သက္သွ်င္ကို၊ ယင္းတြင္အာဏာခ်လွ်က္၊ ဂူရာႏွင့္ျမင္းစီးသာ၊ စဖာအိတ္သည္၊ နီဖို႔လိုင္းအိမ္ေတာ္ကို၊ ေဆာက္လုပ္ကာပီးရမည္၊ ေတာင္းလတ္ပါေသာ္၊ လြတ္လပ္ခန္႔ခဲြေပလွ်က္၊ ၀ါးသက္ေကႀကိမ္သစ္ပင္၊ ဗဲကပ္သားႏွင့္၊ လွ်င္ေစာေဆာက္လုပ္က်င္၏။ ရာေထာင္ပင္အိမ္မက၊ လုပ္ရပါသည္၊ ယင္းခါတဌာနတည္း။ ေခၚတြင္ၾကလူတကာ၊ ရာပသိန္သတ္၊ မင္းျမတ္ႏႈတ္ရႊီ၀ါႏွင့္၊ ဟႃမြက္ကာခ်လတ္သည္၊ ရမ္းျပည့္ၿမိဳ႕ႏွင့္၊ သံတဲြမာန္ေအာင္၀ယ္၌၊ ဟိနီသည့္ေအာက္သားကို၊ ေဇာ္ေနဟုမွတ္၊ မယ္ကာရီသတ္သည္၊ လြတ္လပ္တိုက္ခီဆိုက၊ ကတ္တင္ဗိုလ္ေမေဇာ္သတ္၊ သေဘၤာစီးကာ၊ ခ်ီၾကပါသည္၊ ျမစ္မွာစင္းခ်င္းစပ္မွ်၊ လြတ္လပ္သာခ်ီလား၍၊ မာန္ေအာင္ၿမိဳ႕မွာ၊ လွ်င္ေစာေရာက္လီ၏ေလး။

ေရာက္ၾကဧကန္၊ တိုက္ၾကျပန္သည္အမွန္သာ၊ ယင္းေသာခါၿမိဳ႕၀န္ကား၊ ရဲစက္ေကသည္၊ ထို၀ယ္သွ်မ္းေအာက္သားလည္း၊ ေၾကာက္၀ွန္ျငားမၾကံသာ၊ ကိုယ့္မယားကို၊ လက္ဖ်ားဆဲြကိုင္က်င္လွ်က္၊ မ်ားတကာေဖာ္မရ၊ ႏွစ္ေယာက္တည္းပင္၊ ေတာထဲ၀င္၍၊ ျခံဳတြင္ပုန္းလွ်ိဳးၾကလွ်က္၊ တခဏနီေသာခါ၊ ေဇာ္ေနာ္ေခၚမွတ္၊ မယ္ကာရီသတ္သည္၊ ၀န္းပတ္ထားလွ်င္းပါ၏၊ ဖမ္းဆီးကာယူ၍ေပ၊ ႏွစ္ေယာက္စံုကို၊ လြယ္ကူရလီသည္တည့္။ သေဘၤာတြင္ေဆာင္ၿပီးခါ၊ ကုလီကတၱာ၊ ရႊီၿမိဳ႕ေတာ္မွာ၊ လွ်င္စြာပို႔လီပါ၏၊ ရမ္းျပည့္မွာ၀န္ျပဳသူ၊ ေမာင္ယံကလည္း၊ အကယ္ၾကားလီတံုက၊ ေမာင္ဗ်ဲမူအခြန္၀န္၊ ႏွစ္ေယာက္လူသည္၊ တိုင္ပင္ျပဳၾကျပန္၏၊ အသတ္ခံနီးေသာခါ၊ ငါတို႔သက္သည္၊ ဆံုးပ်က္မည္ခႏၶာတည္း။ သူ႐ို႕သာမေရာက္ခင္၊ ၿမိဳ႕ႀကီးကိုလႊတ္က်င္လွ်က္၊ ထြက္၍ၿပီးၾကက်င္အံ့။ ေျပာတိုင္ပင္ျပဳၿပီးခါ၊ ေအာက္သားမိုက္သည္၊ ထြက္လားၿပီလီပါ၏၊ သံတဲြမွာတဌာန၊ ၿမိဳ႕သူႀကီးဟန္၊ ငပန္းစံကို၊ လွ်င္ျမန္ခြတ္ထစ္ၾက၏။ ၿမိဳ႕၀န္ကားေရႊမန္းသာ၊ ေအာက္သားမ်ားသည္၊ ေသာေသာ႐ု႐ုဆာလွ်က္၊ ေတာင္႐ိုးသာစီး၍ေပ၊ ၿပီးလားျငားသည္၊ အရွိႏိုင္ငံျပည္သို႔၊ ဖမ္းဆီးေဖြရွာမရ၊ သံုးၿမိဳ႕စံုကို၊ လက္၀ယ္သိမ္း႐ံုးရ၏။ ပိုးေလာက္မွ်တေကာင္ပင္၊ သွ်မ္းေအာက္သားကို၊ ေငါက္ေငါက္ေထာင္၍မျမင္တည္း။ ရခိုင္တြင္ၿမိဳ႕ႀကီးမွာ၊ ရာပသိမ္သတ္၊ မင္းျမတ္ႏႈတ္ရီႊ၀ါႏွင့္၊ င႐ို႕ျပည္ရြာကၽြန္းမ်ား၀ယ္၊ တန္သည့္သူကို၊ အရာခန္႔အပ္မည္ဟု၊ ဟႃမြက္ေထြဆိုၿပီးခါ၊ အသီးသီးသည္၊ ကိုင္းေခ်ာင္းကၽြန္းမ်ားစြာကို၊ ကၽြန္းအုပ္သာေခ်ာင္းစားခန္႔၊ ပရန၀ါ၊ ထိုခါပီးဆင့္အပ္၏။ ေနာက္တထပ္အမိန္႔ေတာ္၊ ရခိုင္သားသည္၊ အမ်ားၿမိဳ႕ကၽြန္းရြာ၌၊ ဟိနီက်င္လူ႐ို႕မွာ၊ ေအာင္ေက်ာ္ပန္းရႊီ၊ ေသာ္တလီကို၊ ႏိႈင္းယွဥ္ဖက္မဲ့သာတည္း။ ငါ့ထံမွာျမဲခစား၊ အက်ိဳးေတာ္ကို၊ ၿပီးေအာင္ေဆာင္ရြက္ျငား၏၊ ပီကၽြန္းႏွင့္ယိုးကၽြန္းေပ၊ ဦးရစ္ေတာင္လည္း၊ ယင္းတြင္ပါလီစီေလာ့။ ပီေခ်ာင္း၀ယ္ေလးၿမိဳ႕သာ၊ ယိုးေခ်ာင္းနယ္လည္း၊ ထိုခါထည့္လိုက္ပါ၍၊ ကၽြန္းအုပ္သာခန္႔၍ေပ၊ သားစိုင္ၿမီးဆက္၊ မပ်က္စားရလီအံ့၊ ဟႃမြက္ထြီဆိုေသာခါ၊ ဖဲြဒါးႀကီးသည္၊ လွ်င္ေစာရြီးတံုပါလွ်က္၊ ပရန၀ါဆပ္ႀကီးခတ္၊ ငါးရြက္စာကို၊ ထိုခါခ်က္ခ်င္းအပ္က၊ ေမ့သက္မွတ္ပြင့္ေလာင္းလွ်ာ၊ ကၽြန္းေခ်ာင္းဖ်ားကို၊ သိမ္းျငားျပဳစုပါ၍၊ သင့္ရာရာအလံုးကို၊ ခ်မ္းၿငိမ္းသာယာ၊ မစပါသည္၊ ကိုယ့္မွာသားရင္းပမာသို႔၊ ရွိျပဳက်ိဳးကုသိုလ္ကံ၊ မိဘရပ္ၿမီရခိုင္ျပည္မွာ၊ လြယ္လြယ္ေရာက္လာျပန္၍၊ ေပ်ာ္စံပါးတေသာေသာ၊ မြီးမိခင္သည္၊ ႏို႔သွ်င္ေခၽြးမမ်ားကို၊ မျခားဆံတမွ်င္၊ ႏွံသည္သက္ကို၊ တရက္မကြာခ်င္ဘဲ၊ ႏႊဲေပ်ာ္ရႊင္နီၾက၏၊ ရွိသသၤာသည္၊ ၾကမၼာဘုန္းေၾကာင့္တည့္ေလး။

ဘုန္းေၾကာင္းဧကန္၊ နီၾကျပန္သည္အမွန္သာ၊ ယင္းေသာခါင႐ို႕သခင္၊ ရာပသိန္သတ္၊ မင္းျမတ္ႏႈတ္ရီႊစင္ႏွင့္၊ ဟႃမြက္က်င္ေျပာလတ္သည္၊ ရခိုင္ျပည္တြင္၊ ဇင္ပတၱင္ကို၊ ၿမိဳ႕၀န္ခန္႔အပ္မည္တည္း။ ရမ္းျပည့္၀ယ္ငါလားခါ၊ ဖဲြ႕ဒါႀကီးလည္း၊ မျပတ္ေနာက္ေတာ္မွာ၌၊ ခ်ီလားရာပါရမည္၊ ေအာင္ေက်ာ္ပန္းရႊီ၊ ေသာ္တလီသည္၊ ငါ့ဆီလိုက္ရမည္ဟု၊ ဟႃမြက္ေထြဆိုၿပီးခါ၊ ပတၱင္သတ္ကို၊ ၿမိဳ႕တြင္ထားလတ္ပါ၍၊ မိုးဃ္းပဲြေသာ္ေနာက္ခါ၀ယ္၊ စစ္ေတြကၽြန္းကို၊ ၿမိဳ႕ႀကီးတည္လုပ္ေပဟု၊ ေျပာဆိုေထြယင္းေနာက္မွ၊ သေဘၤာလွီတြင္၊ ၀န္ဆန္ပ်င္၍၊ အလွ်င္ခ်ီႄကြက၊ ေမ့ခ်စ္စယင္းေသာခါ၊ မနီရသည္၊ မင္းႀကီး၏အာဏာေၾကာင့္၊ မြီးေမေတာ္ရီႊႏို႔သွ်င္၊ အလွ်င္မြီးသည္၊ သမီးလွပန္းသြင္ႏွင့္၊ သားဦးလွ်င္ထြန္းေအာင္ေက်ာ္၊ ထြန္းပမည္ကို၊ ဖခင္ေအာက္မိကာႏွင့္၊ ေနာက္ေတာ္လားပါလီရာ၊ လားလွ်င္းပါေသာ္၊ ထိုမွ၀ံဘုိ၀၌၊ ဆိုက္ေရာက္ၾကလီေသာအခါ၊ လီသင္းဓုန္းသည္၊ မုန္တိုင္းဟန္ပမာသို႔၊ ထလတ္ရာတံုေပျငား၊ ရႊီႏို႔သွ်င္သည္၊ မိခင္ေခၽြးမမ်ားကို၊ ေအာက္မိျငားတကာကာ၊ တဆတ္ဆတ္သည္၊ မျပတ္လားလီပါ၍၊ ရမ္းျပည့္သည္ၿမိဳ႕၀ယ္သာ၊ အမ်ားမၾကာ၊ ယင္းတြင္ဆိုက္ေရာက္ပါက၊ မာန္ေအာင္ႏွင့္သံတဲြမွာ၊ ဟိသမွ်သည္၊ လူႀကီးလူငယ္ေသာ္ကား၊ ၀မ္းႀကီးသာအားပါးရ၊ လာၾကပါသည္၊ သၾကၤန္ပဲြမကတည့္။ ႐ိုတုတ္ကြအသြယ္သြယ္၊ င႐ို႕သခင္သည္၊ အသွ်င္ထံေတာ္၀ယ္၌၊ ခယေထြနီၾကခါ၊ တန္သည္သူကို၊ ယင္းတြင္ရြီးစီပါလွ်က္၊ ကၽြန္းေခ်ာင္းမွာအသီသီး၊ သူႀကီးအရာ၊ ခန္႔အပ္ပါသည္၊ ယင္းမွာဆတ္ခပ္ၿပီးလွ်င္၊ လြန္ခ်မ္းၿငိမ္းသာယာစြာ၊ ေလးၿမိဳ႕စံုကို၊ ညီေအာင္ျပဳလွ်င္းပါ၍၊ အရွိမွာအင္း၀ျပည္၊ သွ်င္ဘုရာင္ကို၊ ငါပင္တိုက္ခ်ီမည္ဟု၊ ေနာက္ေတာ္၀ယ္ျမဲမကြာ၊ ေအာင္ေက်ာ္ရႊီႏွင့္၊ ဖဲြ႕ဒါးလိုက္ရပါအံ့၊ ဟႃမြက္ကာဆို၍ေပ၊ သံုးပင္တိုင္သည္၊ လွီယာဥ္သေဘၤာ၀ယ္၌၊ လက္နက္ေထြေျပာင္းဇ၀ါ၊ ေသနပ္မ်ားႏွင့္၊ ခဲယမ္းဗံုးစႂကၠာကို၊ စံုေအာင္သာယူ၍ေပ၊ မိငံုသတ္သည္၊ ယင္းခါပါလွ်င္းလီ၏။ ေအသွ်ိမ္ေသာ္ရာသတ္၊ သွ်င္ဘုရင္မွာ၊ ျမတ္ရာစီခန္႔လႊတ္သည္၊ ေဗတင္တတ္ပုဏၰားေတာ္၊ နံဒရင္ႏွင့္၊ အမွာေတာ္ရြီးသားသာတည္း၊ နားခံမွာငအုတ္ေက၊ သားမယားႏွင့္၊ မႄကြင္းယူလီသည္တည့္၊ ခ်ီတက္မည္တံုေသာအခါ၊ ေမ့ခ်စ္စသည္၊ ႏြမ္းလွ်စိတ္ဗ်ာပါႏွင့္၊ မြီးမည္ေတာ္ရီႊႏို႔သွ်င္၊ အိုယိုမစြမ္းႏွင့္၊ သားကိုတ႐ုက်င္၍၊ လြမ္းပူပင္တလွ်က္ေပ၊ ေရာဂါစီး၍၊ မခ်ိဟိလတ္မည္ကို၊ စိတ္တြင္၀ယ္တြက္လွ်က္သာ၊ မြီးမိခင္ကို၊ မျမင္ခရပါ၍၊ စီးၿဖိဳင္ကာမ်က္ရည္က်၊ စိတ္ဆာ၀ီသည္၊ လီပြီမုန္တိုင္းထသို႔၊ တမ္း႐ုတေအာင့္မိကာ၊ လွီသေဘၤာတြင္၊ ကၽြန္႐ို႕ေနာက္တြင္ပါ၏၊ ခ်ီလားရာယင္းကပင္၊ သီတာျမစ္ကို၊ လႊင့္ျငားတက္လားလီသည္၊ ရန္ငုမ္ၿမိဳ႕ရြာသို႔ေလး။

ရန္ငုမ္ၿမိဳ႕ရြာ၊ ထြက္လားပါသည္ယင္းခါတြင္၊ ကမ္းမျမင္သီတာမွာ၊ လိပ္ေက်ာက္ငါးမန္း၊ ႃပြန္းႃပြန္းေပါျပန္လာက၊ ငါးဆင္သာေရာက္လတ္မွ၊ ငါးေတာက္သူလည္း၊ ရီတြင္ၿဖိဳထိုးၾက၏၊ လင္းသွ်ဴကေပၚကာကာ၊ ရီမီးေက်ာင္းလည္း၊ ကိုက္မည္ခ်ည္းသာရွာလွ်က္၊ ျပင္သာမွာတဌာန၊ ပတ္ကာ၀န္းကာ၊ ရစ္ၾကပါသည္။ ထိုမွာလိပ္ငါးမန္းကို၊ ေဆာင္းရွားကားပ်ံ႐ုပ္ဟန္၊ ငါးဒရွည္မွာ၊ ရီတြင္ခုန္လႊားျပန္လွ်က္၊ ကဇတ္ဟန္သူ႔ဘာသာ၊ ငါးသဘင္ကို၊ ယင္းတြင္ျမင္ရပါ၏၊ ေ၀ဘူမွာစိုက္ကာေမ်ာ၊ တင္းက်ိန္ငယ္လည္း၊ ရီတြင္ငုတ္ကာစားလွ်က္၊ ဇင္ေယာ္ကနားပင္းသာ၊ ျမစ္လယ္ေၾကာ၀ယ္၊ ေသာေသာပ်ံ၀ဲကာႏွင့္၊ ႀကိဳးၾကာမွာတဌာန၊ အၿခီစင္းစင္း၊ လိုင္ၾကင္းၾကင္းႏွင့္၊ ခုန္ဆင္းခုန္ဆင္း၏၊ ရီငွက္မဟသၤာမွာ၊ ေမာင္ႏွံႏွစ္ပါး၊ တူစံုလား၍၊ ေတာင္ဖ်ားယွက္ျခံဳကာႏွင့္၊ အစာသာခြန္႔ၾကလွ်က္၊ လိုင္ခ်င္းယွက္တင္၊ ျမဴးေပ်ာ္ရႊင္သည္၊ ရီတြင္သဘင္ငွက္႐ို႕ကို၊ ေမ့ခ်စ္သက္ျမင္ေသာခါ၊ သားဦမိခင္၊ ငယ္ကၽြမ္း၀င္သည္၊ ယင္းတြင္မျမင္လာတည္း။ ျမစ္သီတာလႊင့္ကာလား၊ ဖီးဖိုးစိုင္လာ၊ ရံခါမေရာက္ျငားဘဲ၊ တလိုင္းမ်ားတိုင္းျပည္သာ၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္၊ လွ်င္စြာေရာက္လီပါက၊ သူ႔ျပည္ရြာဌာန၀ယ္၊ ရီလည္းမတူ၊ စားမူရြံ႕ရွာဖြယ္ေၾကာင့္၊ ကၽြန္ေနာက္၀ယ္ပါသူမ်ား၊ စာကိုင္ေခၚေထြ၊ နားေပါက္ကယ္ႏွင့္၊ ေဖာင္ရွီမွာခိုင္းစသာ၊ တိုက္စိုးကားတိုးေအာင္ႄကြယ္၊ အုိးေဖာက္ကယ္သာ၊ စံရွီေဖာ္ႏွင့္၊ တြင္ေခၚငႄကြင္းေယတည္း၊ ကုလား၀ယ္မုန္သီးသာ၊ ဖဲြဒါႀကီးမွာ၊ ေယာက္ဖေတာ္တံုပါလွ်က္၊ ကာလနာလိုက္၍ေပ၊ တနိတည္းမွာ၊ က်င္းက်င္းစုေတ့သီ၏၊ အစံေယပ်ာဒါကား၊ လမ္းလားရာမွာ၊ ခႏၶာစုေတ့ျငားလွ်က္၊ ေခၚတြင္ထားလူတကာ၊ က်ီးပင္းရွည္မွာ၊ အကယ္ကၽြန္းအုပ္ေသာ္ကား၊ (-----)၊ ဒလဖက္မွာ၊ ဟိသည္တလိုင္းစု၀ယ္၊ ရႊင္ေပ်ာ္ျမဴးစားကာကာ၊ လင္ႏွင့္မယား၊ သမီးသားသည္၊ ေပ်ာ္ပါးနီျခင္းရာကို၊ ေမွ်ာ္ေခ်မိတုံကာ၀ယ္၊ ပန္းသြင္မိခင္၊ ငယ္ကၽြန္း၀င္ႏွင့္၊ ႏို႔သွ်င္ေခၽြးမငယ္ကို၊ ေအာင့္မိေခ်တံုေသာခါ၊ ကိုယ္တြင္အသက္၊ ထိပ္သို႔တက္၍၊ ေဇာသြီးျပန္လတ္ပါလွ်က္၊ ကာလနာယွဥ္း၍ေပ၊ အသက္လိပ္ျပာ၊ သူ႔ခႏၶာသည္၊ ယင္းခါထြက္လုဖြယ္တည့္၊ ျဖစ္လတ္ေပတံုေသာအခါ၊ အနိစၥႏွင့္ ဘုရားသာမပါဟု၊ တိုင္တန္းကာကိုးကြယ္မႈ၊ ဖီးခပ္သိမ္းသည္၊ ေပ်ာက္ၿငိမ္းခ်င္းခ်င္းကုန္က၊ ၿမိဳ႕ရန္ငုမ္ရပ္ကို၀ယ္၊ ပါယ္ေယွာင္ခ၍၊ ခ်ီတက္လားၾကလီသည္၊ အင္း၀ၿမိဳ႕ေတာ္သို႔ေလး။

အင္း၀ၿမိဳ႕ေတာ္၊ တက္လားပါသည္ယင္းခါလွ်င္၊ လက္၀ဲတြင္ဒလေပ၊ သရက္တပင္၊ ထိပ္၀တြင္၌၊ လွ်င္လွ်င္ဆိုက္ေရာက္လီက၊ ႄကြခ်ီတက္လီေသာခါ၊ လက္ယာနားမွာ၊ ရန္ကင္းစံရာသာတည္း၊ ေခၚတြင္ကာဓႏုျဖဴ၊ ပါယ္ေယွာင္၍ခ်ီႄကြလားလီမူကား၊ လက္၀ဲတြင္ဟသၤတ၊ ထို႔ေနာက္ပ်ံ႕ေအာင္၊ ပါယ္ေယွာင္ဆန္တက္လား၍၊ လက္ယာနားကမ္း၀၀ယ္၊ ေညာင္ဇရဲဟန္၊ နာမရန္ႏွင့္၊ ေရႊေတာင္ၿမိဳ႕ေရာက္လီ၍၊ လက္၀ဲနီျမစ္နားမွာ၊ ပုေတာင္းၿမိဳ႕ကို၊ လွ်င္ေစာေရာက္လီပါက၊ တလိုင္းသာသွ်မ္းေအာက္သား၊ ကုတ္ကာ႐ႈတ္ကာ၊ ပုန္း၍လာသည္၊ ညဥ့္ခါသူခိုးလားသို႔၊ လမ္းစပ္ၾကားခရီးမွာ၊ ခိုးလွ်က္သတ္မည္၊ ဒရပ္လာတံုပါက၊ ေခ်ာင္းေျမာင္းေတာင္ၾကား၊ သီေပ်ာက္မ်ားသည္၊ ရြံ႕ျငားမရပါတည္း၊ ထြက္၍လွ်င္ၿပီးလီခါ၊ င႐ို႕သခင္သည္၊ လွ်င္လွ်င္ခ်ီတက္လာလွ်က္၊ ျပည္ၿမိဳ႕သာေရာက္လီက၊ ကိုးေသာင္းဗိုလ္ႏွင့္၊ ယင္းတြင္တြိကုန္ၾက၏၊ ေခၚတြင္ထလူတကာ၊ ၾကက္ေတာင္ဗိုလ္ဟု၊ နာမဟိုးဟိုးေက်ာ္လွ်က္၊ ေဇာ္ေနသာကမ္ရိသတ္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးႏွင့္၊ တိုင္ပင္ေျပာေဟာၾကပ္လွ်က္၊ ႏႈတ္ကြမ္းဆက္နီေသာခါ၊ မ်က္မွန္ဗိုလ္ဟု၊ နာမည္ေက်ာ္ေဇာပါ၏၊ ေမေဇာ္သာေဇာသွ်ိန္သတ္၊ တပ္ဦးဗိုလ္လည္း၊ ယင္းတြင္ေရာက္ျပန္လတ္က၊ စားေသာက္ၾကအလီလီ၊ ေပ်ာ္မႈဆင္၍၊ ယင္းမွာနီၾကေပသည္၊ ျပည္ၿမိဳ႕ရပ္၀ယ္တည့္ေလး။

ျပည္ၿမိဳ႕ရပ္မွာ၊ နီၾကပါသည္ယင္းခါတြင္၊ တလိုင္းလွ်င္သွ်မ္းေအာက္သား၊ မိမၼဗိုလ္သည္၊ ယင္းတြင္ေရာက္လာျငား၍၊ ျပည္ၿမိဳ႕ပါးအနီးမွာ၊ ရေသ့ၿမိဳ႕တြင္၊ တပ္မူစဲြျငားလာလွ်က္၊ လက္၀ဲမွာန၀င္းတပ္၊ ၀က္ထီးကန္၀ယ္၊ မွန္စြာတပ္ႀကီးရပ္၏၊ ကမ္းပါးစပ္ျမစ္နားမွာ၊ ဖိုးဦးေတာင္သည္၊ ျမင့္ေခါင္အထြတ္ခ်ာ၌၊ တပ္ေတာင္တာစဲြကာေပ၊ ေျမထဲၿမိဳ႕မွာ၊ တတပ္တည္လွ်က္နီ၏၊ ကခုန္သည္တေသာေသာ၊ ဟစ္ေမာင္းေၾကာ္၍၊ သံ၀ါၿခိမ့္သဲေအာ္လွ်က္၊ အမွားမွားေအာက္သားမွာ၊ ေကာင္းမည္ထင္လွ်က္၊ ယင္းတြင္နီၾကပါသည္၊ ကိုးေသာင္းသာဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး၊ တပ္ဦးဗိုလ္ကို၊ ယင္းတြင္အာဏာပီး၏၊ ၿမိဳ႕အနီးသွ်မ္းတပ္ကို၊ လက္၀ဲေၾကာင္းသာ၊ တပ္ဦးခ်ီလီဆိုလွ်က္၊ လက္ယာကိုငါတက္မည္၊ ျမင္းစီးမ်ားမွာ၊ ေတာကပုန္း၍နီေလာ့၊ ေျပာၾကၿပီးတံုေသာခါ၊ ရဲမက္မ်ားႏွင့္၊ လွ်င္ေစာခ်ီတက္ပါ၍၊ တပိုေက်ာ္နီထြက္၀ယ္၊ သွ်မ္းတပ္ႀကီးကို၊ နင္းလွ်က္တိုက္ၾကလီက၊ ဂူရာသည္စာဖာအိတ္၊ ျမင္းစီးမ်ားသာ၊ ခြတ္ၾကပါသည္၊ လယ္မွာစပါးရိတ္သို႔၊ သွ်မ္းမႀကီးဗိုလ္လုပ္သူ၊ မိသွ်င္သဲသည္၊ နိစၥခႏၶာကုန္၏၊ နီ၀င္မူတပ္႐ို႕မွာ၊ ေအာက္သားမိုက္သည္၊ ၿပီး၍မလြတ္ပါတည္း။ ရဲမက္ေတာ္ဂူရာမ်ား၊ အသြယ္သြယ္သည္၊ ရွာေဖြတိုက္သတ္ျငားက၊ ၀က္ထီးနားတပ္ထဲနီ၊ ေအာက္သားမိုက္သည္၊ က်င္းက်င္းျမဳတ္လွ်က္သီ၏၊ မိုးဦး၀ယ္ေတာင္ထိပ္္မွာ၊ ဗံုးစႂကၠာကို၊ ဆင့္ကာလႊတ္လိုက္ပါက၊ ၿပီးေယွာင္ကာပုန္းမလြတ္၊ ေတာင္ၾကားေခ်ာက္ေျမာင္၊ ႏွမ့္ေအာင္ျဖန္႔လွ်က္သတ္၏၊ ေျမထဲရပ္တပ္ကိုေပ၊ ဂူရာမ်ားသည္၊ ၿပီးလႊားတိုက္သတ္လီက၊ ေၾကာက္၀ွန္သည္မခံခ်ိ၊ တပ္လံုးသူသည္၊ အလွ်င္ထြက္ပ်ာၿပီး၏၊ ရန္တစိမေပၚလာ၊ တပ္အမ်ားကို၊ လွ်င္ေစာႏိုင္နင္းပါသည္၊ ဘုန္းေတာ္အေၾကာင္းႏွင့္ေလး။

အေၾကာင္းဘုန္းေတာ္၊ ႏိုင္နင္းပါသည္ယင္းခါလွ်င္၊ ျပည္ၿမိဳ႕တြင္ေစတီႀကီး၊ ေရႊဆံေတာ္ကို၊ ယင္းမွာပူေဇာ္ၿပီးမွ၊ အသီးသီးခ်ီၾကခါ၊ မီးသေဘၤာသည္၊ ရီေၾကာင္းဆန္တက္ပါ၏၊ ကုန္းေၾကာင္းမွာတစလား၊ ႏွဲၿပီခရာ၊ ေဗာမႈတ္ပါသည္၊ ပတ္သာအၿငိမ့္မ်ားႏွင့္၊ ဆင္ျမင္းကားရထားသာ၊ အနႏၲသည္၊ ရြီတြက္မရပါတည္း။ သူရဲေတာ္သိန္းကုဋီ၊ ေလးပါးစစ္အင္၊ မြန္းဖ်င္ျပည္ထဲခ်ီ၏၊ လားၾကလီတုံေသာခါ၊ ကာမၿမိဳ႕ကို၊ လက္၀ဲထားခပါလွ်က္၊ လက္ယာမွာဆင္ေပါင္၀ဲ၊ သရက္ၿမိဳ႕သာ၊ လက္၀ဲမွာကို၊ ပါယ္ခြာေယွာင္ထားခလွ်က္၊ တသဲသဲခ်ီတက္ခါ၊ ပဌနဂို၊ တြင္ဆိုၿမိဳ႕ေရာက္ပါက၊ ဆိုင္းရပ္ကာတပ္ႀကီးခ်၊ မ်ားဗိုလ္ပါသည္၊ ယင္းမွာစု႐ံုးၾက၏၊ ေနာက္ဖက္ကျမစ္နားမွာ၊ မလြန္ၿမိဳ႕၀ယ္၊ ေအာက္သားတပ္ဟိပါလွ်က္၊ ပခင္းသာမင္းျမတ္ဖူး၊ ပသခ်င္လွ်င္၊ သွ်င္ဘုရင္မွာ၊ ညီေတာ္အထြီးဆံုးတည္း၊ ဗိုလ္မႈးႀကီးယင္းတပ္မွာ၊ က်ီ၀န္မင္းကို၊ အႀကီးျပဳပါလွ်က္၊ ေကာလင္းသာမင္းႀကီးေပ၊ တပ္မႈးရာကို၊ ယင္းတြင္ျပဳလုပ္သည္တည့္။ အာသံ၀ယ္တိုက္ခ်ီသူ၊ သီလ၀သည္၊ စစ္ကဲျပဳရတံုလွ်က္၊ နားခံမူယင္းေသာခါ၊ ေဇတဗိုလ္သည္၊ မွန္မွန္ျပဳလုပ္ပါ၏၊ စကားသာျပန္တတ္ျငား၊ ဒါ၀ိုက္ေကကို၊ အမွန္တည့္တည့္ထားလွ်က္၊ သူရဲကားယင္းတြင္သာ၊ တပ္သံုးတပ္မွာ၊ ငါးေသာင္းေလာက္ဟိပါ၏၊ နီၾကခါတံုေပ၊ မလြန္တပ္ကို၊ နင္း၍တိုက္ယူမည္ဟု၊ ၾကံၾကသည္တခါတြင္၊ မင္းျမတ္ဖူးက၊ တမန္စီလႊတ္က်င္၏၊ တပ္ကိုလွ်င္ဆိုင္းရပ္ပါ၊ အမီးပုစၧာ၊ ျပႆနာကို၊ ၿပီးေအာင္ေျဖၾကပါအံ့။ ေျပာတံုလာေသာခါေပ၊ ျမစ္လယ္ေၾကာတြင္၊ လွီေဖာင္ဖဲြ႕လုပ္နီ၏၊ ေအာက္သား၀ယ္က်ီ၀န္ႀကီး၊ ေကာလင္းမင္းသား၊ လွ်င္ေစာလာတံုျငားက၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးၾကက္ေတာင္ဖန္၊ ရာပသိန္သတ္၊ မင္းျမတ္လားမည္ၾကံက၊ ၾကည့္မ်က္မွန္တပ္ဦးကို၊ ေဇာသွ်ိန္းသတ္သည္၊ ေနာက္ထပ္လိုက္မည္ဆို၍၊ သံုးပါးဗိုလ္ေပါင္းၿပီးခါ၊ ျမစ္လယ္ေဖာင္မွာ၊ လွ်င္ေအာင္လားလီပါလွ်က္၊ ႏွစ္ဖက္သာမင္းစပ္ၾကား၊ ဒါ၀ိုက္ေကသည္၊ ထို၀ယ္ျပန္၍ေျပာ၏၊ ျမန္မာမ်ားကူး၍ေပ၊ ငတ္ေမာ္ရပ္က၊ အထက္ဖမ္းယူလီသည္၊ ရဲမက္ငယ္စဖာအိတ္၊ အမိရိကာ၊ ထိုမွာအဂၤလိပ္ကို၊ ယူေဆာင္ၿပီးပီးပါမည္၊ ဆယ့္ငါးရက္ႏွင့္၊ လိုသည္စရစ္ကို၊ ေျပလည္ေအာင္ပီးဆက္က၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သို႔လွ်င္၊ လွ်င္ေစာဆုတ္လားၾကေလာ့၊ က်ဳပ္တို႔ကားေနာင္တခါ၊ ခိုက္ရန္မ်ားမျပဳလုပ္ပါဟု၊ ေျပာဆိုရာႏွစ္ဖက္သား၊ လက္၀ါး႐ိုက္ကာ၊ စာခ်ဳပ္ပါလွ်က္၊ မွန္စြာကတိထား၍၊ ပုဏၰားကားဆရာေတာ္၊ နံဒရင္မွာ၊ အမွာေတာ္ရြီးသာတည္း။ နားခံမွာငအုပ္ေက၊ အကုန္သူကို၊ ယင္းတြင္လႊတ္လိုက္ေပလွ်က္၊ မ်ားဗိုလ္ၿခီရဲမက္ေတာ္၊ ဆယ့္ငါးရက္ကို၊ ဆိုင္းငံေစာင့္နီပါသည္၊ ဥစၥာကတိႏွင့္ေလး။

ကတိသစၥာ၊ ေစာင့္နီပါသည္ယင္းခါတြင္၊ (ပီေပ်ာက္)

ဆင္ျမင္းသာလူသူက၊ တခ်က္မွန္ေသာ္၊ ဧကန္မရဏတည္း၊ မီးက်ည္ကားလက္နက္ေတာ္၊ တခ်က္ပစ္ေသာ္၊ ထြတ္ဖ်ားထက္အာကာသို႔၊ ပ်ံ၀ဲကာတက္လီျငား၊ သက္လတ္ပါေသာ္၊ တပ္မွာၿမီေခါင္းမ်ား၌၊ ရွာတံုျငားမႊီ၍သာ၊ သတ္လတ္ျငားသည္၊ လူ၏ဟန္ပမာသို႔၊ ဂူရာသာရဲမက္ကား၊ ေဇရာ၀တီ၊ ေခၚသည္ထိုျမစ္ဖ်ားကို၊ ကူးလားျငားလိုက္၍ေပ၊ ေအာက္သားတပ္ကို၊ ၀င္လွ်က္ခြတ္သတ္လီ၏၊ ညီေတာ္သည္မင္းျမဖံုး၊ က်ီ၀န္ႀကီးသာ၊ ထိုခါေတာမွာပုန္း၍၊ တပ္ျပတ္လံုးေအာက္သားမွာ၊ ကိုးကြယ္မရ၊ လြန္ေၾကာက္လွ၍၊ လွ်င္ေစာၿပီးလီပါက၊ တိုက္ၾကရာတခဏ၊ သံုးတပ္စံုကို၊ လြယ္ကူခ်က္ခ်င္းရ၏။ ခ်ီတက္လားၾကလီခါ၊ မေကြးၿမိဳ႕တြင္၊ လွ်င္ျပင္းေရာက္လီေသာ္ကား၊ ေနာက္ေတာ္ပါဖဲြ႕ဒါႀကီး၊ အေသာင္းဒူလာ၊ ထိုမွာေရာဂါစီး၍၊ မခ်ိယင္းၿမိဳ႕တြင္၊ မရဏသည္၊ နိစၥေရာက္လီက်င္၏။ လားလီလွ်င္၀က္မစြတ္၊ ေရနံေခ်ာင္းကို၊ ပါယ္ခြာခ်ီတက္လတ္မွ၊ လက္ယာမွာစေလၿမိဳ႕၊ လက္၀ဲဖက္ကမ္း၊ ဆင္ျဖဴကၽြန္းႏွင့္၊ က်ားဗင္းဆိပ္ကမ္း႐ို႕က၊ တေသာင္းေလာက္ေအာက္သားလွ်င္၊ စလင္းၿမိဳ႕တြင္၊ တပ္ႏွင့္ေစာင့္နီက်င္လွ်က္၊ ယင္းရပ္တြင္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မူ၊ မိဖုရားမွာ၊ ေမာင္ရင္းေတာ္သည္ဟူ၏။ ဇာတိမူေထာင္မႈးသား၊ ေယာက္ဖေတာ္ကို၊ သခင္ႀကီးဘုရားဟု၊ နာမည္ကားေမာင္အိုသာ၊ ေအာက္သားမိုက္သည္၊ မိမၼဟန္ပမာသို႔၊ သတင္းသာၾကားကာမွ်၊ စစ္မေရာက္ခင္၊ အလွ်င္ထြက္ၿပီးၾက၏။ ႏွမႏွင့္ေယာက္ဖသာ၊ ထံရင္းေတာ္ပါး၊ ေရာက္လီျငားေသာ္၊ ေၾကာင္းလွ်ားေလွ်ာက္ျခင္းရာကား၊ အယႈိတ္တက္ကာငို၍ေပ၊ ျပဴးတူးၾကက္တက္၊ ေအာင့္လွ်က္ထိုသည္ႏွယ္သို႔၊ တုန္လႈပ္ကာစီးယိုက်၊ ႐ႈံတြမ်က္ႏွာ၊ ေျပာလတ္ပါသည္၊ လွ်င္စြာၿပီးလီေတာ့လား၊ တိုက္သတ္ၾကဆိုင္ေသာခါ၊ ၿပီးမလြတ္ဘဲ၊ မခၽြတ္သီမည္သာဟု၊ တိုးတိုးသာခ်ပ္ခ်ပ္ေျပာ၊ ခ်ီးယိုပါသည္၊ ေအာက္ေပၚေဒါလွ်ားမ်ား၏။ လူးလဲျငား၀မ္းခဲကြန္၊ ခုခ်က္ခ်င္းသည္၊ ကာလနာလိုက္သည့္ဟန္သို႔၊ ျပဳလုပ္ျပန္ဥပါယ္သာ၊ ေၾကာက္၀ွန္ႀကီး၍၊ ယင္းမွာနီလွ်င္းပါသည္၊ ႏွမထံမွာတည့္ေလး။

ႏွမထံမွာ၊ နီလီပါသည္ယင္းခါလွ်င္၊ ခ်ီတက္က်င္လားလီျငား၊ လက္ယာဖက္မွာ၊ အနႏၵာဘုရားတည္း။ လက္၀ဲနားကမ္းစမွာ၊ တင္းက်ိေတာင္ဟု၊ ေခၚေဆာင္ဘုရားသာတည္း၊ လက္ယာမွာပုဂံၿမိဳ႕၊ ဆိုက္ေရာက္ေသာခါ၊ ယင္းမွာေအာက္သား႐ို႕က၊ ဘုန္းေတာ္တိုးအာမခံ၊ ေငြခြက္စဲြ၍၊ တပ္စဲြလွ်က္နီျပန္၏။ ဂူရာပ်ံရဲမက္ေတာ္၊ ျမင္းစီးမ်ားသည္၊ လိုက္၍တိုက္ၾကပါက၊ တေသာင္းေက်ာ္လူမက၊ သီပ်က္ပါသည္၊ ျမန္မာေအာက္သားကတည္း။ ထြက္ၿပီးၾကလီေသာခါ၊ ေညာင္ဦးၿမိဳ႕တြင္၊ လွ်င္ေစာေရာက္လီပါက၊ လက္၀ဲမွာျမစ္ဆိပ္ကမ္း၊ ပုခန္းႀကီးေခၚ၊ ၿမိဳ႕ကိုသာလွ်င္၊ ပါယ္ကာခ်ီလားဘိက၊ ေအာက္သားလွ်င္သီလ၀၊ ကူး၍လာကာ၊ ေျပာဆိုလာသည္၊ ျမင္းသာၿပိဳင္ကတ္စြဟု၊ အရွိကျမင္းကိုသာ၊ စိုင္း၍ၿပီးေသာ္၊ ငွက္သြင္လွ်င္လွပါ၏။ အေနာက္မွာၿမင္းတို႔၀ယ္၊ ၿပီးမလွ်င္သည္၊ ေနာက္ဖင္ကားရားနီ၏။ ထိုခါေထြတံုေပက၊ မ်က္မွန္ဗိုလ္သည္၊ ယင္းတြင္မာန္ႀကီးထလွ်က္၊ ခုလွ်င္ေစာျမင္းယူခီ၊ ၿပိဳင္၍ယံႈးေသာ္၊ ျမင္းကိုယူၾကမည္ဟု၊ လက္၀ါးသည္႐ိုက္ၿပီးမွ၊ ငါးစီးျမင္းကို၊ ေအာက္သားမွာယူၾကလွ်က္၊ သူ႐ို႕ကျမင္းစီးသာ၊ ကသည္းမ်ိဳးကို၊ အစီးအပ္လွ်င္းပါ၏။ ယင္းေသာခါမ်က္မွန္ဗိုလ္၊ အိမ္ရာဇီသည္၊ ကတ္တင္ဖေလာင္းပ်ိဳကို၊ ေခၚ၍ဆိုျမင္းအပ္ကာ၊ ႏွစ္ပါးစံုသည္၊ အတူရပ္ၾကပါက၊ သိန္းဗိုလ္ပါလူသူမ်ား၊ ႐ႈၾကည့္ရာသည္၊ သဘင္ပဲြအလားတည္း။ ျမင္းႏွစ္ပါးစိုင္းၾကခါ၊ အိမ္ရာဇီသည္၊ အသွ်င္ျမင္းတံုေသာ္ကား၊ ထက္အာကာငွက္ပ်ံဟန္၊ ေအာက္သားျမင္းသည္၊ ႏြားလား၏သ႑န္သို႔၊ ေျပာင္းကာျပန္ေနာက္ကသာ၊ သံုးခါစိုင္းေသာ္၊ တခ်က္မမွီပါတည္း။ တစီးသာယံႈးတံုက၊ ေနာက္ထပ္ပါသည္၊ ထိုခါတစီးျပ၏။ စိုင္းျပန္ၾကလီေသာခါ၊ သံုးေခါက္လံုးကို၊ တခ်က္မႏိုင္ပါတည္း။ ေသာင္းေသာင္းေၾကာ္လက္ခုပ္ခတ္၊ ယံႈးသည့္ျမင္းကို၊ သိမ္း၍ယူတံုလတ္က၊ ေအာက္သားသြတ္အ႐ူးသာ၊ သီလ၀သည္၊ ရွက္၍ျပန္လားပါလွ်က္၊ စာခ်ဳပ္ရာကတိရက္၊ စိေရာက္ေသာခါ၊ ေငြေတာ္မပီးဆက္၍၊ ၾကန္႔ၾကာလွ်က္က်ဴးလြန္ခါ၊ ရာပသိန္သတ္၊ မင္းျမတ္ရီႊႏႈတ္၀ါႏွင့္၊ ေအာက္သားသာသွ်မ္းမိုက္မ်ား၊ ကတိမမွန္၊ လင္းျပန္လူပ်က္သားကို၊ တပ္ဦးကမ်က္မွန္ဗိုလ္၊ (-----)၊ ေအာင္ေက်ာ္ရႊီလည္း၊ ယင္းမွာလားခီဆိုလွ်က္၊ ကိုးေသာင္းဗိုလ္ၾကက္ေတာင္ဖံ၊ ရဲမက္မ်ားႏွင့္၊ အသင့္ေစာင့္နီျပန္ဟု၊ ခ်လတ္ဟန္တံုေသာခါ၊ မ်က္မွန္ဗိုလ္ႏွင့္၊ အကၽြန္႐ို႕အလံုးေသာ္ကား၊ လားၾကရာတံုကေပ၊ မလြန္တပ္မွာ၊ လွ်င္ေစာေရာက္လီသည္တည္း။ ေအာက္သား၀ယ္က်ီ၀န္ႀကီး၊ ေကာလင္းမင္းကို၊ အယင္စကားမီး၏။ ထက္ကတိစာခ်ဳပ္မွာ၊ ပါသရိကို၊ အခုပီးအပ္ပါေလာ့။ မပီးေသာ္နက္ဖန္၀ယ္၊ နီတပိုတြင္၊ အမွန္တိုက္လာမည္တည္း။ ေျပာဆိုေပတံုေသာခါ၊ က်ီ၀န္မင္းသည္၊ ခ်က္ခ်င္းတုန္လႈပ္ပါ၍၊ ေၾကာက္၀ွန္ကာမခံခ်ိ၊ ငါးရက္ဆီကို၊ ငံ့ေတာ္ျပဳပါဖိေလာ့။ ထက္ကတိဟိတိုင္းကို၊ ျပည့္စံုေအာင္သည္၊ ကၽြန္တို႔ပီးမည္ဆိုက၊ မနာလိုျငင္း၍သာ၊ မ်က္မွန္ဗိုလ္ႏွင့္၊ အကၽြန္႐ို႕ျပန္လာလွ်က္၊ ေလွ်ာက္ၾကလာေသာခါ၀ယ္၊ နက္ဖန္ရက္မွာ၊ လွ်င္ေစာတိုက္ၾကမည္ဟု၊ လက္နက္၀ယ္ဗံုးစၾကာ၊ မီးက်ည္တန္းႏွင့္၊ ရဲမက္မ်ားဗိုလ္ပါကို၊ အသင့္သာစီမံ၍၊ ထားလွ်င္းပါသည္၊ တိုက္မည္အမွန္တည့္ေလး။

တိုက္မည္မွန္စြာ၊ မိုးေသာက္ပါ၍ယင္းခါတြင္၊ တပိုလွ်င္နီတက္ခါ၊ ဗံုးလက္နက္ကို၊ တခ်က္လႊတ္လိုက္ပါက၊ ထက္အာကာ၀တိန္၌၊ ၀ရဇိန္အဟိန္၊ မိုးႀကိဳးထစ္သို႔၊ က်တံုလစ္ယင္းတပ္မွာ၊ လယ္စပါးကို၊ ၾကဲ၍ပစ္ျခင္းရာသို႔၊ (ပီေပ်ာက္)

(ရန္တပိုစာခ်ဳပ္အေၾကာင္း)

ခ်င္းတြင္းျမစ္တြိခါ၊ လက္ယာနားမွာ၊ တ႐ုတ္ၿမိဳ႕ဟိပါ၏။ ခ်ီတက္ေသာ္တံုကေပ၊ ရန္တပိုမွာ၊ လွ်င္စြာဆိုက္ေရာက္လီက၊ ယင္းတြင္သာတပ္မခ်၊ မ်က္မွန္ဗိုလ္မွာ၊ လွ်င္စြာခ်ီတက္ႄကြလွ်က္၊ နီၾကေပတံုေသာခါ၊ သွ်င္ဘုရင္မွာ၊ ကၽြန္ရင္းအမတ္ေသာ္ကား၊ လယ္ကိုင္းသားၿမိဳ႕စားေပ၊ မင္းႀကီးမဟာ၊ မင္းလွသာလွ်င္၊ ေက်ာ္ထင္ဘဲြ႕နာမည္တည္း။ အတြင္း၀ယ္၀န္ႀကီးသာ၊ ေရႊခြန္၀န္မွာ၊ နာမည္ဘဲြ႕တံုေသာ္လည္း၊ မင္းမဟာမင္းလွေပ၊ သီဟသူဟု၊ ယင္းမွာေခၚၾကသည္တည္း။ နန္းေတာ္၀ယ္ေမာင္ရႊင္သာ၊ သံေတာ္ဆင့္လည္း၊ ယင္းခါပါလွ်င္းပါ၏။ ဆရာေတာ္ပါဒလီ၊ ဇိန္သတ္ကိုေပ၊ ရွိနီျပဳလုပ္ၿပီးလွ်က္၊ ေခၚယူၿပီးလာ၍သာ၊ မလြန္တပ္၀ယ္၊ အထက္စာခ်ဳပ္ပါကို၊ ခုယူပါေျပာ၍ေပ၊ ရီႊေငြဒၤဂါး၊ အမ်ားလက္ေဆာင္၀ယ္ႏွင့္၊ ဖမ္းလီသည္ဆာဖာအိပ္၊ အမိရိကာ၊ မွန္စြာအဂၤလိပ္ကို၊ အပ္ဆက္ၿပီးပီးမွသာ၊ ႏွစ္ဖက္သားသည္၊ လက္၀ါး႐ိုက္ၿပီးခါမွ၊ စာခ်ဳပ္ပါၾကလတ္သည္။ အကၠဗတ္ထြီ၊ ေ၀သာလီႏွင့္၊ အာသံၿမိဳ႕လွ်င္ေပတည္း။ မဏိပူရမွာ၊ ရွိမင္းေဟာင္းသည္၊ ဂဘိရသွ်ိန္ေသာ္လည္း၊ ျပန္လွ်က္သာမင္းျပဳက၊ သွ်င္ဘုရင္မွာ၊ ခိုက္ရန္မရွာရတည္း။ ထား၀ယ္ႏွင့္ရဲၿမိဳ႕၀ယ္၊ တနသၤာရီ၊ ေခၚသည္ဗိတ္ၿမိဳ႕၀ယ္ႏွင့္၊ သံရွင္၀ယ္ျမစ္ကိုမူ၊ နယ္ျခား၍သာ၊ ပိုင္လွ်က္ယူၾကတံုအံ့။ ရခိုင္ဟူၿမိဳ႕ဓည၊ ဒြါရာ၀တီ၊ ေခၚသည္သံတဲြစသား၊ ရမ္းျပည့္ႏွင့္မာန္ေအာင္သာ၊ ဆယ့္ႏွစ္ၿမိဳ႕ကို၊ ပိုင္ျခားသိမ္းယူပါအံ့။ က်န္ႄကြင္းရာၿမိဳ႕ကိုေပ၊ သွ်င္ဘုရင္ကို၊ ငါ႐ို႕ပီးခမည္တည္း။ စရစ္ေငြအတြက္မွာ၊ တကုဋီကို၊ အမွန္ပီးရပါအံ့။ ေလးပံုသာတပံုကား၊ ရန္တပို၀ယ္၊ ခုပင္ပီးအပ္ေလာ့ဟု၊ တပံုကားရန္ငုမ္မွာ၊ အခုနိက၊ ရက္ေပါင္းရြီတရာတြင္၊ ပီးတံုက်င္ေသာခါ၀ယ္၊ တႏွစ္တြင္းမွာ၊ တပံုသြင္းရမည္တည္း။ တပံုေငြေနာက္ပီးက၊ ရန္ပုစၧာကို၊ ေနာင္မရွာရဟု၊ ႏွစ္ဖက္ကမင္း႐ို႕သာ၊ ကတိထား၍၊ ယင္းမွာေျပာၾကပါသည္၊ တပ္မဟိရာတည့္ေလ။

တပ္မဟိရာ၊ ေျပာၾကပါသည္ယင္းခါတြင္၊ ခဲြ၀ီက်င္လီၾကခါ၊ ရခိုင္တိုင္းျပည္၊ သံတဲြနယ္ကို၊ ေခၚေထြလူတကာ႐ို႕၊ ေတာင္ခြင္သာေမာ္႐ံုထိ၊ ရခိုင္မင္းသာ၊ တည္လုပ္ပါသည္၊ မဟာေစတီႀကီးကို၊ မသိမၾကားကြန္၊ လယ္ကိုင္စားႏွင့္၊ က်ီ၀န္႐ို႕ေျပာၾကျပန္၏။ ပုသိမ္၀န္စီရင္စု၊ သံတဲြနယ္သည္၊ အကယ္ပင္မဟုတ္တည္း။ မပီးအပ္ပါ၊ ျငင္းခံုလတ္ေသာ္၊ ကၽြႏ္ုပ္ေျပာလွ်င္းပါ၏။ ေလးဆယ္သာေျခာက္ခုက၊ ရခိုင္ျပည္ကို၊ ေအာက္သားပိုင္လာလည္း၊ ပုသိမ္ကမရပါ၊ ေစတီႀကီးလည္း၊ ရခိုင္မင္းရာဇာက၊ တည္လုပ္ပါသည္၊ နယ္နမိတ္ျဖစ္ျခင္းဟန္ကို၊ အကၽြန္ေျပာလတ္ပါ၏။ ေစတီထိနယ္ကိုေပ၊ ရခိုင္ျပည္က၊ အပိုင္ရလွ်င္းစီတည္း။ အရွိျပည္အင္း၀မွာ၊ စဖာအိပ္သည္၊ သူရဲငါးက်ိတ္ေက်ာ္ႏွင့္၊ ကတ္တင္သာအိမ္ရာဇီ၊ ဗိုလ္တေယာက္လည္း၊ ေစာင့္၍နီအ့ံ။ ကုမၸဏီၿမိဳ႕ေတာ္မွာ၊ ထားလိုက္ျငားေသာ္၊ ေအာက္သားငါးက်ိတ္ေက်ာ္ကို၊ မျပတ္သာေစာင့္နီလီ၊ စစ္ရန္မ်ားကို၊ မျပဳလုပ္စီဟု၊ သကၠရာဇ္သည္တေထာင္ျဖစ္၊ တရာ့သွ်စ္ဆယ္၊ ခုႏွစ္ကယ္က၊ တေပါင္းလျပည့္ေက်ာ္ (၄) ရက္နိသည္၊ တပိုအခ်ိန္မွာ၀ယ္၊ ႏွစ္ဖက္ကားမင္းမ်ားေပ၊ စာခ်ဳပ္ထား၍၊ လက္မွတ္ခ်ၾကသည္တည္း။ ဘာသာ၀ယ္သူ႔စ႐ိုက္၊ ေျပာင္းဇ၀ါကို၊ ထိုခါသံဆင့္ပစ္လွ်က္၊ လက္နက္၌ဗံုးစၾကာ၊ မီးက်ည့္တန္းကို၊ အာကာေျမွာက္လိုက္ပါ၍၊ က်ဴးရစ္ကာပစ္တံုျငား၊ ထိန္႔ထိန္႔ဆူသည္၊ ဇမၺဴကၽြန္းလံုးၾကားမွ်၊ ေပ်ာ္ရႊင္ျငားေအာင္ပဲြသာ၊ ဗင္တုတ္႐ုတ္မွာ၊ ကတ္တင္ဗိုလ္မင္းေသာ္ကား၊ ေခၚတြင္ကာသူ႔နာမ၊ ေလာေဗာသွ်ိန္တိန္ အိမ္ရာဇီကို၊ ယင္းခါစီလႊတ္ကလည္း၊ ကတ္တင္ႏွင့္ ႏွစ္ေယာက္သာ၊ အင္း၀ၿမိဳ႕မွာ၊ လွ်င္ေစာေရာက္လီပါ၏။ နန္းေတာ္သာေရာက္လီက၊ သွ်င္ဘုရင္မွာ၊ နီရာတိုင္းႀကီးမ၌၊ တံဆိပ္ႏွင့္ခတ္ႏွိပ္ၿပီးခါ၊ အပိုင္ခံ၍၊ လွ်င္စြာျပန္လွ်က္လာသည္၊ တပ္မဟိရာသို႔ေလ။

တပ္မဟိရာ၊ ျပန္လွ်က္လာ၍ေရာက္ခါလွ်င္၊ ၀မ္းသာရႊင္ေပ်ာ္ပါးကာ၊ ရာပသိမ္သတ္၊ မင္းျမတ္ႏႈတ္ရီႊ၀ါႏွင့္၊ မ်ားဗိုလ္ပါရဲမက္ကား၊ ခုလွ်င္စြာသည္၊ ျပန္ကာဆုတ္၍လားေလာ့၊ ခ်ဆိုျငားတံုေသာခါ၊ ဗိုလ္လံုးသားသည္၊ ျပန္လွ်က္ဆုတ္လီပါ၍၊ ပုဂံသာေရာက္ၿပီးက၊ ေရႊစည္းခံုသည္၊ သွ်င္ပင္ေစတီမကို၊ ပူေဇာ္ၾကလီေသာခါ၊ ေအာက္သားမသည္၊ ႐ႈၾကၾကည့္တံုလာ၏။ ျမင္ခီေသာ္ရြံ႕ဖြယ္တိ၊ အၿခီစင္းစင္း၊ လက္က်င္းက်င္းသည္၊ ၀တ္ျခင္းပင္ရင္မစိတည္း။ မြီးသည္မိအသရီ၊ ျပင္ကိုထုတ္လွ်က္၊ မရွက္ျပနီ၏။ လက္ယာၿခီဒူးဆစ္မွာ၊ ျခည္မွ်င္မဲကို၊ ပတ္၍ခ်ိဳင္ထားပါလွ်က္၊ သားျမတ္မွာခ်က္ရွိထိ၊ အသားမဲမဲ၊ သြားၾကဲၾကဲသည္၊ ေဂါင္းလည္းခပိပိႏွင့္၊ မ်က္စိလည္းျပဴးတူးသာ၊ ဆံကိုျဖတ္၍၊ မ်က္ႏွာဖုံးထားပါလွ်က္၊ ႐ူးျခင္းရာဟန္မျပား၊ တခ်က္ျမင္ေသာ္၊ ေၾကာက္ခ်င္ဖြယ္မ်ား၏၊ ေမာင့္သက္ထားမ်ိဳးအိမ္သူ၊ ႏို႔သွ်င္ေခၽြးမ၊ သက္လံုးမွ်ကို၊ ႏိႈင္းယွဥ္ေသာ္ဖက္မမွ်၊ ေျမာ္ျမင္သသူ၊ စိတ္၀မ္းပူသည္၊ နတ္ဘံုသူမကတည္း။ ယင္းဌာနသူ႔ရပ္မွာ၊ တေပါင္းမင္းလြင္၊ ရြက္က်င္ေတာင္လီလာက၊ ဥၾသသာဖိုးေခါင္က်ဴး၊ ႏြီေပါက္သံ၀ါ၊ ငွက္တကာသည္၊ ျမဴးေပ်ာ္ကဇာတ္ျပဳက၊ ထက္ေအာက္ခ်ဳပ္မိႈင္း၀ီကာ၊ ၿမံဳေဆာင္းေဆာင္းသည္၊ (-----)၊ လႊင့္လြတ္ပါတံုေပက၊ သားဦးမိခင္၊ ငယ္ကၽြမ္း၀င္ကို၊ ကၽြန္လွ်င္ေအာက္မိလွ၍၊ တမ္းတ႐ုမၾကံသာ၊ ဟာလာအသက္၊ ျပင္ထြက္ဟန္ပမာသို႔၊ ဖိုေမာကာသြယ္ၿပိဳက္က်၊ စိတ္ပူဆာသည္၊ ေမေတာ္သွ်င္ေခၽြးမေၾကာင့္၊ ဆြတ္မွ်တ၍သာ၊ တဆတ္ဆတ္သည္၊ ျပန္လွ်က္ခ်ီႄကြလာလွ်က္၊ ျပည္ၿမိဳ႕သာဆိုက္ေရာက္က၊ မ်ားဗိုလ္ပါသည္၊ ယင္းမွာတပ္ႀကီးခ်လွ်က္၊ ဆိုင္းင့ံၾကနီခါ၀ယ္၊ စ်ီးတန္းျပင္မွာ၊ ကၽြန္လွ်င္ျမင္ခီသည္ကား၊ သားသူငယ္မိထံမွာ၊ မပီတြတြ၊ ပီတြတြသည္၊ အဘကိုသာေခၚလွ်က္၊ လူးလဲကာငို၍ေပ၊ ငါ့ဘခင္ကို၊ ခုပင္ပီးရမည္ဟု၊ တြလွ်က္ေပေတာင္းလတ္ခါ၊ မြီးဘခင္သည္၊ လွ်င္လွ်င္ၿပီး၍လာလွ်က္၊ ဖက္နမ္းကာသားကိုရြက္၊ မြီးမိခင္လည္း၊ ယင္းတြင္တစဖက္၏။ ရယ္ႏႈတ္ဆက္အလွယ္လွယ္၊ လင္မယားသား၊ ႏွစ္ပါးေပ်ာ္ၾကသည္ကို၊ ေမွ်ာ္ခီေပတံုေသာခါ၊ ကၽြန္႔သဲအူကို၊ ႏႈတ္ယူဟန္ပမာသို႔၊ ဟႃမြက္ကာမ်က္ရည္က်၊ သားေမာင္ငယ္ေၾကာင့္၊ ဘခင္လြမ္း႐ုတ၍၊ လြန္ေပ်ာင္းပ်မၾကံသာ၊ ၾကာပဒံုကို၊ နီပူလွမ္းပမာသို႔၊ မြီးမယ္ေတာ္မင္းေခၽြးမ၊ ခ်ီ၍လာခါ၊ ဂမၻသာလွ်င္၊ ၀မ္းမွာသေႏၶႏွင့္တည္း။ စဲြရင္းလွဟိလိုက္သည္၊ ဖြားျမင္ေၾကာင္းကို၊ ကၽြန္လွ်င္မျမင္ေပ၍၊ သားေမာင္ငယ္ႀကီးျခင္းရာ၊ သည္ကိုတြက္၍၊ အကၽြန္႔သဲအူဆာလွ်က္၊ စိတ္မွာသာေမွ်ာ္ႏိႈင္းႏိႈင္း၊ စားေသာက္မ၀င္၊ ပူပင္လြမ္း၀ွမ္သဲ၍၊ ခြီေပ်ာင္းခ်ိတလွ်က္သာ၊ ရန္ငုမ္ၿမိဳ႕ရြာ၊ ႄကြခ်ီလားလီပါသည္၊ မၾကာေရာက္လာ၏ေလ။

ရန္ငုမ္ၿမိဳ႕ရြာ၊ ေရာက္လတ္ပါသည္ယင္းခါလွ်င္၊ ဆိုင္းငံက်င္နီေသာခါ၊ ရာပသိမ္သတ္၊ မင္းျမတ္ရီႊႏႈတ္၀ါႏွင့္၊ ဟႃမြက္ကာေျပာလတ္သည္၊ ကုလိကုတၱာ၊ ကိုယ့္ျပည္ရြာမွာ၊ ငါသာခ်ီလားႏွင့္ၿပီ၊ ရန္ငုမ္၀ယ္နီလိုက္ၾက၊ ေဇာသွ်ိန္သတ္ဆို၊ မ်က္မွန္ဗိုလ္သည္၊ လွ်င္စြာပို႔တံုၾကအ့ံ။ ေရာက္လီရရခိုင္မွာ၊ ကၽြန္းေခ်ာင္းမ်ားသည္၊ ငါကပီးအပ္ရာကို၊ သားစိုင္မွာၿမီးဆက္ေပ၊ မွ်င္မျပတ္သည္၊ မပ်က္စားရလီအံ့။ အရာ၀ယ္အထူးသာ၊ ႀကီးမားစြာကို၊ ယင္းမွာရတံုပါ၏။ ဟႃမြက္ကာေျပာလွ်က္ေပ၊ ကိုးေသာင္းဗိုလ္ႏွင့္၊ အကုန္ခ်ီလီသည္တည္း။ ရန္ငုမ္၀ယ္ၿမိဳ႕တြင္းသာ၊ ကၽြႏ္ုပ္႐ို႕သည္၊ ယင္းမွာက်န္လိုက္ပါက၊ တန္းခူးသာဆန္းလတ္မွ၊ တာသၾကၤန္သည္၊ က်ျပန္တံုလတ္ကလည္း၊ ယင္းဌာနသူ႐ို႕မွာ၊ ေပါက္ေပါက္ပန္းမွန္၊ တင္းခြန္ဆီမီး၀ါႏွင့္၊ ဆင္ယင္ကာအသြယ္သြယ္၊ လင္ႏွင့္မယား၊ သမီးသားသည္၊ ေပ်ာ္ပါးလားၾကေပ၍၊ ေရာက္ပါလီတံုၿပီးခါ၊ ေရႊတိဂံုသည္၊ သွ်င္ပင္ေစတီေတာ္၌၊ ပန္းမွန္သာေပါက္ေပါက္မ်ား၊ ဆီမီး၀ါကို၊ လွ်င္စြာညႇိတင္ျငားက၊ လင္မယားေမာင္ႏွံေပ၊ တူစံုထိုင္လွ်က္၊ သွ်င္ပင္ရွိေတာ္၀ယ္၌၊ အတူသည္ျဖစ္ရေအာင္၊ မယား၀တ္သည့္၊ ကိုယ္တြင္တံဘက္ေစာင္ကို၊ လင္ယူေဆာင္ကိုင္ထားကာ၊ လင္၀တ္ပါသည္၊ ကိုယ္မွာအင္းက်ီပါးကို၊ မယားကဆဲြကိုင္ကာ၊ အသားခ်င္းသာ၊ ဟပ္၍ဆုေတာင္းပါ၏။ ျဖစ္လီရာဘ၀ကို၊ ခုအဟန္သာ၊ တူစံုျဖစ္ရလို၏။ သားေမာင္ကိုနံပါးထား၊ ဖူးၾကပါသည္၊ သွ်င္ေတာ္ျမတ္ဘုရားကို၊ တျခားကပဲြမ်ားဖ်င္၊ လွီကဇာတ္သည္၊ ျမစ္၏ျပည့္မြန္းဖ်င္မွ်၊ လက္ပဲြလွ်င္သတ္ၾကရာ၊ ပတ္ဆိုင္းတီး၍၊ ထလွ်က္ကၾကပါ၏။ ႐ႈၾကည့္ရာလင္မယား၊ လာၾကပါသည္၊ ယင္းမွာတေသာေသာတည္း၊ ထိုင္တံုျငားလာခါေပ၊ လင္နံပါးမွာ၊ မယား၀န္းရံနီလွ်က္၊ တေယာက္သည္မယားမွာ၊ ရီဖလားကို၊ ကမ္းလွ်က္ပီးနီပါ၏။ တေယာက္သာမယားက၊ ကြမ္းႏုယာကို၊ ယူကာကိုင္၍ထားလွ်က္၊ တေယာက္ကားဆီးလိပ္သာ၊ ညႇိ၍ပီးေသာ္၊ ယူလွ်က္ေသာက္ကာကာတည္း။ တေယာက္မွာယပ္ႏွင့္၀ယ္၊ ပူသည္ျမင္ေသာ္၊ ခတ္ကာနီ၏။ ေခၽြးယိုေထြစီးက်ကာ၊ မယားႀကီးမွာ၊ ကိုယ္၀တ္ပိုးခါသာႏွင့္၊ တို႔ကာတို႔ကာ၊ တံဘက္စြန္ကို၊ ရင္တြင္အသာအုပ္၍၊ သားေမာင္ပုမိထံမွာ၊ အဘေပါင္တြင္လာလွ်က္၊ လဲေလွ်ာင္းကာကဇာတ္သည္၊ တခါထ၍၊ မိထံပါလားလီ၏။ လက္ညႇိဳးငယ္ျပကာကာ၊ ထိုမွာကိုမီး၊ မွာကိုမီးသည္၊ ရင္သြီးဘမ်က္ေဖ်ာ္တည္း။ ၿပံဳးရယ္ကာေပ်ာ္ကဇာတ္၊ ပဲြသဘင္၀ယ္၊ တူစံု႐ႈခင္းမ်ားကို၊ ေမွ်ာ္ေခ်ျငားတံုေသာခါ၊ ကိုယ့္သားရီႊေရာင္၊ ေျခာက္ေယာက္ေမာင္သည္၊ ပူေလာင္မခံသာ၍၊ သလြန္ေတာ္မြိရာထဲ၀ယ္၊ စီးၿမိဳက္သြယ္သည္၊ မ်က္ရည္တရႊဲရႊဲႏွင့္၊ အသဲကဲြလုဖြယ္၊ ၾကံမတတ္သည္၊ ဆီးသတ္ငါးအႏွယ္သို႔၊ ဟိ၍ေပလြန္မိေမာ၊ ရီႊႏို႔သွ်င္သည္၊ မိခင္ေခၽြးမမ်ားေၾကာင့္၊ ျဖစ္ျခင္းရာအဟန္ကို၊ သူဇာလင္ရင္း၊ သိၾကားမင္းသည္၊ လွ်င္ျပင္းမပါဆိုလွ်က္၊ နတ္မ်ားကိုတိုင္၍သာ၊ ကိုယ့္ဌာနသို႔၊ လွ်င္ေစာျပန္ခ်င္ပါသည္၊ ရန္ငုမ္ၿမိဳ႕မွာတည့္ေလ။

(ေနာက္ဆံုးပိုင္း)

ရန္ငုမ္ၿမိဳ႕က၊ ျပန္ခ်င္လွ၍နီၾကခါ၊ သားႏိုးသာကံ့ေကာ္ပန္း၊ အေ၀ယာသည္၊ ႀကိဳင္စြာပင္လံုးမႊမ္းမွ်၊ မေလးပန္းႏွင္းပြင့္သာ၊ စပါယ္စံကား၊ ခ်ရားဇီသ၀ါကို၊ ယင္းျပည္ရြာဌာနသား၊ ခူး၍ဆြတ္ကာ၊ လွရာရာကို၊ ထိုခါရြီးခ်ယ္ျငားလွ်က္၊ ထြားျပာညက္လွဆင္း၀ါ၊ ကိုယ့္မယားကို၊ လက္ျဖင့္ဆင္ၾကပါ၍၊ အ႐ႈသာၾကည့္လွ်က္ေပ၊ ကြမ္းႏုယာကို၊ လွမ္းကာပီးၾကသည္တည္း။ အသြယ္သြယ္ေပ်ာ္ျခင္းရာ၊ သည္ကိုျမင္ေသာ္၊ ကၽြန္လွ်င္သဲအူဆာ၍၊ ညႇိဳး၀ီကာထပ္ဆင့္ပြား၊ မြီးမိခင္သည္၊ ႏို႔သွ်င္ေခၽြးမမ်ားေၾကာင့္၊ တ႐ုျငားနီေသာခါ၊ ၿဂိဳးတခုသည္၊ လြမ္းမႈျပဳျပန္လာက၊ ငွက္ရီႊ၀ါသံဆင့္ခတ္၊ ေရာက္ပ်ာေရာက္ပ်ာ၊ ၾတင္းေဆာ္သည္၊ သံ၀ါတတြတ္တြတ္ႏွင့္၊ ျမည္တံုလတ္ေသာခါ၀ယ္၊ သားဦးမိခင္၊ ငယ္ကၽြမ္း၀င္ႏွင့္၊ ႏို႔သွ်င္ေခၽြးမငယ္ကို၊ စီးၿပိဳက္ေထြယိုရႊဲကာ၊ ေမာင္ေၾကာင့္တ႐ူ၊ မႊီးသူမအိပ္ပါဘဲ၊ ပန္းဘံုသာမြိရာထဲ၊ စက္မေပ်ာ္သည္၊ ဗ်ာပါလြန္ႀကီကြဲႏွင့္၊ အသဲၿပိဳလုကာ၊ ျပန္လာနည္းနည္း၊ မ်က္စိထဲတြင္၊ ျပန္လွ်က္တမ္းရွာၾကလိမ့္မည္။ သည္ကိုတြက္၍၊ သဲဖ်ားလြမ္း၀ွန္ကဲႏွင့္၊ သားေမာင္ငယ္ထြန္းဦးကား၊ ေမွ်ာ္သည္သူ႔ကို၊ “အဘာ” ေရာက္ပ်ာလားဟု၊ မီးတံုျငားမူေသာခါ၊ ငါ့ဘခင္ကို၊ ခုပင္ျပပါလတ္ဟု၊ ငိုကၽြီးေက်ာ္ေတာင္း၍ေပ၊ ဘရင္၌သည္၊ သားခ်စ္ဟိလိမ့္မည္ကို၊ စိတ္တြင္၀ယ္တြက္၍သာ၊ အသဲေလာင္သည္၊ ယာေတာင္မီးတိုက္ပါသို႔၊ ငွက္ပမာဟန္မျပား၊ ပ်ံေရာက္ခ်င္သည္၊ ေမေတာ္ထံရင္းပါး၌၊ ၾကာျမင့္ျငားတႏွစ္ေက်ာ္၊ သူ႔ဌာနမွာ၊ ၀န္းလွ်ားစိတ္ဗ်ာပါႏွင့္၊ နီၾကရာတံုခါ၀ယ္၊ ျမန္မာမ်ားသည္၊ လွ်င္ေစာလာေပလွ်က္၊ တပံုေငြဘ႑ာေတာ္၊ ၿမိဳ႕ရန္ငုမ္မွာ၊ ယင္စြာဆက္သြင္းပါက၊ ေခၚၾကကာမ်က္မွန္ဗိုလ္၊ ေဇာ္သွ်ိန္သတ္သည္၊ ျပန္၍လားမည္ဆိုလွ်က္၊ ငါးရာဗိုလ္လူထဲတြင္၊ က်န္သည္သူကို၊ ယင္းခါေခၚျငားပါက၊ ကၽြႏု္ပ္မွာတဌာန၊ ပါသည္သူကို၊ ၾကည့္ေဆာင္ေခၚယူၾကလွ်က္၊ စုေပါင္းၾက၍ေပ၊ လွီသေဘၤာတြင္၊ လွ်င္ေစာစီးတက္လီ၍၊ ေမေဇာ္သည္ေဇာ္သွ်ိန္သတ္၊ တပ္ဦးဗိုလ္ႏွင့္အတူ၊ ျပန္လာၾကလွ်က္၊ တဆတ္ဆတ္လႊင့္လတ္ခါ၊ မာန္ေအာင္ၿမိဳ႕တြင္၊ လွ်င္ေစာဆိုက္ေရာက္ပါက၊ ၀မ္းႀကီးသာလြန္အားရ၊ ဥပမာသည္၊ ရီတြင္ငါးကိုခ်သို႔၊ ထားလတ္ခ၍ေပ၊ မ်က္မွန္ဗိုလ္လည္း၊ လႊင့္ခ်ီလားလီသည္၊ ၿမိဳ႕၀ယ္ဌာနသို႔ေလး။

ဌာနၿမိဳ႕မွာ၊ သူ႔ျပည္ရြာသို႔လားခါေပ၊ ကၽြႏ္ုပ္႐ို႕သည္ယင္းခါက၊ ေပ်ာ္ပါးရႊင္ကာ၊ ခ်ီ၍လာသည္၊ ထိုမွာတန္းေခ်ာင္း၀၌၊ ဆိုက္ေရာက္လီေသာခါ၊ ရမ္းျဗဲသားသည္၊ ေသာေသာ႐ု႐ုဆာလွ်က္၊ လာ၍ပါမီးတံုက၊ ေၾကာင္းျခင္းရာကို၊ ယင္းမွာေျပာေပခလွ်က္၊ ရယ္ႏႈတ္ဆက္လားလီခါ၊ ကိုယ့္ဌာနသည္၊ ရခိုင္ျပည္ႀကီးမွာ၌၊ သကၠရာဇ္မွာတေထာင္ျဖစ္၊ တရာ့သွ်စ္ဆယ္၊ စြန္း၀ယ္ခုႏွစ္ႏွစ္တည္း။ မာဃျဖစ္လဆန္းသာ၊ ငါးရက္နိသည္၊ နီထြက္တဗိုလ္ေက်ာ္တြင္၊ ၿမိဳ႕၀န္လွ်င္ပတ္တင္သတ္၊ ကတ္တင္ဟူမွတ္၊ ေဒသွ်ိန္သတ္ႏွင့္၊ တိုင္ပင္ၾကည့္႐ႈလတ္၍၊ စစ္ေတြရပ္ျမစ္နားမွာ၊ ေကာင္းသည္ခါ၀ယ္၊ ၿမိဳ႕ရြာတည္လုပ္ပါလွ်က္၊ ရခိုင္သာမႈးမတ္မ်ား၊ ကၽြန္းအုပ္ႀကီးသူ၊ ေအာက္က်ီမူလည္း၊ ေဆာင္ယူသားမယားႏွင့္၊ တေသာေသာလာၾကခါ၊ ပုလီေစာင္းညႇင္း၊ ႀကီးနင္းေမာင္းခရာတည္း။ နတ္မေနာ္အာသာခ၊ ကိႏၷရာသည္၊ ၀ဲကာပ်ံ၍က်သို႔၊ စင္ထက္ကကျခင္းဟန္၊ ယိုးဒယားႏွင့္၊ သဘင္ဇာတ္ႀကီးခံလွ်က္၊ ျမဴးေပ်ာ္စံနီ၍သာ၊ ၿမိဳ႕ခ်ာတိုင္ကို၊ သခင္တည္ျခင္းရာကား၊ ေလးမ်က္ႏွာသံႀကိဳးခတ္၊ ျမင့္ျခင္းရာသည္၊ သံုးပံု၏အဆင့္တည္း။ မိုးထက္သားအခ်ိန္ခါ၊ ထက္ႀကိဳးသြယ္မွ်င္၊ ဆဲြကာငင္၍၊ တိုင္တြင္အထြတ္ခ်ာ၌၊ တင္းခြန္သာလႊင့္ကာထား၊ ကာသရီဟု၊ ယုံးေတာ္ေဆာက္လုပ္ျငားလွ်က္၊ လိုင္းအိမ္မ်ားသုတ္သလာ၊ သူရဲတန္းႏွင့္၊ ေၾကာင္းလမ္းၿမိဳ႕ဇင္းခါ၀ယ္၊ ဆင္ျမင္းသာရထား၊ ကၽြဲႏြားအိမ္ရာစီသည္၊ ကတ္တင္မင္းအမ်ား႐ို႕၊ စီးလားျငားအသြယ္သြယ္၊ ျဖဴႏုထြတ္သည္၊ နတ္ဘံုသူအႏြယ္တည္း။ မိုးထက္၀ယ္ညဥ့္မျပတ္၊ စည္ႀကီးတီးခါ၊ ေဗာမႈတ္ပါသည္၊ သံ၀ါတတြတ္တြတ္ႏွင့္၊ ေျပာင္းေသနတ္အျခင္းသာ၊ ႏွဲမျပတ္သည္၊ ကဇာတ္ေပ်ာ္ၾကပါ၏။ အင္းဖက္သာတန္းခါးမ၊ ရြက္ႀကီးၿပိဳင္ၿပိဳင္၊ သံုးပင္တိုင္သည္၊ လွီယာဥ္သေဘၤာလွႏွင့္၊ ေဗာက္တီကေဂၚတူသာ၊ မီးငူျမစ္မွာ၊ ျပည့္မွ်၀င္းလင္းပါ၏။ ေရာင္း၀ယ္ရာတေသာေသာ၊ နီၾကပါသည္၊ ၿမိဳ႕ရြာဆိပ္ကမ္းနား၌၊ ရခိုင္မ်ားျမန္မာေပ၊ ဟီႏၵဳတ္သာနီ၊ ဗရင္ဂ်ီႏွင့္၊ ပသီကုလားသည္တည္း၊ ကသည္းႏြယ္သွ်မ္း႐ို႕မ်ား၊ စ႐ိုက္ဘာသာ၊ နီၾကပါသည္၊ ၿမိဳ႕ရြာထူထပ္ေပါ၏။ ထက္ျမင့္ဖ်ားနတ္ဘံုသြင္၊ ၿမိဳ႕ခ်မ္းသာကို၊ သခင္တည္လုပ္ပါ၏။ လာလတ္လွ်င္ထံရင္းေတာ္၊ ဖူးေမွ်ာ္ခ်င္၍၊ ခဏသြင္းလီခါ၀ယ္၊ မင္းႀကီးသာဟိႏၵဳတ္သတ္၊ ဆိုက္ေရာက္ဟိခါ၊ ကၽြန္သာခ႐ိုၫြတ္၍၊ ေလွ်ာက္တင္မွတ္ေျပာၿပီးခါ၊ တဆတ္ဆတ္သည္၊ မျပတ္လားလီပါက၊ မင္းကန္ေခၚပလီ၀၊ သွ်င္ပင္ေစတီမကို၊ ႐ိုၫြတ္ခပူေဇာ္ခါ၊ စိုးမင္းျမတ္သာ၊ ခ်ီတက္လားလီပါက၊ လက္၀ဲမွာယိုးငံု၀၊ အုန္းကၽြန္းလက္ယာ၊ ဖဲြဒါရြာကို၊ ေမွ်ာင္ကာခ်ီလားၾကက၊ ေက်ာက္ေတာ္မေစတီသာ၊ ျမတ္သွ်င္ခ်စ္ကို၊ ယင္းတြင္ပူေဇာ္ပါလွ်က္၊ နာမသာကုလားတန္၊ ျမစ္ကိုေစာင့္၍၊ ကူးလွ်က္လားလီျပန္ေသာ္၊ နတ္ဗိမွာန္ဘံုအလား၊ ပီကၽြန္းၿမိဳ႕ကို၊ အညာဟုတြင္ျငား၏။ ခ်ိဳဆိမ့္ခါးအရသာ၊ လိုသမွ်သည္၊ တခုမက်န္ပါတည္း။ ခ်မ္းအီးစြာ၀ေျပာျငား၊ ကုလားမရမာ၊ နီၾကပါသည္၊ ကၽြန္းရြာထူထပ္ေပါ၏။ ေက်ာင္းဘုရားေစတီသာ၊ မသိတ္ဗလီ၊ ျပည့္လွ်က္နီသည္၊ ေဖာက္က်ီေခါင္းတကာ႐ို႕၊ ေနာ္မာသာဖတ္တံုျငား၊ သူ႔ဘာသာသည္၊ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈမ်ားႏွင့္၊ ရပ္တျခားသူ႐ို႕မွာ၊ ကုန္စည္လာလား၊ ေရာင္း၀ယ္မ်ား၍၊ မယားသားကိုေသာ္မွ်၊ မိေလွ်ာ့ကာေပ်ာ္၍ေပ၊ နီတံုျငားသည္၊ ဌာနၿမိဳ႕ရြာနယ္သို႔၊ ယင္းရပ္ၿမီေရာက္လီက၊ ရႊီႏို႔သွ်င္သည္၊ မိခင္ထံရင္းစ၌၊ ႐ိုတုတ္ကြပူေဇာ္ကာ၊ ခ႐ိုၫြတ္၍၊ မျပတ္နီလွ်င္းပါသည္၊ ပီကၽြန္းရပ္မွာတည့္ေလး။

ပီကၽြန္းရပ္မွာ၊ နီလွ်င္းပါသည္ယင္းခါတြင္၊ သားေမာင္ပင္မိသဲခ်ာ၊ ဘရင္၌သည္၊ သားခ်စ္ၿပီး၍လာလွ်က္၊ ကၽြန္႔ထံမွာေပ်ာ္ကဇာတ္၊ နတ္ေဒ၀ါသည္၊ ယင္းခါသင္ျငားလတ္သို႔၊ ရင္ခြင္ထက္ထိုင္၍သာ၊ လိုင္ကိုဆဲြ၍၊ တြလွ်က္နီတံုလာ၏။ မြီးမည္ေတာ္မင္းေခၽြးမ၊ သားဦးမိခင္၊ ငယ္ကၽြမ္း၀င္သည္၊ သက္လွ်င္ေမာင့္ခ်စ္စႏွင့္၊ မိေခၽြးမအလံုးေပ၊ ေျခာက္ျပစ္လြတ္သည္၊ မိုးနတ္သူဇာႏွယ္သို႔၊ ႐ိုၫြတ္ေထြဦးလွ်င္ခ်၊ ရႊင္၀မ္းသာသည္၊ ေဒ၀ါနတ္မမွ်တည္း။ ခ်မ္းၿငိမ္းလွသာယာစြာ၊ ေပ်ာ္ပဲြဆင္၍၊ ကဇာတ္နီၾကရာ၀ယ္၊ ရခိုင္မွာၿမိဳ႕၀န္မင္း၊ ဟိႏၵဳတ္သတ္သာ၊ လွ်င္စြာေခၚလတ္လွ်င္က၊ မယြင္းလားခါေပ၊ မင္းေခၽြးမကို၊ တခ်က္ေမွ်ာ္ခီေသာ္က၊ ထက္အာကာ၀တိန္ဖ်ား၊ သုဇတာသည္၊ ဟသၤာဟန္မျပားတည္း။ ႏဲြ႕သည္ခါးႏွစ္ၫိုေက်ာ္၊ မ်က္ေမွာင္ကြ႐ံု၊ နားဖန္စမံုမွာလည္း၊ ၀င္းေပၚသည္မထင္လွ၊ ဆိုက္မရံေပ၊ ေက်ာက္မွန္မာခလွ်ႏွင့္၊ ညႇာစိမ္းျမပန္းႏွယ္ပင္၊ မိုးေကာင္းခင္၀ယ္၊ ေရာင္ထင္လွ်ပ္နီျပက္သို႔၊ ျဖဴညံ့သက္တကိုယ္လံုး၊ မႊီးမ်ိဳးစံုသည္၊ ပန္းပံုကတိုးထံုးသို႔၊ ေသွ်ာင္ဦးလံုးဆံေကသာ၊ နတ္ေမေက်ာ့သည္၊ အာေပါ၏ခံတြင္းက၊ ၾကာၫိုဆင္းပန္းေရာင္သာ၊ သႏၲာေခ်ာညက္၊ ဆယ္ျဖာလက္မွာ၊ စဲြလွ်က္ဒန္းနီလာႏွင့္၊ ႏႈတ္သီးသာက်ီးအဆင္း၊ အေၾကာစိမ္းရွင္၊ မွန္သြင္အေရာင္ခ်င္း၏။ ေတာက္ခ်င္းလင္းသည္၀င္း၀ါလတ္၊ ရီႊပန္းခက္ရံ၊ ပန္းတံဦးထိပ္ခ်ပ္၍၊ ေျခာက္ျပစ္လြတ္နတ္ဆင္း၀ါ၊ ေမာင့္ခ်စ္စကို၊ ေမွ်ာ္သူအံ့ေမာဟ၏။ ယူေဆာင္လားလီျငားခါ၊ မင္းနီရာသည္၊ စစ္ေတြၿမိဳ႕ေရာက္ျငားလည္း၊ အထက္ကလုပ္ေဆာင္သူ၊ ရခိုင္ျပည္ကို၊ ထိမ္းသိမ္းသူဟု၊ ၿမိဳ႕၀န္မူပတ္တင္သတ္၊ မင္းႏွစ္ပါးသည္၊ တိုင္ပင္ျပဳလုပ္ၾကပ္လွ်က္၊ တိုင္းျပည္ရပ္ရခိုင္မွာ၊ ရီၿမီစသည္၊ ရွိကထံုးဟိရာကို၊ သကၠရာဇ္မွာတေထာင္ျဖစ္၊ တရာ့သွ်စ္ဆယ္၊ စြန္းသည္ကိုးခုႏွစ္၀ယ္၊ ကိုယ့္ျပည္၏ဘ႑ာေတာ္၊ ေငြႏွစ္သိန္းကို၊ ယင္းခါစည္းၾကပ္ပါလွ်က္၊ တိုင္းျပည္ရြာအလံုး၀ယ္၊ ေမ့ခ်စ္စကို၊ “ေဒး၀န္း” ခန္႔အပ္သည္တည္း။ တလစီမင္းေမးနာ၊ ေငြတရာကို၊ မျပတ္ပီးတံုပါလွ်က္၊ အသွ်င္သာဟိႏၵဴသတ္၊ သားပမာသည္၊ မွန္စြာခ်စ္ေလးျမတ္၍၊ (ပီေပ်ာက္)

မွတ္ခ်က္။ ။ ဆရာမွာ ပီမူမွတဆင့္စကၠဴျပဳထားသည္။ ပီမူ၏အၤဂါစိုင္အကၡရာတိကို ႄကြက္ကိုက္ထားသျဖင့္ အစီအစိုင္ခ်ရသည္။ စကၠဴမူလက္ရြီးမွာ ထြန္းေက်ာ္စိန္၏ လက္ရြီးျဖစ္ပါသည္။ မစံုသိမ့္။ ၄င္းစကၠဴမွတဆင့္ရြီးကူးယူသည္။

စံေက်ာ္ထြန္း
(၉။၅။၆၃)

မိုးထက္ (၉) နာရီ၊ (၃၈) မိနိ။
၁၃၂၅ - ခု၊ ကဆုန္လျပည့္ေက်ာ္ (၂) ရက္
ၾကသားပတီးနိ။

ေခတၱ - ျမင္းစိုင္းျပင္၊ ေတာင္ရပ္ရြာ
ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ေဟာင္း။
(29/10/93) နိတြင္ လက္ႏွိပ္စက္ျဖင့္ ထပ္မံကူး႐ိုက္ၿပီးသည္။

(ဆရာဟူသည္ ပ႑ိတ္ဆရာႀကီးဦးသာထြန္းျဖစ္ပါသည္။ စံေက်ာ္ထြန္းဆိုသည္မွာ (AIO) အတြင္းေရးမႈး ခ်င္းေတာင္တန္း၌က်ဆံုးလားေသာ ဆရာစံေက်ာ္ထြန္းျဖစ္ပါသည္။)

(ပထမမူၾကမ္း)
ေနာက္ထပ္မူပြားမ်ားႏွင့္ညႇိႏိႈင္း၍ အမွန္ဆံုးျဖစ္ေအာင္ တည္းျဖတ္သုတ္သင္ၾကပါကုန္။


(ေနာက္ဆက္တဲြ)

ေဇယႏၲဳသဗၺမဂၤလံ

(၁) ၀ံသဟိႏံၷ၊ မ်ိဳးမမွန္သည္၊ လင္းျပန္မသား၊ သင္႐ို႕မွာတ႐ု႐ု၊ မစားတတ္ကာ၊ ခိုက္ရန္ရွာသည္၊ ခြီးမွာသား႐ိုးလုသို႔၊ တိုင္ပင္မႈစားေသာက္ကာ၊ ကုသလယွား၊ ပါပပြားသည္၊ မိုက္မွားလူမိစၧာတည္း။ ေက်ာင္းတကာရံေဖာ္သည္၊ ၿမိဳ႕ထဲခဲပစ္၊ ဆႏၵညစ္ႏွင့္၊ စင္စစ္လင္းတငယ္သို႔၊ သတ္စားမည္ေၾကာင္းအလား၊ လင္းႏို႔ပမာ၊ တူလွပါသည္၊ မွန္စြာမထူးျပားတည္း၊ (----)၊ ႏႈတ္မွာခ်ိဳပ်ား၊ ၀မ္းမွာမ်ားတည္း၊ ဟုတ္ျငားမႊီေႏွာက္ကာ၊ ရဟန္းသဃၤာ၊ မ်ိဳးေလးျဖာ႐ို႕၊ မွန္စြာမလြတ္ပါတည္း။ ေထာင္းသတ္ကာခ်ဳပ္၍ထား၊ ဒဂၤါးရႊီေငြ၊ ပီးႏိုင္ေပမွ၊ ၿငိမ္းေထြခ်မ္းသာရ၏။ စိတ္ဒုကၡမ်ားသွ်င္လူ၊ ဆာပူထပ္ထပ္၊ ၾကံမတတ္သည္၊ ဆီးသတ္ငါးႏွယ္တူလိမ့္။ စဲြလမ္းယူမႊီေႏွာက္စား၊ သူမိုက္႐ို႕မွာ၊ လြန္၀မ္းသာလွ်က္၊ မ်ားစြာအားႀကီးရ၍၊ စားေသာက္ၾကလူဗာလာ၊ တိုင္းျမတ္ရကၡ၊ ၿမိဳ႕ဓညတြင္၊ ရပ္ရြာေခ်ာက္ခ်ားပါ၏၊ လူမိစၧာတက်ိပ္ေျခာက္၊ ေပါင္းေျမာက္ညီညာ၊ လူတကာ႐ို႕၊ မ်ားစြာစဲြလမ္းေႏွာက္၍၊ တေယာက္တလံုးဆိုကာ၊ က်န္ႄကြင္းေသာသူ၊ ထိုမွ်လူ႐ို႕၊ ျပဳမူသက္သီပါတည္း။ က်မ္းစဲြကာမုသားေျပာ၊ မဟုတ္မမွန္၊ သက္သီခံသည္၊ ဧကန္တံစိုးစား၍၊ ေျပာဆိုျငားတံုေသာခါ၊ ဓမၼာယြင္းခၽြတ္၊ ေဒးခ်ိန္သတ္ႏွင့္၊ ၀ါသတ္မင္း႐ို႕မွာလည္း၊ ရႊင္၀မ္းသာလြန္အားရ၊ သံုးလုထြတ္ခ်ာ၊ ျမတ္ဓမၼာကို၊ ေမွ်ာ္ကာမ႐ႈၾကဘဲ၊ မေတြးဆမစာနာ၊ အၿငိဳးေဒါသ၊ မာန္မာနကို၊ မ်ားလွသိုထားပါလွ်က္၊ စိတ္ဟိရာထိုမင္းမ်ား၊ မဟုတ္မမွန္၊ မုသာလွ်ံကို၊ လုပ္ၾကံျပဳရြီးသားလွ်က္၊ ထိုယံုးမွာစီရင္ငွား၊ ၀န္ႀကီးမွန္စြာ၊ မင္းေလးျဖာ႐ို႕၊ မွန္စြာမ႐ႈျငားဘဲ၊ စာမုသား႐ို႕ကိုသာ၊ ဟုတ္စြာမွန္လွ၊ အယူရ၍၊ ျဖစ္ထေကေကာင္းသာဟု၊ မွတ္ျခင္းရာထင္မိမွား၊ ပညာႏွင့္ညာဏ္၊ ျမတ္က်မ္းကန္ကို၊ တတ္ပြန္မကၽြမ္းျငားဘဲ၊ တဖက္နားမုသားသာ၊ ျပဳကာလုပ္မွတ္၊ ေဒးသွ်ိန္သတ္ႏွင့္၊ ၀ါသတ္ရြီးေသာစာကို၊ ယူၿပီးခါစာတရား၊ စီရင္ေသာခါ၊ ကၽြႏ္ုပ္မွာကာ၊ ၾကင္ရာသားမယားႏွင့္၊ ဆြီသားမ်ိဳးတကာ၊ ဥစၥာကၽြဲႏြား၊ စိုးပိုင္ျငားလည္း၊ ေလကားကၽြန္းရပ္ရြာကို၊ စြန္႔၍သာရွိကမၼ၊ လားရတံုသည္၊ မိစၧိေမဟု၊ သူ႔ျပည္ေနာက္ေဒသ၊ ကိုယ့္မိဘအစိုင္လာ၊ ရံခါဆန္းထူး၊ မေရာက္ဘူးသည္၊ ၀ီးက်ဴးကုလားရြာသို႔၊ ရွိကမၼာထိုဘ၀၊ ဒါနပီးလွဴ၊ ေတာင္းဆုယူခါ၊ စိတ္မူမသန္႔ခ၍၊ ဤေလာကပုညမွာ၊ ၾကံရႀကိဳးစား၊ ရန္သူမ်ား႐ို႕၊ တင္ျငားဖ်က္ဆီးလာလွ်က္၊ ေဘာ္မပါတကာယ၊ ဒုကၡပူဆာ၊ မင္းအာဏာေၾကာင့္၊ နာ၀ါေခၚသေဘၤာမ၌၊ စီးတက္ၾကရြက္ျဖန္႕ကာ၊ လီသာျပန္႕ေျပာ၊ တေဟာေဟာႏွင့္၊ ျမစ္ေၾကာယမုံနာကို၊ ရႊင့္လာခါသမုဒၵရ၊ လိွဳင္းယက္လည္းဆူ၊ တအူအူသည္၊ ဥျဖဴလိွဳင္းယက္ထ၍၊ မိႈင္းပ်ပ်ေၾကာက္ဖြယ္သာ၊ သီတာဟူက်င္၊ ကမ္းမျမင္သည္၊ ျမစ္ခြင္သမုဒၵာကို၊ ကူးသန္းကာတိုက္လာၾက၊ အလွရႊီတူ၊ သဲအူသားႏွစ္၀ကို၊ လြန္႐ုတေပ်ာင္းစိတ္ဆာ၊ ကၽြန္႔ကိုယ္သာခ်ည္း၊ တေယာက္တည္းသည္၊ ေဖာ္ကဲြငွက္ပမာသို႔၊ မူးမိႈင္ကာက်မတတ္၊ ၾကာပဒုမၼာ၊ ပန္းခတၱာကို၊ ျပင္းစြာနီပူခတ္သို႔၊ အူသဲျပတ္လြန္ေလာင္ဆာ၊ ေတာင္ကၽြတ္ငွက္လား၊ ရီမဲ့ငါးသို႔၊ ညႇိဳးျငားစိတ္ဗ်ာပါႏွင့္၊ သူ႔ရပ္ရြာလူတခ်ိဳ႕၊ ကုလိကတၱာ၊ ဆိုက္ေရာက္လာသည္၊ မိစၧာကုလားၿမိဳ႕ေလး။

(၂) ကုလားၿမိဳ႕ရြာ၊ မိစၧိမာသို႔ေရာက္လာသည္၊ ေနာက္ရပ္ၿမီသူ႔ဌာန၊ ပုပၸပုညံ၊ ရွိမမွန္သည္၊ ကမၼံမေကာင္းလွ၍၊ စိတ္ဒုကၡညႇိဳးပူဆာ၊ မယားကိုလြမ္း၊ သားကိုတမ္းလွ်က္၊ ညႇိဳးႏြမ္းစိတ္ဗ်ာပါႏွင့္၊ မ်က္စိရွာလြန္ဆကဲ၊ ႏွမသူဇာ၊ ေမာင့္ၾကင္ရာကို၊ ငိုကာမ်က္ရည္ရႊဲႏွင့္၊ ဗိမွာန္ထဲဟိလိမၼည္၊ တမ္းကာေမွ်ာ္လွ်က္၊ သည္ကိုတြက္၍၊ ေမာင္လွသဲက်က္သည္တည္း။ စိတ္မတည္လြန္႐ုတ၊ နီၾကေသာခါ၊ ၿဂိဳးလင္းျပာသည္၊ သံသာတျမျမႏွင့္၊ ဘိုမႏွစ္ေကာင္လွ်င္၊ သစ္ပင္ျမင့္ဖ်ား၊ တူစံုနား၍၊ တြန္ျငားျမည္လာက်င္လွ်က္၊ လူအသြင္ဟန္မျပား၊ ငွက္႐ို႕ဘာသာ၊ ခ်စ္ၾကင္နာသည္၊ မာယာပ်ဴတမ်ား၍၊ ၀ဲပ်ံလားတူမကြာ၊ လင္းျပာၿဂိဳးလွ၊ စာခြန္႔ၾကသည္၊ ႐ုတထိုျခင္းရာကို၊ ကၽြႏ္ုပ္သာျမင္လတ္က၊ အလွနတ္တူ၊ မ်ိဳးအိမ္သူသည္၊ အျဖဴေမာင္ႏွမႏွင့္၊ သားပုတၱစီတရာ၊ သဲခ်ာႏွစ္ပါး၊ ေနာင္ႀကီးအားႏွင့္၊ ဆြီသားမ်ိဳးတကာကို၊ လြန္တရွာျမင္ခ်င္ျငား၊ ပ်ံလားေရာက္ခ်င္၊ စားမ၀င္သည္၊ ပူပင္ယိုစီးက်လွ်က္၊ သူ႔ဌာနတိုင္းရပ္ခြင္၊ သံသရာေဟာင္း၊ ရွိကံေၾကာင္းႏွင့္၊ မေကာင္းျဖစ္ရပါဟု၊ တြက္၍သာလြန္ေပ်ာင္းပ်၊ သားလွသဲအူ၊ ရဲေဘာ္သူေၾကာင့္၊ ဆယ္ယူၾကံမရဘဲ၊ လြန္႐ုတနီေသာခါ၊ ဥၾသဖိုးေခါင္၊ ကုကၠေလာင္႐ို႕၊ ေျမာက္ေတာင္ပ်ံ၀ဲကာႏွင့္၊ က်ဴးသံ၀ါညံမစဲ၊ ပြင့္သစ္ပန္းမွာန္၊ ကၽြႏ္ုပ္ကၽြန္လည္း၊ ထပ္ျပန္လြန္ဆကဲ၍၊ အူအသဲႀကီလုဘြယ္၊ ေျခာက္ပါးလြတ္စင္၊ မ်ိဳးအိမ္သွ်င္ႏွင့္၊ ဆြီလွ်င္သားႏွစ္သြယ္ကို၊ ရင္ခြင္၀ယ္ထားခ်င္ျငား၊ ေအာင့္မိတမ္းကာ၊ မ်က္စိရွာသည္၊ ခႏၶာလြန္ေခ်ာက္ခ်ား၍၊ နတ္႐ို႕အားတိုင္တန္းကာ၊ ရကၡပူရ၊ ၿမိဳ႕ဓညကို၊ လွ်င္စြေရာက္အံ့သာတည္း။ ဘသဲခ်ာသားပုတၱ၊ သံုးပါးအေခါင္၊ (----)၊ ကုန္ေအာင္ပင္မရဟု၊ ပ႑ိတရွိဆရာ၊ မိန္႔မွာႃမြက္ၾကား၊ ထိုစကားကို၊ ခ်စ္သားျမဲမွတ္ပါေလာ့။ လူတကာထံရင္းပါး၊ ၀တ္တြားက်ိဳးႏြံ၊ ထိုပံုစံကို၊ နားခံမွတ္ယူထား၍၊ ေလးပါးမ်ိဳး႐ို႕ကိုသာ၊ ႐ို႕ေသတုတ္ကြ၊ ဦးႏွိမ္ခ်၍၊ မာန၀မ္းထဲမသိုႏွင့္။ ရန္မလိုလူအမ်ား၊ သနားခ်စ္ေအာင္၊ က်င့္လုပ္ေဆာင္လွ်က္၊ သားေမာင္နီႏွင့္ျငားေလာ့။ သဲမျခားေနာင္ရင္းမွာ၊ သဲခ်ာႏွစ္ပါး၊ ကၽြႏ္ုပ္သားကို၊ ပါယ္ယွားမပစ္ပါႏွင့္။ ေနာင္ႀကီးမွာ၀မ္းထက္ဖြား၊ မျပားထို႔တူ၊ ကၽြန္႔သဲအူကို၊ ရွာယူေကၽြးမြီးထားေလာ့။ ကၽြန္႔သက္ထားမ်ိဳးအိမ္သူ၊ အျဖဴအလွ၊ ေမႏွမလည္း၊ ဒါနမျပတ္လွဴလွ်က္၊ သင္းပံုးမူရီခ်မ္းေလာင္း၊ နတ္ေပါင္း႐ို႕ထံ၊ သနားခံ၍၊ မညံဆုယူေတာင္းေလာ့။ ေကာင္းေကာင္းနီႏွင့္ပါ၊ သစၥာမျပား၊ က်င့္တရားကို၊ မမွားထိမ္းသိမ္းပါေလာ့၊၊ ကၽြႏ္ုပ္မွာသစၥာအား၊ ထက္မ်ားနတ္ရြာ၊ ၀တၱႎသာက၊ သူဇာမိုးသိၾကားလွ်င္၊ မလာျငားကန္ေတာ့ခါ၊ ႏွစ္သကၠသည္၊ ကုန္တမဟိခ်ာဘဲ၊ မ်ားမၾကာေစာလွ်င္လွ်ား၊ ေယာက္်ားလံု႔လ၊ ၀ီရိယႏွင့္၊ ညာဏပညာအားျဖင့္၊ လြန္ႀကိဳးစားၾကံစည္ခါ၊ ေကာဇာမကူး၊ တာမက်ဴးခင္၊ စံုဖူးရမည္သာတည္း။ ေမ႐ို႕မွာဆံျခည္မွ်၊ ေၾကာင္းၾကစိုးရိမ္၊ အူနာလိမ္၍၊ ညႇိဳးပိန္မဟိၾကႏွင့္။ ျမတ္သီလေစာင့္သံုးကာ၊ မိတၱာကမၼဌာန္း၊ နိဗၺာန္လမ္းကို၊ မယြန္းေဆာက္တည္ပါဟု၊ မ်ိဳးၾကင္ရာထံပါးသို႔၊ ရြီးသားလကၤာ၊ သီကံုးမွာသည္၊ လွ်င္စြာေရာက္လာဖို႔ေလး။

(၃) ေရာက္တံုေဟမန္၊ ရာသီျပန္၍အခ်မ္း၀ွမ္သည္၊ စိတ္မတည္လြမ္းေလာင္မႈ၊ ေမာင္ေၾကာင့္တ႐ူ၊ မ်ိဳးအိမ္သူလည္း၊ အျဖဴမအိပ္မူးတည္း။ လဲေလွ်ာင္းအံုးမြိရာ၊ ေမေတာ္တူမ၊ ေမာင့္သက္မွ်႐ို႕၊ ညံ့သက္ေညာင္ေစာင္းသာ၌၊ စက္မြိရာထိုခန၊ ကစၧပနဒီ၊ ေခၚတြင္ညီသည္၊ ေျမာက္ဆီေဟ၀ႏၲာက၊ သြန္က်လာသည္စံုလီျပင္း၊ စိမ့္စိမ့္ခ်မ္းကာ၊ အီးလွပါသည္၊ မြိရာသလြန္တြင္းက၊ ေမလံုးခ်င္းစက္မေပ်ာ္၊ ၾကင္ရာသက္ထား၊ လင္ေယာက္်ားလည္း၊ နံပါးဟိလာသြင္သို႔၊ ထင္မိကာစိတ္ေယာင္ယမ္း၊ ပန္းပံုမြိရာ၊ သလြန္သာ၀ယ္၊ ထကာမႊီ၍စမ္းက၊ ငယ္ၾကင္ကၽြမ္းေမာင့္ကိုသာ၊ စက္ရာတူစံု၊ ေပ်ာ္ၾကတံုသည္၊ စက္ဘံုေညာင္ေစာင္းသာ၌၊ စမ္း၍ရွာေသာ္ေမာင့္ကိုယ္ငြိ၊ မတြိေသာခါ၊ ေမ႐ို႕မွာလည္း၊ ထိုခါတခ်ဲခ်ဲႏွင့္၊ တႏႊဲႏႊဲၾကက္သီး၀ွမ္၊ ပူပန္ေပ်ာင္းပ်၊ ေမာင့္ကိုတ၍၊ အလွရာသက္ႏွံ႐ို႕၊ မိုးေသာက္ျပန္ထတံုေသာခါ၊ ဗိမွာန္အိမ္နား၊ ပန္းစံကားသည္၊ သစ္ဖ်ားပင္ထက္မွာတည္း၊ ငွက္ရႊီ၀ါေကတတြတ္တြတ္၊ မျပားအသံ၊ လူသ႑ာန္သို႔၊ ေႏွာင္းစြန္ၾကားလီပါက၊ အေကာင့္သာဟုတ္စႏို႔၊ ခ်စ္မ်ိဳးစံုလင္၊ ရာသက္ၾကင္သည္၊ ငယ္လင္ေရာက္ပါဖို႔ဟု၊ လြန္ႏွလံုး၀မ္းသာရႊင္၊ အလွ်င္အဆြ၊ ေမအလွ႐ို႕၊ ခ်ီႄကြပ်င္ထက်င္က၊ ျပဳပၸါလွ်င္ဒကၡိဏ၊ ဥတၱရဒီေပ၊ မိစၧိေမဟု၊ ေလးေထြရပ္ေဒသကို၊ ႐ႈေမွ်ာ္ၾကၾကည့္ေသာခါ၊ ေမ့မွာထိပ္ထား၊ လင္ဘုရားကို၊ ေထြျပားမျမင္ပါက၊ မ်က္စိရွာတမ္းရြီရြတ္၊ လွထြတ္၀င္းေျပာင္၊ နတ္ဆင္းေယာင္႐ို႕၊ အိမ္ေမွ်ာင္ၿမီးတူးျပတ္သို႔၊ ၾကံမတတ္စိတ္ျဖစ္ကာ၊ ဒီပါျမငူ၊ ေသာင္းဇမၺဴတြင္၊ သွ်င္လူမ်ားတကာ႐ို႕၊ ေပ်ာ္ၾကရာခါရတု၊ ၀ါကၽြတ္သၾကၤန္၊ သဘင္ခံသည္၊ ေရာင္လွ်ံမီးပဲြမႈကို၊ မၾကည့္႐ႈ၀ံၾကပါ။ ျဖဴျပာႏုထြတ္၊ ေျခာက္ျပစ္လြတ္သည္၊ နီ၀ပ္ပန္းပမာသို႔၊ ဆံေကသာေက်ာ့မထံုး၊ ပန္းကံုးမဆင္၊ ဟိေသာသြင္သို႔၊ မရႊင္စိတ္ႏွလံုးကား၊ ႀကိမ္မီးအံုးထို႔ပမာ၊ ကြမ္းယာထမင္း၊ ရီဆီဟင္းကို၊ စားျခင္းမဟိပါတည္း။ အံုးမြိရာသလြန္ထက္၊ စက္လည္းမေပ်ာ္၊ ေမာင့္ကိုေမွ်ာ္လွ်က္၊ စစ္ေခၚတသက္သက္ႏွင့္၊ ညဥ့္လံုးျပတ္အိပ္မေပ်ာ္၊ ငယ္လင္လူလွ၊ သားဦးဘကို၊ ႐ုတလြမ္း႐ို႕ပင္တည္း။ ေမ႐ို႕လွ်င္လြန္ေပ်ာင္းအိ၊ ေမာင္ေၾကာင့္လြမ္းေဆာင္၊ အသဲေလာင္သည္၊ ယာေတာင္မီးတိုက္ဘိသို႔၊ ကိုယ္မခ်ိညိႇဳးစိတ္ဆာ၊ ရွိဦးဖြားေျမာ္၊ သားရဲေဘာ္လည္း၊ အဘနိတိုင္းေခၚလွ်က္၊ ရွာတမ္းေမွ်ာ္သားပုလဲ၊ လက္၀ဲလက္ယာ၊ သွ်စ္မ်က္ႏွာကို၊ ပတ္ကာ၀န္း၍ၾကည့္က၊ ဘကိုလည္းမျမင္ခါ၊ ဟစ္ေအာ္လူးလဲ၊ မိရင္ထဲ၀ယ္၊ ငိုေႄကြးတစာစာႏွင့္၊ မိကိုသာတတြတ္တြတ္၊ ကၽြန္႔ကိုမ်ားၾကင္၊ မြိးဘခင္ကို၊ ခုပင္ျပပါလတ္ဟု၊ တမ္းရြီရြတ္သားသဲခ်ာ၊ မပီတခြန္း၊ ပီတခြန္းႏွင့္၊ ဖက္ရမ္းမီးျပန္လတ္က၊ ေျပာစရာဆိုမတတ္၊ ေျခာက္ျပစ္လြတ္စင္၊ မိနတ္သွ်င္မွာ၊ ရင္ကိုထုေထာင္းသတ္၍၊ သက္လံုးျပတ္ေမာင့္ကိုရွာ၊ ေမွ်ာ္ကာေယာင္ယမ္း၊ တ႐ုလြမ္းလွ်က္၊ ညႇိဳးႏြမ္းစိတ္ဗ်ာပါႏွင့္၊ ဆင္းကလွ်ာေမအလွ၊ ယိုက်မ်က္ရည္၊ စီးေထြေထြႏွင့္၊ ပင္လယ္သမုဒၵရာသို႔၊ သြန္က်လာသည္ဆယ္မႏိုင္၊ ကယိုင္ကပါး၊ ျဖဴညက္ထြားသည္၊ ေလွ်ာက္ၾကားနတ္ကိုတိုင္၍၊ ေလးကၽြန္းပိုင္အိုသိၾကား၊ နဂါးျဗဟၼာ၊ အသူရာသည္၊ ေဒ၀ါသွ်င္နတ္မ်ားႏွင့္၊ ျမတ္ဘုရားကူမပါ၊ ကၽြမ္း၀င္ငယ္လင္၊ ေမ့ထိပ္တင္ကို၊ ခုပင္ႏွင္းအပ္ပါဟု၊ ဆယ္လက္ျဖာေဂါင္းမွာထား၊ တိုင္ျငားေလွ်ာက္ကာ၊ နတ္တကာလည္း၊ ၾကင္နာလြန္သနား၍၊ လြန္ႀကိဳးစားညီညာကာ၊ အလွ်င္တဆြ၊ ေမႏွမေၾကာင့္၊ အလွေမာင့္ကိုသာလွ်င္၊ ေဆာင္ယူကာသွ်င္နတ္႐ို႕၊ ယခုမၾကာ၊ ပို႔ေရာက္လာသည္၊ နီရာေမ့ထံသို႔ေလး။

(၄) သံုးဆယ္တဘံု၊ အလံုးစံုသည္အကုန္သာ၊ အနိစၥသည္သခၤါရ၊ ကမၼ၀ိညာဥ္၊ ေလာကဓံကို၊ နိဗၺာန္မမွတ္ရဟု၊ စိေႏၵယသံုးလုခ်ာ၊ ဓမၼတရား၊ ဟိလွ်က္သားကို၊ တြက္စားမျပဳပါဘဲ၊ စိတ္ဟိရာက်င့္တံုျငား၊ ေဒါသရန္ၿငိဳ၊ ၀မ္းထဲသို၍၊ ေငြကိုတန္စိုးစားလွ်က္၊ လူမိုက္မွားယခုသာ၊ ၾကံရာအမႈတ္၊ အကၽြႏ္ုပ္ကို၊ မဟုတ္ျပစ္မဲ့သာလွ်င္၊ ဖ်က္ဆီးရာလူဆယ့္ေျခာက္၊ ဦးေစာက္လင္းျပန္၊ မ်ိဳးမမွန္သည္၊ သူ႔ကၽြန္စားပိုးေလာက္႐ို႕၊ ျပဳမႊီေႏွာက္တံုၿပီးခါ၊ သွ်င္လူအမ်ား၊ ဆင္းရဲသားကို၊ စဲြျငားႏွိပ္စက္ပါ၏။ လူမိစၧာအယူမွား၊ မဟုတ္မမွန္၊ မုသားကံကို၊ လုပ္ၾကံက်မ္းစဲြျငားက၊ မတရားျပဳေသာခါ၊ ဣႏၵာသကၠ၊ ပုရိႏၵသည္၊ ဌာနကိုယ့္နီရာက၊ ၾကည့္ခီေသာ္လြန္ဆန္းျပား၊ မေကာင္းေသာသူ၊ မေတာ္လူ႐ို႕၊ အယူအက်င့္မွား၍၊ တရား၌မတည္ၾကည္၊ ျပဳက်င့္ရာကို၊ သူဇာသိၾကားျပည္က၊ ျမင္တံုလီထိုေသာခါ၊ ရွိဆက္က်ဴးလြန္၊ ပစၥဳပၸန္သည္၊ အမွန္မေကာင္းပါတည္း။ နတ္တကာမနာလို၊ ဓမၼာခၽြင္းယြတ္၊ ေဒးသွ်ိန္သတ္ႏွင့္၊ ၀ါသတ္မင္း႐ို႕ကိုကား၊ ႏွင္လႊတ္ၿဖိဳရာထူးခ်၊ ဒုကၡပူပန္၊ တိုင္ေရာက္မွန္သည္၊ ႏိုင္ငံမိစၧိမာ၌၊ မနီရေျပာင္းရႊိဆို၊ ကုသိုလ္ကယွား၊ ပါပပြားသည္၊ မင္းမ်ားသူမိုက္ကိုလွ်င္၊ ၿဖိဳထုတ္ႏွင္ဘိလပ္သို႔၊ လွ်င္စြာမၾကာ၊ ပို႔လီပါသည္၊ မွန္စြာနီရာၿမိဳ႕လည္း။ မႏွစ္လို႔လူတကာ၊ တုပၸါႏွင့္ပစ္၊ သူ႔အျပစ္ေၾကာင့္၊ လူမိုက္လားရပါ၏။ သင္းေပါင္းေဖာ္လူ႔ဗာလ၊ ၀ံသဟိႏၷာ၊ လြန္ယုတ္မာသည္၊ မိစၧာလူဗာလ႐ို႕၊ မည္နာမစံရႊီေဖြ၊ ေလွ်ာက္ေဖြဟူျငား၊ ေအာင္ကုလားႏွင့္၊ ဟယားငပုေ၀႐ို႕၊ ၿမီႀကီးမ်ိဳတြင္းဆံုးက်၊ ခုမ်က္ေမွာက္ပင္၊ ေလာကတြင္၌၊ ကၽြန္လွ်င္ျမင္လိုရ၏။ တာပႏၷသိမ္းစိုးယူ၊ မဟာတာပႏၷ၊ ေရာ႐ု၀႐ို႕၊ စိုးၾကပိုင္ေတာ္မူသား၊ ငရဲသားသူ႐ို႕အသွ်င္၊ သီရိကုတၱ၊ ယမလဟု၊ ေခၚၾကနာမည္တြင္လွ်က္၊ စိုးအုပ္က်င္နတ္အမ်ား၊ ကၽြန္႔မွာရန္သူ၊ ထိုသည့္သူကို၊ သတ္မူလက္နက္ဓါးႏွင့္၊ ခုတ္သတ္ျငားခ်က္ျပဳတ္ကာ၊ ကမၻာရွည္လွ်ား၊ ႀကိမ္ဖန္မ်ား၌၊ မျပားထားၾကပါေလာ့။ တိုင္တန္းကာသက္သီျပဳ၊ လူမိုက္လင္းျပန္၊ မ်ိဳးမမွန္သည္၊ ဟိႏံၷထိုလူစုကို၊ ကိုင္ေထာင္းထုခ်ိဳင္ေႏွာင္ကာ၊ ဓါးလွံသံလွ်က္၊ ဒုတ္လက္နက္ႏွင့္၊ ခဲြဖ်က္ရင္ဖြင့္ပါဟု၊ ကၽြႏ္ုပ္သာမ်ားဘ၀၊ သတ္ရပါလို၊ သင္႐ို႕ကိုလည္း၊ ယြင္းယိုမဟိရတည္း။ ဘုမၼိယႀကီးျမင့္သူ၊ ပထ၀ီအာေပါ၊ မီးေတေဇာဟု၊ ၀ါေယာဓါတ္ေလးဆူ႐ို႕၊ ေစာင့္ထိမ္းသူသွ်င္နတ္မင္း၊ သိၾကစီလို၊ နတ္႐ို႕ကိုလွ်င္၊ က်ိမ္ဆိုထိပ္ပန္လွ်င္း၍၊ ေအာက္ဟင္းလင္း၀ီစိရြာ၊ ဒုကၡမ်ိဳးစံု၊ ငရဲဘံုကို၊ လံုးခ်ံဳစိုးပိုင္ပါသား၊ နတ္တကာယမမင္း၊ မိန္႔သတ္ေခၚဆို၊ ဒိဌိကိုလည္း၊ နင္းၿဖိဳဖ်က္ဆီးလွ်င္းေလာ့။ သင့္သဲတြင္းခ်စ္ေသာသူ၊ သဲအူမယား၊ သမီးသားကို၊ သံဖက္စုန္းနတ္မူလည္း၊ သတ္ႏွင့္ယူလတၱံေလာ့။ တပါးရပ္ရြာ၊ ျမစ္မ်ားစြာသည္၊ သီတာပင္လယ္ျခား၍၊ ဆံုးပ်က္ျငားဟိလီစီ။ လက္စံုဦးထား၊ နတ္အမ်ားကို၊ တိုင္းၾကားေလွ်ာက္ဆိုခ်ီ၍၊ ရီတြင္နီစိုးပိုင္ျခင္း၊ ဒ႒ရ႒၊ ကုေ၀ရဟု၊ နာမေခၚတြင္လွ်င္းသား၊ နဂါးမင္းနတ္တကာ၊ ကုလားမိစၧာ၊ ငပုသာကို၊ မွန္စြာဖ်က္ဆီးပါေလာ့။ သင္႐ို႕မွာဖီးသွ်စ္ပါး၊ ဆယ္ပါးေသာဒါဏ္၊ ႄကြင္းမက်န္သည္၊ ရန္မ်ိဳးငါးပါးလည္း၊ ခုေရာက္ျငားတြိၾကံဳစီ၊ ခ်ိဳင္ေႏွာင္တရပ္၊ ၿခီခ်င္းခတ္၍၊ မျပတ္ေထာင္ထဲနီ၍၊ ခ်ဳပ္အင္ထီြအဆက္ဆက္၊ သင္၌အိမ္ေထာင္၊ မ်ားကုန္ေအာင္ကို၊ ယူေဆာင္မင္းကဖ်က္၍၊ ႀကီဆံုးပ်က္ဟိလီစီ။ ကိုးကြယ္မရ၊ ၀ဋ္ဒုကၡႏွင့္၊ နိစၥေျပာင္းလီစီတည္း။ နီရိေယ၀ီစိလား၊ ႀကိမ္မ်ားဖန္ဖန္၊ ဆင္းရဲခံ၍၊ သီျပန္ပ်က္စီးျငားလွ်က္၊ သင့္မယားသက္ႏွံ၀ီ၊ ေတာ္ရာစပ္ထ၊ ဟူသမွ်လည္း၊ ႀကီမြျပဳန္းတီးစီေလာ့။ က်ိမ္ဆိုသည္နိမျပတ္၊ ျမကၽြန္းသၿပီ၊ ေလးရပ္ၿမီကို၊ ေစာင့္နီသွ်င္နတ္ျမတ္႐ို႕၊ ၾကားသိမွတ္တိုင္သက္သီ၊ ကၽြန္႔ကိုတခါ၊ ခုဖ်က္လာသည္၊ ဆယ္ခါပ်က္လီစီတည္း။ သက္ႏွံ၀ီသင့္သဲပြတ္၊ က်ားရဲခုတ္ငင္၊ ေတာင္တိုင္းတင္၍၊ နတ္လွ်င္သံဖက္ခတ္ေလာ့။ ေပါက္ေပါက္ခြတ္တန္းက်င္လွ်ိဳ၊ အရွင္လတ္လတ္၊ ဖမ္းငင္သတ္၍၊ တရပ္ၿမီႀကီးမ်ိဳလွ်က္၊ ျမင္ရလိုကၽြန္႔မ်က္ေမွာက္၊ အေျမာက္ဓါးလွံ၊ လွဲကမံႏွင့္၊ ၀ါးခၽြန္ေသနပ္ေက်ာက္လည္း၊ ခုေရာက္ျငားသင့္ကိုယ္တြင္၊ ထိပါးသီဆံုး၊ မ်ိဳးစိုင္တုန္းေအာင္၊ ပ်က္ျပဳန္းနတ္စီရင္ေလာ့။ ေအာက္ရပ္ခြင္ဘုမၼစိုး၊ သူမိုက္ဟိႏၵီ၊ ဦးဂါရွီကို၊ စံုစီလက္နက္မ်ိဳးျဖင့္၊ ခြတ္ထစ္ထိုးသတ္ၾကပါ၊ ႐ိုေသ၀ပ္တြား၊ နတ္႐ို႕အားကို၊ တိုင္ၾကားေလွ်ာက္ပန္ထြာ၍၊ ၀ိေဒဟာကၽြန္းဇမၺဴ၊ ဦးတင္ဂု႐ု၊ ပညတ္ျပဳသည္၊ ေနာက္စုေဂါယန္ဟူကား၊ ေလးကၽြန္းမူအဓိသ္မွတ္၊ ေလးရပ္႐ုကၡာ၊ သစ္ေလးျဖာကို၊ ေစာင့္ကာသွ်င္နတ္ျမတ္႐ို႕၊ ေသာင္းေလးရပ္ကၽြန္းကမၻာ၊ ဒီပါယူက်ံဳး၊ ေလးပါးလံုးကို၊ သိမ္း႐ံုးေစာင့္ထိမ္းပါသား၊ နတ္တကာသွ်င္ေဒ၀၊ သူယုတ္လင္းျပန္၊ ရင္ရနံ႐ို႕၊ တဖန္တိုးေအာင္စသား၊ လူဗာလသင္႐ို႕မွာ၊ ႏွာေခါင္းနားရြက္၊ ကိုယ္ၿခီလက္ဟု၊ တခ်က္ပ်က္စီးစီသာတည္း။ က်ိဳးပဲ့ကာတိုနာစား၊ မ်ားျပားေရာဂါ၊ သင္႐ို႕မွာလွ်င္၊ မွန္စြာစဲြေရာက္ျငား၍၊ ထလာလားမတတ္ႏိုင္၊ မထိုင္မထ၊ စိတ္ဒုကၡႏွင့္၊ ျမင္လွဆင္းရဲတိုင္၍၊ စမ္းလက္ကိုင္ရွာမရ၊ ႀကီမြခႏၶာ၊ သင္႐ို႕မွာလည္း၊ မ်ားစြာဖီးႀကီးက်လွ်က္၊ သီဆံုးၾကဟိလီစီ။ ႐ိုေသ၀တ္တြား၊ နတ္အမ်ားကို၊ တိုင္းၾကားေလွ်ာက္ဆိုခ်ီ၏။ ခ်စ္သက္၀ီသားမယား၊ ကၽြဲႏြားေက်းကၽြန္၊ စပါးဆန္ႏွင့္၊ ဓနံရႊီဒဂၤါးလည္း၊ ဆံုးေပ်ာက္ျငားမ်ားခိုးသူ၊ ဗဟုတႏၲ၊ ဓါးျမ႐ို႕၊ သတ္ၾကေထာင္းထုယူ၍၊ ဖဲြျပာမူထိုအလား၊ ထိပါးခႏၶာ၊ သင့္ကာယာလည္း၊ ရီမွာေပ်ာက္ဆံုးျငားလွ်က္၊ မ်ိဳးပါလားလီေသာခါ၊ မီးေက်ာင္းလိပ္ငါး၊ ႃမြီေဟာက္ဖား႐ို႕၊ ကိုက္စားသတ္ျဖတ္ပါေလာ့။ သင္႐ို႕မွာၾကံမေျမာက္၊ ေခ်ာင္းႀကီးသီတာ၊ ယမုႏၷာတြင္၊ နာ၀ါလွီသားေမွာက္သို႔၊ သီဆံုးေပ်ာက္ဟိလီစီ။ ကမၼံအသစ္၊ တဖန္ျဖစ္လည္း၊ (-----)၊ ငါးရာ၀ဲလွ်င္းလက္ႏွင့္၊ (-----)၊ သင့္ခႏၶာကို၊ မွန္စြာေပါက္ကာခြတ္လွ်က္၊ ခုတ္ထစ္သတ္ပါရစီ။ ႀကိမ္မ်ားဖန္ဖန္၊ သင္႐ို႕ကံလည္း၊ အကၽြန္လက္ဆံုးစီဟု၊ က်ိမ္ဆိုအလီလီနတ္႐ို႕အား၊ တိုင္ၾကားဦးတင္၊ ေလွ်ာက္ဆိုက်င္သည္၊ ေအာက္ခြင္ဘံုတလႊားေလး။

(၅) ေအာက္ခြင္တလႊား၊ ေစာင့္နီျငားသည့္၊ နတ္မ်ား႐ို႕ကိုတိုင္တန္းကား၊ ဤရပ္ရြာဘံုတလႊား၊ စိုးခ်ဳပ္ပိုင္ကာ၊ ေစာင့္ထိမ္းပါသည္၊ ေဒ၀ါနတ္႐ို႕အားလည္း၊ ထိပ္တင္ၾကားေလွ်ာက္ပါမည္။ လူ႔ရြာစိုးျငား၊ သွ်င္နတ္မ်ား႐ို႕၊ မွတ္သားရႊီနားတည္ေလာ့။ ကၽြႏ္ုပ္သည္ျပစ္ဆံရွိ၊ မဟိမွန္စြာ၊ ခုသံသာတြင္၊ တင္ကာဖ်က္လာဘိသား၊ လူဒိ႒ိငပုသာ၊ ဟိႏၷာသီြးသား၊ ေအာင္ကုလားႏွင့္၊ ကုလားရႊီလံုးသာတည္း။ စံရဲေဘာ္တလင္းသား၊ ဟယားမ်ိဳးႏြယ္၊ ငပုေ၀ကား၊ ေရွာက္ေဖြဒံုးကုလားႏွင့္၊ သၤခ်ီသားဒိုးေအာင္ေခ်၊ လူေလာင္ဟူဘိ၊ ပါတလိသည္၊ ဒိ႒ိငဘိေယႏွင့္၊ သက္ႏွံေ၀ကၽြန္မသား၊ ကုလားလင္းျပန္၊ ရင္ရနံဟု၊ လူလြန္သွ်မ္းေအာက္သားႏွင့္၊ တို႔စကားေျပာမက်ီ၊ ဟိႏၷီစင္စစ္၊ သီေအာင္မိုက္သည္၊ လူညစ္ဥဂါရွီတည္း။ တိုင္ပင္ညီတန္စိုးစား၊ ဆယ့္ေျခာက္ေယာက္လူ၊ ကၽြန္႔ရန္သူသည္၊ စဲြယူက်မ္းမုသားတည္း။ မတရားသင္႐ို႕မွာ၊ မဟုတ္မလွ်ား၊ ကၽြႏ္ုပ္အား၀ယ္၊ ဖ်က္ျငားျပဳျခင္းရာကို၊ စီရင္ပါျမတ္ဘုရား။ နဂါးဂဠဳံ၊ တန္းခိုးစံုသည္၊ အကုန္ရန္ခိုက္မ်ားႏွင့္၊ ခုႏွစ္အိုင္မဟာ၊ ႀကီးစြာမည္မွတ္၊ န၀ဒတ္ဟု၊ အရပ္ဆယ္မ်က္ႏွာကို၊ ေစာင့္ထိမ္းရာသွ်င္နတ္မင္း၊ အစိရ၀တီ၊ ပညတ္ညီသည္၊ မဟီျမစ္ငါးစင္းကို၊ ေစာင့္နီျငားျမဲမကြာ၊ ေဒ၀ါပူရိ၊ ေခၚတြင္ဘိသည္၊ မဏိေမခလာႏွင့္၊ ျမစ္သီတာပင္လယ္ေခ်ာင္း၊ ေစာင့္ၾကပ္ျပဳပ်င္၊ အုပ္ထိမ္းက်င္သည္၊ သခင္နတ္အေပါင္း႐ို႕၊ ကၽြန္႔ရန္သူေဟာင္း႐ို႕ကို၊ ႏွင္းၿဖိဳခုတ္သတ္၊ ရင္ကိုခြတ္၍၊ လိုင္ျဖတ္တန္းက်င္လွ်ိဳလွ်က္၊ မ်ားထိုထိုဆက္မျပတ္၊ သင္႐ို႕သဲအူ၊ ခ်စ္ေသာသူကို၊ ငင္ယူခဲြခြင္းသတ္ေလာ့။ ဖီးသွ်စ္ပါးရန္သူသာ၊ ဆိုက္ေရာက္လာသင္႐ို႕အား၊ တြိၾကႀကံဳစီ၊ ဆံုးပ်က္လီဟု၊ နတ္ဆီတိုင္တန္းၾကား၏။ မီးေက်ာင္းက်ားသစ္၀ံႃမြီ၊ ေရာဂႏၲရ၊ ဒုဗၺိကၡဟု၊ ေရာက္ထကပ္သံုးလီလည္း၊ သင္႐ို႕ဆီဆက္မျပတ္၊ ေရာက္ျငားလာပံု၊ ဖ်ားနာအံု၍၊ အကုန္၀န္းရံကပ္လွ်က္၊ ထိုးခြတ္သတ္ျဖတ္ပါစီ။ သံုးမည္လူ႔ဘ၊ မုနိႏၵကို၊ ႐ိုခေလွ်ာက္တင္ခ်ီ၏။ ဤလူ႔ၿမီေခၚတြင္၍၊ တန္းခိုးမည္ေက၊ သူရကယ္ဟု၊ ဆိုသည္နတ္တမ်ိဳးတည္း။ ႐ုကၡစိုးနတ္မ်ားသာ၊ သူရႆတီ၊ ေၾကးစႏၵီဟု၊ ေဒ၀ီနတ္မဟာႏွင့္၊ လူ႔ခႏၶာကိုယ္ကာယ၊ ေစာင့္ၾကပါသည္၊ ေဒ၀ါနတ္ဒြါဒ႐ို႕၊ ႐ႈေမွ်ာ္သၾကည့္ၿပီးခါ၊ လက္ကိုင္ထိမ္းျမား၊ ငယ္မယားသည္၊ သေဘာသင္႐ို႕မွာလည္း၊ လက္ကိုင္ပင္ရွာမရ၊ ရာဇမင္းမူ၊ သိမ္းဖ်က္ယူေသာ္၊ ျပည္သူအားႀကီးရလွ်က္၊ ဟိလီၾကလူမ်ားစြာ၊ ၿခိဳင့္ေလွာင္ငွက္လား၊ ရီမဲ့ငါးသို႔၊ ညိႇဳးပါးစိတ္၀ီဆာႏွင့္၊ ၀ီစိရြာေမွာင္တိုက္ထဲ၊ သင္႐ို႕ကမၼံ၊ ဆက္မက်န္သည္၊ ပူပန္မျပတ္စဲြ၍၊ ျမင့္ၾကာျမဲဟိလီစီ။ သက္သီျပဳထား၊ စာရြီးသားလွ်က္၊ နတ္အားတိုင္ၾကားခ်ီ၏။ က်ိန္ဆိုသည္နိမျပတ္၊ သတၱရဘန္၊ ေမယုဂန္ဟု၊ ေတာင္ရံခုႏွစ္ထပ္ကို၊ ေစာင့္တံုမွတ္နတ္သက္သီ၊ ကၽြန္ကပူပန္၊ ခုတဖန္မွာ၊ ဆယ္ျပန္ကုန္လီစီတည္း။ သံုးလုဆြီျမတ္ဘုရား၊ ႐ုပ္ပြါးသွ်င္ေတာ္၊ ဆင္းထုေတာ္ဟု၊ ျမတ္ရာေစတီမ်ားကို၊ ေစာင့္ထိမ္းျငားနတ္တကာ၊ ကၽြန္႔မွာျပစ္မဲ့၊ မဟုတ္ပဲကို၊ တည့္တည့္ဖ်က္ဆီးလာသား၊ လုမိစၧာသင္႐ို႕အား၊ ေသနပ္ကားမွန္၊ ၀ါးသစ္ခၽြန္ဟု၊ ဒါးလွံလက္နက္အားျဖင့္၊ စဲြကိုင္ျငားတံုၿပီးခါ၊ မွန္စြာမပ်က္၊ အဆက္ဆက္ကို၊ ကၽြန္႔လက္ႏွင့္ပင္သာလွ်င္၊ ဖန္ငါးရာသတ္ရေၾကာင္း၊ နတ္ေပါင္း႐ို႕ထံ၊ နိမက်န္ေအာင္၊ အကၽြန္ဆုယူေတာင္း၏။ သွ်င္နတ္ေပါင္းဖ်က္ၾကပါ၊ မဟာေဗာဓိ၊ တုမဟိသည္၊ မုနိပလႅင္ေတာ္၌၊ ျမဲမကြာေဘးရင္းဟပ္၊ ေစာင့္ၾကပ္ရံကာ၊ ထိမ္းၾကပါသည္၊ ေဒ၀ါသွ်င္နတ္ျမတ္႐ို႕၊ ၾကားသိမွတ္တိုင္ဆိုကာ၊ (-----)၊ အလွေမာင့္ၾကင္ရာႏွင့္၊ ခနသာကဲြရမည္ပါ။ ခုဆိုသည္လူ၊ ကၽြန္႔ရန္သူမွာ၊ ခ်စ္သူဟူသမွ်ႏွင့္၊ ကင္းရလိမၼည္သာတည့္။ သံုးလုျမတ္မြန္၊ ေဟာၾကားၫႊန္သည္၊ ဓမၼံမယြင္းပါတည္း၊ ေျမာက္ေဟမာရဂံုနတ္႐ို႕၊ တြိမွတ္ဖ်က္ဆီးကာ၊ ထီးနန္းျပည္သာ၊ မင္းရာဇာႏွင့္၊ ရပ္ရြာၿမိဳ႕မ်ားစြာကို၊ ေစာင့္တံုပါနတ္ခပင္း၊ ေဟမ၀န္ေတာင္၊ မ်ားသံုးေထာင္ကို၊ ကုန္ေအာင္စိုးပိုင္လွ်င္းသား၊ သွ်င္နတ္မင္းသိပါလီစီ။ ဟိႏၷီမ်ိဳးဟူ၊ ကၽြန္႔ရန္သူကို၊ လုဘံုကၽြန္းရပ္ၿမီက၊ ႏွင္ထုတ္လီရပ္တျခား၊ မယားသားညီ၊ သင့္မ်ိဳးဆြီက၊ ေတာ္သည္အားလံုးမ်ားလည္း၊ သီဆံုးျငားျပဳန္းတီးကာ၊ လက္ကိုင္မရ၊ ခုခနတြင္၊ ႀကီမြဖဲြႏွင့္ျပာသို႔၊ ျပဳကာပင္မွန္မခၽြတ္၊ သံုးလုထြတ္ခ်ာ၊ သာသနာကို၊ ျမဲစြာထံပါးကပ္၍၊ ေစာင့္နီလတ္နတ္မ်ားစြာ၊ စြယ္ေတာ္ေလးေခ်ာင္း၊ ဆံေတာ္တြက္ရြီ၊ ကိုးကုဋီႏွင့္၊ ကိုးလီသြားေတာ္ေပါင္းကို၊ ေစာင့္တံုေလွ်ာင္းနတ္တကာ၊ ကၽြန္ေတာ့္ရန္သူ၊ ထိုသည္သူကို၊ ရွာယူဖမ္းသတ္ပါေလာ့။ သင္႐ို႕မွာစံုတခု၊ ေကာင္းမႈကုသိုလ္၊ ေနာင္ဖို႔ဆို၍၊ လိုစီအေၾကာင္းျပဳလည္း၊ ၿမီထုရြီသခ်ၤာ၊ ႏွစ္သိန္းသွ်စ္ေသာင္း၊ ၿမီအေပါင္းကို၊ ထိမ္းေက်ာင္းစိုးအုပ္ပါသား၊ နတ္ေဒ၀ါသုႁႏၵီ၊ အညီအၫြတ္၊ သင့္လွဴ၀တ္ကို၊ မခၽြတ္ေစာင့္ပစ္လီေလာ့။ မ်ားစံုစီသွ်စ္စရြတ္၊ သံုးလုထြတ္ခ်ာ၊ သမၺဳဒၶာ၏၊ ျမတ္စြာဘုရားဓါတ္ကို၊ ေစာင္ရံမွတ္နတ္ေဒ၀ါ၊ ၀ိဇၨာထိုရ္ရ၊ ေတာေအာင္းၾကသည္၊ ျမတ္လွရေသ့ေက်ာ္႐ို႕၊ ေစာင့္တံုပါနတ္ေဒ၀၊ ကၽြန္႔၏ရန္သူ၊ ထိုမွ်လူကို၊ ရွာယူဖ်က္ၾကပါေလာ့။ ႏွစ္ရက္လဗီဇနာ၊ သွ်စ္ေသာင္းေလးေထာင္၊ အေစာက္ေဆာင္သည္၊ မ်ားေျမာင္က်မ္းပီစာႏွင့္၊ သံုးပံုစာပိဋကတ္၊ ေလးရပ္ေဗဒင္၊ ေစာင့္ထိမ္းက်င္သည္၊ မ်ားဖ်င္ထိုနတ္ျမတ္ကို၊ က်ိမ္ဆိုမွတ္တိုင္တန္းကာ၊ ဗုေဒၶပစၥ၊ စိေႏၵယ်သည္၊ လုဘ႐ို႕ျမတ္စြာႏွင့္၊ ရီစံေပ်ာ္ဥပဂုတ္၊ မဂၢဖလံ၊ သဃၤာမြန္ကို၊ အကၽြန္႐ိုခတုတ္၍၊ သက္သီလုပ္ရွိခိုးကာ၊ ဟတၱာစုေပါင္း၊ လက္ဆယ္ေခ်ာင္းကို၊ ေပါင္း၍ေလွ်ာက္ပန္ထြာ၏။ နတ္တကာျမတ္႐ို႕အား၊ ေၾကာင္းလွ်ားစိစံု၊ တိုင္ၾကားကုန္သည္၊ လုဘံုရပ္ၿမီသားေလး။

(၆) သံုးခြင္ပိုင္စိုး၊ နတ္မ်ိဳး႐ို႕ကိုရွိခိုးကာ၊ နတ္ေဒ၀ါမ်ားသိန္းေသာင္း၊ ရကၡသာစည္၊ ရခိုင္ျပည္သို႔၊ ျပန္လည္လားရေၾကာင္းကို၊ နတ္အေပါင္းကယ္မပါ။ သံုးဆြီလုဘ၊ မုနိႏၵကို၊ ႐ိုခေလွ်ာက္ပန္ထြာ၏။ သမၺဳဒၶါသံုးလုထြတ္၊ ညႇပ္႐ိုးႏွစ္ျဖာ၊ သြားစြယ္ေတာ္ကို၊ ေစာင့္ကာသွ်င္နတ္ျမတ္ႏွင့္၊ သွ်စ္စရြတ္သည္ သြားေတာ္ေပါင္း၊ ဆံျမတ္တြက္ရြီ၊ ကိုးကုဋီကို၊ ေရာက္စီဆုပန္ေတာင္း၏။ သွ်စ္ေသာင္းမႊီးရင္ေတာ္၊ သံုးပံုမည္မွတ္၊ ပိဋကတ္ဟု၊ ေလးရပ္ေဗဒင္စာႏွင့္၊ (-----)၊ သွ်စ္ေသာင္းေလးေထာင္၊ အျမင့္ေဆာင္သည္၊ ျမင့္ေခါင္ေစတီမ်ားကို၊ ေစာင့္တံုျငားနတ္တကာ၊ ရကၡပူရ၊ ၿမိဳ႕ဓညဟု၊ ဌာနကိုယ့္ၿမိဳ႕ရြာသို႔၊ ေဆာင္ပို႔ပါလွ်င္တဆြ။ သတၱရဘန္၊ ေတာင္ယုဂံဟု၊ ေတာင္ရံခုႏွစ္ထပ္ကို၊ ေစာင့္တံုလတ္နတ္ေဒ၀ါ၊ မေဟသာရ၊ ၀႐ုဏႏွင့္၊ ျဗဟၼာအသူရာ႐ို႕၊ လက္ဆယ္ျဖာစံုစြာေပါင္း၊ သားဦးဘခင္၊ မ်ိဳးအိမ္သွ်င္ႏွင့္၊ တူပင္စံရေၾကာင္းကို၊ နတ္အေပါင္းကယ္မပါ၊၊ အ႒၀ီသတိ၊ တုမဟိသည္၊ မုနိျမတ္ငါးျဖာႏွင့္၊ ပေစၥကာသွ်င္ဗုဒၶ၊ နကၡတၱၿဂိဳဟ္သတာ၊ စႏၵရာသည္ၾကယ္နီလကုိ၊ ဦးႏွိမ္ခ်ေလွ်ာက္ဆုိတင္၊ နတ္သြင္႐ုပ္တူ၊ ကၽြန္႔ၾကင္သူသည္၊ အျဖဴမ်ိဳးအိမ္သွ်င္ႏွင့္၊ စံေပ်ာ္ရႊင္တူတကြ၊ ပုတၱစီတာ၊ သားခ်စ္စြာသည္၊ သဲခ်ာရင္သြီးလွကို၊ ယုယကာနီရစီ။ လူ႔ဆြီဘုရား၊ ရင့္ဆယ္ပါးႏွင့္၊ ႏုဖြားငါးရာလီကုိ၊ တုိင္တည္သည္နိမျပတ္၊ မုိးထက္အာကာ၊ ၀တၱႎသာ၀ယ္၊ စူဠာမုနိဓါတ္ႏွင့္၊ ရေသ့ျမတ္ထုိရ္၀ိဇၨာ၊ ေတာႀကီးကိုမွီ၊ တပသီဟု၊ ေယာဂီျမတ္႐ုိ႕ကိုလည္း၊ ေတာင္းပန္ဆုိတုပ္၀ပ္စင္း၊ နိရိေယဟုတုံ၊ ငရဲဘုံကို၊ လုံးခ်ံဳပိုင္ႏွိပ္နင္းသား၊ ယမမင္းဖုတ္ၿပိတၱာ၊ ယကၡာဘီလူး၊ ေမွ်ာင္ေျခာက္ပူးသည္၊ နတ္႐ူးဖုတ္မိစၧာႏွင့္၊ တေထြအိမ္ေစာင့္နတ္႐ို႕၊ ညီၫြတ္ၾကတုံၿပီးခါ၊ တသႀကိဳးကုတ္၊ အကၽြႏ္ုပ္ကို၊ ခၽြတ္ႏႈတ္ကယ္မပါေလာ့၊၊ တုိင္တန္းကာေလွ်ာက္ပန္ၾကား၊ သွ်စ္ေသာင္းေလးေထာင္၊ ႏွစ္ျပန္ေဆာင္သည္၊ ျမင့္ေခါင္ျမင့္မိုရ္ဖ်ား၌၊ ေစာင့္နီျငားနတ္တကာ၊ သီတာေလးစင္း၊ ႀကီးက်ယ္ျခင္းသည္၊ အိုင္မင္းခုႏွစ္ျဖာႏွင့္၊ ျမစ္ႀကီးသာသြယ္ငါးပါး၊ ျမစ္ငယ္ငါးရာ၊ ေခ်ာင္းလဟာဟု၊ ျဖာျဖာျမစ္ငယ္မ်ားႏွင့္၊ ကၽြန္းေလးပါးႀကီးမဟာ၊ ငယ္စြာဒီပ၊ ႏွစ္ေထာင္မွ်ကို၊ ေစာင့္ၾကနတ္တကာ႐ို႕၊ ကၽြန္႔ကိုသာလွ်င္၊ ခုပင္လွ်င္ဆြ၊ မိဘဌာနီ၊ ဓညၿမီ၌၊ မ်ဳိးဆြီထံရင္းစသို႔၊ ေဆာင္ယူၾကပို႔ၾကပါ၊ ဆယ္ျဖာလက္ဖ်ား၊ ေဂါင္းထက္ထား၍၊ တုိင္ၾကားေလွ်ာက္ဆုိပါ၏။၊ ရီစံေပ်ာ္နဂါးမင္း၊ အစီရ၀တီ၊ ေခၚတြင္ညီသည္၊ မဟီျမစ္ခပင္းကို၊ ေစာင့္နီျခင္းေမခလာ၊ ပမာတူၿပီး၊ နတ္သမီးသည္၊ ေျပာင္ညီးသုဇတာႏွင့္၊ သုနႏၵာနတ္ေမဃ၊ သူရႆတီ၊ သုႏၵရီဟု၊ ေဒ၀ီနတ္မိမၼ႐ုိ႕၊ မိတၱမွ်ကူမပါ။ ထီးနန္းျပည္ေတာ္၊ မ်ားရပ္ရြာကို၊ စုိးတုံပါသွ်င္နတ္မင္း၊ အျပင္းယူေဆာင္၊ ကၽြႏ္ုပ္ေမာင္ကို၊ ေရာက္ေအာင္ေမ့ထံရင္းသို႔၊ ပို႔ပါလွ်င္းေလွ်ာက္ပန္ထြာ၊ ေနာင္လာသွ်စ္ေသာင္း၊ ဘုရားေလာင္းႏွင့္၊ ရီေၾကာင္းကိန္းေအာင္းပါသား၊ ရဟႏၲာဥပဂုတ္၊ မဂၢဖလံ၊ သံဃာမြန္ကို၊ အကၽြန္႐ုိတုတ္ခ၍၊ လက္ဦးခ်ေဂါင္းတင္ခ်ီ၊ စႁႏၵီမာသာ၊ ႏွစ္ေကာဇာသည္၊ ဒိဏၰာရက္တီထီကို၊ ေစာင့္ထိမ္းၿပီးနတ္ေဒ၀ါ၊ ေဟ၀န္သုံးေဆာင္၊ လြန္မ်ားေျမာင္သည္၊ ျမင့္ေခါင္ပဗၺတကို၊ ေစာင့္တုံၾကနတ္တကာ၊ သက္လုံးမွ်ၾကင္၊ ေျခာက္ျပစ္စင္သည္၊ နတ္သြင္ထံရင္းမွာသို႔၊ ခုပို႔ပါကူညီၾက၊ အဆင္းရႊီတူ၊ မ်ိဳးအိမ္သူသည္၊အျဖဴေမာင္ႏွမႏွင့္၊ တူတကြစံလွ်က္သာ၊ သဲခ်ာႏွစ္ပါး၊ သမီးသားကို၊ နံပါးထားၿပီးခါမွ၊ တုိင္းရကၡာကိုယ့္ဌာန၊ ႏွမႏွင့္ေမာင္၊ ျပည္တည္ေထာင္၍၊ အုိေအာင္မယြင္းခြဘဲ၊ နီထုိင္ၾကရပါစီ။ လက္ရႊီဦးထား၊ ကၽြန္ေလွ်ာက္ျငား၍၊ နတ္အားတိုင္ၾကားခ်ီ၏။ ေအာက္ရပ္ၿမီဘုမၼစိုး၊ တန္ခုိးျပင္းထန္၊ ႀကီးမားသန္သည္၊ နတ္မြန္ပိႆႏုိးႏွင့္၊ ႐ုကၡစုိးနတ္မ်ားစြာ၊ သဒၶါႀကိဳးကုတ္၊ အကၽြႏ္ုပ္ကုိ၊ ခၽြတ္ႏႈတ္ကယ္မပါေလာ့၊၊ နတ္ေျခာက္ရာတုဘက္ကင္း၊ တန္ခုိးျပင္းထိန္၊ အသူရိန္ဟု၊ ေဒ၀ိန္ထုိနတ္မင္းႏွင့္၊ မာန္နတ္မင္းကိႏၷရာ၊ ပရမီသြာရ၊ နတ္ေဒ၀ဟု၊ ၀ႆ၀ေရာသာတည္း၊၊ ခ်စ္သဒၶါမိတၱာငွ၊ ရွိ၀တ္လည္းဆူ၊ ဤအပူကို၊ ကယ္ယူခၽြတ္ႏႈတ္ၾက၍၊ ကၽြန္႔ဌာနကိုယ့္ရပ္ရြာ၊ ၾကင္ရာသက္ထား၊ သားမယားႏွင့္၊ နီျငားတုိင္းရကၡာသို႔၊ ပို႔ေဆာင္ပါကၽြန္႔ကိုတည္း၊၊ ျမင့္မုိရ္ထိပ္ခ်ာ၊ ၀တၱႎသာက၊ ဣႏၵာသိၾကားၾကည့္ေလာ့၊၊ ပတ္ကာလွည့္ဖလ္စႂကၠာ၊ ေလးကၽြန္းေရာင္ခ်င္း၊ စက္ဟိန္ျပင္းသည္၊ နီမင္းသူရိယာႏွင့္၊ လီေ၀ါေယာမုိးနတ္သား၊ ပဥၥၥခႏၶာ၊ လူတကာကို၊ ေစာင့္ရာသွ်င္နတ္မ်ား႐ို႕၊ ခ်စ္သနားကယ္မပါ။ အာကာသစိုး၊ ေက်ာ္ဟိန္႔ႀကိဳးသည္၊ နတ္မ်ိဳး႐ို႕တကာႏွင့္၊ နတ္မဟာေျခာက္ဘုံထြတ္၊ ျဗဟၼာႏွစ္ဆယ္၊ မဂ္ေလးသြယ္ကို၊ ေစာင့္ေပသွ်င္နတ္ျမတ္႐ို႕၊ ညီညာၾကတုံၿပီးခါ၊ ပူဆာဆင္းရဲ၊ ဤ၀ဋ္ဖီးက၊ ခၽြတ္၍ကယ္တင္ပါေလာ့၊၊ သားပုတၱစီတရံ၊ အလွနတ္သြင္၊ ရာသက္ၾကင္သည္၊ မ်ိဳးသွ်င္ထံရင္းစသို႔၊ ပို႔ၾကပါေလွ်ာက္ဦးတင္၊ ပလ’င္ရကၡိ၊ တုမဟိသည္၊ ေဗာဓိၿပိဳင္ေညာင္ပင္၌၊ ေစာင့္ထိမ္းက်င္ရံခပင္း၊ ရကၡဂုမၻာန္၊ တန္ခုိးသန္သည္၊ နတ္မြန္ဂဠဳန္မင္းႏွင့္၊ တုိင္းရကၡာၿမိဳ႕ဓည၊ ေစာင့္ၾကတုံပါ၊ (----)၊ ေဒ၀ါေျမာက္ဦးစသား၊ နတ္ဆယ္၀ရင္ရဲကန္၊ လက္ပံ၀သဲ၊ တန္ခုိးကဲသည္၊ ရီထဲနတ္ျမတ္မြန္ႏွင့္၊ တဖန္နတ္မယူသွ်င္၊ ေယာငုံမံုက်ား၊ ေက်ာ္ထင္ရွားသည္၊ ဗုေဒၶါဇိနဟူသား၊ ရာေထာင္မူနတ္ေပါင္းသား၊ တျခားနတ္တကာ၊ သုံးဆယ့္တဘုံ၊ ေစာင့္ၾကပ္တုံသည္၊ အကုန္နတ္မ်ားစြာႏွင့္၊ သုံးလုခ်ာျမတ္ဘုရား၊ ကိုယ္စားတူၿပီး၊ မဟာထီးကို၊ ဦးႏွိမ္ထိပ္ထက္ထား၍၊ ရွိထံပါးလက္ဆယ္ျဖာ၊ ပူေဇာ္႐ိုၫြတ္၊ နိမျပတ္လွ်င္၊ တုိင္မွတ္ေလွ်ာက္ဆုိက်င္သည္၊ သုံးခြင္ရပ္ဆီအားေလး၊၊

(၇) သုံးခြင္နတ္အား၊ ဦးထိပ္ထား၍တုိင္ၾကားကာ၊ နတ္ေဒ၀ါမ်ားသိန္းေသာင္း၊ နတ္ေပါင္းတကာ၊ သားပမာသို႔၊ မိတၱာ၀ီငွေလာင္းလွ်က္၊ နတ္အေပါင္းမင္းရာဇာ၊ စစ္မီးရာထုိခန၊ ဆံမွ်င္တမႊာ၊ ကၽြႏ္ုပ္မွာလည္း၊ ျပစ္သာမဟိၾက၍၊ မိန္႔ေတာ္ဟလႊတ္ၿပီးခါ၊ လြန္စြာတဆြ၊ မၾကာရဘဲ၊ ဌာနတုိင္းရပ္ရြာသို႔၊ ျပန္လားခါအေၾကာင္းရင္း၊ အမိန္႔ေတာ္စာ၊ ကၽြႏ္ုပ္မွာသို႔၊ အာဏာရြီး၍ပီးက၊ ျမတ္ေလးဦးတင္ကာ၊ ရကၡသာစည္၊ ရခုိင္ျပည္သို႔၊ ျပန္လည္လားၾကခါလွ်င္၊ လြန္၀မ္းသာရႊင္အားရ၊ အလွေမာင္သာ၊ လွီနာ၀ါ၌၊ လွ်င္စြာစီးတက္ၾက၍၊ က်ဴးသံျမေမာင္းခရာ၊ ဗုံသာလင္းခြင္း၊ စည္ေမာင္းညႇင္းသည္၊ သာျခင္းဧကဗ်ာႏွင့္၊ တီးမႈတ္ကာတေသာေသာ၊ က်ယ္လွႀကီးစြာ၊ ျမစ္ဂဂၤါကို၊ ေနာက္မွာပါယ္လွပ္ထား၍၊ ရႊင္ေပ်ာ္ပါးစားေသာက္ကာ၊ ေၾကာ္ျငာဟစ္ဟဲ၊ တသဲသဲသည္၊ ေအာင္ပြဲခံကာကာႏွင့္၊ ျဖားသင့္ရာလီသင့္လုိက္၊ သမုဒၵရာ၊ ယုမုႏၷာဟု၊ သီတာပင္လယ္ျမစ္ကို၊ ရြက္ျဖဴတုိက္ကူးခတ္ကာ၊ လိႈင္းယက္လည္းဟူ၊ ရီမ်ားဆူ၍၊ ဦးျဖဴေဆာင္းကာကာတည္း၊၊ ေတာင္ပမာလိႈင္းႀကီးထ၊ ကမ္းကိုမျမင္၊ က်ယ္၀န္းက်င္သည္၊ ျမစ္ခြင္ပင္လယ္မ၌၊ (-----)၊ မဲနယ္ဟုဆုိ၊ စိမ္းစိမ္းၫိုသည္၊ ျမစ္ကိုမဲနက္ပါ၏။ ၾကည့္ခီေသာ္ေၾကာက္ဖြယ္တည္း။ ငါးႀကီးငါးဆင္၊ ငါးမန္းက်င္လည္း၊ မ်ားဖ်င္အပုံဟိႏွင့္၊ ရႊင့္တုံၿပီးလာၾကခါ၊ ရကၡပူရ၊ ၿမိဳ႕ဓည၏၊ ေဒသနယ္၀င္လာက၊ ရီ႐ို႕မွာျဖဴဆြဆြ၊ ဆီးႏွင္းစုံစီ၊ မိႈင္းမိႈင္း၀ီသည္၊ ေတာင္ၿခီကမ္းနားစကို၊ ျမင္လတ္ၾကတုံေသာခါ၊ ၀မ္းသာအားရ၊ စားေသာက္ၾက၍၊ လွ်င္ဆြခတ္လာပါက၊ ေျမငုံမွာဆံေတာ္ဓါတ္၊ အ၀ီးကပင္၊ မိႈင္းမိႈင္းျမင္ေသာ္၊ ကၽြန္လွ်င္႐ိုခၫြတ္၍၊ ပူေဇာ္မွတ္တံုေသာခါ၊ ေသာင္းေသာင္းထိမ့္ဆူ၊ ေဖြးေဖြးျဖဴသည္၊ နတ္လူသာထုေခၚ၏။ ျဖားရီေပၚ ရြက္ျဖန္႔တုိက္၊ ေျမငုံဟုေခၚ၊ ထုိကၽြန္းေမာ္ကို၊ ဟစ္ေၾကာ္လီသင့္လုိက္၍၊ ပတ္ခါရစ္ခတ္ၾကခါ၊ အင္း၀ဟူတုံ၊ ထုိသဲခုံကို၊ ျဖားဆုံ၀င္ၾကပါ၍၊ ခုံ၀မွာကၽြန္းအလြတ္၊ နာမေခၚေဆာင္၊ လီသွ်ိဳင္းေတာင္ကို၊ နံေမွ်ာင္ဖယ္ခလႊတ္လွ်က္၊ ေၾကာ္ျငာၾကခတ္လာခါ၊ ႐ႈကာေမွ်ာ္လွ်က္၊ လက္၀ဲဖက္ကို၊ တခ်က္ၾကည့္ခီပါက၊ ၿမိဳ႕စစ္ေတြမွာအဓိသ္မွတ္၊ အာက်ိပ္ေတာ္လွ်င္၊ ငါးမည္စင္သည္၊ သွ်င္ပင္ဘုရားဓါတ္ႏွင့္၊ ဗုေဒၶါနတ္႐ို႕ကိုသာ၊ အဆင္းရႊီေရာင္၊ ၀င္း၀င္းေျပာင္သည္၊ ေမ့ေမာင္ျမင္ပါလတ္က၊ ဦးႏွိမ္ခ်႐ို႕ၫြတ္ခါ၊ ၿဖီးခ်ပ္ေခၚေဆာင္၊ ပြဲၾကည့္ေတာင္ဟု၊ ျမင့္ေခါင္ပဗၺတ၏၊ ေဗြထိပ္မအလယ္ေပၚ၊ မုတ္ဆိတ္ေတာ္ဓါတ္၊ သွ်င္ေတာ္ျမတ္ကို၊ တန္႔ရပ္ရွိ၀ယ္ေမွ်ာ္က၊ ရွိပူေဇာ္႐ိုၫြတ္တြား၊ လက္၀ဲဖက္မွာ၊ ၿမိဳ႕ခ်မ္းသာကို၊ ေမွ်ာ္ကာၾကည့္လတ္ျငားက၊ ဘုရားေက်ာင္းေစတီသာ၊ ဇင္းခါယူမွန္း၊ စ်ီးေၾကာင္းလမ္းႏွင့္၊ ဆိပ္ကမ္းတန္းထားမွာလည္း၊ အံ့ဖြယ္သာရြီမရ၊ ဆုိင္ႏွင့္ဒုကၠံ၊ အိမ္ဗိမွာန္လည္း၊ ၾကက္ပ်ံပင္မက်တည္း၊၊ ေရာင္း၀ယ္ၾကမ်ားလူသွ်င္၊ (-----)၊ ေဖြးေဖြးျဖဴသည္၊ ျပည္သူမ်ားဗုိလ္ပါႏွင့္၊ ကၽြႏ္ုပ္သာစုိက္ပ်ိဳးျငား၊ ကြမ္းသီးအုံးပင္၊ ပိႏၷဲပင္ဟု၊ ထန္းပင္သရက္မ်ားႏွင့္၊ လြန္ဆန္းျပားသစ္တကာ၊ ဗိမွာန္သာေမာ၊ ဥယ်ာဥ္ေတာကို၊ ထင္ရွားျမင္လတ္ပါက၊ ရႊင္၀မ္းသာလြန္အားရ၊ ဌာနရပ္ရြာ၊ ၿမိဳ႕ခ်မ္းသာသည္၊ အိမ္မွာဆုိက္ေရာက္ၾက၏။ ေက်ာက္ခ်ၾကတုံၿပီးခါ၊ အလွ်င္တဆြ၊ ေမာင္အလွကား၊ ခ်ီႄကြတက္လတ္ပါလွ်က္၊ ေမ့ထံမွာေရာက္လတ္က၊ ႏွမခ်စ္စြာ၊ ေမာင့္ၾကင္ရာသည္၊ သူဇာမေနာ္မသို႔၊ ႐ုိတုတ္ကြေမာင့္ထံမွာ၊ ထုိင္ၾက၀န္း႐ုံ၊ ၿခီေတာ္ခုံကုိ၊ ယူတုံကုိင္မပါလွ်က္၊ ေဂါင္းထက္မွာယွက္တင္ထား၊ ၀တ္တြား႐ုိေသ၊ ကန္ေတာ့ေပသည္၊ ႐ႈဖြယ္နတ္မျပားတည္း၊၊ ျဖဴၫြတ္တြားဆင္းကလွ်ာ၊ ဆီးလိပ္ကြမ္းယာ၊ အျဖာျဖာကို၊ ထုိခါပီးကမ္းလာ၍၊ ကၽြႏ္ုပ္မွာလူခ်စ္ရီး၊ ႏွမသူဇာ၊ လွကလွ်ာက၊ ရႊီရင္က်ဴး၍မြီးသား၊ ခ်စ္သားႀကီးေမာင္ရဲေဘာ္၊ ၾကာဇံသမီး၊ ႐ႈမၿငီး႐ို႕၊ လွ်င္ၿပီးခုန္ကာလာ၍၊ မြီးဘသာထံရင္းပါး၊ ခ်စ္သဲဟူသည္၊ သားႏွစ္ေထြ႐ို႕၊ ဖက္လုိင္ဆြဲလာျငား၏။ မ်ိဳးဆြီသားညာတိကာ၊ ျပည္သားရြာသူ၊ ေဖြးေဖြးျဖဴမွ်၊ သွ်င္လူမ်ားတကာလည္း၊ ေရာက္ေပလာေမာင္ကစ၊ ပုတီးမိတၱာ၊ ဘာ၀နာကို၊ မ်ားစြာသြန္းေလာင္းၾက၍၊ ဦးလွ်င္ခ်ကန္ေတာ့ခါ၊ အဖူးလက္ေဆာင္၊ သိန္းေသာင္းေထာင္ဟု၊ မ်ားေျမာင္ပီးဆက္လာ၏။ နတ္ၾသဇာခ်ိဳမယြင္း၊ မႊီးျခင္းႀကိဳင္စြာ၊ အရသာသည္၊ ဂဏွာႏုိ႔ထမင္းဟု၊ ငါးဟင္းမ်ားတကာ၊ မ်ားစြာခ်က္ၿပီး၊ သားသမီးႏွင့္၊ မညီး၀န္းရံကာလွ်က္၊ စားေသာက္ခါတေသာေသာ၊ ေဖာ္မ်ားျခံရံ၊ ေပ်ာ္ျမဴးစံသည္၊ ေမ့ထံေတာ္ရင္းပါးေလး၊၊

(၈) သု၀ဏၰပူရ၊ အယုဇၨသည္ရမၼာသာ၊ တုိင္းရကၡာၿမိဳ႕ဓည၊ ဗုဒၶေလးဆူ၊ ပြင့္ေတာ္မူသည္၊ လြယ္ကူဗ်ာဒိတ္ရသား၊ ဂစၧပနဒီ၊ ရွိဆီအေနာက္ဖက္၌၊ ထီးနန္းဆက္သည္၊ မပ်က္အလီလီတည္း၊၊ ျပည္ပူရီမည္သမုဒ္၊ ေဒြးဒသဟာ၊ ၿမိဳ႕ႏွစ္ရာတြင္၊ မွန္စြာႏွစ္မ်ိဳးဟုတ္သား၊ တည္ေထာင္လုပ္ထုိစုိင္ခါ၊ စစ္ေတြေဒသ၊ နဂရဟု၊ ရကၡတုိင္းရပ္ရြာ၌၊ လူမ်ားစြာရႊင္ေပ်ာ္ပါး၊ ၿမိဳ႕ကစစ္ေတြ၊ တုိင္းရပ္ျပည္တြင္၊ ၾကင္သြယ္ငယ္ေမ်ာက္သားႏွင့္၊ တူေပ်ာ္ပါးေမာင္ႏွံစုံ၊ ရင္သြီးသဲၾကား၊ သမီးသားကို၊ ရြက္ျငားခ်ီမိုး႐ုံ၍၊ သလြန္ဘုံေညာင္ေစာင္းထက္၊ နီလွ်က္သာရႊင္၊ ဆြဲရစ္ၾကင္သည္၊ ပုံသြင္ငွက္ဟသၤာသို႔၊ လြန္ႏွစ္သက္ခ်စ္ႏွစ္ျဖာ၊ သဲခ်ာဟူၿပီး၊ သားအႀကီးကို၊ ရည္မွီးနိဗၺာန္ငွာလွ်င္၊ သံသရာဖုိ႕အေၾကာင္း၊ သွ်င္သာမေဏ၊ ျပဳတံုေပသည္၊ မ်ားေထြလူသိန္းေသာင္းႏွင့္။ သဃၤာေပါင္းလူမ်ားဖ်င္၊ ၾကည္လင္ရႊင္လန္း၊ ရီစင္ျဖန္း၍၊ ထူးဆန္းသဘင္ဆင္လွ်က္၊ တီးမႈတ္က်င္တေသာင္းေသာင္း၊ စည္ေမာင္းခရာ၊ ေဗာဒုဗၺာသည္၊ သံသာတေညာင္းေညာင္းႏွင့္၊ ဆြမ္းေလာင္းလွဴဒါန္းကာ၊ ကၽြန္႔မွာသက္စု၊ သားေမာင္ပုကို၊ သွ်င္ျပဳပီးလွဴပါက၊ နတ္တကာသွ်င္လူမ်ား၊ ေကာင္းခ်ီးေပ်ာ္ေပ်ာ္၊ သာထုေခၚသည္၊ ႏွမ့္ေက်ာ္တုိင္းလုံးၾကား၏။ ရႊင္ေပ်ာ္ပါးလြန္၀မ္းသာ၊ မိတၱာဆပြား၊ ရပ္လုံးသား႐ို႕၊ သနားဂ႐ုဏာႏွင့္၊ ႐ုိၫြတ္ခါ ကိုယ္ႏွစ္ပါး၊ ခ်ီႄကြလက္ကုိင္၊ နံခ်င္းယွဥ္၍၊ တူၿပိဳင္မျပတ္လားလွ်က္၊ ဥယ်ာဥ္ေတာလွည့္လည္ကာ၊ ရာမခ်ရား၊ ပန္းစံကားသည္၊ ဆပ္သြားဇီသ၀ါႏွင့္၊ ႄကြက္နားသာပန္းထင္ရွား၊ ေဒါနအီးလိႈင္၊ မႊီးပ်ံ႕ႀကိဳင္သည္၊ သီးခုိင္ပန္းမ်ားစြာကို၊ ရြီးခ်ယ္ျငားႀကိဳက္ရာရာ၊ ေမာင္သာကိုင္ၫြတ္၊ ေမကဆြတ္၍၊ မျပတ္နိတုိင္းသာလွ်င္၊ ကုံးသီကာတူတကြ၊ ႏွမႏွင့္ေမာင္၊ ခ်စ္ပန္းေဆာင္၍၊ ဦးေသွ်ာင္ေဂါင္းျပည့္မွ်လွ်က္၊ ဖလွဲကာေဆာင္းလွ်က္သား၊ ဘုံၫိုေညာင္းေစာင္း၊ သလြန္ေကာင္းမွာ၊ လဲေလွ်ာင္းတူစုံသာလွ်င္၊ ေဖာ္မ်ားစြာျခံရံၾက၊ ေဇယ်မဂၤလံ၊ ေအာင္ပြဲခံသည္၊ ဗုံသံတျမျမႏွင့္၊ ဆင္၀တ္ၾကတူတန္းဆာ၊ ၾကင္ရာသက္ထား၊ သားမယားႏွင့္၊ ေပ်ာ္ပါးနီျခင္းရာကို၊ ၿမိဳ႕ရမၼာကၽြန္းေမခ၊ ဒြါရ၀တီ၊ ငါးအင္ညီသည္၊ ပူရီၿမိဳ႕ဓညဟု၊ တုိင္းရကၡကိုယ့္ရပ္ရြာ၊ ေၾကာ္ျငာသတင္း၊ ျပည္လုံးခ်င္းသည္၊ မႄကြင္းၾကားႏွမ့္ပါ၏။ ၿမိဳ႕ခ်မ္းသာနဂါရ၊ နီၾကပါသည္၊ လွဴဒါရွိပုညေလး၊၊

(၉) ပုညလွဴေဆာင္၊ ေမႏွင့္ေမာင္သည္အုိေအာင္သာ၊ ဆံတမႊာမယြင္းခြ၊ သားလွသဲခ်ာ၊ ခ်စ္လွစြာကို၊ ရွိကသံသရာတည္း။ ခ်ီလားၾကၾကံစည္ကာ၊ ရထားဆင္ျမင္း၊ ယာဥ္ခပင္းကို၊ စီးနင္းေဆာင္ယူပါ၍၊ ေမာင့္ၾကင္ရာသက္လုံးမွ်၊ ေျခာက္ျပစ္လြတ္စင္၊ နတ္အသြင္သို႔၊ ငါးအင္ညီၫြတ္လွသား၊ အသခနတ္မေနာ္၊ သူဇာမျပား၊ ပမာလားသို႔၊ ႏုထြားဆင္း႐ုပ္၀ါတည္း၊၊ ေမသဲခ်ာငယ္ေမ်ာက္သား၊ လက္ဖ်ားကုိင္ယူ၊ ခ်ီႄကြထူ၍၊ အတူနံပါးထားလွ်က္၊ သမီးသားပြားမ်ားစြာ၊ ၀န္းကာျခံရံ၊ ေဖာင္လွီပ်ံႏွင့္၊ လွ်င္ျမန္စီးတက္ပါ၍၊ တူရိယာစည္ေစာင္းညႇင္း၊ သာျခင္းကဗ်ာ၊ ေမာင္းဒုပၸါႏွင့္၊ ခရာဗုံလင္းခြင္းကို၊ ညံမကင္းတီးမႈတ္ကာ၊ နဒီမည္ရ၊ ဂစၧပကို၊ ဆန္ႄကြခတ္လားပါက၊ လက္၀ဲမွာဆတ္႐ုိးက်၊ မင္းကန္ပလီ၊ ကၽြန္းငၿပီကို၊ ေနာက္ဆီပါယ္လြန္ခ၍၊ သုံးလုဘျမတ္မြီေတာ္၊ ဦးရစ္ေတာ္ဓါတ္၊ ေစတီျမတ္ကို၊ တရပ္ရွိ၀ယ္ေမွ်ာ္ကာ၊ ရွိပူေဇာ္႐ုိၫြတ္ခ၊ ျဖားလည္းတက္ေထြ၊ လီသင့္ေပ၍၊ ခတ္ေလတုံၿပီးမွလွ်င္၊ ရပ္ေဒသျပားကၽြန္းသာ၊ လက္ပံျပားေမာ္၊ ကၽြန္းခေရာ္ဟု၊ ဟစ္ေအာ္ေသာင္းေသာင္းျငာ၍၊ ေမာင္းခရာဗံုလင္းခြင္း၊ သာျခင္းဧသံ၊ တီးမႈတ္ျပန္သည္၊ ရႊီက်ံလွီ၀င္း၀င္းႏွင့္၊ လွီတက္ျခင္းဆုိကာကာ၊ ၀မ္းသာေပ်ာ္ပါး၊ ႃခြီရံမ်ားႏွင့္၊ ေသာက္စားတက္လားပါက၊ လက္၀ဲမွာကုလားပုန္း၊ ကၽြန္းလုံးပတ္လြန္၊ ရြာဆင္ျခံကို၊ က်ဴးလြန္ပါယ္လတ္တုံမွ၊ တအုံးအုံးခတ္ၾကခါ၊ သူငယ္ေတာ္ကၽြန္း၊ ကၽြဲျခံကမ္းကို၊ ေျဖာင့္တန္းခတ္လားပါလွ်က္၊ မင္းကန္သာ၀င္လီေျမာက္၊ စိမ္းျမၫိုေရာင္၊ ငါးခူးေတာင္ကို၊ ေမ့ေမာင္နိခ်င္းေရာက္က၊ ပန္းေပါက္ေပါက္စြဲကိုင္ကာ၊ ၾကင္ရာေမ်ာက္သား၊ ငယ္မယားႏွင့္၊ ခ်ီႄကြတက္လားပါက၊ ျမတ္သွ်င္ေတာ္ငါးခူဓါတ္၊ မ်ားမ်ားမကြာ၊ တတုိင္သာတြင္၊ ပါးေတာ္ေစတီျမတ္ကို၊ ပူေဇာ္ၫြတ္တံုၿပီးခါ၊ ေသလာတေလွ်ာက္၊ ျဖားရီေရာက္ေသာ္၊ ၀မ္းေျမာက္ရႊင္ျမဴးကာႏွင့္၊ ရီထဲသာနဒီျမစ္၊ ကူးလုိက္ခတ္ကာ၊ ရွိျပဳပၸါ၀ယ္၊ ကၽြန္းမွာဌာနျဖစ္သား၊ ဟုတ္စင္စစ္ယုဂံေခ်ာင္၊ က်ိန္းေတာင္ၫိုၫို၊ ရႊန္းစိုိစုိသည္၊ မိုမိုထြတ္ျမင့္ေခါင္၌၊ သုံးလုေဘာင္ႏိႈင္းတုလြတ္၊ ဓမၼသဘင္၊ က်ိန္းေတာ္ရွင္သည္၊ သွ်င္ပင္ေစတီျမတ္ကို၊ ေမွ်ာ္ျမင္လတ္တုံေသာခါ၊ သဒၶါပီတိ၊ ဂြမ္းဆီထိသို႔၊ ပီဘိျမင္ၾကခါမွ၊ ခ်စ္ႏွစ္ျဖာေမာင္ႏွမ၊ ဟတၱဆယ္ျဖာ၊ ပဒုံၾကာကို၊ ေဂါင္းမွာတင္ထားၾကလွ်က္၊ ဦးႏွိမ္ခ်႐ုိၫြတ္ကာ၊ ကၽြန္းသာလွီထက္၊ ျမစ္တဖက္က၊ ႏွစ္သက္ရွိပူေဇာ္၍၊ တီးမႈတ္ကာႃခြီရံေပါင္း၊ ေဒသဌာနီ၊ က်က္သရီဟု၊ ရြာၿမီထိုသည္ေခ်ာင္းကို၊ တေသာင္းေသာင္းဟစ္ေၾကာ္ျငာ၊ လွ်င္စြာခတ္ေျမာက္၊ အိမ္ေတာ္ေရာက္က၊ ေခ်ာက္ေခ်ာက္ကၽြန္းလုံးေက်ာ္၏။ ရႊင္၀မ္းသာသွ်င္လူမ်ား၊ ဆြီသားညာတကာ၊ ေမာင့္ထံမွာ၌၊ မ်ားစြာေရာက္လာျငား၍၊ သြန္းေလာင္းခ်ဘာ၀နာ၊ မိတၱာေျဖာင့္မွတ္၊ ႐ိုခၫြတ္လွ်က္၊ လုပ္၀ပ္ရွိခုိးလာ၏။ ဖူးဘ႑ာဆက္သြင္းၾက၊ ဒါနဒီနံ၊ နိမက်န္ေအာင္၊ ညံညံေအာင္ပြဲျပလွ်က္၊ ျပည့္စုံထငါးအင္ညီ၊ ၀တၱႎမည္မွန္း၊ က်ိန္းၿမိဳ႕ကၽြန္း၀ယ္၊ မီးပန္းမ်ားစုံစီကို၊ ၾကည့္တုံၿပီေမာင္ႏွမ၊ နီၾကပါသည္၊ က်ိန္းသာနာဂရေလး၊၊

(၁၀) နဂရပူရံ၊ ေတာင္ယုဂန္သည္ေနာက္မွန္သာ၊ ထုိရပ္ရြာက်ိန္းေဒသ၊ စိမ္းျမၫိုေရာင္၊ ကိ်န္းျမင့္ေတာင္သည္၊ ျမင့္ေခါင္ပဗၺတကို၊ ၾကည့္ခီၾကတုံေသာခါ၊ ၾသဇာနရြဲ၊ ပင္ပိႏၷဲႏွင့္၊ ခေမာင္းေထာက္ၾကာ၊ ေတာဗလာသည္၊ ဖာလာသစ္မွင္ေတာင္းႏွင့္၊ ၾကေသာင္း၀ါးၾကခတ္သာ၊ မညင္းမွင္းကူ၊ သီးပြင့္ဟူသည္၊ ထန္းမူပိတၱကာတည္း၊၊ နႁႏၵာပင္ေမ်ာက္လႈပ္၊ သစ္ပုတ္ႏြယ္ခ်ဳိ၊ ဇာတိဖုိဟု၊ ေရွာက္ခ်ိဳခ်ဥ္သျပဳတ္ႏွင့္၊ သစ္ခလုတ္လက္ပံသာ၊ တမာရင္ခတ္၊ သစ္က၀တ္သည္၊ သပြတ္သံဖရာတည္း၊၊ မက်ည္းသားအုံးေလညႇင္း၊ ဒူးရင္းသၿပီ၊ ပင္ေညာင္ရီႏွင့္၊ မ်ားထီြသစ္အညင္းတည္း။ သစ္ပင္ခ်င္းစုိင္ကာကာ၊ သစ္ကနစုိး၊ သစ္ကတုိးဟု၊ ရဲ႐ုိးပိေတာက္မွာလည္း၊ ပြင့္ငုံအာလြန္ဆန္းျပား၊ သွ်သွ်ားၿပိဳင္းစင္၊ ၿပိဳင္းကန္းက်င္ဟု၊ ပီပင္သဖန္းမ်ားႏွင့္၊ ပင္ေဆာင္းရွား သီးခ်ိဳခ်ဥ္၊ ေညာင္ခ်ဥ္ေဗာထီး၊ ခ်ိဳလွအီးသည္၊ ဓနိရီအုံးစသား။ အသီးခုိင္အလြန္လွ၊ ၀ရစ္လြန္ပင္၊ နပ်ိဳးပင္ဟု၊ ေခၚတြင္၀ခ်ိဳင့္စသား၊ ခ်ိဳအီးျမသီးတကာ၊ သီးကပြားပုံ၊ ပင္မ်ိဳးစုံသည္၊ ရဂုံပပၺတတည္း။ ႐ႈခီေသာ္စားဖြယ္တည္း၊ ပြင့္သီးတကာ၊ ပင္႐ို႕မွာလည္း၊ ယွဥ္ကာအကုန္ညႇိသို႔၊ သီးပြင့္ျဖာျဖာ၊ ရာသီဥတု၊ ခ်ိန္ကိုလု၍၊ ေမွ်ာ္႐ႈမငံ့ပါတည္း၊၊ သုံးလုခ်ာျမတ္ဘုရား၊ ကိုယ္စားဓါတ္လွ်င္၊ က်ိန္းေတာ္ရွင္သည္၊ သွ်င္ပင္တန္းခုိးအားေၾကာင့္၊ သီးပြင့္ျငားပင္တကာ၊ သူေတာ္အေလာင္း၊ နီဖြယ္ေကာင္းသည္၊ ခ်မ္းေဆာင္းရိပ္သာယာႏွင့္၊ မ်ိဳးေလးျဖာသွ်င္လူမ်ား၊ ေရာက္ျငားေပ်ာ္ရႊင္၊ ကုိယ့္ရပ္ခြင္ကုိ၊ ျပန္ခ်င္ပင္မဟိျငားတည္း။ လြန္ဆန္းျပားမ်ားသွ်င္လူ၊ ရီမူေသာက္ခ်ိဳး၊ အီးျမႏုိးသည္၊ သီြး႐ုိးႏုိ႔ႏွင့္တူ၏။ ႏႈိင္းခုိင္းယူဂႏၶဗၺ၊ စိတၱရေကလာ၊ ကုသိႏၷာဟု၊ ပမာယြင္းခြတည္း။ ရႊင္လန္းၾကလူတကာ၊ ပန္းနံ႔သာလိမ္းက်ံျငား၊ ၀တ္စားတန္းဆာ၊ ႀကိဳက္သည့္ငွာကို၊ ယူကာဆင္၀တ္စား၍၊ လင္မယားေမာင္ႏွံစုံ၊ သားႏွင့္သမီး၊ ခ်စ္မညီးကို၊ ေပြ႕ၿပီးခ်ီရြက္တုံလွ်က္၊ မ်ားဗုိလ္ပုံတေသာေသာ၊ လွီပြဲက်င္က်င္၊ ေပ်ာ္မႈဆင္သည္၊ သဘင္လက္ပြဲမ်ားကို၊ ႐ႈၾကည့္ျငားတုံေသာခါ၊ ပိေတာက္ပန္းမွာန္၊ ထီးတင္းခြန္ႏွင့္၊ ေက်ာင္းကန္လားၾကပါလွ်က္၊ လူမ်ားဖ်င္ရီကစား၊ ေသာင္းကၽြန္းဇမၺဴ၊ ျမရိပ္ငူ၀ယ္၊ ထိမ့္ဆူေက်ာ္ႏွမ့္ၾကား၏။ ဖ်ဳိးႄကြယ္ပြားရတနာ၊ လုိရာသမွ်၊ ခ်င္တုိင္းရသည္၊ မာဃ၀တၱႎသာသို႔၊ ျပည့္စုံစြာလြန္ဆန္းျပား၊ ေျမာက္ခြင္ရင္မွာ၊ ပေဒသာတြင္၊ ဆြတ္ကာယူ၍စားသို႔၊ ရႊင္ေပ်ာ္ပါးက်ိန္းၿမိဳ႕ၿမီ၊ ဘုမိၼနက္သန္၊ ၿမီမ်ဳိးမွန္သည္၊ ဂါမံက်က္သရီႏွင့္၊ မ်ဳိးၾကင္ဆြီေမအလွ၊ ႏွမခ်စ္စြာ၊ ဆင္းကလွ်ာႏွင့္၊ လွဴဒါပီးစြန္႔ငွလွ်က္၊ ေနာက္ပုညေနာင္သံသာ၊ ဆံမႊာမျပား၊ တူႏွစ္ပါးသည္၊ ျဖစ္ျငားရလုိပါဟု၊ သမၺဳဒၶါစိေႏၵယ်၊ လူ႔ဘခ်စ္သွ်င္၊ က်ိန္းေတာ္ရွင္သည္၊ ဓါတ္လွ်င္ရွိမုဒ္၀၌၊ ဦးႏွိမ္ခ်ပန္းပြင့္တင္၊ ၾကည္လင္ရႊင္လန္း၊ ရႊီသကၤန္းကို၊ ရက္ကန္းကပ္လွဴက်င္လွ်က္၊ နိတုိင္းပင္ရက္မျပတ္၊ ဒါနကုသုိလ္၊ မဂ္ဖုိလ္လုိ၍၊ ၾကည္ၫိုအလွဴ၀တ္ကုိ၊ ပီးေစာင့္မွတ္ေမာင္ႏွံစုံ၊ ရပ္ဘုံနဂရ၊ က်ိန္းေဒသ၀ယ္၊ သုခလြန္ပြါးပုံႏွင့္၊ ေပ်ာ္ရႊင္တုံေမာင္ႏွမ၊ နီၾကပါသည္၊ ရပ္ရြာကုိယ့္ဌာနေလး၊၊

(၁၁) ဌာနက်က္သရီ၊ က်ိန္းၿမိဳ႕ၿမီသည္အံ့ဘြယ္သာ၊ ညာတိကာမိႏွင့္ဘ၊ အလွနတ္သြင္၊ ရာသက္ၾကင္သည္၊ ယင္းတြင္ဖြားေျမာ္ၾက၏၊၊ ထုိေဒသေတာင္ကိုေပ၊ ကၽြန္႔မွာသက္ထား၊ ငယ္ေမ်ာက္သားႏွင့္၊ ခ်ီလားၾကည့္လည္ပါက၊ အံ့ၾသဖြယ္လြန္ဆန္းျပား၊ သီးကားပြားပုံ၊ ပန္းမ်ဳိးစုံသည္၊ ရဂုံထုိေတာင္ဖ်ား၌၊ ဆပ္သြားဖူးအေ၀ယာ၊ ႀကိဳင္စြာက်က္႐ုံး၊ သီးေမွ်ာ္ကုံးသည္၊ ဂမုံးႀကိဳင္အီးစြာႏွင့္၊ ပန္းေနာ္နာပန္းထင္ရွား၊ ကြမ္းဖဲဆင္း၀ီ၊ ငုံးရႊီပန္းခ်ရားႏွင့္၊ ပန္းေဒါနခ်ပ္တရာ၊ ခ၀ါထုိပန္း၊ ပြင့္နီလြန္းသည္၊ ေခါက္ရမ္းဇီသ၀ါႏွင့္၊ ပန္းရႊီၾကာမုိးစီပန္း၊ ႏွင္းပန္းသရဖီ၊ ေဇာ္ဂ်ီသည္ပန္းစံကား၊ ပန္းေဒါနသည္၊ ထူးစြေကာက္စရီႏွင့္၊ ပန္းႏွင္းဇီအဂၤရင္း၊ ပုန္းညႇင္းရႊီတူ၊ မဥၨဴပန္းခပင္း႐ို႕၊ အပင္ခ်င္းမွီကာကာ၊ ရမာငုံးပန္း၊ ႀကိဳင္အီးခ်မ္းသည္၊ မႊီးလြန္းစလတၱာႏွင့္၊ ပင္ျမင့္မွာသဇင္ပန္း၊ ၿမိဳင္ပန္းလည္းဟူ၊ မအူညႇာစိမ္းပန္းတည္း၊၊ ေပါက္ပန္းပြင့္ျဖဴအနီ၊ စုံစိမ႐ုိး၊ ပန္းတမ်ိဳးသည္၊ မညိႇဳးပြင့္၀ီ၀ီႏွင့္၊ ၾကာနီသည္ပန္းျမစ္ကုိင္း၊ ပင္တုိင္းသာၾကည္၊ ပန္းစပယ္ဟု၊ ပြင့္သည္ျဖဴမိႈင္းမိႈင္းတည္း။ ပန္းျမင္တုိင္း႐ႈဖြယ္သာ၊ မဟာေလွက၊ ျမတ္ေလးစသည္၊ ျဖဴဆြပဒုံၾကာႏွင့္၊ ႄကြက္နားသာပန္းခ၀ဲ၊ ပန္းရင္းမ်ားဟူ၊ မႊီးပ်ံ႕ၾကဴသည္၊ ၾကာျဖဴစြယ္ေတာ္ပန္းတည္း၊ ပြင့္လန္းလန္းပင္တကာ၊ သဲေတာ္ရင္ခတ္၊ သစ္က၀တ္ႏွင့္၊ ပန္းျမတ္ပုန္းညႇက္သာတည္း။ သင္းပုန္းေခၚႀကိဳင္အီးအီး၊ မုဂၢါသနီ၊ လွမ်ိဳးညီသည္၊ ဒန္းညီပင္ခ်င္းစီး၍၊ ပြင့္တုံၿပီး႐ႈဖြယ္သာ၊ ၾကာပုဏၰရိတ္၊ ၾကာတံဆိတ္သည္၊ လွ်ံၿမိတ္ေရာင္၀င္း၀ါႏွင့္၊ ဆူးပန္းသာၾကာေခါင္းေလာင္း၊ ပန္းေကာင္းေခၚဆုိ၊ ေအာက္မဲၫိုဟု၊ ေခၚဆုိထုိပန္းေပါင္း႐ို႕၊ ပြင့္တုံေသွ်ာင္းစိမ္းၫိုျပာ၊ ရႊမ္းရႊမ္းစုိသည္၊ ႏွစ္လုိ႐ႈဖြယ္သာတည္း။ ရဲနီစြာေတာင္ၾကက္ေမာက္၊ ပြင့္ေျမာက္တုံပါ၊ ပန္းတကာသည္၊ ခ်ိန္ခါဥတုေရာက္က၊ ျပည္ရြာမ်ားအီးႀကိဳင္ႀကိဳင္၊ ဂႏုိင္သာေမာ၊ က်ိန္းေတာင္ေတာ၀ယ္၊ ဖ်င္ပြားခက္ခ်င္းဆိုင္၍၊ ပင္ခ်င္း႐ုိင္ရြီမရ၊ ပြင့္ၾကမ်ားစြာ၊ ေတာင္ျမတ္သာ၌၊ သခ်ၤာအနႏၲတည္း။ ကုံးသီထားနည္းအတူ၊ ရာသီေျပာင္းႄကြ၊ ခ်ိန္ကာလဟု၊ မာသအားကိုယူ၍၊ ပြင့္ၾကမူထုိေတာင္ပါး၊ မကြာတူၿပိဳင္၊ နံခ်င္းယွဥ္လွ်က္၊ ၫႊတ္ကုိင္ဆြတ္ယူျငား၍၊ ျမတ္ဘုရားက်ိန္းေတာ္သွ်င္၊ သွ်င္ပင္ဗုဒၶ၊ ထံရင္းခသည္၊ ဂူ၀ထဲသို႔၀င္လွ်က္၊ ေဂါင္းထက္တင္႐ုိတုတ္ကြ၊ ပုညကမၻာ၊ ေနာင္သံသာ၀ယ္၊ က်င္လည္ရာရာဘ၀၌၊ တူတကြေမာင္ႏွံစုံ လူ႔ဘံုနတ္ရြာ၊ ဆက္မ်ားစြာ၀ယ္၊ ခ်မ္းသာသုခဘံုႏွင့္၊ စံၾကတုံေမာင္ႏွမ၊ ျဖစ္ရပါလုိ၊ စိတ္ၾကည္ၫိုျဖင့္၊ ပန္ဆုိဆုေတာင္းၾက၍၊ ရီစက္ခ်တုံၿပီးခါ၊ သက္သီျပဳထား၊ နတ္႐ို႕အားလွ်င္၊ တုိင္ၾကားျပဳၿပီးခါမွ၊ ျခံရံကာေဖာ္ရီြမ်ား၊ သန္လွ်ားထမ္းစင္၊ ျမင္းႏွင့္ဆင္ကို၊ ယာဥ္ရွင္စီးတက္ျငား၍၊ ရႊင္ေပ်ာ္ပါးတီးမႈတ္ကာ၊ ဌာနရည္မွန္၊ အိမ္ဗိမွာန္သို႔၊ လွည့္ျပန္လာလတ္ပါလွ်က္၊ ဆုိက္ေရာက္ခါရြာဂါမ၊ ေပ်ာ္ပဲြသဘင္၊ ပြဲႀကီးဆင္၍၊ နိပင္မကင္းၾကတည္း။ ၀သႏၲပစၥဳန္လြန္၊ သီလေစာင့္မွတ္၊ ၀ါလကၽြတ္သည္၊ ဆန္းထေရာက္လတ္ျပန္က၊ ထီးတန္းခြန္မုေလးပြါး၊ ဘုရားလက္ေဆာင္၊ ထမင္းေထာင္ႏွင့္၊ မ်ားေျမာင္အျဖာျဖာကို၊ ကုိင္ယူျငားလာေသာခါ၊ ငယ္လင္မယား၊ သမီးသားႏွင့္၊ ၀တ္စားဆင္ယင္ပါ၍၊ တူစုံသာရႊင္ေပ်ာ္ပါး၊ တရားကုသုိလ္၊ ဆည္းပူးလုိ၍၊ ၾကည္ၫိုလြန္ဆပြားကာ၊ ဆီမီးတန္းေဆာင္၊ သုံးလုေဘာင္၀ယ္၊ ေျပာင္ေျပာင္ညႇိထြန္းပါလွ်က္၊ သာထုေခၚ၀ါလည္းကၽြတ္၊ ဧသံသီကာ၊ လသာသာတြင္၊ ေၾကာ္ျငာလက္ခုပ္ခတ္၍၊ ညဥ့္လုံးျပတ္မအိပ္ပါ၊ သွ်င္လူအမ်ား၊ က်ိန္းၿမိဳ႕သား႐ို႕၊ ေသာေသာ႐ု႐ုဆာလွ်က္၊ တူရိယာအသြယ္သြယ္၊ ေဗာႃပြီလင္းခြင္း၊ စည္ေမာင္းညႇင္းကုိ၊ တီးျခင္းအံ့ၾသဖြယ္တည္း။ ရခုိင္ျပည္အလယ္ဆိပ္၊ စိမ္းျမၫိုေရာင္၊ က်ိန္းျမင့္ေတာင္၀ယ္၊ ဓါတ္ေရာင္လွ်ံၿမိတ္ၿမိတ္ႏွင့္၊ ျပည္မြန္ဆိပ္ရိပ္သာယာ၊ သူေတာ္သူေကာင္း၊ သူျမတ္ေလာင္း႐ို႕၊ ကိန္းေအာင္းမြိေပ်ာ္ပါသား၊ က်ိန္းၿမိဳ႕ရြာက်ိန္းေဒသ၊ နာမဂါမွီ၊ က်က္သရီဟု၊ ေအာင္ၿမီတုိင္းရကၡာတည္း၊ ထုိဌာနမ်ားသွ်င္လူ၊ ဆာပူကင္းေပ်ာက္၊ ခ်မ္းသာေရာက္သည္၊ စဲြေျမာက္သီလယူ၍၊ ကၽြႏ္ုပ္မူေမာင္ႏွမ၊ ျပည့္လွငါးအင္၊ လြန္မ်ားဖ်င္သည္၊ လုိခ်င္တတုိင္းရ၍၊ တူတကြျမဴးရႊင္စံ၊ သလြန္ဘုံထဲ၊ လုိင္ခ်င္းတဲြ၍၊ ရစ္ႏႊဲရာသက္ႏွံႏွင့္၊ တပြင့္ဆံမယြင္းခြ၊ အလွၾကင္ရာ၊ ေမခ်စ္စြာႏွင့္၊ ခ်စ္ခင္ၾကတူမကြာ၊ သဲခ်ာႏွစ္ပါး၊ သမီးသားႏွင့္၊ ေပ်ာ္ပါးနီၾကပါသည္၊ ၿမိဳ႕ရြာက်ိန္းေဒသမွာတည္းေလး။

( ေဒး၀န္းႀကီးေအာင္ေက်ာ္ရႊီ )

မဟာ၀ိဟႎက ရခိုင္ရာဇ၀င္လကၤာ (အစ/အဆံုး)

မဟာ၀ိဟႎက ရခိုင္ရာဇ၀င္လကၤာ
(ဒြါရာ၀တီ လမုေခ်ာင္းဆရာေက်ာ္မဲ)

နေမာတႆ ဘဂ၀ေတာ အာရဟေတာ သမၼာသမၺဳဒၶႆတိ။

(၁) ေဇယ်ံေအာင္ထြန္း၊ ဤေတာင္ကၽြန္း၌၊ ဦးစြန္းလုထြတ္၊ သံုးလုနတ္လွ်င္၊ ကိုးရပ္န၀ဂုဏ္၊ ထက္ေအာက္ခ်ံဳ၍၊ ဆန္တံုတက္လွစ္၊ ဇာတိေခတ္ဟု၊ စင္စစ္တည္ေလွ်ာင္း၊ တိုက္တေသာင္းကို၊ လင္းေၾကာင္းထြန္းလွ်ံ၊ ညာဏ္ေတာ္သန္သား၊ ဆရံသိေတာ္၊ ေျခာက္ေရာင္ေက်ာ္သည္၊ သွ်င္ေတာ္လုေဆြ၊ သမၺဳေဒၶကို၊ ၿဖိဳးေ၀ပန္ဆင္၊ ဦးထိပ္တင္လွ်က္၊ သံုးခြင္လုဘ၊ မုနိႏၵ၏၊ ေဟာထဓမၼကၡန္၊ တရားမွန္ကို၊ မက်န္လံုးခ်ံဳ၊ ပူေဇာ္ကုမ္၍၊ ၾကည္ယံုေစတနာ၊ ျပဳကုမ္ပါ၏။ မဂၢဖလ၊ သဃၤာစသည့္၊ ပြားျပည့္မ်ားစြာ၊ အရိယာသာ၀ါ၊ ရဟႏၲာကို၊ သဂါရေ၀၊ ၀ႏၵိေတျဖင့္၊ ႀကီးေထြဂ႐ုဏ၊ မိႏွင့္ဘကို၊ ထပ္ကာပန္ထြာ၊ ရွိခိုးပါ၏။ ငယ္ခါသင္ထ၊ ဆရာစသား၊ မ်ားလွပ႑ိ၊ ပညာဟိအား၊ ဦးရွိၾကည္ႏူး၊ ပူေဇာ္က်ဴးမွ၊ ေပၚဦးကၽြန္းခ်ာ၊ ဤကမၻာထက္၊ ရကၡပူရ၊ မည္နာမျဖင့္၊ ဓည၀တီ၊ ေလးဌာနီႏွင့္၊ ဤရခိုင္ျပည္၊ တိုင္းရပ္စည္၌၊ ျဖစ္သည္ထင္ရွား၊ မင္းအမ်ားအား၊ မွတ္သားစီခ်င္၊ ရာဇ၀င္ကို၊ ဆင္သြယ္နိဒါန္း၊ လကၤာညႊန္းအံ့၊ ရဟန္းပုဏၰား၊ မ်ိဳးေလးပါး႐ို႕၊ သင္ၾကားစိမ့္ငွာ၊ ထုတ္ဆိုမွာသည္၊ ေနာင္လာလူ႐ို႕တတ္လိမ့္တည္း။ ။

(၂) တတ္လိမ့္ေသာသူ၊ မွတ္စိမ့္ယူ၍၊ ေနာင္မူပ႑ိ၊ သိကုမ္ဘိေလာ့။ အဂၢိဥဒ၊ ၀ါတပဟု၊ ေလာကသံုးပါး၊ ပ်က္ဖန္မ်ားလွ်က္၊ တျခားမွန္လွ၊ ေတေဇာတျဖင့္၊ ပဌမသံုးရြာ၊ မိုးျဗဟၼာ၏၊ ဘံုသာတိုင္းေအာင္၊ မီးျဖင့္ေဆာင္၍၊ ေလာင္ေသာအခါ၊ သတၱ၀ါ႐ို႕၊ ၾကမၼာဖန္ေထြ၊ မိုးႀကီးေစြ၍၊ ကုေဋတသိန္း၊ ေက်ာ္လြန္ဟိန္းလွ်က္၊ ရီကိန္းစၾကာဠာ၊ ေပၚေသာခါ၌၊ စိုင္ကာဘုန္းေကာင္း၊ ရြီတြက္ေလွ်ာင္းက၊ အေပါင္း႐ူပ၊ ေသာဠႆတြင္၊ နာမပညတ္၊ အတၳဳပၸတ္ျဖင့္၊ ဥပၸါဒ္တင္ျပ၊ ျဖစ္ကုမ္ၾကေသာ္၊ ကမၼဣဒၶိ၊ တန္ခိုးဟိ၍၊ မ်ားဘိကိုယ္ေရာင္၊ တေျပာင္ေျပာင္လွ်င္၊ မိုက္ေမွာင္ေပ်ာက္ကြယ္၊ ေကာင္းခင္လယ္၌၊ ငွက္ႏွယ္၀ဲပ်ံ၊ ကြန္႕ျမဴးစံ၏။ မိုးယံထက္မွ၊ သက္လာက်မူ၊ ရြီတြက္မယြန္း၊ သခၤ်ာမွန္းေသာ္၊ ေျခာက္သန္းသံုးသိန္း၊ မွန္မယိမ္းလွ်င္၊ တြက္ကိန္းျဗဟၼာ၊ ေရာက္ကုန္လာ၏။ ဒီပါစတု၊ ကၽြန္းေလးခု၀ယ္၊ ေခၚမႈတြင္ညီ၊ လက္ယာနီသည္၊ သၿပီဇမၺဴ၊ ငါးဆူလွလွ၊ ကုမုဒၵကို၊ ဆြတ္ၾကလွ်င္စြာ၊ ယူၿပီးခါမွ၊ ျဗဟၼာသက္ရွည္၊ ဇာနည္သည္႐ို႕၊ မွတ္ရည္ကုန္ၾက၊ ဤကပၸကား၊ ဗုဒၶငါးဆူ၊ ပြင့္ေတာ္မူအံ့။ ယူတံုနမိတ္၊ ၾတင္းတိတ္ျဖင့္၊ တံဆိပ္ခတ္ကာ၊ ဘဲြ႕နာမာမူ၊ မဟာဘဒၵ၊ ကမၻာမဟု၊ မွည့္ၾကၿပီးခါ၊ မိုးရပ္ခ်ာသို႕၊ ထြက္ခြါလံုးခ်ံဳ၊ ျပန္လွ်င္းကုမ္သည္၊ လုဘံုဌာနျဖစ္စိမ့္တည္း။ ။

(၃) ျဖစ္စိမ့္ဌာန၊ အာဘႆဟု၊ မိုး၀ဘံုမွ၊ သက္လာက်သည္၊ ကမၼဥတကာ၊ ၾသဘာသက၊ ဥတုဇဟု၊ တိကၡဣႆိ၊ အမည္ဟိသား၊ ေခၚဘိတြင္ေျမာက္၊ အေရာင္ေတာက္သည့္၊ ေလးေယာက္ျဗဟၼာ၊ ကၽြန္းဒီပါကို၊ ေလးျဖာ၀ီစု၊ အပိုင္ျပဳ၍၊ ႀကီးထုမွန္စြာ၊ ၿမီၾသဇာႏွင့္၊ ရသာႏြယ္ခ်ိဳ၊ ဆိမ့္မ်ိဳးကိုလွ်င္၊ ႏွစ္လိုေသာတိ၊ ျဖစ္ျပန္ဘိ၍၊ သာလိပတၱ၊ လြရြရြကို၊ စားၾကေသာ္အား၊ ရန္မက္ပြား၍၊ ကိုယ္သားေရာင္၀ါ၊ ဟိေသာခါ၌၊ ကမၻာဦးသူ၊ ေမွာင္မိုက္ထူလွ်က္၊ အူအူေသာင္းေသာင္း၊ လင္းဆုေတာင္းေသာ္၊ လူေပါင္းပုည၊ ကုသလေၾကာင့္၊ သကၠရာဇာ၊ သတၱိသာဟု၊ ဦးစြာတည္မွ၊ တေပါင္းလသည္၊ ျပည့္ထတိထီ၊ ပုဏၰမီ၀ယ္၊ ေသာရီဒိ၀ါ၊ နိျမတ္စြာ၌၊ ရတၱိယာေခၚ၊ သန္းေခါင္ေက်ာ္၍၊ စြန္းေပၚခါမွီ၊ တရီရီသည္၊ အညီေရာက္က၊ ထိုကာလ၌၊ သူရိယစႏၵာ၊ ၾကယ္တာရာ႐ို႕၊ ေပၚလာထြန္းတက္၊ တၿပိဳင္နက္လွ်င္၊ ျပက္ျပက္ထင္၍၊ ေကာင္းခင္ထက္က၊ သက္က်င္ၾကမူ၊ ရႊင္ပသာယာ၊ ဟိေသာခါ၌၊ ျဗဟၼာေလးပါး၊ ေလာဘအားေၾကာင့္၊ အမ်ားစည္းေ၀း၊ ကြပ္အုပ္ကဲေသာ္၊ ခပဲမ်ားလူ၊ ကမၻာသူ႐ို႕၊ ျငင္းမူသကန္၊ မလြတ္ျပန္ဘဲ၊ ဧကန္မုကၡ်၊ နီကုမ္ရသည္၊ ျခင္းထမက်န္ႏွစ္သိမ့္တည္း။ ။

(၄) ႏွစ္သိမ့္မက်န္၊ ခိုက္ရန္ပူဆာ၊ ျဖစ္ၾကရာတြင္၊ ျဗဟၼာအဘသ္၊ သရနတ္႐ို႕၊ ေရာက္လတ္ေသာခါ၊ လုခႏၶာလွ်င္၊ န၀ါအသစ္၊ အမွန္ျဖစ္၏။ ျပဳလစ္မယြန္း၊ တြက္စစ္ထြန္းေသာ္၊ တကၽြန္းကိုးေယာက္၊ ဆိုကုမ္ေျမာက္၏။ အေထာက္သင့္ႀကိန္၊ ဣတိလိင္ႏွင့္၊ ပုလႅိင္ေပၚက၊ သံ၀ါသသည္၊ ေပါင္းၾကျပဴေျမာက္၊ ေဒြးစံုေရာက္၍၊ ေလးေယာက္ျဗဟၼာ၊ မ်ိဳးေလးျဖာဟု၊ မည္သာခံၾက၊ ျပဳၿပီးမွလွ်င္၊ လွပသာယာ၊ ၿမိဳ႕မ်ားစြာကို၊ ကုသာ၀တီ၊ ျပည္ပူရီ၌၊ အညီအညာ၊ တည္ကုမ္ပါ၏။ သစၥာပြင့္ထန္၊ ကကၠဳသံဟု၊ ဘုန္းလွ်ံအေလာင္း၊ နတ္မင္းေကာင္းလွ်င္၊ လွ်င္ေၾကာင္းမၾကာ၊ သက္တံုလာ၍၊ က်င့္ရာစံုစီ၊ ပါရမီကို၊ အညီမွန္စြာ၊ ျဖည့္အံ့ငွာဟု၊ ေရာက္လာျဖစ္ထ၊ ပုရိသ႐ို႕၊ ရာဇဘိေသ၊ ခံတံုေပမွ၊ ညာဏ္ေ၀သမၻာ၊ ဘုန္းေတဇာႏွင့္၊ မဟာသမတ၊ ေခၚတြင္ၾကခ်င့္။ ျမတ္လွရေသ့၊ က်င့္ခ်မ္းေျမ့စြာ၊ ျဖစ္သည့္အားျဖင့္၊ တပါးေသာသူ၊ ရေသ့မူ၍၊ လူဟူသစ္ပင္၊ ျဖစ္ေၾကာင္းထင္ႏွင့္၊ ေခၚတြင္သတၱ၀ါ၊ မည္ေရမွာကို၊ ကမၻာေစာင့္နတ္၊ ရေသ့ျမတ္က၊ ေဟာရပ္သာယာ၊ ဆိုကုမ္ပါ၏။ အခါကာလ၊ ဟူသမွ်လည္း၊ ၀ရဘူပတိ၊ ေခၚတြင္ဘိသား၊ မင္းဟိတိုင္းေဘာင္၊ သိၾကားေဆာင္၍၊ ထို႕ေနာင္တဖန္၊ စ်ာန္ႏွင့္ပ်ံသည္၊ ဂ၀မၸတိ၊ ထရ္ဘုန္းဟိလွ်င္၊ ဣသိသ်စ္ေသာင္း၊ ေလးေထာင္ေပါင္းႏွင့္၊ က်မ္းေဟာင္းေဗဒင္၊ လွည့္လည္ပ်င္ကာ၊ မ်ားဖ်င္သူအား၊ က်ိဳးစီးပြါးကို၊ လွ်င္လ်ားေဆာင္ေထြ၊ ႏွစ္ရြီေပေသာ္၊ ကုေဋကိုးသန္း၊ မကထြန္းတည္း၊ မယြန္းလွည့္လည္၊ လုသက္ေပကား၊ ကိုးကုေဋသၾကစ္၊ ျမင့္ၾကာျဖစ္သည္၊ ေက်ာ္လွစ္မင္းႏွယ္သက္ေရာက္တည္း။ ။

(၅) သက္ေရာက္မင္းႏွယ္၊ ထိုခါ၀ယ္၌၊ ဘုန္းၾကြယ္သမၻာ၊ မင္းသားလ်ာမူ၊ မဟာဘူပတိ၊ ျဖစ္တံုဘိ၍၊ ႏြယ္ဟိစိုင္လာ၊ သည္ေနာက္မွာကား၊ သည္းခ်ာဘူပတိ၊ ျဖစ္တံုဘိ၏။ ထြန္းညီးသာလွ၊ ႀကီးေတဇျဖင့္၊ ၀ရဘူပတိ၊ စိုးအုပ္ၿပီးခါ၊ ဘုန္းဟိမင္းလွ၊ သု၀ဏၰႏွင့္၊ ၀ရသု၀ဏၰ၊ ေတဇနက၊ ၀ရေတဇနာ၊ ဆက္ျပန္လာ၏။ မည္သာေခၚေထြ၊ သုႏၶေရတြင္၊ ဖြားေပမ်က္ႏွာ၊ ျမင္တံုပါသား၊ ဥကၠရာဇ္ႏြယ္၊ သားပုေတၱကို၊ မေဟသရာ၊ နတ္ေဒ၀ါ၏၊ သည္းခ်ာစံသီး၊ ခ်စ္သမီးဟု၊ ထြန္းညီးေရာင္ျမ၊ နာမရမူ၊ သု၀ဏၰသမၻာ၊ ႏွင့္သင့္ရာ၀ယ္၊ ေတဇာႀကီးဘိ၊ တန္ခိုးဟိသည့္၊ သမုတၱိေဒ၀၊ သားေတာ္လွကို၊ ဖြားထၿပီးေသာ္၊ ပရမီသြာ၊ နတ္ရာဇာ၏၊ စိတာသမီး၊ ထိန္ညီးသာလွ၊ သုဂႏၶကလ်ာ၊ မိေဒ၀ါႏွင့္၊ ဃာရာ၀ါသ၊ အိမ္ေထာင္ခ် မ်ားလွျခံေရြ၊ မင္းျပဳေပေသာ္၊ မေဟသရာ၊ နတ္ျမတ္စြာႏွင့္၊ ေတဇာထြန္းဘိ၊ ႀကီးဣဒၶိျဖင့္၊ ပရမီသြာ၊ ႏွစ္ေယာက္လာ၍၊ ဒြါရာ၀တီ၊ ၿမိဳ႕သိင္ဂီကို၊ စံုညီျပည့္ထ၊ သမုတ္ခ်ကာ၊ ဓည၀တီ၊ ေ၀သာလီဟု၊ ေခၚညီထင္ေပၚ၊ ဟိုးဟိုးေက်ာ္သား၊ ၿမိဳ႕ေတာ္ရမၼာ၊ ပူရာစသည္၊ ဌာနသာစည္၊ ေလးၿမိဳ႕တည္၏။ ပတ္လည္တခ်ိဳ႕၊ ေလးေထာင္႐ို႕ကား၊ ရာကိုးဆယ့္သွ်စ္၊ ျဖစ္တံုလွစ္ကာ၊ တလွစ္ျပင္ၿမိဳ႕၊ ေလးေထာင္႐ို႕ကို၊ လုပ္ဖို႕နတ္မ်ား၊ ေရာက္လာအားသည္၊ မင္းဖ်ားဘုန္းေတာ္ေတာက္ထြန္းတည္း။ ။

(၆) ထြန္းေတာက္ဘုန္းေတာ္၊ တန္ခိုးေက်ာ္သား၊ ၿပိဳင္ေဘာ္မဲ့ျငား၊ ရန္မ်ိဳးယွားသည္၊ မင္းဖ်ားဘူပါလ၊ သားေတာ္လွကား၊ ၀ရဘူပါလ၊ နရိႏၵတည္း။ ၀ရနရိႏၵာ၊ စိုးျပန္လာမူ၊ သမၻာရင့္ထိန္၊ ခ်မ္းရိပ္ၿငိမ္ၿပီး၊ မဟိပတိ၊ ဆက္ျပန္ဘိ၏။ ဘုမၼိတြင္ထ၊ သားမင္းလွမူ၊ ၀ရဘုမၼိေဇယ်၊ မင္းျမတ္လွတည္း။ ဣ၀ေလာကာ၊ ဤလုရြာ၌၊ ကမၻာေစာင့္နတ္၊ ရေသ့ျမတ္႐ို႕၊ မိန္႕လတ္သေရာ၊ ေဖာ္ထုတ္ေဟာ၏။ ခတၱိေယာတိ၊ အမည္ဟိသား၊ ဘုမၼိပါလာ၊ စိုင္ဆက္ကာျဖင့္၊ နရဒိပၸ၊ နရိႏၵဟု၊ ေခၚထထင္ရွား၊ ေလးမည္အားကို၊ မွတ္သားမုကၡ်၊ ခံကုန္ၾကလွ်က္၊ ရွိကမ်ားစြာ၊ မင္းတကာ႐ို႕၊ ဒိ႒ာႏုဂၢတိ၊ အစဟိသား၊ က်င့္ဘိတရား၊ သင္ဆိုၾကားမွ၊ တိုင္းကားျပည္ရြာ၊ ခြန္ဘ႑ာမူ၊ တရြာတခု၊ ေကာက္ယူမႈျဖင့္၊ ျပဳစုေကၽြမြီး၊ သားၿမီးအသြင္၊ ခ်စ္ၾကခင္လွ်က္၊ က်င့္စင္တရား၊ ဆယ္ပါးအားကို၊ မမွားေစာင့္ေယွာက္၊ ျဖစ္တံုေျမာက္၏။ ထိုေနာက္မွလွ်င္၊ ဘိေဇၨာသရ၊ မင္းျပဳကလည္း၊ ျမတ္လွထရ္ပ်ံ၊ တန္းခိုးထန္သည္၊ ဂ၀မၸတိ၊ စ်ာန္ဣဒၶိျဖင့္၊ ဣသိသွ်စ္ေသာင္း၊ ေလးေထာင္ေပါင္းႏွင့္၊ နတ္ေကာင္းစႏၵီ၊ သုႏၵရီဟု၊ ပရမီသြာ၊ တတ္ပညာႏွင့္၊ ၀ိဇၨာေဂ်ာ္ဂ်ီ၊ က်မ္းဗာဟီျဖင့္၊ ပါဒ္ဗီဇနာ၊ ျပန္ခရာလွ်င္၊ ပိႆာစိုက္ေမွာင္း၊ လုပ္တံုေလွ်ာင္း၏။ အေပါင္းသိရစ္၊ ေကာင္းျခင္းျဖစ္သည္၊ လက္သစ္အဂၤုေလာ၊ နန္းမုေယာတည္း။ ျပန္႕ေျပာထိုမွ၊ နာဂရဟု၊ ၿမိဳ႕ျပပစၥင္၊ ထိုမင္းတြင္ကား၊ သတင္းညာႀကီ၊ ကၽြန္းသၿပီ၌၊ သုႏၶရီနတ္၊ ေခၚတြင္မွတ္သား၊ ျမတ္မိဘုရား၊ တြင္ဆပြားသည္၊ မင္းသားတက်ိတ္ေျခာက္ေယာက္တည္း။ ။

(၇) တက်ိတ္ေျခာက္ေယာက္၊ မင္းသားေျမာက္တြင္၊ ေက်ာ္ေခ်ာက္၀ွမ္႕၀ွမ္႕၊ ကၽြန္းလံုးႏွမ့္သိ၊ သမုတၱိေဒ၀၊ သားေတာ္လွကို၊ ရမၼ၀တီ၊ ပီးႏွင္းလီ၏။ သိင္ဂီေရာင္လွ်ပ္၊ ျဗဟၼဒတ္အား၊ မည္မွတ္ေအာင္ခ်ာ၊ ျပည္သာယာမူ၊ ဗာရာဏသီ၊ ပီးတံုလီ၏။ ေခၚညီတြင္ဘိ၊ သမာဓိအား၊ ႏွမ့္သိေက်ာ္ျငာ၊ ထင္ရွားစြာသည္၊ ကုသ၀တီ၊ ျပည္ပူရီတည္း။ ေနာင္ညီထြန္းလွာ၊ မင္းသားမွာကား၊ သမ၀တၱ၊ ျပည္ပူရမူ၊ သာလွနဂိုရ္၊ ရာဇၿဂိဳဟ္တည္း။ ဘုန္းပ်ိဳထြန္းပ၊ သမၻ၀ကား၊ ျပည္မိတၳိလာ။ သာဓနာကား၊ အယုဇၨပူရ၊ စိုးပိုင္သ၏။ သု၀ဏၰတြင္ဘိ၊ သားဘုန္းဟိကား၊ ဟတၳိဗလ။ သုဒၶိယမူ၊ အဇၨရ၀တီ၊ ျပည္ပူရီကို၊ စိုးၿပီးအုပ္ထ၊ သူဘာ၀မူ၊ ဧကစကၡဳ၊ မွတ္ၾကျပဳေလာ့။ ပ်ိဳႏုရြယ္လွ၊ သုဂႏၶလည္း၊ စိုးရအညီ၊ ေကာသမၻီတည္း။ ထိုၿပီးမွန္စြာ၊ ဖလႅ၀ါကား၊ ဂႏၶာေကာစၦ။ အ႒ရမူ၊ ေခၚၾကဗိုလ္လူ၊ သိႏွမ့္ဟူသည္၊ ရာဇူျပည္သာ။ သဥၥဘာကား၊ စမၸာနဂရ။ သူဘာ၀မူ၊ တကၠသီလာ။ မႏၵပၸါလည္း၊ ကုသႏၷာရ။ သူရႏၵကား၊ သတၱိလတည္း။ ရြီထတံုေျမာက္၊ တက်ိတ္ေျခာက္ကို၊ တေယာက္တျပည္၊ ပီးအပ္သည္တည္း။ ပတ္လည္၀န္းလွည့္၊ ရြီတြက္ခယ့္ေသာ္၊ သွ်စ္ဆယ့္ငါးသြယ္၊ ၿမိဳ႕႐ို႕၀ယ္ႏွင့္၊ ေပါင္းလြယ္ေဇဌ၊ ေရာေႏွာၾကေသာ္၊ တရာ့တၿမိဳ႕၊ အင္မခ်ိဳ႕သည္၊ မင္း႐ို႕ျပည္ရြာတည္ေျမာက္တည္း။ ။

(၈) တည္ေျမာက္ထိုသို႕၊ သားမ်ား႐ို႕တြင္၊ ျပည္ၿမိဳ႕အရာ၊ ေပ်ာ္ဖြယ္သာသည္၊ ရမၼာ၀တီ၊ ျပည္သိင္ဂီကို၊ ေခၚညီတြင္ဘိ၊ အမည္ဟိသား၊ သမုတၱိေဒ၀၊ ရာဇညဟု၊ မင္းလွသားႀကီး၊ ေဆာင္းရႊီထီးႏွင့္၊ စိုးၿပီးထိုခါ၊ဘုမၼိပါလ၊ ေက်ာ္လွ်က္ျပေသာ္၊ ၀ရဘုမၼိပါလ၊ နရိႏၵတည္း။ ၀ရနရိႏၵ၊ စိုးၿပီးမွလွ်င္၊ မဟိႏၵပတိ၊ ရာဇတိဟု၊ ဘုန္းဟိလြန္မွ၊ ရႊီနန္းမ၌၊ ၀ရမဟိႏၵပတိ၊ ေစာသီရိသည္၊ ဘုန္းဟိရေသ့၊ က်င့္ခ်မ္းေျမ႕ဘိ၊ နတ္ကိုတြိေသာ္၊ မရႊိရေအာင္၊ ပင့္ခ်ီေဆာင္မွ၊ ေနာက္ေနာင္လူမ်ား၊ မ်ိဳးေလးပါး႐ို႕၊ မွတ္သား၀ီျခမ္း၊ ဆံျခည္ႏွမ္းက၊ တႏွမ္းမုေယာ၊ အဂၤုေလာတိ၊ မုေဒၶါအထြာ၊ အေတာင္သာႏွင့္၊ ရွည္စြာအလ်ား၊ ႏြားလားဥႆဘ၊ တြန္သံခသား၊ ေဂါသယူဇနာ၊ ဤသခၤ်ာကို၊ ရြီကာမ်ားေျမာင္၊ ခ်င့္တြက္ေဆာင္၍၊ မင္းေခါင္နရိႏၵ၊ က်င့္႐ိုးျပသား၊ ရွိကျဖစ္ျငား၊ မင္းအမ်ားလွ်င္၊ ပုဏၰားအက်င့္၊ ထိုကိုခ်င့္၍၊ မသင့္အပ္စြာ၊ ေယွင္ပယ္ခြာလွ်က္၊ ဆယ္ျဖာတရား၊ ေစာင့္တံုျငားမွ၊ ေလးပါးဂတိ၊ ေျဖာင့္မတ္သိ၏။ ရဘိယာဥ္ရွင္၊ ငါးပါးပင္တည္း၊ စိုးက်င္လီရ၊ ထိုမင္းကသည္၊ စ၍ရြီလွ်င္၊ အစိုင္ပင္တည္း၊ က်င့္အင္ျမဲျမဲ၊ မခၽြတ္လြဲဘဲ၊ ဆကဲတေထြ၊ အသေခၤ်လွ်င္၊ ကုေဋခ်င့္မွန္း၊ ကိုးသိန္းထြန္းကာ၊ ထီးနန္းစိုးမွန္၊ မင္းမ်ားလြန္သည္၊ ဆယ္ျပန္အစိုင္႐ိုး၏တည္း။ ။

(၉) ႐ိုး၏အစိုင္၊ နန္းသက္ယွဥ္၍၊ ေကာင္းယိုင္အမွန္၊ မင္းမ်ားလြန္မွ၊ ျပည္မြန္ပူရ၊ ဗာရဏ၌၊ ရာဇ၀ံသာ၊ အႏြယ္လာသည္၊ မဟာသာ၀နာ၊ မင္းရာဇာလွ်င္၊ ဒိပၸေတာင္ငူ၊ ကၽြန္းဇမၺဴႏွင့္၊ ခ်င့္ယူမွတ္ဖြယ္၊ တြက္က်ံဳးသြယ္ေသာ္၊ ကၽြန္းငယ္ငါးရာ၊ အရံပါသား၊ မ်ားစြာရပ္ရြာ၊ ဘ႑ာသိမ္းယူ၊ စိုးေတာ္မူ၏။ ဘုန္းထူးမင္းျမတ္၊ သားသည္းပြတ္ကား၊ မည္မွတ္တြင္ထ၊ ေခၚေ၀ၚၾကသည္၊ ဥတၱမသာဓန၊ ျဖစ္ၿပီးမွလွ်င္၊ ၀ရသာဓနာ၊ ဆက္ျပန္လာသည္။ ၀ရျဗဟၼတ၊ သုသိလာတည္း။ ၀ရသုသိလာ၊ မင္းျမတ္ခါ၌၊ ျမတ္စြာဘုန္း၀ွန္၊ ကကႆန္ဟု၊ လုထံေက်ာ္ေခ်ာက္၊ ဘုရားေပါက္၍၊ မင္းေျမာက္အေပါင္း၊ ရြီတြက္ေလွ်ာင္းေသာ္၊ သွ်စ္ေသာင္းေလးေထာင္၊ ျပန္႕ပြားေဆာင္၏။ ထို႕ေနာင္ၿပီးမွ၊ ကၽြန္းဒီပ၀ယ္၊ သမႏၲစကၡဳ၊ နီလတုသို႕၊ ၿပိဳင္တုမရ၊ သု၀ဏၰတည္း။ ၀ရသု၀ဏၰ၊ ၾသရသကား၊ ဘူပါလရာဇ၊ ျဖစ္ျပန္မွတည္း၊ ၀ရဘူပါလရာဇာ၊ မင္းျမတ္စြာကို၊ ဆက္ကာစိုးဘိ၊ ဘူပတိတည္း။ ထြန္းညီးေတဇ၊ လက္႐ံုးပသား၊ မဟိႏၵရာဇာ၊ စိုးစံပါမွ၊ ၀ရမိႏၵလ၊ ျဖစ္ထြန္းပ၏။ ၀ရဘူပတိ၊ သားဘုန္းဟိကား၊ ေခၚဘိဂႏၶဗၺ၊ ၀လွ်ာဏႏွင့္၊ ၀ရ၀လွ်ာ၊ မႏၶတ္သာလွ်င္၊ စၾကၠာေလးကၽြန္းစိုး၏တည္း။ ။

(၁၀) စိုး၏ေလးကၽြန္း၊ နီလထြန္းသို႕၊ စက္၀န္းေဒသ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ရသည္၊ ရန္မ်ိဳးသြယ္သား၊ ဘုန္းစည္မႏၶတ္၊ ေစာမင္းျမတ္ကား၊ ၾကည္ညြတ္သဒၶါ၊ သံသရာက၊ လွဴဒါစိမ်ိဴး၊ ရွိေကာင္းက်ိဴးေၾကာင့္၊ ျပည့္ၿဖိဳးမ်ားစြာ၊ ရတနာသည္၊ လိုရာမတ၊ ျပည့္စုံလွ၏။ ဓနသဒၶိ၊ ၿပီးစီးဘိလွ်က္၊ စက္တိရတနာ၊ ရထားသာႏွင့္၊ ေ၀လာဟက၊ သိႏၶ၀ျဖင့္၊ သာလွညက္ေညာ၊ ျဖဴစင္ေခ်ာသည္၊ ဥေပါသထ၊ သတၱိစသား၊ ခဂၢမည္သာ၊ ျဖစ္တုံပါလွ်က္၊ အာကာေကာင္းခင္၊ ပ်ံႏိုင္က်င္သား၊ ဆင္ျမင္းလွံဓါး၊ ဤငါးပါးကို၊ နတ္မ်ားေဒ၀ါ၊ ဆက္သလာေသာ္၊ ထက္မွာေဒ၀ိန္၊ တာ၀တိမ္ႏွင့္၊ ႏိႈင္းယွဥ္မွန္စြာ၊ အသူရာက၊ ေအာက္မွတလည္၊ နဂါးျပည္ကို၊ ဘုန္းစည္မင္းျမတ္၊ အာဏာလႊတ္သား၊ မႏၶတ္ရာဇာ၊ မင္းျမတ္စြာလွ်င္၊ လုရြာကပ္ဆက္၊ ႏွစ္ကိုတြက္မူ၊ အသက္သေခၤ်၊ နီတံုေပ၏။ မ်ားေထြေက်းဇူး၊ ဆိိုေသာ္မူအ့ံ၊ အထူးျမင့္ရွည္၊ က်ယ္ျမင့္တည္ကာ၊ ၿငိမ္ရည္ေစသား၊ ထိုမင္းမ်ား၌၊ မိဖုရားလွစြာ၊ ဂု႐ုသာ၏၊ ပုတၱာျဖစ္ထ၊ ၾသရသမူ၊ သူရိယေသာတ၊ သားမင္းလွကို၊ ျမန္စြျမင္းေကာင္း၊ ပီးတုံေလွ်ာင္းမွ၊ တေသာင္းယူဇနာ၊ ကၽြန္းဒီပါ၀ယ္၊ (အဌာဓိပဓိ)၊ ေခၚဘိမွန္စြာ၊ မိစၦိမာ၌၊ ပဌမနဂိုရ္၊ ျပည္ဗဟိုရ္မူ၊ ေျပာဆိုသခ်ၤာ၊ ယူဇနာကား၊ ကိုးရာအ၀န္း၊ အက်ယ္ထြန္း၏။ တခန္းထိုမွ၊ ေဖာ္ထုတ္ျပမူ၊ စႏၵေသာတာ၊ သားေတာ္မွာကို၊ မ်ားစြာဆင္ေကာင္း၊ ပီးတုံေလွ်ာင္းမွ၊ တေသာင္းဒီပါ၊ ဇမၺဴခ်ာ၀ယ္၊ ေၾကျငာေက်ာ္ထ၊ သမုတ္ၾကသည့္၊ ေဇဌဓိပတိ၊ မင္းဘုန္းဟိကား၊ ေခၚဘိနာမ၊ မွည့္ၿပီးမွလွ်င္၊ ပဥၥပူရာ၊ ျပည္ေအာင္ခ်ာလည္း၊ ကိုးရာအ၀န္း၊ ျဖစ္တုံထြန္း၏။ ထြန္းသည္ဖိတ္ဖိတ္၊ ေအာင္နမိတ္ျဖင့္၊ အာဒိစၥ၀င္၊ တျပည္လွ်င္တည္း၊ ထိုတြင္ေက်ာ္သိ၊ အမည္ဟိသား၊ မဏိသုဘာ၀၊ ရာဇလွကို၊ မ်ားၾကလူေပါင္း၊ ပီးတုံေလွ်ာင္းမွ၊ တေသာင္းဒီပ၊ ႏွမ့္သိၾကသား၊ နရဓိပတိ၊ သမုတ္ဟိလွ်င္၊ ေခၚဘိတခန္း၊ ရြီတြက္ညႊန္းကာ၊ အ၀န္းကိုးရာ၊ ျဖစ္တုံပါလွ်က္၊ ရမၼာပူရ၊ ေက်ာ္ေဇာၾကသည့္၊ ျပည္မဌာနီ၊ ကၽြန္းသၿပီ၌၊ သုံးလီသုံးပါး၊ သားေတာ္မ်ားလွ်င္၊ ပိုင္းျခားယူဇနာ၊ ေျခာက္ေထာင္တာကို၊ အာဏာမိုးလီစိုး၏တည္း။ ။

(၁၁) စိုး၍မိုးလီ၊ ကၽြန္းသၿပီကို၊ ရစ္ခြီပတ္ႀကိဳး၊ အာဏာၿဖိဳး၍၊ တန္ခိုးထန္ျပင္း၊ မႏၶတ္မင္း၏၊ ႏြယ္ရင္း၀ံသ၊ ျဖစ္ကုမ္ၾကသား၊ သု၀ဏၰပဘာ၊ သားေတာ္မွာကို၊ ရာဇာကံျမင္၊ မည္ပီးက်င္မွ၊ အလွ်င္ဦးစ၊ ပထမမူ၊ ေခၚထတြင္ဘိ၊ အမည္ဟိသည္၊ သမုတၱိေဒ၀၊ ထီးနန္းခ်၍၊ ရမၼာ၀တီ၊ ၿမိဳ႕ဌာနီဟု၊ ေခၚညီၿပီးမွ၊ စိုးပိုင္သသည္၊ ၀ရရာဇညာ၊ မင္း၌သာလွ်င္၊ သည္းခ်ာစီတရ၊ သမီးလွမူ၊ သု၀ဏၰကလ်ာ၊ ဆင္း႐ုပ္၀ါႏွင့္၊ မကြာစီခ်င့္၊ အိမ္ေထာင္သင့္၍၊ ရွည္ျမင့္ကာလ၊ စိုးအုပ္ရေအာင္၊ ဥပရာဇာ၊ အိမ္ရွိရာကို၊ မ်ားစြာနီထ၊ တည္ၿပီးမွတည္း၊ ၀ရရာဇညာ၊ ထိုမင္းမွာကား၊ မဟာရာဇညာ၊ သားေတာ္မွာကို၊ ဒြါရာ၀တီ၊ ၿမိဳ႕သိင္ဂီႏွင့္၊ စံုညီျပည့္၀၊ ဓည၀တီ၊ ေ၀သာလီဟု၊ ဌာနီရဌိ၊ သုံးၿမိဳ႕ၿခိ၍၊ တည္ဘိအမွန္၊ မင္းျမတ္လြန္မွ၊ ဘုန္းလ်ံထြန္းျဖာ၊ ဥပရာဟု၊ မည္သာေခၚဘိ၊ ေက်ာ္ႏွမ့္သိသား၊ ဘုမၼိပါလ၊ မဟိသွ်သည္၊ သာလွေျပာစည္၊ ကံျမင့္ျပည္ကို၊ သက္ရွည္ျဖစ္လို၊ မင္းေျမာက္ဆို၏။ ဘကို႐ိုပြတ္၊ ေတာင္းပန္လတ္ေသာ္၊ သားျမတ္သုံးပါး၊ အျခားျခားျဖင့္၊ ပိုင္းျခားသည္မွာ၊ ဤျပည္သာလည္း၊ မွန္စြာစင္စစ္၊ လက္၀င္ျဖစ္ဟု၊ တထစ္တရံ၊ မွတ္သားၾကံမွ၊ က်ိဳးႏြံခယ၊ ေလွ်ာက္ေပကမူ၊ အႆကရာဇာ၊ မင္းနရာ႐ို႕၊ သခ်ၤာျခားၿပီ၊ တေသာင္းစီကို၊ အညီယူမွ်၊ ၀ီကုန္ၾကေသာ္၊ ျဖစ္ထမွန္စြာ၊ ယူဇနာမူ၊ ကိုးရာအ၀န္း၊ အေျဖာင့္သန္း၏။ ျခင္မွန္းအခင္း၊ သုံးရာတြင္းလွ်င္၊ မယြင္းမွန္ညီ၊ ဖို႕၀ီအမွ်၊ ပီးၿပီးမွတည္း၊ မိုး၀တိမ္ယံ၊ စ်ာန္ႏွင့္ပ်ံသည္၊ ဂ၀မၸတိ၊ ေထရ္မဏိႏွင့္၊ ပါရမီသြာ၊ နတ္၀ိဇၨာက၊ ေဒ၀ါသိၾကား၊ ဟူးရားမ်ားကို၊ ပိုင္းျခားတုန္႕ၿပိဳင္၊ တုရင္းတိုင္ႏွင့္၊ နမိတ္တိုင္ေျမာက္၊ ေက်ာက္တိုင္ေဆာက္၍၊ အံ့ေလာက္က်ီးကၽြန္၊ ရွိထက္လြန္သည္၊ ျပည္မြန္ဆက္တတိုး၏တည္း။ ။

(၁၂) တိုး၏ဆတက္၊ ထိုမင္းထက္၀ယ္၊ သက္ႏွင့္ခ်င္းၿမိဳ၊ မေစာင္းဆို၏။ သာခ်ိဳျမရိပ္၊ ေခ်ာႏွင့္က်ိတ္တည္း။ မဖိတ္မွန္ပင္၊ သွ်မ္းတူးလွ်င္တည္း။ ဆိုလွ်င္းလည္းျပဳ၊ မူဒူ႐ႈေလာ့၊ ျပဴဟုခံျပီ၊ မည္ခလီႏွင့္၊ စုံစီမွတ္္ဖြယ္၊ ဆက္ကာသြယ္လွ်င္၊ ဇင္းမယ္ေခၚတြင္၊ လင္းဟုက်င္သား၊ တန္းတင္သေရ၊ ျဖစ္က်င္ေပ၏။ အမည္တြင္ၿပီ၊ ဘဂၤလီဟု၊ အညီသည္ေနာင္း၊ လင္းကဲေစာင္း၍၊ တေၾကာင္းတတန္၊ ကသည္းခံ၏၊ ကမ္းယံတမူ၊ သထုံဟူသား၊ တမူတႏိႈင္း၊ ျမန္တလိုင္းႏွင့္၊ ပည္လိႈင္းသိပ္သည္း၊ စု႐ုံးစည္းလွ်က္၊ ကံတည္းမွန္းၾကံဳ၊ သည္ေနာက္မူက၊ ကမ္းျမံဳကမ္းတူး၊ စုံဖက္ပူး၏။ တခုတန္းတိုက္၊ မည္သမိုက္သည္၊ လ၀ိုက္လကြန္း၊ ေခၚၾကမွန္း၏၊ စည္ထြန္းရပ္ရြာ၊ ရြီတြက္ပါေသာ္၊ ဘာသာကြဲျပား၊ ႏွစ္ဆယ့္ငါးလွ်င္၊ မင္းဖ်ားညီေနာင္၊ သည္နည္းေအာင္၏။ ေလးေျမႇာင္ေလးမင္း၊ ေပါင္းလတ္လွ်င္းက၊ တြင္ျခင္းမွန္ထ၊ မည္နာမမူ၊ တရာ့တဘာသာ၊ ျဖစ္တုံပါ၏။ အႆကစ၊ နကရျမင္း၊ ရြာ႐ိုးတြင္း၌၊ စည္ပင္ျပန္႕ပြား၊ အျခားျခားျဖင့္၊ မင္းသားတသီး၊ မင္းသမီးကို၊ တြက္ၿပီးတသိန္း၊ အိမ္ေထာင္ၿငိ္မ္း၍၊ ၿမိဳ႕သိမ္ေဇယ်ာ၊ ကၽြန္းႏွံ႕ပါသည္၊ ထိုခါျပည့္ထမ်ိဳး႐ိုးတည္း။ ။

(၁၃) မ်ိဳး႐ိုးျပည့္လွ်င္း၊ ၿမိဳ႕ခပင္းအား၊ မၾကြင္းစိမ့္ငွာ၊ ေဖာ္ျပမွာအံ့။ ဂႏၶလရာဇ္၊ ဂု႐ုရဇ္ေပ၊ ၀ိေဒဟရဇ္၊ တလွစ္ပဥၥာ၊ ကာသိန္ကာႏွင့္၊ ေစတာကတာ၊ သိသာတြင္စြာ၊ အာသာေမရ၊ ကုတၱာကမၼာ၊ သီလာမဇူရ၊ မတၱရဂၤါ၊ ဘာသတာႏွင့္၊ ဘာလာၿမိဳ႕ျဖစ္၊ ကရာဇ္ထိုထို၊ တည္၏ဆိုက၊ ေပါင္းလိုေႏွာလွစ္၊ ဆယ္ခုႏွစ္ဟု၊ ျဖစ္သည္မွန္ျငား၊ သားေတာ္စား၏။ မင္းဖ်ားထိုထက္၊ ေႏွာစိုင္ဆက္မူ၊ တိုးတက္ျပန္႕ပြား၊ ေက်ာ္ထင္ရွားသည္၊ သားေဇာကံျမင္၊ မင္းျမတ္တြင္လွ်င္၊ စည္ပင္ဆကဲ၊ တသဲသဲတည္း၊ ၀ဲ၀ဲလားလား၊ ျပန္႕ႏွ႕ံျပားလွ်က္၊ ေဂါဏဂုဏ္ဘုရား၊ ျဖစ္ထြန္းျငား၍၊ ရွည္လွ်ားစိုင္ဆက္၊ ႏြယ္မပ်က္တည္း၊ ေက်ာ္ခ်က္ဇမၺဳဒိ၊ တကၽြန္းၿခိ၏။ ေလာကိစည္းစိမ္၊ အႀကိမ္ႀကိမ္လွ်င္၊ ရိပ္ၿငိမ္စိုးေဆာင္၊ ရန္မ်ိဳးေအာင္၏။ မင္းေခါင္ကံျမင္၊ ဇမၺဴျပင္၌၊ စိုးက်င္ၿမိဳ႕၀ယ္၊ တြက္က်ဳံးသြယ္ေသာ္၊ တြင္က်ယ္ရမၼာ၊ ၀တီသာတည္း။ ပြင့္လာပြက္ဘုန္း၊ ျဖန္႕ႀကံဳးျဖစ္ျဖစ္၊ ႏွစ္ကိုစစ္ေသာ္၊ သကၠရာဇ္ေကာဇာ၊ ၿဖိဳကာကာျဖင့္၊ သခ်ၤာသေခၤ်၊ ကုေဋသွ်စ္သိန္း၊ မင္းမ်ားၿငိမ္းမွ၊ မုနိသက်၊ ကႆပ၏၊ တည္ထသာသနာ၊ ထြန္းေသာခါ၌၊ ဥတၱရမည္၊ ထိုသည္ျပည္ကို၊ အရွည္၀ံသ၊ စိုးအုပ္ထသည္၊ ေဒ၀သာဂရ၊ လြန္ၿပီးမွတည့္၊ နန္းမဘုံသာ၊ ဆက္ျပန္လာသည္၊ မဟာသာရ၊ သည္ေနာက္မွမူ၊ သာဂရႏွင့္၊ ဥပသာဂရ၊ ျဖစ္ကုန္ၾက၏။ ေခၚထမွန္ဘိ၊ ရပ္သီရိမူ၊ အသိတဥၥန၊ ထိုျပည္မ၌၊ ေဒ၀ကၤသ၊ လြန္ၿပီးမွတုံ၊ ပုတၱမွန္စြာ၊ ဆက္ျပန္လာသည္၊ မဟာကသၤ၊ ရႊီနန္းရ၏။ ကသၤတြင္ထ၊ သားေတာ္လွႏွင့္၊ ဥပကသၤ၊ ျဖစ္ကုန္ၾကခ်င့္။ ရင္းစသဲခ်ာ၊ ႏွမမွာမူ၊ ဒိီပါေက်ာ္ဟိုး၊ သိႏွမ့္ႀကိဳး၍၊ ႏြယ္မ်ိဳးမည္ရ၊ ေဒ၀ကမၻာ၊ ေခၚတြင္ပါသည္၊ ကလွ်ာေယာင္းလွမိျမတ္တည္း။ ။

(၁၄) မိျမတ္ေယာင္းလွ၊ နန္းသိဂၤ၀ယ္၊ မ်ားလွရံကာ၊ စံေသာခါ၌၊ ပုတၱရမဓူရ၊ ရႊီျပည္မကို၊ သာဂရမင္း၊ စိုးအုပ္လွ်င္း၏၊ ညီရင္းဥပၸ၊ သာဂရလည္း၊ ေၾကာက္လွေသာ္အား၊ ၿပီးထြက္လားေသာ္၊ ရပ္ျခားဘုမၼိ၊ သာယာဘိသား၊ အသိတိဥၥန၊ ထိုျပည္မကို၊ စိုးထႏွိပ္ႏွင္း၊ ကသၤမင္း၏၊ ထံရင္းေတာ္ပါး၊ ၀င္လီျငား၏။ ခစားခိုကိုး၊ ႏြံ႐ိုက်ိဳးကာ၊ ႏြမ္းညိႇဳးပူဆာ၊ ဟိေသာခါ၌၊ ၾကမၼာေဆာ္ပန္၊ ေရာက္လတ္ျပန္က၊ ေက်ာ္၀ွန္သတင္း၊ တန္းခိုးျပင္းသည့္၊ ထိုမင္းႏွမ၊ ေဒ၀ဂမၻာ၊ မည္သာေခၚညီ၊ မေဟသီႏွင့္၊ ၾကံဳလီထိုတြင္၊ အိမ္ေထာင္က်င္ေသာ္၊ အလွ်င္ဦးစ၊ ပထမမူ၊ ဘုမၼရေဒ၀ီ၊ ဆင္းရႊီစံသီး၊ ခ်စ္းသမီးကို၊ အၿပီးထိုခါ၊ ဖြားျမင္ပါ၏။ သို႕ပါသို႕ျငား၊ သမီးအားလွ်င္၊ ဖြားၿပီးတံုေျမာက္၊ ကံမေထာက္ဘဲ၊ သီေပ်ာက္လားေသာ္၊ သားေတာ္မ်က္႐ႈ၊ ဘုန္းေပါင္းစုသား၊ ၀ါသုေဒ၀၊ ဖြားတံုထ၏။ ဗလေဒ၀၊ သူရိယေဒ၀၊ စႏၵာေဒ၀၊ ဆက္ၾကစိုင္ဘိ၊ အဂၢိေဒ၀၊ အဇၨဳနႏွင့္၊ ဂ႐ုဏေပ၊ ေရာဟေနယ်၊ ဃဋပ႑ိတ၊ အဂၤုရဟု၊ နာမတြင္ျငား၊ တက်ိတ္သားကို၊ မျခားထိုတြင္၊ ဖြားျမင္ၿပီးမွ၊ မာဂဓျဖင့္၊ ဒသဘာတိက၊ ေခၚကုမ္ၾက၏။ ေတဇထြန္းေျပာင္၊ လက္႐ုံးေထာင္သား၊ ညီေနာင္တက်ိတ္၊ ဇမၺဴဒိတ္မွာ၊ ဟိုးဟိုးျငာ၍၊ ေနာင္မွာဖြားထ၊ သမီးလွဟု၊ အဥၥနေဒ၀ီ၊ ဆင္းသိင္ဂီကို၊ ထိမ္းခ်ီစုျပံဳ၊ ေသာေသာအုံသည္၊ ရႊီဘုံနန္းသူခ၀ပ္တည္း။ ။

(၁၅) ခ၀ပ္နန္းသူ၊ ေသာေသာဆူၿပီး၊ ရႊီတူတမ်၊ ေရာင္ထြန္းပသည္၊ အဥၥနေဒ၀ီ၊ ဆင္းသိင္ဂီကို၊ ခ်ီခ်ႃမြက္ေခၚ၊ ရံေဘာ္ေျခာက္က်ိတ္၊ ၀န္းရံပိတ္လွ်က္၊ က်ဴးဆိတ္မညံ၊ တၾကံၾကံလွ်င္၊ အသံၿပိဳင္ျပဳ၊ နန္းရတုႏွင့္၊ ေပ်ာ္မႈအျမဲ၊ ဧယင္လႊဲ၏။ သဲသဲ႐ုံးစု၊ ျခံရံျပဳလွ်က္၊ ၀ါသုေဒ၀၊ အဂၤုရကို၊ ဗလစြမ္းေရာက္၊ အားႀကီးေျမာက္က၊ ၿပိဳင္ေထာက္မျမင္၊ မိုးရပ္ခြင္ကို၊ စိုးက်င္တံုျငား၊ နတ္သိၾကားလည္း၊ ဘုန္းအားလက္နက္၊ ပို႕၍ဆက္၏။ ယူလွ်က္ေဆာင္ႏွင္း၊ ပီးအပ္လွ်င္းေသာ္၊ ရန္ခင္းဟိရာ၊ ရေအာင္ရွာ၍၊ မၾကာကုန္ေအာင္၊ သတ္ၿပီးေႏွာင္မွ၊ ျပည္ေဘာင္အတြင္း၊ အမင္းမင္းကို၊ ႏွိပ္ႏွင္းပိုင္မူ၊ အခြန္ယူ၍၊ ဇမၺဴေသာင္းပတ္၊ လားလာလတ္ေသာ္၊ တြင္မွတ္သညာ၊ ဟိုးဟိုးျငာသည္၊ ဒြါရာ၀တီ၊ ေလးအင္ညီသား၊ သိင္ဂီေရာင္လွ်ံ၊ ၿမိဳ႕ရွင္ပ်ံကို၊ လုပ္ၾကံႀကိဳးစား၊ တိုက္လတ္ျငားသည္၊ သွ်စ္ပါးဒိသာရံပတ္တည္း။ ။

(၁၆) ရံပတ္ဒိသာ၊ သွ်စ္မ်က္ႏွာ၌၊ တပ္တာတည္ထ၊ နီကုမ္ၾကၿပီး၊ မ်ားလွဗိုလ္ပါ၊ တိုက္ၾကရာ၀ယ္၊ ျပည္သာစိုးထ၊ ဘီလူးမလည္း၊ ခနမၾကာ၊ မွန္ေရာင္၀ါျဖင့္္၊ ေကာင္းခင္လမ္းသိို႕၊ ပ်ံသန္းလားလွ်င္၊ လြန္ဘိက်င္မွ၊ ထက္ခြင္ပ်ံ၀ဲ၊ ပန္းဆိုင္ဆြဲသို႕၊ မလြဲတူစြာ၊ နီလီပါေသာ္၊ ထိုခါၿပိဳင္ဆိုင္၊ တုမႏိုင္ဘဲ၊ ၀ိုင္း႐ိုင္႐ုံးလွည့္၊ ဆုတ္ခြာခယ့္မွ၊ ၿမိဳ႕၏ရွိဘက္၊ နတ္မ်က္စိေျမာ္၊ စ်ာန္ယာဥ္ေပ်ာ္သား၊ မည္ေတာ္နာမ၊ ေခၚေ၀ၚၾကသည္၊ ဂ႑ဒီပါယန၊ ျမတ္ဓမၼႏွင့္၊ သီလသည္းခံ၊ ရေသ့ပ်ံကို၊ ဘုန္းလွ်ံေတဇ၊ တန္ခိုးပသည္၊ ဒသဘာတက၊ ညီေနာင္လွ႐ို႕၊ ညြန္႕ခေၾကာင္းရီး၊ ေဖာ္ၿပီးမီးက၊ ပ်ံ႕မႊီးသီလ၊ ျပည့္စုံလွသည္၊ ဂ႑ဒီပါယန၊ ရေသ့ကလည္း၊ မုသာ၀ါဒါ၊ ေ၀ရာမဏိ၊ ေယွာင္ၾကည္ဘိ၍၊ မသိသူအား၊ သိေအာင္ၾကားအံ့၊ မွတ္သားစီလို႕၊ ဟုတ္တိုင္းဆို၏။ ရြယ္ပ်ိဳက်ိဳင္းထြား၊ မင္းသားမ်ား႐ို႕၊ ႀကိဳးစားေစာင့္ထ၊ ဘီလူးမကို၊ ခ်ိဳျမရသာ၊ ပ်ားသကာႏွင့္၊ ၾသဇာခ်ိဳအီး၊ ေကၽြးမီြးျပဳစု၊ ဦးခ်ေကာ္ေရာ္၊ ေတာင္းပန္ေသာ္က၊ စည္ထသာမို႕၊ ေက်ာ္သည့္ၿမိဳ႕ကို၊ ႏွစ္လိုရႊင္ပ၊ ေဖာ္၍ျပလိမ့္၊ မ်ားလွလူသွ်င္၊ ျမင္လီက်င္မူ၊ ခုပင္အၿပီး၊ ထိုၿမိဳ႕ႀကီးကို၊ ျခားဆီးလွီးျဖတ္၊ သံမိႈခတ္၍၊ မခၽြတ္ကူးလွ်က္၊ ၿမိဳ႕ေပါင္ဖ်က္မွ၊ ၿမိဳ႕ခ်က္အျမဲ၊ သံႏွင့္တြဲေသာ္၊ ပ်ံ၀ဲျပဳက်င္၊ ထက္ေကာင္းခင္သို႕၊ ခုံပင္ႄကြ၍၊ မပ်ံ၀ဲတည္း။ က်န္းျမဲခိုင္ထ၊ ၿမိဳ႕ကိုရအံ့၊ ထြန္းပတန္းခိုး၊ လူထိပ္မိုးသား၊ ဟိုးဟိုးေက်ာ္ၾကား၊ ထိုမင္းအားလွ်င္၊ မထားလွ်င္စီ၊ ေျပာပါလီဟု၊ မိန္႕ခ်ီသံျမ၊ ဆိုျမြက္ဟသည္၊ ေစာင့္ထသစၥာမခၽြတ္တည္း။ ။

(၁၇) မခၽြတ္သစၥာ၊ ေစာင့္နီပါက၊ ဂ႑ဒီပါယန၊ တာပတလွ်င္၊ မိန္႕ဟစကား၊ အေၾကာင္းမ်ားကို၊ မထားထိုခါ၊ ေလွ်ာက္လီပါေသာ္၊ နာနာ႐ူပ၊ ဘီလူးမအား၊ ခ်ိဳလွရသာ၊ ပ်ားသကာကို၊ အစာသိုထဲ၊ ၀စြာေကၽြးက၊ ျပည္ေရးေစာင့္ရ၊ ဘီလူးမလည္း၊ ေလာဘဆိုးလွ်င္၊ စားလီက်င္ေသာ္၊ မ်ားဖ်င္ဗိုလ္ပါ၊ လူတကာ႐ို႕၊ ဒြါရာ၀တီ၊ ၿမိဳ႕သိင္ဂီကို၊ အသိမ်ားေျမာင္၊ အားႀကိဳးေထာင္၍။ အေတာင္လိုင္ပင္း၊ တၿပိဳင္ခ်င္းျဖင့္၊ ေပါင္ရင္းကိုျဖတ္၊ တူးၿဖိဳလတ္ေသာ္၊ ၿမိဳ႕ျမတ္နယ္ကြက္၊ အလယ္ခ်က္ကို၊ ႐ိုက္ႏွက္ဆတ္ဆတ္၊ သံမိႈခတ္မွ၊ မခၽြတ္မလြဲ၊ သံျဖင့္တြဲလွ်က္၊ အျမဲေစာင့္မွတ္၊ ရံ၀န္းပတ္၍၊ ထားလတ္ေသာခါ၊ ၿမိဳ႕ဒြါရာလည္း၊ အာကာတိမ္ယံ၊ မပ်ံႏိုင္ဘဲ၊ နီတိုင္းျမဲ၏။ မလြဲမွန္ထ၊ ၿမိဳ႕ကိုရလွ်င္၊ နာမသညာ၊ သံတြယ္ရာကို၊ သိသာမည္ထင္၊ သံတြဲတြင္၏။ ဘုရင္မင္းဖ်ား၊ ဘုန္းေတာ္အားလွ်င္၊ သိၾကားရီနတ္၊ ေဒ၀ါျမတ္႐ို႕၊ ႐ိုက္ခတ္ထားက်င္၊ သံၿမိဳ႕ရွင္ကို၊ ၿမီျပင္ကိုခြဲ၊ ေတာင္ကမ္းကြဲမွ်၊ မိုးထဲတိမ္ဖ်ား၊ လႊင့္လိုက္ျငားမူ၊ သံသားလႊင့္သံ၊ ေတာ္လဲဟန္သို႕၊ တဖန္ပ်ံလိုက္၊ ေဂၚတူျမစ္တြင္၊ စင္စစ္ေရာက္မွ၊ သံႀကိဳးက်မူ၊ ျမစ္၀က်ိဳက္ဆူ၊ ရီလံုးပူ၏။ ရီသူအမ်ား၊ နီရာယွား၏၊ လိပ္ငါးငမန္း၊ ရီလံုးႃပြန္းမွ်၊ ၿပီးသန္းကူးရ၊ ျဖစ္ၿပီးမွလွ်င္၊ သိၾကထိုခါ၊ ႀကီးအာဏာႏွင့္၊ ရာဇာဒသ၊ ဘာတက႐ို႕၊ မုခ်တန္းတိုက္၊ မင္းျပဳရစ္သည္၊ ရန္စစ္ခပ္သိမ္း႐ိုညြတ္တည္း။ ။

(၁၈) ႐ိုညြတ္ခပ္သိမ္း၊ ရန္စစ္ၿငိမ္း၍၊ မုဒိမ္းဓျမ၊ ခိုးသူစသည္၊ လန္႕ထေၾကာက္က်င္၊ ရန္မ်ိဳးစင္မွ၊ ေသာင္းခြင္ေက်ာ္ျငား၊ ထိုမင္းမ်ား႐ို႕၊ ေပ်ာ္ပါးျမဴးစံ၊ ၿမိဳ႕ရွင္ပ်ံ၌၊ ႃခြီရံမ်ားဖ်င္၊ မ်ားလူသွ်င္ႏွင့္၊ နီက်င္ေပါင္း႐ုံး၊ ဇမၺဴလုံးကို၊ သိမ္းက်ံဴးဆယ္စု၊ အဖို႕ျပဳ၏။ တခုမၾကြင္း၊ တုတ္ခြန္သြင္းလွ်က္၊ စံျခင္းမ်ားစြာ၊ ထိုအခါ၌၊ မည္သာေခၚထ၊ ကုဏလဟု၊ အိုင္မ၌၀ယ္၊ ေၾကာက္မက္ဖြယ္သား၊ ႀကီးက်ယ္သာလွ၊ ကကၠဋကို၊ ပြပြသမၻာ၊ ဖူးငုံပါ၍၊ ပြင့္သာဘုန္းဟိ၊ ဆင္ဟတၱိလွ်င္၊ နင္းဘိအင္ကိုး၊ ရြတ္ရြတ္ခ်ိဳးက၊ စည္က်ိဳးဘိႏၶ၊ ျမစ္သို႕က်ေသာ္၊ လက္မအစုံ၊ ေမ်ာလီတုံက၊ ႀကိဳက္ၾကံဳထိုခါ၊ အသူရာ႐ို႕၊ မဟာသမုဒ္၊ လိႈင္းခတ္ပုတ္၍၊ နစ္ျမဳတ္ရီေၾကာင္း၊ ၀င္လီေလွ်ာင္းေသာ္၊ တေခ်ာင္းအကယ္၊ ဆည္ရေပ၏။ ျမဲေထြသာလွ၊ ၀ွမ္္ေပါျပသား၊ စည္မစည္ႀကီး၊ စည္ေဘရီးဟု၊ ျပဳၿပီးတုံမွ၊ ၀ါသ၀ႏွင့္၊ တြိၾကရန္မႊီ၊ နတ္စစ္ၿမီ၌၊ ယံႈးလီရကား၊ စြန္႕ပစ္ျငားေသာ္၊ သိၾကားတမူ၊ ရလီယူ၏။ ထိမ့္ဆူေက်ာ္ၾက၊ အမၼလဟု၊ တြင္ထအမည္၊ သိနားလည္ေလာ့။ ထိုစည္အမ်ိဳး၊ အတူက်ိဳး၍၊ ရီ႐ိုးဖလာ၊ မ်ိဳးၾကရာတြင္၊ ဂဂၤါျမစ္ေၾကာင္း၊ ပါလီေလွ်ာင္း၏။ တေခ်ာင္းတမူ၊ ကၽြန္းဇမၺဴ၀ယ္၊ ရိပ္ျဖဴေဆာင္းေဆာင္း၊ တက်ိတ္ေပါင္းသား၊ မင္းေကာင္းဒသ၊ ဘာတက႐ို႕၊ ဒြါရာ၀တီ၊ ၿမိဳ႕ေတာင္ဆီ၀ယ္၊ နဒီျမစ္ယိုင္၊ ကျမဴးစိုင္၌၊ ၀ွဲ႐ိုင္ခ်မ္းျမစ္၊ ဆည္ဘိလိုက္ကာ၊ ထိမ့္ရစ္ျမည္လွ်က္၊ ေျမာက္စည္ၾကက္၍၊ မပ်က္တီးကာ၊ သံ၀ွမ့္ျဖာသည္၊ ဒီပါဇမၺဴလြန္ပတ္တည္း။ ။

(၁၉) လြန္ပတ္ဇမၺဴ၊ ထိမ့္ရစ္ဆူ၍၊ ခြန္ယူသိမ္းက်ံဳး၊ လက္႐ုံးရႊင္ပ၊ ေပ်ာ္ပါးၾကေသာ္၊ ကာလလႊဲေဖာက္၊ ကိန္းခန္းေရာက္မွ၊ မႊီေႏွာက္ေခ်ာက္ခ်ား၊ ဟိတုံျငား၍၊ တိုင္းကားျပည္ရြာ၊ ပ်က္ကိန္းသာလွ်င္၊ ျဖစ္ခါနီးလတ္၊ ကပ္ဥပါဒ္ေၾကာင့္၊ ယြင္းခၽြတ္မူခါ၊ အဓမၼာကို၊ က်င့္ပါတျခား၊ မင္းသားမ်ား႐ို႕၊ တရားသိမွတ္၊ ရေသ့ျမတ္ကို၊ ယြင္းခၽြတ္စိတ္တြင္၊ ျပစ္မွားက်င္၍၊ အၾကင္ေယာက္က်ား၊ သူတပါးကို၊ ဟိျငားကိုယ္၀န္၊ ပဋိသန္လွ်င္၊ အဟန္ျပဳေထြ၊ ေဆာင္ယူေလၿပီး၊ သေႏၶတည္ျငား၊ ထိုေယာက္်ားမူ၊ လမ်ားအကယ္၊ မည္သည္နိတြင္၊ ဖြားျမင္မည္နည္း။ မီးလွည့္ထိုခါ၊ ပညာျမင္ေျမာ္၊ ရေသ့ေက်ာ္လည္း၊ လူ၀ယ္ဒသ၊ ဘာတက႐ို႕၊ ကာလမရွည္၊ ပ်က္လတ္မည္ကို၊ အေျခသိထင္၊ ထို႕ႏွယ္ျမင္၍၊ ဆင္ျခင္ညာဏ္ျဖာ၊ ၾကည့္႐ႈရာေသာ္၊ ကိုယ့္မွာတုံလည္း၊ ႀကိဳက္ၾကံဳျပန္ရာ၊ ဤေႏွသာဟု၊ မွန္စြာတပ္တပ္၊ စိတ္၀ယ္မွတ္၍၊ မခၽြတ္မမွား၊ ဤေယာက္်ားလွ်င္၊ ဆန္႕ထားရြီတြက္၊ ခုႏွစ္ရက္၌၊ တခ်က္မမွား၊ ရွားတုံးဖြားအံ့။ ထိုရွားပ်က္က၊ သာဂရဟု၊ ရာဇမင္းႏြယ္၊ ဇမၺဴလယ္၌၊ အကယ္က်င္းက်င္း၊ ပ်က္လတ္လွ်င္းအံ့။ သံညႇင္းႃမြက္ဟ၊ ဆိုေပကလွ်င္၊ ခနမၾကာ၊ လူမ်ားစြာ႐ို႕၊ ထိုခါလက္ေထာက္၊ ဒုတ္အုတ္ေက်ာက္ျဖင့္၊ တေယာက္တခ်က္၊ ႐ိုက္ခတ္ႏွက္ေသာ္၊ ညက္ညက္ႀကီႀကီ၊ ရေသ့သီ၏။ တလီမင္းေပါင္း၊ ၾကားလတ္ေလွ်ာင္းေသာ္၊ လွ်င္ေၾကာင္းထိုခါ၊ သင္းၿဂိဳလ္လာၿပီး၊ မွာေရစကား၊ မီးလတ္ျငားမူ၊ မမွားထိုထို၊ ရေသ့ဆိုဟန္၊ ေလွ်ာက္ၾကားပန္က၊ လွ်င္ျမန္ဖမ္းျငား၊ ထိုေယာက္်ားကို၊ မထားမလႊတ္၊ ၿခီခ်င္းခတ္၍၊ ရံပတ္၀န္းလ်ား၊ လူအမ်ားႏွင့္၊ ထံပါးျမဲေပ၊ ေစာင့္ေယွာက္ေစသည္၊ ၾကည္ေထြညီေနာင္မင္းျမတ္တည္း။ ။

(၂၀) မင္းျမတ္ညီေနာင္၊ ႀကိဳးစားေဆာင္၍။ မ်ားေျမာင္ျခံရံ၊ ေစာင့္ေယွာက္ျပန္ေသာ္၊ အမွန္ကြက္ကြက္၊ ခုႏွစ္ရက္သည္၊ ရြီတြက္ၾကံဳခါ၊ ဤလူ႕ရြာ၌၊ တခါရံထူး၊ မၾကားဖူးတည္္း၊ အထူးဆန္းျပား၊ လူေယာက္်ားလွ်င္၊ ေခၚျငားမရ၊ လူမိမၼသို႕၊ ျဖစ္ထလီျငား၊ ရွားတုံးဖြား၏။ လူမ်ားတကာ၊ ေၾကာက္လန္႕ပါ၍၊ လွ်င္စြာပစ္ခါ၊ လိႈင္းသာလြတ္ေခ်ာက္၊ ကမ္းသို႕ေရာက္၍၊ မေထာက္တင္ရစ္၊ ရွားပင္ျဖစ္၏။ အႏွစ္မ်ားစြာ၊ ျမင့္ရွည္ၾကာ၍၊ ရာဇာဒသ၊ ဘာတက႐ို႕၊ ၿငိမ္းမွ်သံသာ၊ ပဥၥဂၤါႏွင့္၊ မဟာသမဇၨံ၊ သဘင္ခံကာ၊ တင့္စံသာလွ၊ တေပါင္းလ၀ယ္၊ ရႊင္ပေပ်ာ္ပါး၊ ရီကစားေသာ္၊ တက္ျငားထိုခါ၊ ျဖားေရာက္ရာ၌၊ သီစာေသာက္ထ၊ မိေပ်ာ္ၾကလွ်က္၊ ယစ္၀ကိုင္ငင္၊ လုံးထြီးက်င္၏။ ျမဴးရႊင္ႀကီစား၊ စိုက္ရန္ပြားေသာ္၊ ယူျငားထစ္ထစ္၊ မွ်ားႏွင့္ပစ္က၊ စင္စစ္ဧကန္၊ မွ်ားလင္းကန္လွ်င္၊ အမွန္ထိုတြင္၊ ျဖစ္လတ္က်င္၏။ နာၾကင္မိထ၊ မာန္မာနျဖင့္၊ ရန္စျခဳတ္ေျခ၊ ေဒါသသြယ္လွ်က္၊ မတြယ္မညႇာ၊ ထိုးခြတ္ပါေသာ္၊ မ်ားစြာမိုက္လူ၊ က်က္က်က္ဆူ၍၊ ကြပ္မူမႏိုင္၊ တိမ္းယိမ္းယိုင္၏။ တၿပိဳင္နက္ပင္၊ ျပဳလတ္က်င္က၊ ယူငင္မသာ၊ သူ႕ထက္ငါလွ်င္၊ ေရရာမရ၊ ထိုးသတ္ၾကေသာ္၊ မင္းကမလြတ္၊ ေဒ၀ီထြတ္ႏွင့္၊ မူးမတ္အႏြယ္၊ မ်ိဳးကိုးသြယ္႐ို႕၊ ထို၀ယ္က်င္းက်င္း၊ သီတုံလွ်င္းသည္၊ ျပည္တြင္းျပည္မမလြတ္တည္း။ ။

(၂၁) မလြတ္ျပည္မ၊ ျပည္တြင္းစသား၊ မ်ားလွ႐ုံးစု၊ ထိုးခြတ္ျပဳေသာ္၊ ၀ါသုေဒ၀၊ ေစာမင္းကလည္း၊ ဗလေဒ၀၊ ညီမင္းလွႏွင့္၊ အဥၥနေဒ၀ီ၊ သိင္ဂီရႊီေဘာ္၊ ႏွမေတာ္ကို၊ ေခၚေတာ္မူၿပီး၊ ပေရာဟိလည္း၊ ပါဘိကိုယ္ၾကပ္၊ လက္ခ်င္းစပ္၍၊ ေျမာက္ရပ္တူ႐ူ၊ လားေတာ္မူ၏။ ႏွမ့္ဆူေက်ာ္ၾကား၊ မင္းႏွစ္ပါး႐ို႕၊ ရွည္လွ်ားရွိခါ၊ သံသရာက၊ ၾကမၼာစိုင္ဆိုက္၊ ၀ိပါက္လိုက္၍၊ ရန္ခိုက္ႏွင့္တြိ၊ ခႏၶာရႊိ႕လွ်က္၊ စုတိဘ၀င္၊ ခ်ဳပ္လီက်င္မူ၊ ဆင္းအင္ျပည့္လွ၊ အဥၥနႏွင့္၊ ျဗဟၼဏတြင္ဘိ၊ ပေရာဟိ႐ို႕၊ ေပါင္းမိမသြယ္၊ လားၾကေပေသာ္၊ ေက်ာ္၀ယ္ႏွမ့္သိ၊ ေ၀သာလိဟု၊ ေခၚဘိတင္ေျမာက္၊ ျပည္သို႕ေရာက္၏။ ဘုန္းေတာက္သနင္း၊ ထိုျပည္မင္းလည္း၊ ျဖစ္ျခင္းေရာဂါ၊ ေ၀ဒနာေၾကာင့္၊ မၾကာလွ်င္လွ်ား၊ စုတိျငားေသာ္၊ သားႏွင့္ၿမီးျမစ္၊ မက်န္ရစ္၍၊ ျပည္၌မ်ားစြာ၊ မူးမတ္ရာ႐ို႕၊ ညီညာႀကိဳးစား၊ ျပဳေသာအားျဖင့္၊ ပုဏၰားသာလွ၊ ျဗဟၼဏႏွင့္၊ အဥၥနေဒ၀ီ၊ ဆင္းလွရႊီကို၊ သိင္ဂီဥကင္၊ ထီးနန္းတင္၏။ သာရႊင္၀မ္းေျမာက္၊ ဘိသိက္ေျမႇာက္၍၊ ၿငိမ္းေလွာက္သာယာ၊ စံၿပီးခါမွ၊ ပုတၱာသားလွ၊ ျဗဟၼသုႏၵရာ၊ ေစာသတၱာသည္၊ ေ၀သာလီက၊ ေျပာင္းၿပီးမွလွ်င္၊ မ်ားဖ်င္အေလး၊ ဗိုလ္စည္းေ၀းႏွင့္၊ ငေခြးသင္းေတာင္၊ ၿမိဳ႕တည္ေထာင္၏။ ထို႕ေနာင္စိုးေထြ၊ ေျခာက္ႏွစ္ေပတည္း။ ရွည္ရွည္လ်ားလ်ား၊ ၿမိဳ႕စိုင္မ်ားႏွင့္၊ ပုဏၰားမ်ိဳးႏြယ္၊ မိုးထက္ၾကယ္သို႕၊ ဆက္သြယ္မ်ားစြာ၊ စိုးျငားပါေသာ္၊ ရီသာစိမ္းျမ၊ ဂစၦပ၏၊ ဒကၡိဏဂါမာ၊ ကမ္းပါးသာ၌၊ န၀ါန၀၊ နာမဘြဲ႕မည္၊ ကိုးဆယ္ကိုးၿမိဳ႕၊ မခ်ိဳ႕အဂၤါ၊ ကိန္းသခ်ၤာမူ၊ ႏွစ္ရာျပည့္လုတ္၊ ႏွစ္ပါးယုဂ္၏။ အဟုတ္မင္းေပါင္း၊ စိုးအုပ္ေလွ်ာင္း၍၊ ျပန္ေျပာင္းတည္ထ၊ ျပဳကုမ္ၾကလွ်က္၊ နာမသမိုက္၊ ထီးနန္းစိုက္သည္၊ မွတ္ပိုက္တံဆိပ္ခတ္လတ္တည္း။ ။

(၂၂) ခတ္လတ္တံဆိပ္၊ ရန္မ်ိဳးႏွိပ္၍၊ ဘုန္းရိပ္ထြန္းပ၊ ရာဇည႐ို႕၊ ဂစၦပနဒီ၊ ျမစ္ဆီလက္ယာ၊ ရွိျပဳဗၺာက၊ တည္လာအစ၊ ပထမမူ၊ ဒြါရ၀တီ၊ ဌာနီသမိုက္၊ ထီးနန္းစိုက္မွ၊ ပဏၰ၀တီ၊ သဗၺလီတည္း။ မင္းသမီးျပင္၊ မင္းသားျပင္ႏွင့္၊ သက္တင္၀န္းခ်ဳံး၊ ဆင္ကုန္းတေၾကာင္း၊ ေပါင္းေလာင္းပင္တိုင္၊ တိုင္ခ်ိဳင္မည္ေဆာင္၊ ကာ၀န္းေတာင္ၿပိဳင္၊ စိမ္းညႇင္းအိုင္ျပင္၊ ရထိန္တြင္ေလွ်ာင္း၊ ကၽြန္းေပါင္းေလာင္းက၊ အင္းေခ်ာင္းတည္ေထာင္၊ နႏြင္းေတာင္လွ်င္၊ ေသာက္႐ႈးျပင္ေခါင္၊ စည္ေဘာင္ေတာင္ရဲ၊ ပုလဲေတာင္လွ်င္၊ ဂဂၤါျပင္ဟူ၊ ေတာင္ျဖဴေတာင္ပင္၊ ထီး၀န္းတင္ေပ၊ မုစၥေရဟု၊ ေ၀လုပဗၺတ၊ နာမေခၚထူး၊ ထင္း႐ူးေတာင္ခန္း၊ ငန္းေတာင္၀န္းႏွင့္၊ ရီခ်မ္းအိုင္ေကာင္း၊ ရႊီပန္းေတာင္းသာ၊ ပဥၥာမည္ေလွ်ာင္း၊ ေက်ာက္ပန္းေတာင္းဟုတ္၊ သီရိဂုတ္က၊ ဓည၀တီ၊ သိင္ဂီမ်ိဳးျမင့္၊ ကံသုံးဆင့္ႏွင့္၊ အဇၨရ၀တီ၊ သီရိမာ၀တီ၊ ေခၚညီတြင္ဆို၊ ရာဇၿဂိဳဟ္က၊ ရဏၰ၀တီ၊ ေ၀သာလီမွ၊ တလီမုကၡ်၊ ကုမၻ၀တီ၊ တခ်ီီတြင္ထ၊ ဘရ၀ဏ၊ သု၀ဏၰဂီရိ၊ ဆိုဘိမယြင္း၊ လီညႇင္းေတာင္က၊ စႏၵနႏွင့္၊ ပါသိ၀ဆိုင္း၊ သ၀င္ကိုင္းက၊ ၿပိဳင္းတိုင္မည္ႏွင္း၊ ငေခြးသင္းေတာင္၊ ငါးရီေတာင္မွန္၊ ငဆဒၵါန္ေပ၊ က်က္သေရေတာင္လွ်င္၊ စည္သဘင္ေတာင္ေကာင္း၊ ငရံေခ်ာင္းထက္၊ စမၸ၀က္ေတာင္၊ ေမာင္ပုံေတာင္ကိုင္း၊ ၿပိဳင္းတိုင္ေတာင္ျဖဴ၊ ကိန္းသာဟူျပန္၊ သလြန္ေတာင္ေကာင္း၊ ပိႏၷဲေခ်ာင္းဟူ၊ ဆင္ျဖဴကၽြန္းသာ၊ တခါအမွန္၊ ကာတန္ေတာင္ဆက္၊ ပုသင္တက္ပါ၊ ေသလာတြင္ဘိ၊ ရင္ကတိသာ၊ သမၼာ၀တီ၊ စုံညီသာမို႕၊ ပရိန္ၿမိဳ႕ေထာင္၊ မာန္ေအာင္တျဖာ၊ ကၽြန္းနံသာႏွင့္၊ ပန္းနံသာက၊ ကကၡရပဗၺတ၊ နာမဂဏန္းေတာင္၊ ထိို႕ေနာင္တသုံး၊ လွံ႐ုံးသဖြယ္၊ ေတာင္သံုးဆယ္မွန္၊ သရဘန္ဆိုင္၊ နဂါးအိုင္ႏွင့္၊ တပင္တိုင္ဟူ၊ ေတာင္ျဖဴေတာင္သာ၊ နီလာေတာင္မ်ိဳး၊ လြန္႐ိုးေတာင္ဟုတ္၊ ဂုတ္ၿမိဳ႕ေခၚထို၊ လင္းဟုဆိုထ၊ ကမၺလ၀က္၊ သရက္ေတာင္ၿပီး၊ မနီးမယြင္း၊ စစ္တလင္းထား၊ ေက်ာက္ေလွကားဟူ၊ မွန္ကူတခ်ိဳ႕၊ လင္းၿမိဳ႕မွန္ထ၊ ေျမၿမိဳ႕သခ်ည္း၊ ေနရဥၥရာ၊ ကုသ၀ဒီ၊ ေခၚညီသာယာ၊ စမၸာ၀တီ၊ စံုညီသာစြာ၊ လက္ယာဘက္မွာ၊ ဆက္ကာစိုင္၍၊ ရြီတြက္ခယ့္ေသာ္၊ ကိုးဆယ့္ကိုးၿမိဳ႕၊ အစို႕စို႕ကို၊ မင္း႐ို႕ထီးနန္းတည္လတ္တည္း။ ။

(၂၃) တည္လတ္ထီးနန္း၊ တစိုင္ထြန္း၍၊ ဆိပ္ကမ္းသာလွ၊ ဂစၦပ၏၊ ပေစၦမေဒသာ၊ ေနာက္မ်က္ႏွာ၌၊ တည္လာအစ၊ ပထမမူ၊ က်ီးမသေရ၊ ေခၚေပထင္ရွား၊ ကုလားပန္းဇင္း၊ မယြင္းျပဳပၸာ၊ ဂႏၶာမစၦိမ၊ ပဘဂၤလွ်င္၊ ဂဇင္ကလ၊ သႏၲလရာဇ္၊ ျဖစ္သည္တျဖာ၊ ေစကာကရာဇ္၊ ေသတာရာဇ္မွ၊ ပပၸတရာဇ္၊ စုလရာဇ္သာ၊ ကာလကရာဇ္၊ တလွစ္မွန္စြာ၊ ပဋိကာလ၊ တည္ထနဒီ၊ အညီမွတ္ၾက၊ ပဥၥကာမ၀တီ၊ တလီထိုမွ၊ တဥၥရဥၥရာ၊ တခါဆိုဟူ၊ အစၥႏၲဳဘ၊ သု၀ဏၰဂီရိ၊ မည္ဟိေခၚျပဳ၊ ေ၀ဠဳရတ၊ နာမတြင္ဘိ၊ ပဋိကရာနာဂရ၊ ေလာရမၼႏွင့္၊ ပဌမနဂိုရ္၊ ထိုထိုသာယာ၊ ရမၼာပူရ၊ ေလာကၠရက၊ သမၼာပူရ၊ ေလာကၡရတ၊ စကၠ၀ဏၰ၊ သမၼာ၀ါရာ၊ ေ၀သာပန္းေတာင္း၊ တေၾကာင္းထိုမွ၊ တကၠရမွန္၊ ငတန္သူရဲ၊ မလြဲတဆစ္၊ မလႅရာဇ္က၊ ယကၡဂႏၶ၊ သမၼဂီရိ၊ ေခၚဘိမွန္စြာ၊ ဂႏၶဂီရိ၊ စတုရိႏွင့္၊ ပုလိႏၷရာဇ္၊ စိုင္ဆိုက္မွတ္ၾက၊ အ၀ိႏၵတ၊ ေကကကရာဇ္၊ ျဖစ္သည္မယြင္း၊ ဆားတလင္းၾကဳန္း၊ ခေမာင္းတုန္းဆိုင္၊ သရက္အိုင္ေဆာင္၊ ငေၾကးေတာင္လွ်င္၊ ဘုန္းျပင္ေခၚေဆာင္၊ သပိတ္ေတာင္ႏွင့္၊ ယင္ေပါင္ေတာင္မင္း၊ အင္ၾကင္းေတာင္မြန္၊ ရႊီစႀကၤန္ေပ၊ ဆင္ေသတဖန္၊ ဆဒၵန္အိုင္မွန္း၊ သ၀င္ကၽြန္းႏွင့္၊ စစ္တန္းတင္ဘက္၊ သမက္ေခၚထ၊ ေယာကၡမတည္း။ ဆံထုံးေဖြးဟူ၊ သလူေတာင္စပ္၊ တပ္ၿမိဳ႕မည္မွန္း၊ ေတာင္ကၽြန္းေခၚေဆာင္၊ က်က္ေတာေတာင္မွ၊ ကာသုရတုံ၊ ေထာက္ဆံုမလြဲ၊ တဲလမုေခ်ာင္း၊ တေၾကာင္းသည္ေနာက္၊ ပီတေကာက္မွန္း၊ ပီကၽြန္းသမႏၵရာဇ္၊ စစ္စစ္မွန္ေသာ၊ ပတေကာလွ်င္၊ တင္တိုင္းသင္ေတာင္၊ ျခေသၤ့ေတာင္ႏွင့္၊ ျမင္းသီေတာင္ျဖစ္၊ ဘႏၲရာဇ္ဆိုင္၊ ကင္းမိအိုင္ဆံု၊ မထံုေခၚၿမိဳ႕၊ ရဲ႐ို႕ပင္တိုင္၊ က်န္းခိုင္ေမာက္ေမာက္၊ သီမေသာက္ဆို၊ သားပ်ိဳငိုျငား၊ ေက်ာက္တန္းခါးဟုတ္၊ တ႐ုပ္ကာညီ၊ ခြီးသီမွန္လတ္၊ ဥေဒါင္း၀တ္လွ်င္၊ သက္က်မ္းျပင္က၊ ေခၚတြင္မွန္စြာ၊ ၿမိဳ႕သာယာႏွင့္၊ မလႅာမည္၀င္၊ ျမင္းသီျပင္လွ်င္၊ ေအာင္သာျပင္က၊ နီလာျပင္ေျမာက္၊ ငက်ိဳင္ေတာက္ဟူ၊ ဆင္ျဖဴေတာင္ေက်ာ္၊ ကံံ့ေကာ္ေတာင္ေကာင္း၊ ေညာင္ေခ်ာင္းတြင္ျငား၊ စိမ္းညႇင္းျပားဟူ၊ ပ်ားသားယူက၊ ၾသရမဟု၊ စည္ၾကမ်ားေပ၊ ရြီတြက္ေခ်ေသာ္၊ ကိုးဆယ္ကိုးၿမိဳ႕၊ အစို႕စို႕ကို၊ မင္း႐ို႕တည္ထ၊ ထီးနန္းခ်သည္၊ နာမသမိုက္မည္လတ္တည္း။ ။

(၂၄) မည္လတ္သမိုက္၊ ထီးနန္းစိုက္၍၊ ဘုန္းၿမိဳ႕ထြန္းပ၊ ျဗဟၼဏ၏၊ စိုးထတိုးစည္၊ ဆက္ကာသြယ္လွ်က္၊ အႏြယ္မ်ားစြာ၊ ျဖစ္ျခင္းရာကို၊ ရြီးကာေဖာ္ညႊန္း၊ ပိုက်ယ္၀န္း၍၊ စိေစ့ဆိုထ၊ ႐ုံး၍ျပအံ့၊ တရာ့ကိုးဆယ္၊ သွ်စ္ၿမိဳ႕၀ယ္တြင္၊ အႏြယ္ပုဏၰား၊ ေနာင္ဖ်ားဆံုးစြန္၊ သရဘန္ဟု၊ ေက်ာ္လြန္သတင္း၊ ထိုသည္မင္းလွ်င္၊ ဆင္ျမင္းရထား၊ ၿခီသည္မ်ားႏွင့္၊ တည္ထားေျပာင္းရႊိ၊ ေ၀သာလိဟု၊ ဘုမၼိနက္သန္၊ ၿမီၾကန္ညီညြတ္၊ ၿမိဳ႕ျမတ္တည္လွ်က္၊ ဆယ့္ေျခာက္ဆက္တြင္၊ ေျမာက္ဖက္ရပ္မွာ၊ ေဟ၀ႏၵာ၏၊ ရီသာညိဳျမ၊ ဂစၦပတြင္၊ ပစၥဳံသွ်င္မိုး၊ ရြာသြန္းၿဖိဳးက၊ ဟိုးဟိုးမ်ားစြာ၊ စီးက်လာလွ်င္၊ ထိုတြင္နီထ၊ ဆတ္မကမူ၊ ေၾကာက္လွႀကီးက်င္၊ ေညာင္ၾကပ္ပင္ကို၊ ခံုမင္ႄကြႄကြ၊ အရကိုးလွ်က္၊ ခိုမွီတက္၏။ တခ်က္ထိုထို၊ ေမ်ာက္ဖိုကလည္း၊ စိမ္းျမညႊန္႕ရွင္၊ သဖန္းပင္၀ယ္၊ ခံုမင္တက္မႈ၊ နီကုန္ျပဳ၏။ ရီထုမ်ားလွ၊ ျပည့္လတ္ကလွ်င္၊ ဆတ္မေမ်ာက္ထီး၊ အၿပီးထိုခါ၊ ေမ်ာလီပါေသာ္၊ ေသလာဂီရိ၊ အမည္ဟိသား၊ မ်ားသိႏွမ့္ေဆာင္၊ ေက်ာက္ေတာ္ေတာင္သို႕၊ ရီေၾကာင္းပို႕က်င္၊ ေရာက္လီလွ်င္ေသာ္၊ တူပင္မျပား၊ နီတံုျငားက၊ ႏွစ္ပါးဆံုထ၊ ေပါင္းေဖာ္ၾကသည္၊ ႏွစ္လရက္ၾကာနီလတ္တည္း။ ။

(၂၅) ႏွစ္လရက္ၾကာ၊ နီေသာခါ၌၊ တိရိစၦာန၊ ထိုဆတ္မသည္၊ ပုပၸနမိတ္၊ အေၾကာင္းဟိတ္ေၾကာင့္၊ သံုးက်ိတ္ႏွစ္ေယာက္၊ တြက္ရြီေျမာက္သား၊ အံံ့ေလွာက္ေထြျပား၊ သားကိုဖြား၏။ ထိုသား႐ို႕တြင္၊ တခ်ိဳ႕သားကား၊ ငွက္ျဖစ္ျငား၍၊ ပ်ံလားတံုေျမာက္၊ ဥပြားေပါက္၏။ တခ်ိဳ႕သားကား၊ မွန္ျငားစင္စစ္၊ လူလွ်င္ျဖစ္က၊ လူ၌၀င္ၿပီး၊ ေပါင္းေဖာ္မွီး၏။ သားႀကီးျဖစ္ထ၊ အားဗလႏွင့္၊ နာမတြင္ျပန္၊ ငဆဒၵါန္လွ်င္၊ တဖန္ေခၚဘိ၊ ပကၡမိႏွင့္၊ ထိုၿပီးတလွစ္၊ ငရဲခိုက္တည္း၊ စင္စစ္မွန္ညီ၊ ရကၡနီဟူ၊ တူၿပီးယွဥ္ထ၊ ဘီလူးမႏွင့္၊ သင့္တင့္ေပါင္းမႈ၊ ငရဟုတည္း၊ ဆြီစုမ်ိဳးခ်ည္း၊ ငပါးသဲလွ်င္၊ နက္မဲအ႐ုပ္၊ ငလကုတ္႐ို႕၊ ၾကမ္းၾကဳတ္မိုက္မူး၊ စြယ္ျပဴးျပဴးႏွင့္၊ ဘီလူးမသား၊ ျဖစ္ျငားတံုေျမာက္၊ ခုနစ္ေယာက္တည္း။ မႊီေနာက္တံုထ၊ ေမာင္ႏွမ႐ို႕၊ ဖိုမကာေမ၊ နီကုန္ေပ၏။ ေဖြေဖြရွာရွာ၊ ရပ္ဒီသာကို၊ လွည့္ကာပတ္လွ်က္၊ မိုးထက္ဆိုင္းဆာ၊ ညဆိုင္းဆာကို၊ ေ၀သာလိမည္၊ ထိုသည္ျပည္၌၊ နီသည္မခ်ား၊ လူအမ်ားကို၊ ဖမ္းျငား၍သာ၊ စားၾကပါေသာ္၊ ျပည္သာစိုးျခင္း၊ ထိုသည္မင္းလည္း၊ ဆင္ျမင္းရထား၊ ၿခီသည္မ်ားႏွင့္၊ လူသားစားၾကဴး၊ ေတာဘီလူးႏွင့္၊ ႏွစ္ဦးပူးဆိုင္၊ စစ္ေရးၿပိဳင္ေသာ္၊ ႀကီးခိုင္အားအန္၊ ငဆဒၵါန္လွ်င္၊ ဆင္ဟန္ဖန္ဆင္း၊ လိုက္လီလွ်င္း၍၊ အတင္းဖမ္းျငား၊ မင္းကိုစားက၊ ပုဏၰားမ်ိဳးႏြယ္၊ ပ်က္ကိန္းသြယ္သည္၊ ၿပီးဖယ္လူမ်ားေၾကာက္ရြံ႕တည္း။ ။

(၂၆) ေၾကာက္ရြံ႕လူမ်ား၊ ၿပီးေယွာင္လား၍၊ ထင္ရွားေခၚဘိ၊ ေ၀သာလိဟု၊ တြင္ဘိအမည္၊ ထိုရႊီျပည္ကို၊ ပတ္လည္ရံျငား၊ ဘီလူးစားက၊ တိုင္းကားျပည္ရြာ၊ ေခ်ာက္ခ်ားခါ၌၊ မဟာနာဂရ၊ ကပၸိလကို၊ အဇၨဳနမင္း၊ ဖယ္ခြာလွ်င္း၍၊ သီတင္းသံုးရာ၊ ရွိၾကမၼာေၾကာင့္၊ ေတာေအာင္းနီထ၊ ထိုဆတ္မႏွင့္၊ သံ၀ါကိစၥ၊ တြိဆံုၾကခါ၊ ဣႏၵမာယု၊ ေခၚၾကျပဳျငား၊ သားကိုဖြား၏။ လူလားေျမာက္ခါ၊ ေတဇာႀကီးထု၊ မာရယုကား၊ စစ္ျပဳဆိုင္တိုက္၊ ငရကၡိဳက္ဟု၊ ၀န္း၀ိုက္နီျငား၊ ဘီလူးမ်ားကို၊ ထြားထြားညက္ညက္၊ အကုန္ဖ်က္မွ၊ ေအာင္ခ်ဌာန၊ ထိုကစ၍၊ တြင္သႏြယ္႐ိုး၊ ရခိုင္မ်ိဳးဟု၊ ပတ္ဟိုးႏွမ့္သိ၊ ေက်ာ္ေဇာဘိ၏။ မွတ္သိေခၚျပဳ၊ မာရယုဟု၊ ႀကီးထုေတဇာ၊ မင္းမဟာလွ်င္၊ တည္လာအစ၊ ပထမသည္၊ ဓည၀တီ၊ ၿမိဳ႕ဌာနီ၌၊ ေလာကီစ်ာန္ျဖစ္၊ ဆယ့္ေျခာက္ႏွစ္တည္း။ သားခ်စ္သားငယ္၊ မာရေဇကား၊ ရႊီျပည္စိုးလွစ္၊ သံုးဆယ့္ႏွစ္တည္း။ တရစ္စိုးတုံ၊ မာရအုံကား၊ ရႊီဘုံနန္းမွာ၊ တိပဥၥာတည္း။ မာရရြယ္လွ်င္၊ စိုးသည္မွန္ျဖစ္၊ ေလးဆယ့္သွ်စ္တည္း။ သားခ်စ္ေခၚတြင္၊ မာရကင္ကား၊ စံရႊင္ေပ်ာ္ပါး၊ ငါးဆယ့္ငါးတည္း။ ႏြယ္မ်ားမတိမ္၊ မာရဇိန္မူ၊ ရြီယူတြက္က်ံဳး၊ သံုးဆယ့္သံုးတည္း။ ၿပိဳင္ႏႈန္းမျမင္၊ မာရတင္ကား၊ နန္းခြင္စံၿငိမ္း၊ ေဒြးတရိန္းတည္း။ စိုးသိမ္းေပ်ာ္လွ်က္၊ ခုႏွစ္ဆက္တြင္၊ က်က္က်က္ရန္ၿငိဳ၊ ငဆတ္အိုသည္၊ ၾကည္ညိဳမဟိ၊ ပုန္ကန္ဘိ၍၊ ဧက၀ိသာ၊ ႏွစ္သခၤ်ာတြင္၊ ခႏၶာငါးတန္၊ ျပတ္လီျပန္မွ၊ နန္းရံမင္းစစ္၊ သွ်စ္ဆက္ျဖစ္၏။ ႏွစ္ကိုေပါင္းကာ၊ တြက္ရြီပါက၊ သံုးရာသံုးဆယ္၊ ေျခာက္ႏွစ္၀ယ္လွ်င္၊ အကယ္မွန္စြာ၊ ျဖစ္လီပါသည္၊ တခါနန္း႐ိုးဆက္ျပန္တည္း။ ။

(၂၇) ဆက္ျပန္နန္း႐ိုး၊ ရႊီထီးမိုး၍၊ ႏြယ္မ်ိဳးသန္႕စင္၊ မာရတင္ဟု၊ မည္ပင္တြင္ျခင္း၊ ထိုသည္မင္း၏၊ သားႀကီးျဖစ္ထ၊ ႀကီးေတဇႏွင့္၊ ဒြါလစႏၵရား၊ နန္းတက္ျငားခါ၊ ႏွစ္မွာေလးဆယ္၊ ခ်မ္းသာေပစြ၊ ဆိုကုန္ၾက၏။ ေသာလစႏၵရား၊ ထိုမင္းဖ်ားမူ၊ တြက္ျငားရြီက်ဳံး၊ သံုးဆယ့္သံုးတည္း။ လက္႐ုံးႀကီးထ၊ နီႏွင့္လသို႕၊ သူရိယစႏၵရား၊ မင္းျမတ္ကားမူ၊ စံစားသံုးဆယ္၊ ခုႏွစ္၀ယ္တည္း။ ဘုန္းၾကြယ္ထြန္းပ၊ တုမမွ်သည္၊ ကာလစႏၵရား၊ ေလးဆယ္စား၏။ သားတဥၥစႏၵရား၊ ႃခြီရံမ်ားႏွင့္၊ စံျငားတံုျဖစ္၊ သံုးဆယ့္တစ္တည္း။ တန္းထစ္ရီြမႈ၊ မွတ္ေတာ္ျပဳေလာ့၊ မဓုစႏၵရား၊ ႏွစ္ဆယ္အားျဖင့္၊ စံစားၿပီးမွ၊ ရန္မ်ိဳးခ၏။ ေဇယစႏၵရား၊ ေအာင္ဆုပြား၍၊ စိုးျငားအုပ္ခါ၊ ေလးဆယ္သာတည္း။ ေမာကၡစႏၵရား၊ မူးမတ္မ်ားႏွင့္၊ ထင္ရွားေက်ာ္ေခ်ာက္၊ ႏွစ္ဆယ့္ေျခာက္တည္း။ တေယာက္မွန္ထ၊ သားပုတၱမူ၊ ဂုဏစႏၵရား၊ ရီႊနန္းအားကို၊ သိမ္းျငားစိုးထ၊ ဒြါဒသတည္း၊ ဒိပၸေက်ာ္ၾကား၊ စႏၵရားကို၊ ၿမိဳမတ္သံုးေယာက္၊ ပုန္ကန္ေျမာက္၍၊ လြဲေဖာက္လီျငား၊ မတ္သံုးပါးတြင္၊ ရွိဖ်ားအမတ္၊ စိုးအုပ္ကြပ္ေသာ္၊ ရက္မွတ္သတၱာ၊ တေယာက္မွာကား၊ မွန္စြာသံုးလ၊ တေယာက္ကမူ၊ သွ်စ္လဟူ၏။ စိုးယူသိမ္းျမန္း၊ ေအာင္ခန္းထိန္လင္း၊ ကိုးဆက္မင္း႐ို႕၊ စိုးလွ်င္းေသာခါ၊ ႏွစ္ေပါင္းမွာမူ၊ ႏွစ္ရာ့သွ်စ္ဆယ္၊ မွန္ေပထစ္ထစ္၊ စိုင္ဆက္ျဖစ္သည္၊ ေထာင္လွစ္ထီးနန္းထပ္မံတည္း။ ။

(၂၈) ထပ္မံထီးနန္း၊ တည္လတ္ထြန္း၍၊ တန္ခိုးႀကီးလွ၊ နီႏွယ္ပသည္၊ ဂုဏစႏၵရား၊ ထိုမင္းဖ်ား၏၊ ဖြားထပုတၱာ၊ ကံရာဇာႀကီး၊ စိုးၿပီးအုပ္ကာ၊ ေလးဆယ္မွာ၀ယ္၊ စြန္းပါတႏွစ္၊ ျဖစ္တံုရစ္၏။ ညီခ်စ္ကနိဌာ၊ ေလာင္းပြင့္လ်ာမူ၊ ကံရာဇာငယ္၊ တင့္တယ္ထြန္းပ၊ ဆတၱိသတည္း။ ဣႏၵသူရိယာ၊ ပံတိသာႏွင့္၊ ဆက္ကာရိပ္ၿငိမ္၊ အသူရိႏၵ၊ သူရိယလွ်င္၊ စိုးထသကၠ၊ သံုးဆယ္ျပ၏။ သာရမိတၱ၊ စိုးအုပ္ပသည္၊ အ႒၀ီသ၊ သူရိယမူ၊ ဧကတရိန္း၊ ျဖစ္တုံၿပီးမွ၊ မင္းထီးမင္းပါ၊ ႏွစ္ပါးမွာကား၊ ဓမၼ၀ီသ၊ အညီမွ်၏။ သည္ပထိုေနာင္၊ မင္းစည္ေပါင္ကား၊ တြက္ျငားရြီစစ္၊ ႏွစ္ဆယ့္သွ်စ္တည္း။ ညီခ်စ္အရင္း၊ တံတိုင္းသင္းႏွင့္၊ ပြင့္လင္းစည္ပင္၊ ေက်ာ္ေခါင္စင္ဟု၊ ျဖစ္က်င္တံုျငား၊ မင္းႏွစ္ပါး႐ို႕၊ မျခားစိုးရစ္၊ သံုးဆယ့္တစ္စီ၊ ခတ္လစ္တံဆိတ္၊ စႏၵမိတ္ကား၊ စိုးျငားတံုရစ္၊ ႏွစ္ဆယ့္တစ္တည္း။ ျဖစ္သည္စိုင္လွ်က္၊ ဆယ့္ႏွစ္ဆက္လွ်င္၊ ရြီတြက္စစ္ခါ၊ ႏွစ္၀ါသာကား၊ သံုးရာ့ငါးဆယ္၊ ေျခာက္ႏွစ္သြယ္သည္၊ စံပယ္ရႊင္ပနတ္ဟန္တည္း။ ။

(၂၉) နတ္ဟန္ရႊင္ပ၊ အနႏၵဟု၊ အဘယရာဇာ၊ အတၱိသာတည္း၊ လက္ယာစည္သူ၊ ဒြတၱိဟူ၏။ ျမင့္မူစိုးရ၊သီဟကလည္း၊ ရႊီထမွန္က်ံဳး၊ ေလးဆယ့္သံုးတည္း။ ပတ္ကုန္း၀န္းရံ၊ မင္းဘုန္းသန္ကား၊ ေပ်ာ္စံတံုရစ္၊ သံုးဆယ့္တစ္တည္း။ တထစ္စံသီး၊ သကၠမႊီးက၊ န၀စတၱာ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ပါ၏။ ေဇယ်နႏၵသူ၊ ဘုန္းညြန္႕လူသည္၊ ရိပ္ျဖဴျဖန္႕လွစ္၊ ငါးဆယ့္တစ္တည္း။ တလွစ္တံုမူ၊ တကၠသူကား၊ ရြီယူခ်ီေျမာက္၊ ေလးဆယ့္ေျခာက္တည္း။ ေက်ာ္ေခ်ာက္ေၾကျငာ၊ လကၡဏာကား၊ သတၱာတရိ၊ စိုးစံဘိ၏။ မွတ္သိတံုလွစ္၊ ဂုဏရာဇ္ကား၊ သွ်စ္ႏွစ္ေလးဆယ္၊ အသိလြယ္တည္း။ နီႏွယ္ထြန္းသစ္၊ သီ၀ရာဇ္ကား၊ အက္ႏွစ္တရိ၊ စိုးစံဘိ၏။ မည္ဟိေက်ာ္ဟီး၊ မင္းလွမႊီးကား၊ စံစားတံုျဖစ္၊ သံုးဆယ့္တစ္တည္း။ တလွစ္ထိုမွ၊ ပူရိႏၵလွ်င္၊ ဓမၼဆ႒၊ စိုးပိုင္သ၏။ သိဒၶတကုမၼာ၊ ေဒြး၀ိသာႏွင့္၊ စိုင္ကာဆက္ၿပီး၊ မင္းလွႀကီးကား၊ ရႊီထီးျဖန္႕ထ၊ သတၱစာလိ၊ ျဖစ္တံုဘိ၏။ ဘုန္းဟိသာစည္၊ မင္းလွငယ္ကား၊ ႏွစ္ဆယ့္ေလးႏွစ္၊ စည္းစိမ္ျဖစ္၏။ ရြီစစ္ႏွစ္မွာ၊ တြက္ျခစ္ပါမူ၊ ပဥၥာန၀၊ ပညာသတည္း။ ရာဇဘုန္းမိုး၊ ရႊီနန္းစိုးသား၊ ႏြယ္႐ိုး၀ံသ၊ စိုင္၍ျပေသာ္၊ ျဖစ္ထတံုျငား၊ တဆယ့္ငါးသည္၊ ထင္ရွားမင္းဆက္အမွန္တည္း။ ။

(၃၀) အမွန္မင္းဆက္၊ စိုင္မပ်က္သည္၊ ထီးခ်က္ျဖန္႕လွစ္၊ ေစတရာဇ္ကား၊ အႏွစ္သံုးဆယ္၊ ေပ်ာ္စံေပ၏။ ဘုန္းႄကြယ္လွ်ံထြန္း၊ မ်က္ႏွာ၀န္းမူ၊ ရႊင္လန္းစံျဖစ္၊ သံုးဆယ့္တစ္တည္း။ ႏွစ္ရွည္ၾကာၿပီး၊ လက္႐ုံးႀကီးကား၊ သတ္ဒြီးယူဘိ၊ မွတ္ကုန္ဘိေလာ့။ သီရိကမၼသုႏၵ၊ အတၱိသတည္း။ နႏၵေကာဘယ၊ ေစာမင္းလွမူ၊ စိုးထစံလွစ္၊ သတ္ေဒြးျဖစ္၏။ သားခ်စ္တမူ၊ မင္းနံျဖဴကား၊ ႏွစ္ဆယ္ဟူ၏။ မင္းနံလွမူ၊ အ႒၀ီသ၊ စံထျဖစ္ေပ၊ မင္းေခါင္ငယ္ကား၊ တဆယ့္ကိုးႏွစ္။ တက္သစ္ဘုန္းေရာင္၊ လက္႐ံုးေထာင္သား၊ ေလာက္ေခါင္ရာဇာ၊ ေလးဆယ္သာလွ်င္။ ရာဇာမင္းငယ္၊ ေပ်ာ္လွစည္ကား၊ စိုးသည္မွန္ေျမာက္၊ ေျခာက္ႏွစ္ေရာက္၏။ ထြန္းေတာက္ဘုန္းသမၻာ၊ သာယာလွသား၊ ဓည၀တီ၊ ၿမိဳ႕သိင္ဂီသည္၊ တလီက်ိန္းခန္း၊ မေကာင္းထြန္း၍၊ ထီးနန္းသိမ္းထ၊ ေျပာင္းၿပီးမွလွ်င္၊ ရႏၷ၀ႏၵာ၊ ျမစ္ညာဆီ၏၊ ျမနီလာစက္၊ လက္ယာဘက္၌၊ ေအာင္ခ်ဌာန၊ ထီးနန္းခ်ေသာ္၊ ႏွစ္လရက္လွ်င္၊ မျမင့္ခင္၌၊ တိုင္ပင္ညီျငား၊ မတ္သံုးပါး႐ို႕၊ ပုန္စားၿပီးလွ်င္၊ မင္းျပဳက်င္၏။ သိထင္ေက်ာ္ေခ်ာက္၊ ႏွစ္ႏွစ္ေျမာက္၏။ ေနာက္မင္းေလးႏွစ္၊ ဆက္ကာျဖစ္၏။ မေကာင္းခိုက္ရန္၊ ေဒါသမာန္ျဖင့္၊ ပုန္ကန္ျပဳလွ်က္၊ ကၽြန္သံုးဆက္႐ို႕၊ ႏွိပ္စက္လႈပ္လွ်ား၊ မင္းျပဳျငားေသာ္၊ စကားႏႈတ္ပြင့္၊ အစိုင္သင့္ျဖင့္၊ ကံသံုးဆင့္ၿမိဳ႕၊ သမိုက္စို႕လွ်က္၊ လူ႐ို႕မ်ားဖ်င္၊ ေခၚၾကက်င္သည္။ ႏွစ္လွ်င္တြက္စစ္၊ ႏွစ္ရာျဖစ္လွ်က္၊ စြန္းရက္ခုႏွစ္ဆယ္၊ အႏြယ္ေရာယွက္၊ ဆယ့္သံုးဆက္လွ်င္၊ အပ်က္အက်ပ္၊ ေရာထြီးလတ္သည္၊ မွတ္ေလာ့မႄကြင္းမက်န္တည္း။ ။

(၃၁) မက်န္မႄကြင္း၊ ျပည္ခပင္းကို၊ ႐ုန္းရင္းျပဳေျမာက္၊ မတ္သံုးေယာက္႐ို႕၊ ရွိေနာက္ဘယ္ညာ၊ ဖ်က္ဆီးခါမွ၊ ပဥၥာလရာဇ္၊ တိုင္းသနစ္ဟု၊ ျဖစ္သည္သာစည္၊ သင္းတြဲျပည္ကို၊ ဆက္ရွည္စိုးဘိ၊ နာမဟိသား၊ အဘိရာဇာ၊ သားသဲခ်ာမူ၊ ကံရာဇာႀကီး၊ ခ်ီလာၿပီးမွ၊ တိမ္နီမိုးေဆာင္း၊ ေက်ာက္ပန္းေတာင္း၌၊ ၿမိဳ႕ေကာင္းတည္ခယ့္၊ ရန္မ်ိဳးဖယ့္လွ်က္၊ ႏွစ္ဆယ့္ေလးႏွစ္၊ စိုးသည္ျဖစ္မွ၊ တလွစ္ေဖာ္ထုတ္၊ သီရိဂုတ္၌၊ အဟုတ္မွန္စြာ၊ ၿမိဳ႕တည္ပါေသာ္၊ ျမင့္ၾကာမရ၊ ေလးလမွ်လွ်င္၊ ခြါရတံုျငား၊ ေျပာင္း၍လားေသာ္၊ သိၾကားမာဃ၊ ညႊန္လာျပသား၊ ဓည၀တီ၊ ၿမိဳ႕ဌာနီကို၊ တလီတြက္စစ္၊ သကၠရာဇ္ေကာဇာ၊ ႐ူပကာတြင္၊ တည္လာျပဳလွစ္၊ ထီးနန္းစိုက္၍၊ ဟိုး႐ိုက္ေက်ာ္ထ၊ ပုတၱိသတည္း။ ဥပရာဇ၊ အိမ္ရွိရသား၊ သီလရာဇာ၊ ဆက္ျပန္လာ၍၊ အ႒ာေပတ၊ ႏွစ္ေပါင္းရ၏။ ၀ါသုရရာဇာ၊ နန္းဘုံသာ၌၊ ဧကာရာမ၊ စိုးအုပ္သခ်င့္။ နႏၵ၀ိဘူရ၊ စာလိသျဖင့္၊ ပုဏၰသူရိယာ၊ ထိုမင္းမွာကား၊ ဓမၼတရိ၊ ျဖစ္တံုဘိ၏။ သိရိနႏၵာ၊ သခၤ်ာႏွစ္တိ၊ သိလိုဘိမူ၊ တရိ၀ီသာ၊ စႏၵိမာကား၊ ဆက္လာျပန္ခယ့္၊ သံုးဆယ့္ခုႏွစ္၊ စိုးသည္ျဖစ္၏။ သားခ်စ္မည္ဟိ၊ သီရိနႏၵာ၊ ႏွစ္စာလီသ၊ စံစားရ၏။ မင္းလွဘုန္းသန္၊ သီဟရံကား၊ ႏိုင္ငံေက်ာ္ေခ်ာက္၊ ေလးဆယ့္ေျခာက္တည္း။ ထြန္းေတာက္နီတု၊ သီဟႏုကား၊ စိုးၪပမွန္ထ၊ ႏွစ္ဆယ္ျပႈ။ ပရတရာဇ၊ စိုးရတံုလစ္၊ သံုးဆယ့္တစ္လွ်င္၊ ဘုန္းသစ္ပြင့္ႀကံဳ၊ နီလဂုဏ္ကား၊ ေရာင္ဟုန္ထြန္းပ၊ ပါဒသ၌၊ ဧကတိသံု၊ သီရိဂုဏ္ကား၊ ရႊီဘံုစိုးရ၊ ေဇာဗီသတည္း။ ႏွစ္ရအစု၊ ရြီတြက္ၪပေသာ္၊ စတုအ႒၊ ဧကျပ၏။ ရာဇ၀င္ေရး၊ တဆယ့္ေလးသည္၊ စည္းေ၀းဗိုလ္ထုမ်ားစြာတည္း။ ။

(၃၂) မ်ားစြာဗိုလ္ထု၊ စည္းေ၀းျပဳ၍၊ ႏိႈင္းတုမဲ့စြာ၊ သမံဇာမူ၊ ပဥၥာတိသ၊ စိုးအုပ္ပ၏။ သု၀ဏၰကုမၼာ၊ မင္းျမတ္စြာကား၊ ဘုံသာဥကင္၊ ဆယ္ႏွစ္ရႊင္၏။ သက္တင္ျဖဴမွာ၊ ေလးဆယ္လာ၏။ ေတဇာဘုန္းထူး၊ သက္တင္ဦးကား၊ ရႊင္ျမဴးစံပ၊ ေဒြးေပတတည္း။ ေဇတ၀န္မင္း၊ ဆတၱိရင္းတည္း။ မယြင္းမွန္စြာ၊ မုဥၥယာကား၊ ေပတာရာမ၊ ရႊင္စံပ၏။ ကုမၼာရ၀ိသုဒၶိ၊ မင္းဘုန္းဟိကား၊ ရွည္ဘိအာယု၊ သွ်စ္ဆယ္ျပဳ၍၊ စြန္းမႈခုႏွစ္၊ စိုးတံုရစ္၏။ သားခ်စ္သားစု၊ ပ်ိဳရြယ္ႏုသည္၊ ၀ါသုမၢလ၊ မင္းမတ္လွမူ၊ ရႊင္ပနန္းထဲ၊ သံုးဆယ့္ေလးတည္း။ ရႊီသဲေယာင္းလွ၊ သုရိႏၵကား၊ ဧကတိသာ၊ စိုးအုပ္ပါ၏။ ရာလမာယု၊ ေပ်ာ္မႈစံကာ၊ ဒြတၱိသာတည္း။ နာလမာယု၊ အတၱိျပဳ၏။ ၿပိဳင္တုကင္းကုန္၊ ၀ိရတဂုဏ္ကား၊ ရႊီဘုံနန္းစိုက္၊ ႏွစ္ဆယ့္ႏွစ္တည္း။ သားခ်စ္မ်က္႐ႈ၊ ၀ိသုရာဇာ၊ အတၱိသာတည္း။ သီရိရာဇာ၊ ေစာမင္းလ်ာကား၊ ပဥၥတိသံ၊ နန္းဘုံစံ၏။ ကုလံ၀ံသ၊ နရိႏၵ႐ို႕၊ စိုးထနန္းထက္၊ ဆယ့္ေလးဆက္တည္း၊ တြက္ခ်လီခါ၊ ႏွစ္၀ါသာမူ၊ ေလးရာေက်ာ္လွစ္၊ ကိုးဆယ္ျဖစ္ တထစ္မယြန္း၊ အစိုင္ထြန္းသည္၊ ရႊီနန္းသိဂၤါေအာင္ခ်ာတည္း။ ။

(၃၃) ေအာင္ခ်ာသိဂၤ၊ စိုးစံပသည္၊ သူရိယစႏၵာ၊ မင္းျမတ္စြာကား၊ မဟာမုနိ၊ ဆရံသိျဖင့္၊ ထြန္းညီးေရာင္ေတာ္၊ ႐ုပ္႐ွင္ေတာ္ကို၊ သံုးေဘာ္သနင္း၊ တရားမင္းအား၊ ၀ပ္စင္းျပဳထ၊ ေတာင္းပန္ခ၍၊ ဓည၀တီ၊ ၿမိဳ႕ဌာနီတြင္၊ သိင္ဂီေမာက္ေမာက္၊ ေက်ာင္းေတာ္ေဆာက္ကာ၊ ၀မ္းေျမာက္စိတ္ျဖဴ၊ လွဴေတာ္မူ၏။ ဘုန္းထူးျမတ္စြာ၊ သာသနာလည္း၊ ေရာင္၀ါေတာက္ထြန္း၊ နိညထြန္း၏။ ပြင့္လန္းသာယာ၊ ထိုရာဇာကား၊ စိုးျငားမွန္ေပ၊ ႏွစ္ငါးဆယ္ႏွင့္၊ စြန္း၀ယ္ႏွစ္ႏွစ္၊ အမွန္ျဖစ္၏။ သားခ်စ္ရာဇာ၊ ဥပရာမူ၊ သူရိယဓိပတိ၊ ေစာဘုန္းဟိကား၊ မွန္ဘိစိုးထ၊ တိပဥၥတည္း။ သူရိယ႐ူပ၊ ပႏၷရျဖင့္၊ သူရိယာစႏၵလ၊ ေဒြးဆတၱႏွင့္၊ သူရိယာစကၠ၊ စိုးထမေႏွး၊ ေလးဆယ့္ေလးတည္း။ သူရိယာနာထ၊ သိဂၤနန္းရံ၊ ေလးဆယ္စံ၏။ ပုတၱံသားလွ၊ နာမမည္ဟိ၊ သူရိယ၀ံသာ၊ ကိုးႏွစ္ၾကာ၍၊ သူရိယာ၀ႏၵ၊ ေျခာက္ႏွစ္ျပ၏။ သူရိယကလ်ာ၊ ဘုန္းသမၻာႏွင့္၊ အ႒ာရသ၊ စိုးၿပီးမွလွ်င္၊ သူရိယမုခ၊ ဆဗၺီသတည္း။ သူရိယေဇတ၊ စိုးထတံုလွစ္၊ သံုးဆယ့္တစ္တည္း။ ျဖစ္သည္စိုင္လွ်က္၊ ဆယ့္ႏွစ္ဆက္႐ို႕၊ နန္းထက္စိုးကာ၊ ႏွစ္ေပါင္းမွာမူ၊ သံုးရာေက်ာ္လစ္၊ ကိုးဆယ္ျဖစ္၏။ ႄကြင္းရစ္စြန္းလြန္၊ သွ်စ္ႏွစ္မွန္သည္၊ ဧကန္မွတ္ၾကသင့္စြာတည္း။ ။

(၃၄) သင့္စြာမွတ္ၾက၊ ထီးျဖဴလွႏွင့္၊ သူရိယပုညာ၊ သွ်စ္ႏွစ္သာတည္း။ သူရိယာကုလ၊ တိ၀ီသဟု၊ သူရိယပဘာ၊ ပဥၥမၼာျဖင့္၊ သူရိယာစိၾတ၊ ဆယ့္သွ်စ္မွ်လွ်င္၊ သူရိယေဇဌ၊ ေဒြး၀ီသတည္း။ သူရိယာ၀ိမလ၊ သွ်စ္ႏွစ္ျပ၏။ သူရိယေယႏု၊ ေဒြးေဒြးျပဳ၏။ သူရိယကံသ၊ ဆယ့္ေျခာက္ရ၏။ သူရိယသက်ာ၊ သွ်စ္ႏွစ္ၾကာ၏။ သူရိယသီရိ၊ ၀ီသတိတည္း။ သူရိယေကသိ၊ ကိုးႏွစ္ဟိ၏။ သူရိယကုမၼ၊ တိဓမၼတည္း။ သူရိယေကတု၊ စိုးျပဳစံပ၊ ေဒြးေပတတည္း။ ရာဇ၀ံသာ၊ မင္းဆက္မွာကား၊ ရြီကာတြက္က်ံဳး၊ တဆယ့္သံုးတည္း။ စု႐ုံးႏွစ္မွာ၊ ေပါင္းေႏွာပါေသာ္၊ ႏွစ္ရာ့ေလးဆယ္၊ ေလးႏွစ္ေပတည္း။ အႏြယ္စိုင္ထ၊ သူရိယဟု၊ ေခၚၾကသခ်ည္း၊ ဆက္ကာတည္းလွ်င္၊ ကမၸည္းသိထင္၊ ေမာ္ကြန္းတင္သည္၊ ၀န္းက်င္သွ်စ္ရပ္ဒီသာတည္း။ ။

(၃၅) ဒိသာသွ်စ္ရပ္၊ ၾကားႏွမ့္စပ္သား၊ နတ္မ်ိဳးႏြယ္လာ၊ မဟာတဥၥစႏၵရား၊ မည္ထင္ရွားသား၊ ေက်ာ္ၾကားဘုန္းထူး၊ ေအာင္စည္က်ဴး၍၊ ေရာင္ျမဴးေတာက္ထြန္း၊ ရႊီဘံုနန္းကို၊ စိုးျမန္းတႏွစ္၊ ၿပီးတံုရစ္မွ၊ ခုႏွစ္အဂၤါ၊ ျပည့္စံုပါသား၊ မဟာဗလ၊ နဂရဟု၊ ဓည၀တီ၊ ၿမိဳ႕ဌာနီသည္၊ တလီက်ိန္းခန္း၊ မေကာင္းထြန္း၍၊ ထီးနန္းစိုက္သင့္၊ ကံသံုးဆင့္ကို၊ ရွည္ျမင့္စိမ့္ငွာ၊ တည္လီပါလည္း၊ မၾကာမတင္၊ တႏွစ္တြင္၀ယ္၊ ပ်က္က်င္ေပမွ၊ ထိုၿမိဳ႕ကသည္၊ ခြာထေျပာင္းဘိ၊ ေ၀သာလိဟု၊ တြင္သိႏိႈင္းဆ၊ ၿမိဳ႕သာလွကို၊ ရြီတြက္သခၤ်ာ၊ ႏွစ္ေကာဇာမူ၊ တရာ့ငါးဆယ္၊ ႏွစ္ႏွစ္၀ယ္တြင္၊ ဘုန္းႄကြယ္မင္းမြန္၊ တည္လာျပန္၍၊ တဖန္စိုးရစ္၊ ႏွစ္ဆယ့္ႏွစ္တည္း။ တက္သစ္နီလ၊ ေကာင္းျခင္းပသည္၊ သူရိယစႏၵရား၊ မင္းဖ်ားကမူ၊ ဆန္းျပားအံံ့ဖြယ္၊ နန္းဘုံလယ္၌၊ စံေပဧကန္၊ ႏွစ္ဆယ္မွန္၏။ ႏိုင္ငံက်ယ္ေျပာ၊ ဇမၼဴေၾကာ၀ယ္၊ ေမာလစႏၵရား၊ လက္႐ုံးအားႏွင့္၊ စံစားအုပ္စိုး၊ တဆယ့္ကိုးတည္း။ ျပည့္ၿဖိဳးပည၊ ကုသလေၾကာင့္၊ ေပါလစႏၵရား၊ ေခါင္ထြတ္ဖ်ားကား၊ ၀န္းလွ်ားျခံရံ၊ တင့္စိုးစံပ၊ ဆဗၺီသတည္း။ ကာလစႏၵရား၊ ကိုးႏွစ္စား၏။ မျခား၀ံသ၊ စိုင္ျဖစ္ၾကသည့္၊ ထူလစႏၵရား၊ ေက်ာ္ႏွမ့္ၾကားသား၊ မင္းဖ်ားပရေမ၊ ေစာဘုန္းႄကြယ္လည္း၊ ႃခြီေရြရံကာ၊ နန္းဘုံသာ၌၊ န၀ါအတၱိ၊ စံစားဘိ၏။ သီရိစႏၵရား၊ ဥကင္ဖ်ား၀ယ္၊ ၾကယ္မ်ားရံကာ၊ လပမာသို႕၊ ခ်မ္းသာစံရ၊ ဒြတၱိသတည္း။ သိဂၤစႏၵရား၊ မင္းဖ်ားထြတ္ေခါင္၊ နန္းေတာင္ညာထက္၊ ေသာဠႆတည္း။ စူဠစႏၵရား၊ ထိုမင္းဖ်ားကား၊ စိုးျငားအုပ္ကာ၊ ေျခာက္ႏွစ္ၾကာ၏။ စိုင္လာမပ်က္၊ အဆက္ဆက္လွ်င္၊ ေသာင္းက်က္ေက်ာ္ၾကား၊ စႏၵရား႐ို႕၊ သိၾကားပီးဆက္၊ လွံလက္နက္ျဖင့္၊ အုပ္ၾကက္လႊမ္းမိုး၊ ထိန္ဟိန္႕ႀကိဳးသည္၊ လူမ်ိဳး႐ိုခညြတ္လာတည္း။ ။

(၃၆) ညြတ္လာ႐ိုခ၊ ဘုန္းေတဇေၾကာင့္၊ န၀ရတနာ၊ ျပည့္စုံပါသား၊ ျပည္သာပူရိ၊ ေ၀သာလိ၌၊ ဆျႏၵ႐ူပ၊ တရိႏၵဟု၊ ရြီထအစစ္၊ သကၠရာဇ္သည္၊ ေရာက္လစ္မွန္စြာ၊ ႏွစ္ေကာဇာတြင္၊ စိုင္ကာျခားျပဳ၊ မိလကၡဟု၊ ေခၚမူသိတံု၊ အျမတံုမူ၊ နန္းဘုံသတၱ၊ စံၿပီးမွတည္း၊ သားငလွပ္ပ်ဴ၊ ေျမာက္ဦးထူ၍၊ သိမ္းယူစိုးရစ္၊ တဆယ့္ႏွစ္မွ၊ တလွစ္ထိုေနာင္၊ သပိတ္ေတာင္ကို၊ တည္ေထာင္ျပန္ျဖစ္၊ တဆယ့္သွ်စ္တည္း။ သကၠရာဇ္မွာ၊ တြက္ရြီပါေသာ္၊ သံုးရာငါးဆယ္၊ ေျခာက္ခု၀ယ္၌၊ စင္စစ္ထင္ရွား၊ စႏၵရား၏၊ သားရင္းမွန္ပင္၊ သက္မည္တြင္သား၊ ငမင္းငတံုး၊ ေတဇာဘုန္းႏွင့္၊ လက္႐ုံးျမန္းၾကက္၊ စမၸ၀က္ကို၊ တည္လွ်က္စိုးလာ၊ ေဇာဗီသာတည္း။ ရြီကာေပါင္းထ၊ ႏွစ္အရကား၊ ဧကဆ႒ာ၊ မင္းစိုင္မွာမူ၊ ေအာင္ခ်ာနဂိုရ္၊ သံုးဆက္ဆိုသည္၊ ဗဟိုရႊီစည္ရစ္မြန္းတည္း။ ။

(၃၇) ရစ္မႊန္းရႊီစည္၊ ဗဟိုလယ္၌၊ ငါးမည္အဂၤါ၊ ျပည့္စံုပါ၍၊ ပဥၥာေခၚထ၊ ၿမိဳ႕သိဂၤကို၊ သကၠရာဇ္မွာ၊ ခတ္အတၱာႏွင့္၊ တိသာေရာက္လွ်င္၊ ေခတၱသင္သည္၊ မွန္ပင္ဆယ္ႏွစ္၊ စိုးသည္ျဖစ္မွ၊ ညီခ်စ္အရင္း၊ စႏၵသင္းသည္၊ ပြင့္လင္းဘုံသာ၊ နန္းေအာင္ခ်ာ၀ယ္၊ ဧကာဒသ၊ စံရႊင္ပ၏။ ထိုမွတမူ၊ မင္းရင္ျဖဴကား၊ ခြန္ယူသိမ္းမိုး၊ ဆယ္ႏွစ္စိုး၏။ ႏြယ္႐ိုးမွန္ထ၊ နာဂသူရိယ၊ သံုးႏွစ္ျပ၏။ သူရိယရာဇာ၊ ႏွစ္ႏွစ္သာတည္း။ ဆက္ကာထိုမွ၊ ပုဏၰကလည္း၊ စိုးထၾကည္ျဖဴ၊ ေလးႏွစ္ဟူ၏။ မင္းျဖဴႀကီးလွ်င္၊ ႏွစ္ႏွစ္ရႊင္မွ၊ စည္သဘင္အမတ္၊ တႏွစ္မွတ္ေလာ့။ မင္းျမတ္တမူ၊ မင္းနန္းသူလွ်င္၊ ရိပ္ျဖဴျဖန္႕ကာ၊ ငါးႏွစ္ၾကာ၏။ မင္းလာေတာ္ကား၊ ေျခာက္ႏွစ္စား၏။ မင္းကုလားႏွင့္၊ မင္းဘီလူး႐ို႕၊ ႏွစ္ဦးညီကာ၊ သံုးႏွစ္လာ၏။ သခၤယာေရး၊ တဆယ့္ေလးတည္း။ ပုေတၱးမင္းသန္၊ သွ်စ္ႏွစ္စံ၏။ တဖန္မင္းပတိ၊ တရိသံုးႏွစ္၊ စိုးစံျဖစ္၏။ စင္စစ္မွန္စြာ၊ ႏွစ္ေပါင္းမွာကား၊ ပဥၥာအ႒၊ သိကုန္ၾကေလာ့။ ၀ံသစိုင္လာ၊ မင္းဆက္မွာမူ၊ ပႏၷရသာ၊ ျဖစ္ကုန္ပါသည္၊ သိဂၤါစံဘုံရႊီနန္းတည္း။ ။

(၃၈) ရႊီနန္းစံဘုံ၊ စိုးအုပ္တံု၍၊ ျပည့္စံုအဂၤါ၊ မင္းလက္ယာမူ၊ ပဥၥအ႒၊ စတုကဟု၊ သကၠရာဇ္ေကာဇာ၊ ေရာက္ေသာခါ၌၊ တည္လာအဆက္၊ ၿမိဳ႕ေလာင္းၾကက္ကို၊ ျဖဴရြက္ျဖန္႕မိုး၊ သံုးႏွစ္စိုး၏။ ေကာင္းက်ိဳးမဟိ၊ ျဖစ္တံုဘိ၍၊ အ႒ိအ႒ာ၊ စတုရာဟု၊ ေကာဇာေရာက္ခ်ိန္၊ ပရိန္ၿမိဳ႕သစ္၊ တည္ေထာင္လွစ္၏။ သံုးႏွစ္စံကာ၊ လြန္ၿပီးခါမွ၊ သီဟဗမင္း၊ တႏွစ္လွ်င္းတည္း။ တြင္ျခင္းေက်ာ္ဟီး၊ ရာဇာႀကီးလွ်င္၊ စံၿပီးဒြယာ၊ သည္ေနာက္မွာကား၊ သာကီ၀င္ႀကီး၊ တရိခါတြင္၊ သံုးႏွစ္လွ်င္တည္း။ သာကီ၀င္ငယ္၊ ဘံုနန္းလယ္တြင္၊ တဆယ္သွ်စ္ႏွစ္၊ စည္းစိမ္ျဖစ္၏။ တထစ္မွတ္ၾက၊ ေဂါရိလႏွင့္၊ ေကာလိယမူ၊ ၀ီသဟူ၏။ တမူစိုးလာ၊ ဒႆရာဇာကား၊ ဒြါသစိုးစံ၊ လြန္ခယ့္ျပန္ေသာ္၊ အနႏၲသီရိ၊ စိုးဘိႏွစ္ႏွစ္၊ တလွစ္တြက္ျပဳ၊ ႏွစ္ေပါင္းစုကား၊ စတုဆတိ၊ ျဖစ္တံုဘိ၏။ မွတ္သိတံုထ၊ ႏြယ္၀ံသမူ၊ အ႒မွန္စြာ၊ သွ်စ္ဆက္လာသည္၊ ေအာင္သာၿမိဳ႕မၾကငွန္းတည္း။ ။

(၃၉) ၾကငွန္းေအာင္ခ်ာ၊ ၿခိတ္ၿမိဳ႕သာကို၊ ေကာဇာႏွစ္ေရ၊ ေဖာ္ျပေပအံ့၊ ေနာေဒြပဥၥာ၊ ေရာက္ေသာခါ၌၊ ေတဇာတက္ဖ်ား၊ မင္းဘုန္းစားသည္၊ တည္ထားၿပီးမွ၊ ၿမိဳ႕နန္းခ်၍၊ စိုးထအုပ္လစ္၊ ခုႏွစ္ႏွစ္တြင္၊ စြန္႕လစ္ခႏၶာ၊ လြန္ၿပီးေသာ္က၊ ပဥၥကာလ၊ သံ၀စၦမူ၊ ဓမၼျဖစ္ထ၊ သိကုန္ၾကေလာ့။ ဂႏၶ႐ူေပၚ၊ သံုးႏွစ္ေက်ာ္မူ၊ ၿမိဳ႕ေတာ္က်ိန္းခန္း၊ မေကာင္းထြန္း၍၊ ထီးနန္းကနက္၊ အသစ္ဆက္လွ်က္၊ စမၸ၀က္မွာ၊ တည္တံုလာေသာ္၊ ျမင့္ၾကာမေျမာက္၊ ေျခာက္လေရာက္တြင္၊ ၿခိမ္းေျခာက္ျပဳလတ္၊ ေဒါသမွတ္၍၊ အမတ္စလင္ဗိုလ္၊ လူ၀န္တိုလွ်င္၊ ၿငိဳျငင္ထဲမွတ္၊ ပုန္ကန္လတ္၍၊ အက်ပ္ပ်က္ကို၊ ေျခာက္လဆို၏။ ႏွစ္ကိုေပါင္းက၊ ေတရသလွ်င္၊ ရာဇ၀င္မွာ၊ ေလးဆယ္သာတည့္၊ စိုင္လာျဖစ္ၾက၊ ဆိုႃမြက္ဟသည္၊ ျဗဟၼာထိပ္ေခါင္ဦးစြန္းတည္း။ ။

(၄၀) ဦးစြန္းျဗဟၼာ၊ ဘုန္းညြန္႕ျဖာသား၊ ေတဇာထြန္းလင္း၊ မဥၥဴသင္းသည္၊ ေကာင္းျခင္းသာစြာ၊ ၿမိဳ႕ပဥၥာကို၊ ငါးရာေက်ာ္လစ္၊ ေလးဆယ့္ႏွစ္ဟု၊ သကၠရာဇ္မွာ၊ တည္တံုပါ၍၊ ဧကာဧက၊ စံၿပီးမွလွ်င္၊ သားလွေရမြန္၊ ငပုဂၢံ႐ို႕၊ စိုးစံအညီ၊ ႏွစ္ႏွစ္စီတည္း။ သည္ၿပီးရကၡိဳင္၊ ငၾကံဳဆိုင္႐ို႕၊ နန္းထိုင္သံုးႏွစ္၊ အညီျဖစ္၏။ တလွစ္ငဆူ၊ ေလးႏွစ္ဟူ၏။ သိမ္းယူခြန္ဖ်င္း၊ ငေစြသင္းႏွင့္၊ ေခၚျခင္းမည္သီး၊ မင္းေခါင္ႀကီးဟု၊ တြင္ၿပီးတသြယ္၊ မင္းေခါင္ငယ္ႏွင့္၊ ဆက္ႏြယ္စိုင္လာ၊ ကမၻာေလာင္ႀကီး၊ မည္သီးတျဖာ၊ ကမၻာေလာင္ငယ္၊ ငါးဆက္၀ယ္ကား၊ စံပယ္အညီ၊ တႏွစ္စီတည္း။ တလီတြင္သီး၊ လက္ယာႀကီးမူ၊ စိုးၿပီးအုပ္ကာ၊ သွ်စ္ႏွစ္ၾကာ၏။ လက္ယာ၀င္ငယ္၊ စိုးသည္ဆယ့္တစ္၊ တလွစ္မယြင္း၊ သနပင္းကား၊ စိုးျခင္းအကယ္၊ သံုးႏွစ္ေပတည္း၊ ငနယ္သိမ္မူ၊ ေဒြးခ်ိန္မွတ္ထံုး၊ ငႏွလံုးကား၊ သံုးႏွစ္စား၏။ မွတ္သားတျဖာ၊ ႏွစ္ေပါင္းမွာကား၊ သတ္ပဥၥတာ၊ ေသာဠႆာစစ္၊ မင္းမ်ိဳးျဖစ္သည္၊ အသစ္ၿမိဳ႕ရြာက်ိန္း၀ပ္တည္း။ ။

(၄၁) က်ိန္းခန္းအသစ္၊ ရွာေဖြလစ္၍၊ မင္းစစ္မွန္စြာ၊ အေလာမာသည္၊ ပဥၥာတြင္ထ၊ ၿမိဳ႕ပူရကို၊ ေတဇတက္ၿဖိဳး၊ ႏွစ္ႏွစ္စိုးမွ၊ ရန္မ်ိဳးမပြက္၊ ၿမိဳ႕ေလာင္းၾကက္ကို၊ ရြီတြက္သကၠရာဇ္၊ ေျခာက္ရာႏွစ္တြင္၊ အသစ္တည္ထ၊ ထီးနန္းခ်လွ်က္၊ စိုးထေျခာက္ႏွစ္၊ လြန္ၿပီးရစ္မွ၊ သားခ်စ္ရႊီတူ၊ ရာဇသူႏွင့္၊ ရြီယူႏွစ္ဦး၊ မင္းေစာလူးမူ၊ ရႊင္ျမဴးပဥၥာ၊ ဥစၥနာသည္၊ န၀ါဧကံ၊ ကိုးႏွစ္မွန္၏။ ေစာမြန္အ႒၊ မင္းနန္းက်မူ၊ နာမတထူး၊ မင္းဘီလူး႐ို႕၊ မက်ဴးအညီ၊ ေလးႏွစ္စီတည္း။ ဘုန္းရႊီနန္းရပ္၊ အပ်က္က်ပ္သည္၊ မတ္စည္သဘင္၊ သံုးႏွစ္ပင္တည္း။ ေခၚတြင္အံ့ခ်ီး၊ တန္ခိုးႀကီးသား၊ မင္းထီးရာဇာ၊ ျမင့္ရွည္ၾကာသည္၊ တရာေျခာက္ႏွစ္၊ နန္းစံျဖစ္၏။ သားခ်စ္ဥစၥနာ၊ ႏွစ္ႏွစ္သာတည္း။ ဆက္ကာသီ၀ရာဇ္၊ သံုးႏွစ္ျဖစ္၏။ တလွစ္သိဥၥည္း၊ ေလးႏွစ္ျမဲ၏။ ေက်ာ္သဲရာဇသူ၊ တႏွစ္ဟူသား။ ႏြယ္မူျခားက်င္၊ စည္သဘင္ကား၊ နန္းခြင္တက္ပိုင္၊ ႏွစ္ႏွစ္ဆိုင္လွ်က္၊ ျမင့္စိုင္ငါးလ၊ ေခ်ာ၍က်ေသာ္၊ မင္းလွဘုန္းတူ၊ ရာဇသူလည္း၊ ထီးျဖဴေဆာင္းမိုး၊ ေလးႏွစ္စိုး၏။ နန္း႐ိုးဆက္ယူ၊ သိဂၤသူသည္၊ ရိပ္ျဖဴသံုးတန္၊ မင္းေစာမြန္ကား၊ အမွန္ဒြယာ၊ ႏွစ္ေပါင္းမွာမူ၊ တရာ့ေျခာက္ဆယ္၊ ကိုးႏွစ္ေပတည္း၊ အႏြယ္မ်ိဳးစပ္၊ စိုင္မလပ္ဘဲ၊ အက်ပ္အပ်က္၊ ဆယ့္သွ်စ္ဆက္တြင္၊ ရကၡေအာင္ၿမီ၊ ပ်က္ကိန္းမႊီသည္၊ အနီမလွတိမ္းယြန္းတည္း။ ။

(၄၂) တိမ္းယြန္းမလွ၊ ျဖစ္လီရမူ၊ သာစြမို႕မို႕၊ ေလာင္းၾကက္ၿမိဳ႕ကို၊ မခ်ိဳ႕ရန္ပြား၊ တိုင္းကားႏိုင္ငံ၊ ျပည္ပုဂၢံက၊ နန္းစံစိုးေပ၊ ျမန္မင္းေဆြလွ်င္၊ ဗိုလ္ေျခမ်ားစြာ၊ ခ်ီ၍လာလွ်က္၊ ဘယ္ညာ၀န္းလစ္၊ တိုက္လွန္ျဖစ္မွ၊ သကၠရာဇ္အ႒၊ ဆသတၱတြင္၊ မည္သာတြင္ျငား၊ ျမင္စိုင္းစားႏွင့္၊ ေစာင့္စားနီမူ၊ တႏွစ္ဟူ၏။ အယူ႐ိုင္းစိုင္း၊ တလိုင္းေမာင္ခြင္၊ တႏွစ္ပင္တည္း။ ရွိခြင္ေအာက္သား၊ ေဖာင္းကစားမွာ၊ သံုးႏွစ္သာတည္း။ ေက်ာ္စြာေစာင့္ထား၊ ႏွစ္ႏွစ္စား၏။ ေနာင္ကားငေခြး၊ ကေလးေက်းေတာင္ညိဳ၊ တလဆို၏။ ႏွစ္ကိုေပါင္းထ၊ ရြီတြက္ဆေသာ္၊ ၀ီသာျပည့္ယုဂ္၊ ငါးလဆုတ္၏။ အယုတ္မုကၡ်၊ ျဖစ္ကုမ္ၾက၏။ ဆူပြေခ်ာက္ေခ်ာက္၊ ဤေျခာက္ေယာက္ေပ၊ ေအာက္သားတလိုင္း၊ အယူ႐ိုင္း႐ို႕၊ ၿပိဳင္ခိုင္းတိုက္ခါ၊ ဟိေသာခါ၌၊ ရာဇာေစာမြန္၊ ေရာက္လာျပန္ေသာ္၊ တဖန္ေလာင္းၾကက္၊ တည္လာဆက္သည္၊ နီထြက္လႏွယ္ေတာက္ထြန္းတည္း။ ။

(၄၃) ထြန္းေတာက္လႏွယ္၊ ရန္မ်ိဳးပယ္၍၊ ဘုန္းႄကြယ္ညြန္႕သန္၊ မင္းေစာမြန္ကား၊ အမွန္မပ်က္၊ ၿမိဳ႕ေလာင္းၾကက္ကို၊ ကနက္စိုက္ေဆာက္၊ စိုးအုပ္ေျမာက္ေသာ္၊ ထြန္းေတာက္နန္းမ၊ ဥကင္သကို၊ မိုထပ္ႏွစ္ႏွစ္၊ စိုးသည္ျဖစ္မွ၊ တလွစ္ယင္းက၊ သိၾကားျပသား၊ မိုး၀ေရာင္႐ႈး၊ ေသာ္တာျမဴးသို႕၊ ေျမာက္ဦးမည္သာ၊ ၿမိဳ႕ေအာင္ခ်ာကို၊ တည္လာျပဳလစ္၊ စိုးစံျဖစ္သည္၊ သကၠရာဇ္မွာ၊ ေဒြးျဖစ္န၀ါ၊ သတၱသာတည္း။ စံကာေလးႏွစ္၊ စိုးသည္ျဖစ္မွ၊ စင္စစ္မွန္ညီ၊ မင္းခရီကား၊ သိင္ဂီရႊီနန္း၊ စိုးစံျမန္းသည္၊ မယြန္းႏွစ္မွာ၊ ပဥၥာ၀ီသ၊ ျဖစ္ၾကရခ်င့္။ ေတဇဘုန္းတူ၊ ဘေစာျဖဴကား၊ ရြီယူတြက္က်ံဳး၊ ႏွစ္ဆယ့္သံုးတည္း။ လက္႐ံုးျဖန္႕ကာ၊ မင္းေဒါလ်ာမူ၊ စိုးလာဆယ္ႏွစ္၊ အမွန္ျဖစ္၏။ က်စ္လစ္ရြယ္ပ်ိဳ၊ ဘေစာညိဳကား၊ ျပည္ကိုစိုးခ်ဳပ္၊ ႏွစ္ႏွစ္ဟုတ္၏။ မယုဂ္ဘုန္းေခါင္၊ မင္းရန္ေအာင္မူ၊ စိုးေဆာင္နီထ၊ ေျခာက္လမွ်တည္း။ စလကၤာသူ၊ သတၱဟူ၏။ ထိန္႕ဆူေက်ာ္ျငာ၊ မင္းရာဇာမူ၊ ဓမၼ၀ီသ၊ မွတ္ကုန္ၾကေလာ့။ ဂဇာပတိ၊ ႏွစ္ႏွစ္ဟိ၏။ ဘုန္းတိမပို၊ မင္းေစာအိုမွာ၊ ေျခာက္လသာတည္း။ သဇာတမင္း၊ ေျခာက္ႏွစ္လွ်င္းႏွင့္၊ ရြီျခင္းအမွန္၊ မင္းဆက္စံျဖစ္၊ တဆယ့္တစ္တည္း။ ႏွစ္ကိုတြက္ဆ၊ ရြီေပကေသာ္၊ ဧကသတၱာ၊ ျဖစ္လီပါသည္၊ စိုင္လာမင္းဆက္အႏြယ္တည္း။ ။

(၄၄) အႏြယ္မင္းဆက္၊ စိုင္မပ်က္လွ်င္၊ ရႊီစက္ျဖန္႕ကာ၊ နန္းေအာင္ခ်ာ၀ယ္၊ ရာဇာမင္းပင္၊ ထြန္းလင္းက်င္ေသာ္၊ ေခၚတြင္မည္သာ၊ ႏွစ္ေကာဇာမူ၊ ရာမာန၀၊ ဘသ်ဴးစသာ၊ သိဂၤါေရာင္၀င္း၊ ေစာမင္းစံျမဲ၊ ေဒြးေဒြးမွတ္ပါ၊ မင္းတိကၡာလွ်င္၊ ဓမၼာဟူၿပီး၊ မင္းေစာႀကီးမူ၊ တလူထီးနန္း၊ သံုးႏွစ္ျမန္း၏။ ထြန္းေတာက္ေရာင္၀ါ၊ မင္းစၾကာမူ၊ သတၱာလည္ေကာင္း။ မင္းဖေလာင္းကား၊ မေစာင္းမလွစ္၊ ဆယ့္ႏွစ္ႏွစ္တည္း။ သားခ်စ္မွန္စြာ၊ မင္းရာဇာမူ၊ န၀ါဒသ၊ စိုးစံပ၏။ ေတဇေက်ာ္ေသာင္း၊ မင္းခေမာင္းကား၊ ထီးေဆာင္းျဖန္႕လွစ္၊ ဆယ့္ႏွစ္ႏွစ္တည္း။ တရစ္မွတ္လီ၊ ဟရီရာဇ၊ ေသာဠႆႏွင့္၊ စိုးထဘုန္းရႊီ၊ မင္းစနီကား၊ သၿပီေအာင္ခ်ာ၊ နန္းဘံုသာ၀ယ္၊ အ႒ာ၀ီသ၊ ရက္ဒိနႏွင့္၊ ၀ံသစိုင္လာ၊ ကိုးဆက္သာတည္း။ သံ၀စၦရ၊ ႏွစ္အရမူ၊ သတၱသတၱာ၊ မွတ္ၾကပါေလာ့၊ ဆိုရာတခန္းတသြယ္တည္း။ ။

(၄၅) တသြယ္တခန္း၊ ဆိုျပညႊန္းအံ့၊ ရႊီနန္းဘံုသာ၊ ၿမိဳ႕သိဂၤါ၌၊ ေကာဇာေထာင္ျပည့္၊ ေရာက္တံုလွည့္မူ၊ မည္ဘြဲ႕ကုသ၊ နရပတိႀကီး၊ ရႊီထီးေဆာင္းမိုး၊ သံုးႏွစ္စိုး၏။ သတိုးဓမၼ၊ သတၱသာတည္း။ ဆက္ကာစိုးျပဳ၊ စႏၵသုကား၊ အတုမဲ့စြာ၊ ဗာ၀ီသာႏွင့္။ ဥကၠာဗလ၊ သားပုတၱမူ၊ နာမတြင္ဘိ၊ သီရိသူရိယ၊ ဧကတၱတည္း။ ၀ရဓမၼရာဇာ၊ သတၱၾကာမွ၊ ဗိုလ္ပါစံုညီ၊ နန္းခ်လီ၏။ တခ်ီ႐ံုးစု၊ မဏိသုကို၊ မင္းျပဳတင္ၾက၊ တခဏတည္း။ ၀ရဓမၼာ၊ မင္းကိုသာလွ်င္၊ ထပ္ကာမယြင္း၊ ထီးနန္းႏွင္းမူ၊ ခ်က္ခ်င္းမၾကာ၊ နန္းဘံုသာက၊ ခ်ၿပီးမွတည့္၊ ေတဇထြန္း႐ႈ၊ မဏိသုကို၊ လု၍တဖန္၊ နန္းတင္ျပန္၏။ အမွန္မွတ္သိ၊ တႏွစ္ဟိမူ၊ မဏိသုအား၊ နန္းခ်ထားမွ၊ ၀ရဓမၼာ၊ မင္းရာဇာသည္၊ ဘံုခ်ာနန္းယံ၊ စိုးအုပ္စံ၏။ ႏိုင္ငံျပည္သူ၊ မၾကိဳက္မူက၊ မင္း၀ရကို၊ နန္းမွခ်ျပဳ၊ မဏိသုအား၊ နန္းတင္ထားၿပီး၊ ဘြဲ႕ေဆာင္နာမ၊ သူရိယကို၊ တင္ၾကထိုခါ၊ သံုးႏွစ္သာတည္း။ ခ်ကာနန္းမွ၊ မင္း၀ရကို၊ တင္ၾကတဖန္၊ သံုးႏွစ္မွန္၏။ တဖန္ထိုမွ၊ သူရိယသည္၊ ဒြယမွန္စြာ၊ စိုးတံုပါ၏။ ငတံုးမွာကား၊ ေနာ္ရထာေစာဟု၊ ခံၿပီးေသာမူ၊ ထီးျဖဴနန္းထက္၊ ဆယ့္ငါးရက္တည္း။ ျဖန္႕ၾကက္စိုးအုပ္၊ မာ႐ုပၸီယ၊ တႏွစ္ျပ၏။ ကာလမႏၶာတ္၊ တႏွစ္မွတ္ေလာ့။ မခၽြတ္ဗိုလ္လူ၊ မင္းေစာျဖဴကို၊ ဘြဲ႕မူနရာဓိပတိ၊ တင္ဘိသံုးႏွစ္၊ မၾကာရစ္ခင္၊ အားအင္လည္းျပဳ၊ ထီးနန္းလု၍၊ စႏၵသုဓမၼာ၊ မင္းကိုသာလွ်င္၊ တင္ပါနန္းထက္၊ ဆယ့္ေလးရက္တည္း။ တခ်က္မၾကာ၊ နရာဒိပၸ၊ ထိုမင္းလွအား၊ ပင့္ျငားတင္ၾက၊ ႏွစ္ဒြယႏွင့္။ ထိုကတခါ၊ ေက်ာ္သိဂၤါလွ်င္၊ စႏၵာ၀ိမလ၊ ဘြဲ႕နာမျဖင့္၊ စိုးထေျခာက္ႏွစ္၊ အမွန္ျဖစ္၏။ တလွစ္သတိုးလွ၊ စႏၵသူရိယာ၊ ေလးႏွစ္သာခ်င့္။ ဓမၼာသတၱ၊ ႏွစ္၀ႆႏွင့္၊ စြန္းပအကယ္၊ တဆယ္ေလးရက္၊ ရြီတြက္သခၤ်ာ၊ ခ်ိန္အခါတည္း၊ အာဏာစကၠ၊ တည္မက်ဘဲ၊ ေလာကထြတ္တင္၊ ျပည္သခင္ဟု၊ အသွ်င္ရာဇ၊ မင္းကိုမွ်လွ်င္၊ နန္းခ်နန္းတင္၊ ျပဳလတ္က်င္သည္၊ မ်ားဖ်င္သူပုန္ထို၀ယ္တည္း။ ။

(၄၆) ထို၀ယ္သူပုန္၊ ျပည္ကိုခ်ံဳ၍၊ မႊီတံုလႈပ္လွ်ား၊ ျပဳသည္မ်ားကို၊ ေယာက္်ားမွန္ထ၊ ဘုန္းေတဇႏွင့္၊ တႏၲဗိုလ္မင္း၊ အကုန္ခြင္းမွ၊ တြင္ျခင္းနာမ၊ ၀ိဇယႏွင့္၊ စိုးထအုပ္လစ္၊ သကၠရာဇ္သည္၊ ေဒြးသတ္အာဇံ၊ နန္းစံႏွစ္ကား၊ အက္ႏွင့္၀ီသ၊ သူရိယမူ၊ သိဂၤဘံုမွာ၊ သံုးႏွစ္သာတည္း။ နရာဓိပတိ၊ တႏွစ္ဟိက၊ နရပ၀ရ၊ ႏွစ္ႏွစ္ျပ၏။ ၀ိဇယမင္း၊ သွ်စ္ႏွစ္တြင္း၀ယ္၊ ေခၚျခင္းႏြယ္ျပား၊ ဘာသာျခားသည္၊ ကုလားကုက်ာ၊ ပုန္ကန္လာ၍၊ ကာလသူရတန္း၊ အမည္ဆန္းျဖင့္၊ သိမ္းျမန္းယူကာ၊ သံုးရက္သာတြင္၊ ေယွာင္ခြာပယ္ပစ္၊ မဒရာဇ္ကား၊ ငါးႏွစ္စိုးမွ၊ နရအဘယ၊ န၀ဧကု၊ သီရိသုမူ၊ မင္းျပဳသံုးလ၊ ပရမကား၊ စံစားတိရိ၊ ျဖစ္ၿပီးမွလွ်င္၊ အဘယရာဇာ၊ ကိုးႏွစ္လာ၏။ စႏၶသုမန၊ ေလးႏွစ္ျပ၏။ ၀ိမလသည္၊ ရက္ေလးဆယ္တည္း။ စမၸယ္ထြန္းပ၊ သတိႆကား၊ ေနာင္မွဓမၼရာဇ္၊ ငါးႏွစ္ျဖစ္ကာ၊ မဟာသမတ၊ နာမသေဘာ၊ ဘြဲ႕သေညာမူ၊ အေဂၢါပုည၊ ေခၚၾကတမူ၊ ႏွစ္ႏွစ္ဟူ၏။ ဆက္ယူစံလွ်က္၊ အပ်က္အက်ပ္၊ ေပါင္းယွဥ္အပ္ကာ၊ မ်ိဳးစပ္ႏြယ္ျခား၊ မင္းအမ်ားကို၊ တြက္ျငားလီေသာ္၊ တက်ိတ္ေက်ာ္၍၊ စြန္းေပၚငါးေယာက္၊ ျဖစ္တံုေျမာက္ၿပီး၊ ေနာက္ဆံုးႏွစ္မွတ္၊ စတုသတ္တြင္၊ ျပည္ျမတ္ရခိုင္၊ ထီးနန္းယိုင္သည္၊ ပယ္လိႈင္ဆိုေရးအံ့ဖြယ္တည္း။ ။

(၄၇) အံ့ဖြယ္ဆိုလိမ့္၊ ဟိတံုသိမ့္၏။ ေကာင္းခ်ိမ့္ဗိုလ္ပံု၊ မ်ားဥႆံု႐ို႕၊ ရႊီဘံုနဂရ၊ ပ်က္ကိန္းက်၍၊ သကၠရာဇ္မွာ၊ ဆေပတာႏွင့္၊ ဧကာဧက၊ ထိုကာလ၌၊ အင္း၀ေခၚထ၊ ျပည္ဌာနက၊ ေဒါသရန္ပြား၊ ျပဴေအာက္သား႐ို႕၊ ခိုက္ပြားရန္ရွာ၊ တိုက္ဖ်က္လာ၍၊ ဗိုလ္ပါအားထု၊ ျပည္ကိုလုကာ၊ မင္းျပဳအစ၊ ပထမမူ၊ နႏၵပက်န္၊ ေလးႏွစ္မွန္၏။ တိုက္၀န္မလြဲ၊ ႏွစ္ႏွစ္ျမဲခ်င့္။ မင္းရဲသီဟသု၊ တႏွစ္ျပဳ၍၊ အာယုဆန္ထ၊ သည္ေနာက္မွမူ၊ အာကာေက်ာ္ထင္၊ ႏွစ္ႏွစ္ပင္တည္း။ လွည့္က်င္လီက၊ ေမာင္ေက်ာ္လွကို၊ မင္းလွရာဇာ၊ ေခၚမည္သာႏွင့္၊ ဆက္ကာေစာင့္ၿပီး၊ ႏွစ္ေရဒြီးမွ၊ မင္းႀကီးေက်ာ္ထင္၊ သွ်စ္ႏွစ္လွ်င္တည္း။ နီက်င္ျမင့္ၾကာ၊ ေနာ္ရထာမူ၊ ထပ္ကာအုပ္မိုး၊ ေျခာက္ႏွစ္စိုးမွ၊ ၾကာ႐ိုးမင္းလုပ္၊ ႏွစ္ႏွစ္ဟုတ္၏။ တ႐ုတ္၀န္ေခၚ၊ ေမာင္စံေပ်ာ္ကို၊ ထိုေရာ္တြင္ၿပီး၊ မင္းႀကီးေက်ာ္စြာ၊ သံုးႏွစ္သာႏွင့္။ ရကၡပူရ၊ ရႊီျပည္မတြင္၊ ဌာနကြဲျပား၊ အမ်ိဳးျခားသည့္၊ ေအာက္သားကိုးဆက္၊ စိုင္မပ်က္ဘဲ၊ ေရာယွက္ေပါင္းကာ၊ ႏွစ္သခၤ်ာမူ၊ စတၱာလီသ၊ ျဖစ္လီရ၍၊ နီထတံုျငား၊ ျပည္သူမ်ားကို၊ ေအာက္သား႐ို႕က၊ ႏွိပ္စက္ၾကလွ်က္၊ ေဒါသျပဳကာ၊ အမႈရွာသည္၊ ေနာင္လာမတာမတြယ္တည္း။ ။

(31/5/99) နိတြင္ အၾကမ္းတည္းျဖတ္သုတ္သင္ၿပီးစီးသည္။

အပိုဒ္ (၄၇) မွ ေနာက္ထပ္ ရာဇ၀င္လကၤာအပိုဒ္မ်ားစြာ က်န္ပါသိမ့္သည္။ ဆက္လက္၍ ပံုႏွိပ္ၾကပါကုန္။